GÜNDELİK HAYATTA DEĞİŞEN TOPLUMSAL CİNSİYET ROLLERİNE KARŞI BAŞ ETME STRATEJİLERİ: YOZGAT’TA YAŞAYAN GÖÇMEN KADINLAR

Dezavantajlı gruplar arasında yer alan kadınlar göçten en çok etkilenenlerdendir. Bu durumun yaşanmasında ise eşitsiz koşullarda yaşayan kadınların göç ile birlikte daha eşitsiz koşullara boyun eğmek zorunda kalması etkili olmaktadır. Güncel göç literatüründe de çoğunlukla erkeği birincil ve özne konumunda görürken kadını ise onunla hareket etmek zorunda olan bir eşya gibi ikincil konumda görmektedir. Bu ilişkilendirmenin aksine göç sürecinde kadınlar değişen sosyo-ekonomik ve kültürel yapının da etkisiyle değişimde aktif özne olmuştur dolayısıyla toplumsal cinsiyet rolleri de bu değişimden bağımsız değildir. Rolleri gereği süreci göçün feminizasyonuna dönüştürmüştür. Daha çok bireysel ya da psikolojik sorunların çözümlenmesi veya davranışın iyileştirilmesi anlamlarını içeren baş etme, ilerleyen zamanlarda bireysel/psikolojik sorunlar kadar, aile, aile içi ya da aileler arası ilişkilerini, grup veya toplulukların eylemlerini de kapsar hale gelmiştir. Baş etme daha çok, bireyin ya da grubun (ailenin) karşılaştıkları sorunu veya engeli ortadan kaldırıcı araçlar bulma çabası, sahip olduğu imkân ve kaynakları seferber etmesi olarak tanımlanmaya başlanmıştır; bu çalışmada da göçmen kadınlar özelinde kullanılan baş etme benzer süreçleri ve anlamları içermektedir. Bu çalışmada göçmen kadınların değişen cinsiyet rollerine bağlı olarak gündelik hayatlarında geliştirdikleri baş etme stratejileri ve bunun sosyo-kültürel değişime uyum çabalarını nasıl etkilediğini gündelik hayat kuramsal çerçevesinde saha verileriyle analiz edilecektir. Bu çalışma YOBÜ BAP Birimi tarafından desteklenen projeden üretilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Göçmen, göçmen kadın, baş etme stratejileri, Yozgat.

PDF

___

Adıgüzel, Y. 2018. Göç Sosyolojisi. Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
Ağargün, M. 2005. COPE (Başa Çıkma Tutumlarını Değerlendirme Ölçeği): Psikometrik Özelliklere İlişkin Bir Ön Çalışma. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 6: 221-226.
Algın, F. 2009. Şizofreni Hastalarında Başa Çıkma Tutumlarının Umutsuzluk, İntihar Davranışı ve İçgörü ile İlişkisi. Uzmanlık Tezi, Bakırköy Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 6. Psikiyatri Birimi.
Çağlayan, S. 2006. Göç Kuramları, Göç ve Göçmen İlişkisi. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (İLKE), sayı.17, ss. 67- 91.
Grusec, J.E. and Davidov, M. 2007. Socialization in the Family: The Roles of Parents. In J.E. Grusec and P.D. Hastings (Ed.), Handbook of socialization: Theory and research. New York: The Guilford Press.
İncetahtacı, N. 2020 Gaziantep’teki Suriyeli Ailelerin Baş Etme Stratejileri. Gaziantep University Journal of Social Sciences,19(2), 499-525.
Marshall, G. 2009. Sosyoloji sözlüğü. Çev. Akınhay O., Kömürcü D. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları Oran Orta Anadolu Kalkınma Ajansı 2019. Yozgat Sosyal Durum Analizi.
Özdemir, S. 2018. Göç ve iltica terimleri sözlüğü: Sık karıştırılan kavramlar. Deutsche Welle Türkçe, https://www.dw.com/tr (erişim: Eylül,2021)
Öznel, N. 1991. İslam Ülkelerinde Aile. Aile Politikaları-Karşılaştırmalı Ülkeler Panoraması-, Ankara: Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Yayınları.
Parlaktuna, İ. 2010 “Türkiye'de Cinsiyete Dayalı Mesleki Ayrımcılığın Analizi”, Ege Akademik Bakış Dergisi, 10(4).
Pearlin, L. I. & Schooler, C. 1978. The Structure of Coping. Journal of Health and Social Behavior, 19(1), 2–21.
Recebov, R. 2000. Algılanan ana-baba davranışları (kültürlerarası bir karşılaştırma). Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
Sağlam, S. 2006. Türkiye'de İç Göç Olgusu ve Kentleşme. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları (HÜTAD) , (5) , 33-44 .
Sarp, Ç. 2020. Göç Sosyolojisinin Kuramsal Temelleri. (Ed.Ç. Sarp) Göç Sosyolojisi (11-28), Ankara:Orion Kitabevi.
Sarp, Ç. 2021. Zorunlu Göç. Ankara:Orion Kitabevi.
TDK. Türkçe Sözlük.
Tekin, F. 2011. Kültürel Travma Olarak Zorunlu Göç. Selçuk Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi Dergisi, (25), 91-100.
Tüfekci, N. 2019. Suriye’den Zorunlu Göç Eden Kadınların Aile Yaşamı ve Yaşam Doyumu: Ankara İli Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Aile ve Tüketici Bilimleri Anabilim Dalı, Ankara.
Yalçın, C. 2004. Göç Sosyolojisi, Ankara: Anı Yayıncılık.
Yılmaz, A. 2019. Göç ve Kadın: “Göçün Feminizasyonu” ve Kadın Göçmenlerin Durumu. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 17, Sayı: 1.
Yılmaz, A. 2019. Göç ve Kadın: “Göçün Feminizasyonu” ve Kadın Göçmenlerin Durumu. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (17) 1, 383- 400.
Url-1: Kaya, B. S. (2020). Göçmen Kadının Dayanılmaz Hafifliği vs. Ağırlığı Üzerine. Daktilo1984. Accessed: 12.06.2021 Available at: [https://daktilo1984.com/forum/gocmen-kadinin-dayanilmaz-hafifligi-vs-agirligi-uzerine/] Url-2: https://www.unhcr.org/tr/turkiyedeki-multeciler-ve-siginmacilar (Accessed: Kasim 2021)