HALKBİLİMSEL METAETİK KURAM ile “KENDİNİ ÖVMEK ve KİBİRLİ OLMAK” OLUMSUZ ETİK DEĞERLERİNİN HALKBİLİMSEL TEMELLENDİRMESİ

Günümüzde şiddetle esmeye başlayan modernite rüzgarlarının etkisiyle dünyamız kültür endüstrisi bağlamında süratle globalleşmektedir. Bu değişim rüzgarlarına maruz kalan toplumlar, zamanla köklerinden uzaklaşmaktadırlar. Türk dünyası olarak Türk toplumlarının kendi kültürlerine yabancılaşmasını önlemek amacıyla çalışmalar yapmamız gerekmektedir. Bu çalışmaların başında Türk dünyasını kendisi yapan etik değerlerin hatırlatılması ve yeni nesillere kazandırılması gelmektedir. Türk dünyasının yarattığı sözlü kültür ürünleri içinde onun kültürel birikimini ve birlikteliğini en güzel ifade eden eser hiç kuşkusuz ki Dede Korkut Kitabı’dır. Dede Korkut Kitabı’nın, tarihin tüm zamanlarını kapsayan Türklerin halk felsefesini, etik değerlerini, etik anlayışını içermekte olduğu ve gelecek nesillere verdiği mesajlar bağlamında bizlere bu kültür birikimini ilettiği gözlemlenmektedir. Dede Korkut Kitabı, bir milletin milletleşme sürecinin hikâyesi olup Türk dünyasının devamlılığını sağlayan halk fikirlerini, nesilden nesile aktaran en önemli sözlü kültür ürünleridir. Bu sebeple çalışmamızında, çalışma evreni olarak Dede Korkut Kitabı’nı seçmiş bulunmaktayız. Bu çalışmanın konusu; Türk dünyası etik anlayışında ortaklık gösteren ve Türk kültürüyle ayrılmaz bir bütün teşkil eden etik değerlerinden ahlakî gelenekler içinde yer alan Kendini Övmek ve Kibirli Olmak Olumsuz Etik Değerlerinin halkbiliminde yeni bir kuram olarak ortaya koyduğumuz Halkbilimsel Metaetik Kuram ve kuramın inceleme yöntemi olarak geliştirdiğimiz Halkbilimsel Temellendirme Metaetiksel Çözümleme yöntemiyle halkbilimsel olarak temellendirilip metaetiksel olarak çözümlenmesidir. Çalışmamızda, Türk dünyası etik algısının ortaya çıkışına kaynaklık eden halkbilimsel anlamda halk fikirleri metaetiksel anlamda önermeler ortaya konularak Türk halk felsefesinin yapılanışı ve Halkbilimsel Metaetik Kuramın anlatılara uygulanışı noktasında örnek bir çalışma yapmak amaçlanmaktadır

Anahtar Kelimeler:

Halkbilimi, Metaetik, Kuram, Temellendirme, Çözümleme.

PDF

___

Asa, Berger, Arthur. (1996). Kitle İletişiminde Çözümleme Yöntemleri, (Çev. Barkan, M; Demiray, U), Eskişehir: Etam A.Ş.
Cevizci, Ahmet. (2002). Etiğe Giriş, İstanbul: Engin Yayıncılık.
Cevizci, Ahmet, (2015). Etik Ahlak Felsefesi, 2. bs. İstanbul: Say Yayınları.
Çobanoğlu, Özkul. (2000). “Geleneksel Dünya Görüşü veya Halk Felsefesinin
Halkbilimi Çalışmalarındaki Yeri ve Önemi Üzerine Tespitler”, Milli Folklor, S.45, s. 12- 14.
Çobanoğlu, Sacide. (2021a). “Halkbilimi Bağlamında Dede Korkut Hikâyeleri’nin Halk Felsefesi ve Metaetiksel Çözümlemesi”. Doktora Tezi, C. I, s. I- 814, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi.
Çobanoğlu, Sacide. (2021b). “Halkbilimi Bağlamında Dede Korkut Hikâyeleri’nin Halk Felsefesi ve Metaetiksel Çözümlemesi”. Doktora Tezi, C. II, s. 814-1771, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi.
Çobanoğlu, Sacide. (2021c). “Halkbilimsel Bakış Açısı ve Disiplinlerarası Bir Yaklaşımla Halkbilimi Etik ve Metaetik İliştisi”, Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, C. 9, S. 26, s. 402-418.
Çobanoğlu, Sacide. (2022). Mitoloji Araştırmaları III, (Ed. İbrahim Gümüş) İçinde, “Halkbilimsel Metaetik Kuram Bağlamında Dede Korkut Hikâyeleri’nda ‘Söz Vermek Verdiği Sözü Tutmak’ Olumlu Etik Değeri’nin Mitolojik Arka Planı”, Pradigma Akademi, s. 31-68.
Dundes, Alan. (1972). “Folk ideas As Units of Worldview.” Toward New Perspectives in Folklore, (Ed.Americo Paredes ve R. Bauman), Austin: The Universİty of Texas Press, s. 93-103.
Ergin, M. (1986). Dede Korkut Kitabı Metin-Sözlük, 2. bs. İstanbul: Ebru Yayınları.
Hume, D. (1976). İnsanı Anlama Yetisi Üzerine Bir Soruşturma, Çeviri: Aruoba O, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
Koç, E. (2013). “Bilim ve Teknoloji Çağında İnsan Olma Sorumluluğu (Etik Bilinç)”, Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 17 (2), s. 1-13.
Onart, Adnan. (1976). “Ahlak Felsefesinde Doğalcılık Nedir?”, Felsefe Arkivi, C.0, S.20, s.79-97.
Özlem, Doğan. (2015). Etik Ahlak Felsefesi, 2. bs. İstanbul: Notos Kitap Yayınevi.
Tepe, Harun. (2011). Etik ve Metaetik, 2. bs. Türkiye Felsefe Kurumu.
Strausse, Levi Claude. (1994). Yaban Düşünce, 1. bs. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Yazır H. E. (1979). Hak Dini Kur’an Dili, (3.Cilt: En’am Suresi), İstanbul: Eser Neşriyat.
Yazır H. E. (1979). Hak Dini Kur’an Dili, (6.Cilt: Zümer Suresi), İstanbul: Eser Neşriyat.