Halil KIRNAK, Veli DEĞİRMENCİ, Cafer GENÇOĞLAN

Harran Ovası koşullarında kısıntılı sulamanın II.ürün mısır verimine ve bitki gelişimine etkisi

Bu çalışma, mısır bitkisinin kısıntılı sulama uygulamalarında ortaya koyduğu verim ve gelişim tepkileri belirlemek amacıyla 1999-2000 yıllarında Harran Ovası koşullarında yürütülmüştür. Bu amaçla 5 konulu 3 tekrarlı bir deneme kurulmuştur. Kontrol parseline 7 günde bir etkili kök bölgesindeki mevcut nemi tarla kapasitesine çıkaracak şekilde sulama suyu uygulanırken, diğer konulara kontrol konusuna verilen suyun % 20, 40, 60, 80'i kadar su damla sulama sistemiyle uygulanmıştır. Kontrol konusuna denemenin birinci ve ikinci yılında sırasıyla toplam 1215 ve 1295 mm su uygulanmıştır. Anılan konuya ilişkin su tüketimi birinci yıl 1320 mm, ikinci yıl 1435 mm olarak belirlenmiştir. Sözkonusu sulama konusunda dekara verim 1999 yılında 1294 kg; 2000 yılında ise 1405 kg olmuştur. Verilen su miktarındaki azalış oranına bağlı olarak bitki boyu, gövde çapı, yaprak alan indeksi ve kuru madde miktarında önemli düşüşler gözlenmiştir. Verim-tepki etmeni (ky) toplam büyüme mevsimi için 1999 ve 2000 yılı için sırasıyla 0.77 ve 0.81 olarak hesaplanmıştır.

Effect of deficit irrigation on yield and growth of second grop in Harran Plain conditions

This research was conducted to determine response of com yield and growth against deficit irrigation in Harran Plain conditions. Experiment was conducted with 5 trials along with 3 replications in the years of 1999 and 2000 using drip irrigation system. While control plots were irrigated as 100% replenishment of soil water depletion in the effective root zone on weekly intervals, irrigation water was applied to the other treatments with 20%, 40%, 60% and 80% of those applied water to control plots. A total of 1215 mm and 1295 mm of irrigation water were applied to control irrigation treatment, in which water depletion was determined as 1320 mm and 1435 mm in 1999 and 2000, respectively. Grain yield obtained from the above mentioned treatment was 1294 kg/da in the first year and 1405 kg/da in the second year. A significant decrease in growth parameters examined (plant height, stem diameter, LAI, and dry matter ) was observed based on reductions in the application of irrigation water. Yield response factor for ratal growing period were found as 0.77 and 0.81 for 1999 and 2000 growing periods, respectively.

PDF

___

Braunworth, W.S., Mack, H.J., 1989. Crop-Water Production for Sweet Corn. Journal of American Society of Horticultural Science, 114(2):210-215.
Çetin, Ö., 1996. Harran Ovası Koşullarında İkinci Ürün Mısırın Su Gereksinimi. Köy hizmetleri Araş. Ens. Mild. Yayınları 90/63, Şanlıurfa.
Değirmenci, V., Gündüz, M., Kara, C, 1998. GAP Bölgesi Harran Ovası Koşullarında II. Ürün Mısırın Su Verim İlişkisi. Köy hizmetleri Araş. Ens. Müd. Yayınları 108, Şanlıurfa.
Doorenbos, J., Kassam, A.H., 1979. Yield Response to Water. FAO, irrigation and drainage paper no:33, Rome, 193.
Ertek, A., Kanber, R., 2000. Pamukta Uygun Sulama Dozu ve Aralığının Pan-Evaporasyon Yöntemiyle Belirlenmesi. Tr J. Agriculture and Foresty. 24:293-300.
Gençoğlan, C, 1996. Mısır Bitkisinin Su-Verirn İlişkileri, Kök Dağılımı île Bitki Su Stresi İndeksinin Belirlenmesi ve CEREZ- Maize Bitki Büyüme Modelinin Yöreye Uyumluluğunun İrdelenmesi. Ç.Ü.Fen Bilimleri Ens. Doktora tezi, Adana, 185 s.
Howell, f.A., Cuenca, H.A., Solomon, K.H., 1990. Crop Yield Response: Management of Farm Irrigation Systems (Ed. Hoffman etal.,) ASAE, 311-312.
James, L.G., 1993. Principles of Farm Irrigation System Design. Krieger publishing company, p. 543, Florida-USA.
Kanber, R., Yazar, A., Eylen, M., 1990. Çukurova Koşullarında Buğdaydan Sonra Yetiştirilen İkinci Ürün Mısırın Su-Verim İlişkisi. Tarsus Bölge Topraksu Arş. Ens;, yayın no:173/108, Tarsus, 93 s.
Kang, S., Liang, Z., Hu, W., Zhang, J., 1998. Water Use Efficiency of Controlled Alternate Irrigation on Root-Divided Maize Plants. Agricultural water management, 38:69-76.
Kang, S., Liang, Z., Pan, Y., Shi, P., Zhang, J., 2000a. Soil Water Distribution, Uniformity and Water-Use Efficiency Under Alternate Furrow Irrigation in Arid Areas. Irrigation Science, 19:181-190.
Koksal, H., 1995. Çukurova Koşullarında II. Ürün Mısır Bitkisi Su- Üretim Fonksiyonları ve Farklı Büyüme Modellerinin Yöreye Uygunluğunun Saptanması Üzerine Bir Araştırma. Ç.Ü. Fen Bilimleri Ens. Doktora tezi, Adana, 199 s.
Koksal, II, Tan, A.F., Çakır, R., Kanber, R., Ünlü, M., 2001. Su- Veriin İlişkileri. Köy hizmetleri araştırma ana projesi, 435-1, Konya, 87 s.
Loomis, R.S., Willams, W.A., 1963. Maximum Crop Productivity: An Estiamate. Crop Science 3:67-72.
Pandey, R.K., Maranville, J.W., Chetima, M.M., 2000. Deficit Irrigation and Nitrogen Effects on Maize in a Sahelian Environment II. Shoot Growth, Nitrogen Uptake and Water Extraction. Agricultural Water Management, 46:15-27.
Sammis, T., Smeal, D., Willams, S., 1988. Predicting Corn Yield Under Limited Irrigation Using Plant Height. Transcations of ASAE. 3(13):830-838.
Stegman, E.C., 1986. Efficient Irrigation Timing Methods For Corn Production. Transactions of the ASAE, 29(l):203-210.
Tolk, J.A., Howell, T.A., Evett, S.R., 1998. Evapotranspiration and Yield of Com Grown on Three High Plains Soils. Agronomy Journal, 90(4):447-454.
Yang, X., Short, T.H., Fox, R.D., Bauerle, W.L., 1990. Plant Architectural Parameters of a Greenhouse Cucumber Crop. Agricultural and Forest Meteorology 51,197-209.
Yazar, A., Howell, T.A., Dusek, D.A., Copeland, K.S., 1999. Evaluation of Crop Water Stress Index For LEPA Irrigated Corn. Irrigation Science. 18:171-180.
Yıldırım, O., Kodal, S., Selenay, F., Yıldırım, Y.E., Öztürk, A., 1996. Yeterli ve Kısıtlı Sulama Suyu Koşullarında Mısır Verimi. Tr. J. Agriculture and Foresty. 20(4):283-288.
Yıldırım, Y.E., Kodal, Ş., 1998. Ankara Koşullarında Sulamanın Mısır Verimine Etkisi. Tr. J. Agriculture and Foresty, 22:65-70.
Yurtsever, N., 1984. Deneysel İstatistik Metotlar. Köy hizmetleri toprak ve gübre araştırma enstitüsü, genel yayın no: 1221, Ankara, s 623.