OSMANLI DÖNEMİ TÜRK MÜZİĞİNİN WOLFGANG AMADEUS MOZART’IN ESERLERİNE ETKİSİ

Osmanlı İmparatorluğu ile Avrupa devletleri yüzyıllar boyunca politika, siyasi ve birçok konuda birbirlerinden etkilendiği gibi sanat alanında da fikir alışverişi yapmışlardır. Osmanlı sanatının gelişim sürecinde batılılaşma yolunda önemli adımlar sağlanırken, Batı’nın da özellikle Osmanlı dönemi Türk müziğinin ritim anlayışından etkilendikleri bilinmektedir. Viyana klasikleri olarak bilinen ve çocuk yaştan beri çok önemli eserler besteleyen Mozart, Osmanlı dönemi Türk müziğinden oldukça etkilenmiş bir bestecidir. Bugün neredeyse tüm dünyanın bildiği ‘Türk Marşı’ Mozart’ın Osmanlı dönemi Türk müziğine ilgisinin bir örneği olarak değerlendirilebilir. Bu araştırmanın amacı, W. A. Mozart’ın eserlerinde kullanmış olduğu Türk izlerini belirlemek, hangi alanda ve ne kadar etkilendiğini ortaya koymaktır. Bu amaç doğrultusunda Mozart’ın eserleri içerisinde Türk müziği etkilerini görebilmek için içerik ve müzikal yönlerden incelenmiştir. Bu araştırma betimsel bir araştırma olup, durum tespiti yapılmıştır. Araştırmada nitel araştırma tekniklerinden doküman analizi yöntemi kullanılmış olup konu ile ilgili kaynaklar taranmıştır. Kaynak tarama ve eser analizleri sonucunda Mozart’ın beş eserinde Türk müziği etkilerinin görüldüğü tespit edilmiştir. Saraydan Kız Kaçırma operasında yoğunlukla mehter takımına benzer ritimler kullanan Mozart, Alla Turca adı altında bilinen La majör Piyano Sonatı’nın son bölümünde ise Türk izlerini zirveye ulaştırdığı sonucuna ulaşılmıştır. Zaide operasında ise her ne kadar mehter müziğine benzer ritimleri kullanmış olsa da özellikle konu olarak Osmanlı haremini ele alması, Mozart’ın Osmanlı dönemi Türk müziği ve Osmanlı saraylarında yaşanan olayları yakından takip ettiği söylenebilir. 

THE EFFECT OF TURKISH MUSIC IN THE OTTOMAN PERIOD ON THE WORKS OF WOLFGANG AMADEUS MOZART

       Throughout the centuries, the Ottoman Empire and European states exchanged ideas on politics, policy and many other subjects as well as on art. In the development process of the Ottoman art, it is known that while the West are affected especially by the rhythm of Ottoman music ,affinity for Western show itself inOttoman art ,as well. Mozart, known as the classics of Vienna, has composed many important works since his childhood, is a composer who is greatly innfluenced by Ottoman period Turkish music. Today Turkish Anthem isknown to the world  can be seen as an example of Mozart's interest in Ottoman music. The aim of this research is to determine the traces of the Ottoman which V. A. Mozart used in his music, and to reveal how much and what areas he was affected. For this purpose, Mozart's works were examined in terms of content and musical aspects in order to see the effects of East in the works of Mozart. This research is a descriptive study and the statusis detected. Document analysis method which is one of the qualitative research techniques was used in the research and the sources related to the topic were scanned. As a result of the literature review and analysis of works, Ottoman music effects were determined in Mozart's five works.Mozart, which uses similar rhythms as the janissary band rhythms in the Abduction from Seraglio opera reached the peak in Turkish trace in his Piona Sonata No.11 which is known as Alaturca.In Zaide opera, although he used similar rhythms as janissary band, it can be said that he took the Ottoman harem as a subject and Mozart followed the Ottoman period Turkish music and the events in the Ottoman palaces closely.

___

  • KAYNAKÇA
  • 1. Szabolci B, (1956). Exotism in Mozart // Music and Letters. Vol. 37. Issue 4.2. Моцарт В. А, (2006). Сонаты для фортепиано. В 2 т. Том II / Подготовка текста и коммент. В. Плата и В. Рема. М.: РМИ, 192 с. (Беренрайтер-Уртекст)3. Duruskin, М.С.(1983) Друскин история зарубежной музыки 6-е изд. — М.: Музыка.4. http://www.concertsociety.com/statii-o-muzyke/132-mozart-piatyi-skripichnyi-koncert.html Erişim Tarihi: 23.07.2018.5. Eynshteyn A. (1977), Mocart –Lichnost, tvorchestvo. Moskova.6. Музыкальная, A. (2013) Даже если ни вес журнал можно и только статью Гамбургский театр эпохи Барокко Опера Кара Мустафа / Автор Андрушкевич стр 117-123. 7. Büke, A. (2012), Mozart, Bir Yaşam Öyküsü, Can Yayınları, İstanbul.8. Feridunoğlu L (2004) Müziğe giden yol İnkilap kitabevi s 87-899. İyiat, B. (2017), Kuruluştan İtibaren Kronolojik Sırayla Osmanlı Tarihi, Kripto Yayınevi, İstanbul.10. Özden, E. (2015), Osmanlı Maarifi’nde Musiki, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara. 11. Bahar, M. Yücetoker, İ. (2012), İzler, Eğitim Kitapları Yayınevi, Konya.