4. SINIF ÖĞRETMENLERİNİN TEMEL DERSLERDE SORDUKLARI YAZILI SINAV SORULARININ BLOOM TAKSONOMİSİ AÇISINDAN İNCELENMESİ

Bilim ve teknoloji çağını yaşadığımız günümüz dünyasında üst düzey düşünme becerisine sahip bireylere ihtiyaç duyulmaktadır. Öğrencilerin düşünme düzeyleri ise onlara yöneltilen soruların düzeyi ile paralellik göstermektedir. Bu sebeple yazılı sınavlarda öğrencilere yöneltilen soruların bilişsel düzeyleri çok önemlidir. Bu araştırmanın amacı; 4. sınıf Türkçe, Matematik, Fen Bilimleri ve Sosyal Bilgiler dersi yazılı sınav sorularını, Bloom Taksonomisi’nin bilişsel alan basamaklarına dağılımı açısından incelemektir. Çalışmada betimsel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılmıştır. Veri analizinde döküman inceleme yönteminin kullanıldığı bu çalışmada, 2017-2018 eğitim-öğretim yılının 1. döneminde Hatay ili Reyhanlı ilçesinde yer alan 4 farklı okulda uygulanan Türkçe, Matematik, Fen Bilimleri ve Sosyal Bilgiler dersi yazılı sınavlarında yer verilen 1.784 adet soru incelenmiştir. Soruların, Bloom Taksonomisi Bilişsel Alan Basamakları açısından hangi düzeye ait olduğu tespit edilmiştir. Çalışma sonunda Bloom Taksonomisi Bilişsel Alan Basamakları’na dağılım açısından toplamda tüm soruların; %44,23 oranında bilgi, %14,35 oranında kavrama, %38,90 oranında uygulama, %2,47 oranında analiz, %0,05 oranında sentez ve %0 oranında değerlendirme düzeyinde olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Yazılı Sınav, Soru Analizi, Bloom Taksonomisi

AN INVESTIGATION OF WRITTEN EXAMINATIONS IN MAIN COURSES OF 4th GRADE IN REGARDS TO BLOOM TAXONOMY

In today's world where we live the age of science and technology, individuals with high-level thinking skills are needed. The level of students' thinking is paralleled by the level of questions posed to them. Therefore, the cognitive levels of the questions directed to the students during the written exams are very important.The purpose of this research is to examine the questions in the written examinations of Turkish, Math, Science and science of life 4 th grade in terms of distribution of cognitive domain stages of Bloom Taxonomy. Survey model which is one of the descriptive research method was used in this study. In this study, which used document analysis method in data analysis; in the first semester of 2017-2018 academic year, 1.784 questions in written exams of Turkish, Math, Science and science of life implemented in the first semester at 4th grade primary schools in Reyhanlı district of Hatay province were examined. The cognitive levels of the questions were determined with regard to Bloom Taxonomy. At the end of the study; when analyzing the written exam questions with regard to distribution to stages of Bloom Taxonomy, the findings show that 44,23% of the questions were at the stage of knowledge, 14,35 % were at the stage of comprehension, 38,90 % were at the stage of application, 2,47 % were at the stage of analysis, 0,05 % was at the stage of the synthesis, and 0% were at the stage of evaluation.

Keywords:

Written Examinations, Question Analysis, Bloom Taxonomy,

PDF

___

ALEXANDER, Patricia A., JETTON, Tamara L., KULİKOWİCH, Jonna M., & WOEHLER, Carol A. (1994). “Contrasting instructional and structural importance: The seductive effect of teacher questions”. Journal of Reading Behavior, 26(1), 19-45.
AKPINAR, Ercan ve ERGİN, Ömer (2004). “Fen Bilgisi Öğretmenlerinin Yazılı Sınav Sorularının Değerlendirilmesi”, XIII, Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz 2004 İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya. ARI, Asım ve GÖKLER, Z. Sümeyye (2012). “İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi Kazanımları ve SBS Sorularının Yeni Bloom Taksonomisine Göre Değerlendirilmesi”, X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Niğde.
AYVACI, H. Şevki & TÜRKDOĞAN, Ali (2010). “Yeniden Yapılandırılan Bloom Taksonomisine Göre Fen ve Teknoloji Dersi Yazılı Sorularının İncelenmesi”, Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7 (1), 13-25.
BAYSEN, Engin (2006). “Öğretmenlerin Sınıfta Sordukları Sorular ile Öğrencilerin Bu Sorulara Verdikleri Cevapların Düzeyleri”, Kastamonu Eğitim Dergisi, 14 (1), 21-28.
BEKAROĞLU, Ahmet (2007). İlköğretim 6. Sınıf Türkçe Dersindeki Yazılı Sınav Sorularının Soru Basamaklarına Göre İncelenmesi ve Değerlendirilmesi (Kastamonu Örneği), Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Bolu.
ÇAKICI, Yılmaz ve GİRGİN, Ersin (2012). “ İlköğretim II. Kademe Fen ve Teknoloji Ders Kitaplarındaki Ünite Sonu Değerlendirme Sorularının İncelenmesi”, Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14 (2), 87-110.
DAVİS Jr, O. L. & TİNSLEY, Drew C. (1967). “Cognitive objectives revealed by classroom questions asked by social studies student teachers”. Peabody Journal of Education, 45(1), 21-26.
DEMİR, Metin (2003). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğretmenlerinin fen bilgisi dersi sınav sorularının değerlendirilmesi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
DEMİR, Mustafa (2011). “5. ve 6. Sınıf Fen ve Teknoloji Dersi Sınav Sorularının Bloom Taksonomisine Göre Değerlendirilmesi”, Milli Eğitim Dergisi, 189, 131-143.
DEMİRCİOĞLU, Gökhan ve Demircioğlu, Hülya (2009). “Kimya Öğretmenlerinin Sınavlarda Sordukları Soruların Hedef Davranışlar Açısından Değerlendirilmesi”, Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 3 (1), 80-98. http://dergipark.ulakbim.gov.tr/balikesirnef/article/view/5000084762 Erişim Tarihi: 15.05.2017.
DİNDAR, Halil ve DEMİR, Metin (2006). “Beşinci Sınıf Öğretmenlerinin Fen Bilgisi Dersi Sınav Sorularının Bloom Taksonomisine Göre Değerlendirilmesi”. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26 ( 3), 87-96.
ERMURAT, D. Günay, GÜMÜŞ, İbrahim, KURT, Murat ve FEYATÖRBAY Esra (2011). “İlköğretim Fen Bilgisi Dersinde Sorulan Sınav Sorularının Bloom Taksonomisi’ne Göre Analizi (Erzurum Örneğİ)”, Ekev Akademi Dergisi, 15 (49). s. 261-269.
EŞ, Hüseyin (2005). Liselere Giriş Sınavları Fen Bilgisi Soruları ile İlköğretim Fen Bilgisi Dersi Sınav Sorularının Bloom Taksonomisine Göre Değerlendirilmesi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
FİLİZ, S. Büyükalan (2004). Öğretmenler İçin Soru Sorma Sanatı, Asil Yayın Dağıtım, Ankara.
FİLİZ, S. Büyükalan (2009). “Soru Cevap Yöntemi Eğitiminin Öğretmenlerin Soru Sorma Bilgisi ve Soru Sorma Tekniklerine Etkisi”. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, 1(3), 167-195.
GÖKULU, Aytül (2015). “Fen Ve Teknoloji Öğretmenlerinin Yazılı Sınav Soruları ile TEOG Sınavlarında Sorulan Fen ve Teknoloji Sorularının Yenilenmiş Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi”, Route Educational and Social Science Journal. 2 (2), 434-446.
GÜFTA, H., & ZORBAZ, K. Z. (2008). “İlköğretim İkinci Kademe Türkçe Dersi Yazılı Sınav Sorularının Düzeyleri Üzerine Bir Değerlendirme”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(2).
GÜLER, Gürsel., ÖZDEMİR, Ercan, & DİKİCİ, Ramazan (2012). “İlköğretim Matematik Öğretmenlerinin Sınav Soruları ile SBS Matematik Sorularının Bloom Taksonomosi’ne Göre Karşılaştırmalı Analizi”, Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1).
GÜLERYÜZ, Hasan (2016). 5.,6.,7.,8. Sınıfların Fen Ve Teknoloji Dersine Ait Sınav Sorularının Bloom Taksonomisine Göre Analizi, Muş Alparslan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Muş.
GÜNDÜZ, Yüksel (2009). “İlköğretim 6, 7 ve 8. Sınıf Fen ve Teknoloji Sorularının Ölçme Araçlarına ve Bloom’un Bilişsel Alan Taksonomisine Göre Analizi”, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, VI (II), 150-165.
İSKAMYA, Uygar (2011). Fen ve Teknoloji Öğretmen Adaylarının Soru Sorma Tercihleri ile Ortaöğretim Kurumları Giriş Sınavlarında Sorulan Soruların Bloom Taksonomisine Göre Analizi, Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Çanakkale.
KARAKAYA, İsmail (2009). “Bilimsel Araştırma Yöntemleri”, (Ed. Abdurrahman Tanrıöğen), Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Anı Yayıncılık., Ankara, s. 57-83.KARAMAN, M., & BİNDAK, R. (2017). İlköğretim Matematik Öğretmenlerinin
Sınav Soruları ile TEOG Matematik Sorularının Yenilenmiş Bloom Taksonomisi’ne göre Analizi. Curr Res Educ, 3(2) , 51-65.KARASAR, Niyazi (1999). Bilimsel Araştırma Yöntemi, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
KAVRUK, HASAN, & ÇEÇEN, M. AKİF (2013). “Türkçe Dersi Yazılı Sınav Sorularının Bilişsel Alan Basamakları Açısından Değerlendirilmesi”, Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1(4), 1-9.
KAYA, Niyazi (2003). 6. Sınıf “Demokratik Hayat” Ünitesinde Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Hazırladıkları Yazılı Sınav Sorularının Kapsam Geçerliği ve Taksonomik Boyutunun İncelenmesi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Trabzon.
KILIÇ, Derya (2010). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Tarih Konuları İle İlgili Soru Sorma Becerilerinin Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
KORAY, Özlem, ALTUNÇEKİÇ, Alper ve YAMAN, Süleyman (2005). “Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Soru Sorma Becerilerinin Bloom Taksonomisine Göre Değerlendirilmesi”, Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 38-46.
KORAY, Ö. Cansüngü ve YAMAN, Süleyman (2002). “Fen Bilgisi Öğretmenlerinin Soru Sorma Becerilerinin Bloom Taksonomisine Göre Değerlendirilmesi”, Kastamonu Eğitim Dergisi, 10 (2), 317-324.
MEB (2006). İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu (6, 7, 8. Sınıflar). Devlet Kitapları Müdürlüğü, Ankara.MİLES, M. B., & HUBERMAN, A. M. (1994). Qualitative data analysis. Thousand Oaks, CA: Sage.
MUTLU, Mehmet, UŞAK, Muhammed ve AYDOĞDU, Mustafa (2003). “Fen Bilgisi Sınav Sorularının Bloom Taksonomisine Göre Değerlendirilmesi”, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 4 (2), 87-95. ÖZCAN, Sevil ve AKCAN, Kadir (2010). “Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Hazırladığı Soruların İçerik ve Bloom Taksonomisi’ne Uygunluk Yönünden İncelenmesi”, Kastamonu Eğitim Dergisi, 18 (1), 323-330.
ÖZCAN, Sevil ve OLUK, Sami (2007). “ İlköğretim Fen Bilgisi Derslerinde Kullanılan Soruların Piaget ve Bloom Taksonomisine Göre Analizi”, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, 61-68.
ÖZDAŞ, A. (1998). Matematik Öğretimi. Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları: No: 1072, Açık Öğretim Fakültesi Yayınları: No: 591.
Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Pegem Akademi Yayıncılık., Ankara, s. 77-97.
SAFRAN, Mustafa (2014) “Sosyal Bilgiler Öğretimine Bakış”, (Ed. Bayram Tay ve Adem Öcal), Özel Öğretim Yöntemleriyle Sosyal Bilgiler Öğretimi, Pegem Akademi, Ankara, s.2-3.
SÖNMEZ, Veysel (2014). Öğretim İlke ve Yöntemleri, Anı Yayıncılık, Ankara.TANIK, Nagihan ve SARAÇOĞLU, Sibel (2011). “Fen ve Teknoloji Dersi Yazılı Sorularının Yenilenmiş Bloom Taksonomisi’ne Göre İncelenmesi”, TUBAV Bilim Dergisi, 4 (4) 235-246.
TURAN, Seda Delal (2017). Ortaokul 5, 6, 7 ve 8. Sınıf Fen Bilimleri Dersi Yazılı Sınav Sorularının Ölçme ve Değerlendirmeye Uygunluğu Açısından İncelenmesi, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Hatay.
YEŞİLYURT, Etem (2012). “ Öğretmen Adaylarının Bilişsel Alanla İlgili Sınama Durumu Soruları Yazma Yeterliklerinin Değerlendirilmesi”, Kastamonu Eğitim Dergisi, 20 (2), 519-530.