Cumhurbaşkanlığı Atatürk Müze Köşkü Giriş Holününİç Mekân ve Mobilya Bakımından İncelenmesi

Eski bir Ankara bağ köşkü olan ve Cumhuriyet sonrası yıllarda “Atatürk Köşkü” olarak anılmaya başlayan Atatürk Müze Köşkü1921 yılında, Atatürk tarafından yaptırılan bazı düzenlemelerin ardından savaş döneminin ve devrimlerin karargâhı, cumhuriyetdöneminin ise birincil tanığı olmuştur. Atatürk Müze Köşkü birçok önemli tarihsel olaya ev sahipliği yapmış değerli bir mekândır.Çalışma, köşkte yer alan ve 1923 yılında yapılan tadilattan sonra giriş salonu olarak hizmet veren ve günümüzde “Giriş Holü”olarak da adlandıran bölümün, mobilya ve iç mekânının bilimsel değerlendirmesini içermektedir. Yerinde gerçekleştirilen tespit veincelemeleri içeren çalışmanın sonuçlarına göre; giriş holü, dikdörtgen formludur. Tavanı, açık renkte ahşap çıtalı yapılmıştır. Ayrıca“Hatai” üslupta kalem işi süslemelere sahiptir. Salonda bulunan mobilya takımının Fransız Neo-Klasik (XVI. Louis) üslubunda,tamamı ceviz ağacından imal edilmiştir. Mobilyaların ayaklarının ise tornalı ve oymalı yapıldığı gözlemlenmiştir. Mobilyalarınergonomik ve antropometrik kriterler açısından günümüz mobilyalarının sayısal ölçü değerleri ile uyumlu olduğu belirlenmiştir.

Examination of the Interior and the Furniture of the Entrance Hall in the Presidential Atatürk Museum Mansion

An historic vineyard house in Ankara, the Atatürk Museum Mansion has become to be known as the “Atatürk Mansion” after theestablishment of the Republic. In 1921 Atatürk made several changes to the building and began to use it as his headquarters during thewar, and subsequently during the implementation of his reforms –as such the mansion is a primary witness of the Republic period. Thebuilding is also valuable as the location where many historical events took place. Using on-site observations and investigations, thisstudy aims to make a scientific assessment of the furniture and interior of the “Entrance Hall”, an area of the building that since the1923 renovation has served as the entrance hall. The study revealed that the rectangular entrance hall has a light-colored wooden lathceiling, hand-decorated in the “Hatai” style. The furniture, made of walnut-wood, is in the French Neo-Classical (XVI. Louis) style,with the legs decorated with wood lathe and carvings. The furniture of the hall is compatible with present numerical values in terms ofergonomics as well as anthropometric criteria.

___

  • Algan, Ö. (2006). 19. yüzyıl batılılaşma etkisiyle Osmanlı Sarayına giren mobilyanın gelişimi: Dolmabahçe Sarayı örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmit.
  • Andaç, T. (2015). Cumhurbaşkanlığı Atatürk Müze Köşkü’nün iç mekân analizi ile mobilya ve donatılarının sistematik değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Andaç Güzel, T. ve Efe, H. (2019). Cumhurbaşkanlığı Atatürk Müze Köşkü’ne ait bir iç mekân ve mobilya analizi örneği: Yeşil Salon. International Social Sciences Studies Journal, 5(40). 4108-4116. http://dx.doi.org/10.26449/sssj.1660
  • Araz, N. (2007). Mustafa Kemal‘le 1000 gün. İstanbul: Dünya Yay.
  • Atatürk Müze Köşkü [Fotoğraf]. Atatürk Müze Köşkü Eser Envanter Fişleri ve Müze Köşk Eser Fotoğrafları Arşivi. T.C. Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği Teknik İşler Müdürlüğü, Ankara.
  • Atatürk Müze Köşkü restorasyon raporu. (2003). T.C. Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği Teknik İşler Müdürlüğü, Ankara.
  • Başarık, E. (2009). Topkapı Sarayı, Harem Dairesi mekânlarının iç mimarlık açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Bozdağ, İ. (2001). Gazi ve Latife. İstanbul: Yaylacık Matbaası.
  • Bölükbaşı Ertürk, A. (2010). Safranbolu’da su mimarisi: havuzlu oda/sofa-havuzlu selamlık köşkü. Erdem, (56), 27-58. https://dergipark.org.tr/tr/pub/erdem/issue/43856/539392 adresinden erişildi.
  • Cumhurbaşkanlığı tarihi 1923-2005. (2005). Ankara: Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Yayınları.
  • Eceoğlu, A. (2007). Dolmabahçe Sarayı’nda dört büyük salonda iç mimaride kullanılan renkler. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Kültür Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Efe, H., İmirzi, H. Ö. ve Dizel, T. (2004, 7-9 Ekim). Oturma mobilyası tasarımını etkileyen ergonomik kriterler. 10. Uluslararası Ergonomi Kongresinde sunulan bildiri, Uludağ Üniversitesi, Bursa.
  • Efe, H. ve Andaç, T. (2015, 17-18 September). Constructional characteristics of upholstered furniture in the Presidency Museum of Ataturk Mansion. The XXVIITH International Conference Research for Furniture Industry-27. Uluslararası Mobilya Endüstrisi Konferansında sunulan bildiri, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Efe, H., Andaç, T. ve Kasal, A. (2014a). Cumhurbaşkanlığı Atatürk Müze Köşkü’nde yer alan bazı mobilyaların tarihi ve sanatsal değerlendirmesi. DEÜ Güzel Sanatlar Fakültesi Uluslararası Sanat ve Tasarım Kongresi Sözlü ve Poster Bildiriler, 20-25 Ekim içinde (ss.112-117). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
  • Efe, H., Andaç, T. ve Kasal, A. (2014b, 26-28 Eylül). Cumhurbaşkanlığı Atatürk Müze Köşkü’ne ait bazı oturma mobilyalarının ergonomik değerlendirmesi. 20. Ulusal Ergonomi Kongresinde sunulan bildiri, Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Ankara.
  • Hastürk, E. Y. (2013). Statik antropometrik verilerle ergonomik oturma mobilyası tasarımı. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Kanepe. (Envanter no. 13). Atatürk Müze Köşkü Eser Envanterleri. T.C. Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği Müze Köşk Arşivi, Ankara.
  • Kanepe. (Envanter no. 14). Atatürk Müze Köşkü Eser Envanterleri. T.C. Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği Müze Köşk Arşivi, Ankara.
  • Koltuk. (Envanter no. 16). Atatürk Müze Köşkü Eser Envanterleri. T.C. Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği Müze Köşk Arşivi, Ankara.
  • Koltuk. (Envanter no. 17). Atatürk Müze Köşkü Eser Envanterleri. T.C. Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği Müze Köşk Arşivi, Ankara.
  • Koltuk. (Envanter no. 18). Atatürk Müze Köşkü Eser Envanterleri. T.C. Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği Müze Köşk Arşivi, Ankara.
  • Koltuk. (Envanter no. 19). Atatürk Müze Köşkü Eser Envanterleri. T.C. Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği Müze Köşk Arşivi, Ankara.
  • Masa. (Envanter no. 15). Atatürk Müze Köşkü Eser Envanterleri. T.C. Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği Müze Köşk Arşivi, Ankara.
  • Meriç, H. (2011). Osmanlı Devleti’nde ilk müze/Müze-İ Hümayûn: Çinili Köşk. Sigma, 3, 308-314.
  • Neufert, E. (2012). Yapı tasarımı ( 35. Baskı). İstanbul: Beta Yayınları.
  • Panero, J., ve Zelnik, M. (1979). Human dimension and ınterior space: a source book of design reference standards. New York: Crown Publishing Group.
  • Sehpa. (Envanter no. 21). Atatürk Müze Köşkü Eser Envanterleri. T.C. Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği Müze Köşk Arşivi, Ankara.
  • Sehpa. (Envanter no. 22). Atatürk Müze Köşkü Eser Envanterleri. T.C. Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği Müze Köşk Arşivi, Ankara.
  • Sehpa. (Envanter no. 126). Atatürk Müze Köşkü Eser Envanterleri. T.C. Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği Müze Köşk Arşivi, Ankara.
  • Sehpa. (Envanter no. 127). Atatürk Müze Köşkü Eser Envanterleri. T.C. Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği Müze Köşk Arşivi, Ankara.
  • Soyak, H. R. (2004). Atatürk‘ten hatıralar. İstanbul: Yapı Kredi Kültür Sanat
  • Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Arşivi [TCCA.]. (Erişim 2011a). VI-1/84/ 13-15 numaralı evrak. Cumhurbaşkanlığı Arşivi, Ankara.
  • Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Arşivi [TCCA.]. (Erişim 2011b). VII-V-7/83-a/9-9 numaralı evrak. Cumhurbaşkanlığı Arşivi, Ankara.
  • TS EN 1335-3. (2012). Büro mobilyası - Büro çalışma sandalyesi - Bölüm 3: Deney yöntemleri. Ankara: Türk Standartları Enstitüsü.
  • Yalman, A. E. (1970). Yakın tarihte gördüklerim ve geçirdiklerim (1918-1922) (Cilt II). İstanbul: Yenilik Basım Evi.
  • Yavuz, Y. (2007). Cumhurbaşkanlığı Atatürk Müze Köşkü kataloğu. Ankara: Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği.
  • Zorlu, İ. (1978). Ağaç işleri konstrüksiyon bilgisi temel ders kitabı. İstanbul: Millî Eğitim Basımevi.