Pozitif Ruh Sağlığı Ölçeğinin Türkçe geçerlilik ve güvenilirliği

Amaç: Pozitif Ruh Sağlığı Ölçeğinin (PRSÖ) Türkçe geçerlilik ve güvenilirlik çalışmasını yapmaktır. Yöntem: Metodolojik tipteki çalışma, Aralık 2016-Haziran 2017 tarihleri arasında bir üniversitenin Sağlık Billimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü’nde öğrenim gören 499 gönüllü öğrenci ile yapılmıştır. Veriler Tanıtıcı Bilgi Formu ve Pozitif Ruh Sağlığı Ölçeği ile toplanmıştır. Verilerin analizinde SPSS 22, LISREL 8.80 yazılımı ve RUMM Version 5.3 for Windows programı kullanılmıştır. Ölçeğin geçerlilik değerlendirmesi için dil geçerliliği, kapsam geçerliliği, yapı geçerliliği ve Rash analizine göre iç yapı geçerliliğine bakılmış; güvenilirlik değerlendirmesi için test-tekrar test ve iç tutarlılık güvenilirlik değerleri hesaplanmıştır. Bulgular: PRSÖ’nün geçerlilik ve güvenilirlik çalışmaları kapsamında ölçek maddelerinin %79.5'inin kapsam geçerliliği (KGI) değeri 0.80 ve üzerinde, yapı geçerliliğini değerlendirmek için yapılan doğrulayıcı faktör analizi sonucunda ölçeğin Türkçe Formunun da altı faktörlü yapıyı doğruladığı ve ölçeğin uyum istatistik değerlerinin kabul edilebilir düzeyde olduğu belirlenmiştir. PRSÖ'nün test-tekrar test güvenilirlik katsayısı ve ölçek bütünü ve alt boyutlarına ait Cronbach alfa güvenilirlik katsayısı değerleri 0.70’in üzerinde bulunmuştur. Ayrıca PRSÖ’nün Rasch modeline uyum iyiliği istatistikleri ve güvenilirlik değerlerine göre iyi uyum gösterdiği (iç yapı geçerliği) ve güvenilir (PSI=0.94) bir ölçek olduğu saptanmıştır. Sonuç: Yapılan analizler sonucunda PRSÖ’nün kapsam/içerik geçerliliği, yapı geçerliliği, test-tekrar test güvenilirliği, Cronbach alfa iç tutarlılığı ile iç yapı geçerliliği ve güvenilirliğine sahip olduğu, Türkiye’de bireylerin pozitif ruh sağlığını değerlendirmede kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğu belirlenmiştir. (Anadolu Psikiyatri Derg 2018; 19(Özel sayı.1):21-28)

The validity and reliability of Positive Mental Health Scale

Objective: The objective of this study is to carry out the validity and reliability of Positive Mental Health Scale (PMHS). Methods: This study of methodological type was conducted with 499 students attending the department of Nursing, Faculty of Medical Sciences of a university between December 2016 and June 2017. The data were collected through Introductory Information Form and Positive Mental Health Scale. In the analysis of the data, SPSS 22, LISREL 8.80 software and RUMM Version 5.3 for Windows were utilized. For validity assessment of the scale, language validity, scope/content validity, structural validity, and internal structure validity according to rash analysis were considered; for reliability assessment, test-retest and inner consistency reliability values were calculated. Findings: Within the scope of validity and reliability studies of PMHS, it was found out that the content validity of 79.5% of scale items was at and over 0.80 value; in the consequence of Confirmatory Factor Analysis, made for assessing structural validity, Turkish form of the scale confirmed six factor structure, and adaptive statistical values of scale were at acceptable/agreeable level. Test-retest reliability coefficient of PMHS and Cronbach’s alpha reliability coefficient values of total scale and of sub-dimensions were found to be over 0.70. Also, it was determined that PMHS showed good adjustment to Rasch model (internal structure validity) and was a reliable scale (PSI=0.94) according to adjustment goodness statistics and reliability values. Conclusion: In the consequence of the conducted analyses, it has been determined that Positive Mental Health Scale has scope/content validity, structural validity, test-retest reliability, Cronbach alpha inner consistency and internal structural consistency and reliability, and is a valid and reliable measuring tool to be used in assessing individuals’ positive mental health in Turkey.

PDF

___

Şahin M, Aydın B, Sarı SV, Kaya S, Pala H. Öznel iyi oluşu açıklamada umut ve yaşamda anlamın rolü. Kastamonu Eğitim Dergisi 2012; 20(3):827- 836.

Karaırmak Ö, Siviş R. Modernizmden postmodernizme geçiş ve pozitif psikoloji. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi 2008; 30(3):102- 115.

Seligman MEP, Csikszentmihalyi M. Positive psychology: An introduction: Reply. Am Psychol 2001; 56(1):89-90.

Linley PA, Joseph S, Harrington S, Wood AM. Positive psychology: Past, present, and (possible) future. J Posit Psychol 2006;1(1):3-16.

Hamarta E, Kandemir M, İlhan T, Sahranç Ü, Terzi ŞI, Çakır SG ve ark. Eğitimde pozitif psikoloji uygulamaları. B Ergüner Tekinalp, Ş Işık Terzi (Eds.), Pozitif Psikoloji Temel Kitabı, birinci baskı, Ankara: Pegem Akademi, 2015.

Barış B. Üniversitede Bir Dönem Boyunca Pozitif Psikoloji Dersi Almış ve Almamış Öğrencilerin Bağlanma Stilleri ve Yaşam Doyumlarının Karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, Üsküdar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2017.

Aksaray G, Kaptanoğlu C, Oflu S. Koruyucu ruh sağlığı. Yeni Symposium 1999; 37:55-59.

Pektaş İ, Bilge A, Ersoy MA. Toplum ruh sağlığı hizmetlerinde epidemiyolojik çalışmalar ve toplum ruh sağlığı hemşireliğinin rolü. Anadolu Psikiyatri Derg 2006; 7:43-48.

Çapık C. Geçerlik ve güvenirlik çalışmalarında doğrulayıcı faktör analizinin kullanımı. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2014; 17(3):196-205.

Lluch-Canut MT. Construcción De Una Escala Para Evaluar La Salud Mental Positiva. Unpublished PhD Thesis, Barcelona, University Of Barcelona, Faculty of Psychology, 1999.

Lluch-Canut T, Puig-Llobet M, Sánchez-Ortega A, Roldán-Merino J, Ferré-Grau C. Assessing positive mental health in people with chronic physical health problems: correlations with socio-demographic variables and physical health status. BMC Public Health 2013; 13(1):928.

Demirkol H. Kanser Hastalarında James Destekleyici Bakım Gereksinimlerini Belirleme Ölçeği’nin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir, Ege Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2016.

Yurdugül H. Ölçek geliştirme çalışmalarında kapsam geçerliliği için kapsam geçerlik indekslerinin kullanılması. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi (28-30 Eylül 2005, Denizli) Tam Metin Kitabı, 2005, s.1-6, Denizli.

Alpar R. Spor, Sağlık ve Eğitim Bilimlerinden Örneklerle Uygulamalı İstatistik ve Geçerlik-Güvenirlik. Dördüncü baskı, Ankara: Detay Yayıncılık, 2016.

Öksüz E, Malhan S. Sağlığa Bağlı Yaşam KalitesiKalitemetri. Ankara: Başkent Üniversitesi Yayınları, 2005.

Tennant A, Conaghan PG. The Rasch Measurement Model in rheumatology: What is it and why use it? When should it be applied, and what should one look for in a Rasch paper? Arthritis Rheum 2007; 57:1358-1362.

Çüm S, Koç N. Türkiye’de psikoloji ve eğitim bilimleri dergilerinde yayımlanan ölçek geliştirme ve uyarlama çalışmalarının incelenmesi. Eğitim Bilimleri ve Uygulama Dergisi 2013; 12(24):115- 135.

Schumacker RE, Lomax RG. A Beginner’s Guide to Structural Equation Modeling. Third ed., Technometrics, 2005.

Jöreskog KG, Sörbom D. Lisrel 8: Structural Equation Modeling With The Simplis Command Language, Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates Publishers, 1993.

Şencan H. Sosyal ve Davranışsal Ölçümlerde Güvenilirlik ve Geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2005, s.499-559.

Çam MO, Baysan-Arabaci L. Tutum ölçeği hazırlamada nitel ve nicel adımlar. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 2010; 2:59-71.

Şimşek ÖF. Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş, Temel İlkeler ve Lisrel Uygulamaları. Ankara: Ekinoks, 2007, s.4-22.

Koşar C. Hasta Aktiflik Düzeyi Ölçüm Aracı’nın (Patient Activation Measure) Türkçe’ye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2015.

Andrich D, Lyne A, Sheridan B, Luo G. Rumm 2030. Perth, Western Australia: RUMM Laboratory, 2010.

Rasch G. Probabilistic models for some intelligence and attainment tests. Chicago: MESA Pr, 1980.