Türkçe Eğitimi Bölümlerindeki Öğretim Elemanlarının Niteliğine İlişkin Bir Araştırma

Bu çalışma, Türkçe eğitimi bölümlerindeki görev yapan öğretim elemanlarının genel niteliklerini belirlemeyi amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda, nitel bir araştırma deseni kullanılarak Türkçe eğitim bölümlerinde yer alan öğretim elemanlarının nitelikleri incelenmiştir. Doküman incelemesi yöntemi kullanılan bu çalışmanın veri kaynağını, Türkçe eğitimi bölümlerindeki öğretim elemanlarının uzmanlık alanları ve akademik unvanlarını oluşturmuştur. Bu y önüyle, ilk olarak, "Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi Merkezi" (ÖSYS) 2015 yılı yükseköğretim programları ve kontenjanları kılavuzu incelenerek "Türkçe Öğretmenliği"ne sahip 62 üniversite belirlenmiştir. İkinci olarak, belirlenen üniversitelere "Yüksek Öğretim Kurulu" (YÖK)'ün bilgisunar adreslerinden ulaşılarak bölümlerdeki öğretim elemanlarına ilişkin araştırma kapsamında ele alınan bilgilere ulaşılmış ve bu bilgiler "Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi"nden elde edilen verilerle de desteklenmiştir. Araştırmaya konu olan verilere ise içerik çözümlemesi türlerinden sıklık çözümlemesi tekniği uygulanmıştır. Bu yüzden veriler, bilgisayar ortamına aktarılmış ve SPSS 23 programı aracılığıyla Türkçe eğitimi bölümlerinden yer alan öğretim elemanlarının üniversitelere göre dağılımları, Türkçe eğitimcisi olup olmadıkları, akademik unvanları ve cinsiyetleri ortaya çıkarılmıştır. Bu çalışma sonucunda ise, Türkiye'de 193 üniversite içinde toplam sayısının 62 olduğu Türkçe eğitimi bölümlerinde yer alan öğretim elemanlarının (n=335) salt 123 (% 36.7)'ünün Türkçe eğitimcisi, 150 (% 44.8)'sinin Türk Dili ve Edebiyatı uzmanı ve 62 (% 18.5)'sinin diğer alan uzmanların olduğu görülmüştür. Bu durum, Türkçe eğitimi bölümlerinde yer alan Türkçe eğitimcilerinin sayısının oldukça yetersiz olduğunu ortaya koymaktadır

A Study on the Quality of Instructors in the Departments of Turkish Language Teacher Education

This study aims to determine the general quality of instructors serving in the Departments of Turkish Language Teacher Education. For the purpose of this study, the qualities of the instructors in the Departments of Turkish Language Teacher Education were determined using qualitative research design. Fields of specialization and academic titles of the instructors formed the source of the data in this study for which document analysis method was used. Firstly, 62 universities, which had "Department of Turkish Language Teacher Education" listed in the 2015 guide of higher education programs and quotas of the Student Selection and Placement System Center (OSYS), were identified. Secondly, the information about the instructors was obtained through the "info provider" section of Council of Higher Education (YÖK) official website, and this information was supported by the data obtained through the Council of Higher Education National Dissertation Center. The data for this study were analyzed using frequency analysis which is a type of content analysis. For this reason, the data were transferred into a computer, and distribution, academic titles, and genders of the instructors , and whether or not they were Turkish Language Education experts were determined, using SPSS version 23. The result showed that, of the instructors in the Departments of Turkish Language Teacher Education, in 62 of 193 universities, 123 (% 36.7) were Turkish Language Education experts , 150 (% 44.8) were Turkish Language and Literature professionals, and 62 (% 18.5) were professionals from other fields of study. This finding shows that the number of Turkish Language Education experts in the Departments of Turkish Language Teacher Education is rather inadequate

PDF

___

Akgöl, H. (1994). Eğitim fakültelerindeki öğretim elemanları ve öğrencilerin ideal bir öğretim elemanının nitelikleri hakkındaki görüşleri ile kendi kurumlarındaki öğretim elemanlarının bu niteliklere uygunluklarının karşılaştırılması. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Aksu, M. B., Çivitçi, A., Duy, B. (2008). Yükseköğretim öğrencilerinin öğretim elemanlarının ders uygulamaları ve sınıf içi davranışlarına ilişkin görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(16), 17-42.
Arslantaş, H. İ. (2011). Öğretim elemanlarının öğretim stratejileri-yöntem ve teknikleri, iletişim ve ölçme değerlendirme yeterliklerine yönelik öğrenci görüşleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 487-506.
Arslantaş, H. İ., Cinoğlu, M., Yıldız, M. A. (2013). Öğretim elemanlarının sınıf içi öğretim becerilerinin öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 1-20.
Aslan, C. (2007a). Yazınsal nitel ikli çocuk kitaplarının çocuğun okuduğunu anlama ve yazılı anlatım becerisine etkisi. Eğitim Araştırmaları, 27:15-29.
Aslan, C. (2007b). Yazınsal nitelikli çocuk kitaplarının çocuğun gelişim sürecindeki yeri. II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu, Gelişmeler-Sorunlar, Çözüm Önerileri (04-06 Ekim 2006). Sempozyum Kitabı, s.192-206. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
Aslan, C. (2010). Düşünme becerilerini geliştirici dil ve edebiyat öğretimi ortamları -Bir eğitim durumu örneği - Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(24), 127-152.
Aslan, C. ve Doğu, Y. (2016). Öğrencilerin ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki metinlere ilişkin görüşleri. Akademik Araştırmalar Dergisi, 17(67), 1-30.
Ateş, M. (2015). Türkçe öğretmenliği lisans programlarının öğretmen yeterlikleri açısından incelenmesi. International Journal of Social Science, 41, 293-301.
Baştürk, S. (2011). Matematik öğretmen adaylarının eğitim fakültesindeki eğitim-öğretim sürecini değerlendirmeleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8, 1, 58-94.
Bozdoğan, Z. (2004). Etkili öğretmenlik eğitimi. Ankara: Nobel Yayınları.
Börekçi, M. (2015). Bir bilim alanı olarak Türkçe ve Türkçe eğitimi. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(2), 405-414.
Canlı, S. (2015). Türkçe ders kitaplarına seçilecek metinlerin belirlenmesinde çocuğa görelik ilkesi. Journal of Language Education and Research, 1(1), 98-123.
Çer, E. (2011). İlköğretim 4. sınıf Türkçe ders kitaplarının çocuğa görelik ilkelerine göre incelenmesi. 20. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı. (8-10 Eylül 2011). Bildiri Özet Kitapçığı. Burdur: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayını, s. 595-596.
Çer, E. (2014). Çocuk edebiyatı: 0-6 yaş çocuk kitaplarında çocuk gerçekliği ve çocuğa görelik. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Çer, E. (2016a). Çocuk edebiyatı: 0-6 yaş çocuk kitaplarında çocuk gerçekliği ve çocuğa görelik. Ankara: Eğiten Kitap.
Çer, E. (2016b). Preparing for books children from birth to six: The approach of appropriateness for the child. Journal of Education and Practice, 7(6), 78-99.
Çer, E. (2016c). Preparing for books children from birth through six: A new children's reality approach. Universal Journal of Educational Research, 4(5), 1024-1036.
Çetinkaya, G. ve Uzun, L. (2014). Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirlik özellikleri. (Ed.: H. Ülper). Türkçe Ders Kitabı Çözümlemeleri. Ankara: PegemA Akademi.
Çotuksöken, Y. (2010). Uygulamalı Türkçe yazılı ve sözlü anlatım. İstanbul: Papatya Yayıncılık.
Dilidüzgün, S. (2003). İletişim odaklı Türkçe derslerinde çocuk kitapları. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
Drisko, J., Maschi, T. (2015). Content analysis. London: Oxford University Press.
Ekinci, C. E., Burgaz, B. (2007). Hacettepe üniversitesi öğrencilerinin bazı akademik hizmetlere ilişkin beklenti ve memnuniyet düzeyleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 120-134.
Erginer, E. (1995). İlkokul öğretmenliği eğitiminde standartlar, uzmanlaşma ve yeni bir model önerisi. Çağdaş Eğitim Dergisi, 207, 34-40.
Erginer, E. ve Dursun F. (2005). Öğretim elemanlarının etkili öğretim becerilerinin geliştirilmesine yönelik görüşleri. Eğitim ve Bilim, 30 (135), 11-22.
Erginer, E., Erginer, A., Bedir, G. (2009). Eğitim fakültelerinde görevli öğretim elemanlarının akademik kökenleri ve öğretmen yeterliklerinin incelenmesi üzerine bir inceleme. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dergisi, 9(2), 93-108.
Ergün, M., Duman, T., Kıncal, R. K. ve Arıbaş, S. (1999). İdeal bir öğretim elemanının özellikleri. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3, 1-11.
Ertürk, S. (1993). Eğitimde program geliştirme. Ankara: Meteksan Yayınları.
Göçer, A. (2014). Yazma eğitimi. Ankara: PegemA Yayıncılık.
Göğüş, B. (1993). Türkçe öğretimine genel bir bakış. Ferhan Oğuzkan (Yay. Haz. ). İlköğretim Okullarında Türkçe Öğretimi ve Sorunları. Ankara: Türk Eğitim Derneği Yayınları.
Güzel, A., Kurudayıoğlu, M., Tüzel, S. (2010). Türkçe öğretmenliği bölümlerinin akademik yapısına ilişkin bir değerlendirme. III. Uluslararası Dünya Dili Türkçe Sempozyumu Bildiri Kitabı (16-18 Aralık 2010). İzmir: Kanyılmaz Matbaası.
Karamustafaoğlu, O., Özmen, H. (2004). Toplumumuzda ve öğretmen adayları arasında öğretmenlik mesleğine verilen değer üzerine bir araştırma. Değerler Eğitimi Dergisi, 2(6), 35-49.
Kavcar, C. (1999). Nitelikli öğretmen sorunu. Eğitimde Yansımalar: V. 21. Yüzyıl Eşiğinde Türk Eğitim Sistemi - Ulusal Sempozyum Bildirileri. (s. 267-279). Öğretmen Hüseyin Hüsnü Tekışık Eğitim Araştırma -Geliştirme Merkezi yayını.
Kavcar, C. (2002a). Türkçenin güncel sorunları. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 27, 13-17.
Kavcar, C. (2002b). Cumhuriyet döneminde dal öğretmeni yetiştirme. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 35(1-2), 1-14.
Kaya, Z. (2006). Türkçe ders kitaplarında metinlerin türsel/yazınsal niteliği. II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu. (Yay. Haz.: S. Sever) Ankara Üniversitesi Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Uygulama ve Araştırma Merkezi, No: 4, s. 83-89.
Kırkkılıç, A., Maden, S. (2010). İlköğretim ve lisans programlarındaki değişiklikler sonrasında Türkçe öğretmenliği mesleğinin ve Türkçe eğitimi bölümlerinin durumu. TÜBAR, XXVII, 477-502.
Köseoğlu, K. (1992). İlköğretime öğretmen yetiştiren kurumlarda öğretim elemanı yeterliklerinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Kurudayıoğlu, M., Yılmaz, E. (2015). Türkçe eğitimi bölümlerinin akademik yapı açısından değerlendirilmesi. (Ed.: M. V. Coşkun vd.). Türkçenin eğitimi-öğretimine yönelik çalışmalar. (s. 362- 371). Ankara: PegemA Yayıncılık.
Küçükahmet, L. (1993). Öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: Gazi Kitabevi.
MEB (2015). Türkçe dersi öğretim programı (1-8. sınıflar). Ankara: T.C Milli Eğitim Bakanlığı, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
Milliyet (2006) Eğitim fakültelerinin yeniden yapılandırılmasında ilk aşama tamam. http://www.milliyet.com.tr/egitim-fakultelerinin-yeniden-gundem-2264110/ adresinden 26 Haziran 2016'da alınmıştır.
Murat, M., Arslantaş, H. İ., Özgan, H. (2006). Öğretim elemanlarının sınıf içi eğitim-öğretim etkinlikleri açısından değerlendirilmesi. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(3), 263-278.
Özbay, M. (2006). Türkçe özel öğretim yöntemleri I. Ankara: Öncü Kitap.
Özçakır Sümen, Ö., Çağlayan, K. T. (2013). Öğretmen adaylarının eğitim fakültesinden memnuniyet düzeyleri ve hayal ettikleri eğitim ortamı. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(2), 249-272.
Özdemir, E. (2002). Türkçenin en önemli sorunlarından biri dil kirlenmesidir. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 27, 8-12.
Saracaloğlu, A. S., Bozkurt, N., Serin, O. ve Serin, U. (2004). Öğretmen adaylarının mesleğe yönelik tutumlarını etkileyen faktörler. Çağdaş Eğitim Dergisi, 29(311), 16-27.
Saylan, N. ve Uyangör, N. (1998). Öğrenci görüşlerine göre Necatibey eğitim fakültesi öğretim elemanlarında bulunan öğretmenlik niteliklerinin belirlenmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(2), 35-67.
Seferoğlu, S. S. (2004a). Öğretmen yeterlikleri ve mesleki gelişim. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 58, 40-45.
Seferoğlu, S. S. (2004b). Öğretmen adaylarının öğretmen yeterlikleri açısından kendilerini değerlendirmeleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 131-140.
Sever, S. (2002). Öğretim dili olarak Türkçenin sorunları ve öğretme-öğrenme sürecindeki etkili yaklaşımlar. Hüseyin Akbulut, Şükrü Haluk Akalın, Osman Güzel vd. (Düzenleme Kurulu). Türkçenin Dünü, Bugünü, Yarını. Uluslararası Bilgi Şöleni Bildiriler. Ankara: T. C. Kültür Bakanlığı Yayınları.
Sever, S. (2003). Türkçe öğretiminde yeni yapılanma çalışmaları. TÜBAR, XIII, 27-38.
Sever, S. (2008). Eğitim ve Bilimde Türkçe. İnönü Üniversite Türkiye Cumhuriyetinin Kuruluşunun 100'üncü Yılında Eğitim Kurultayı, 100, 435-471.
Sever, S. (2011). Türkçe öğretimi ve tam öğrenme. Ankara: An Yayıncılık.
Sever, S., Kaya, Z., Aslan, C. (2011). Etkinliklerle Türkçe öğretimi. İzmir: Tudem Yayınları.
Şen, H. Ş., Erişen, Y. (2002). Öğretmen yetiştiren kurumlarda öğretim elemanlarının etkili öğretmenlik özellikleri . G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(1), 99-116.
Şişman, M. (2009a). Öğretmen yeterliliklerini yeniden düşünmek. Türk Yurdu Dergisi, 29, 37-41.
Şişman, M. (2009b). Öğretmen yeterlilikleri: Modern bir söylem ve retorik. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 63-82.
Tavşancıl, E., Aslan, E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
Tonbul, Y. (2008). Öğretim üyelerinin performansının değerlendirilmesine ilişkin öğretim üyesi ve öğrenci görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 56, 633-662.
Tunca, N., Oğuz, A., Şahin, S. A., Güner, H. Ö. B. (2015). Qualities of ideal teacher educators. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 6(2), 122-148.
Turhan, H. (2016). Çok uyaranlı eğitim ortamlarının öğrencilerin okuduğunu anlama ve yazılı anlatım becerilerine etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Tutkun, Ö. F., Gür Erdoğan, D. (2012). Sakarya üniversitesi eğitim fakültesi öğrencilere göre öğrenme ve öğretme süreçlerinde öğretim elemanlarının yeterlikleri. Akademik Bakış Dergisi, 30, 1-11.
Yeşil R., Özbek, R. (2008). Sosyal alanlar eğitimi bölümlerindeki "branş" öğretim elemanlarının sorulardan yararlanma yeterlikleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(3), 175-186.
Yıldırım, A., Şimşek, H. (2011). Nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yılman, M. (1992). İlköğretim okullarına öğretmen yetiştirme sorunu. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, 263-267.
YÖK (2007). Eğitim fakültesi öğretmen yetiştirme lisans programları. http://www.yok.gov.tr/documents/10279/49665/turkce_ogretmenligi.pdf/d0d11c2d -bc83-4186-8717- b33597eb8eb6 adresinden 28 Mayıs 2016'da alınmıştır.
YÖK (2015). Öğrenci seçme ve yerleştirme sistemi yükseköğretim programları ve kontenjanları kılavuzu http://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2015/OSYS/2015-OSYSKONTKILAVUZU01072015.pdf adresinden 05 Haziran 2016'da alınmıştır.