Sevim Ak`ın Öykülerinin Eğitsel İletileri

Günümüzde çocuğa ve eğitime verilen öneme paralel olarak çocuk edebiyatı alanında verilen eserlerin sayıları da artmıştır. Bu alana katkıda bulunan yazarlarımızdan biri de Sevim Ak'tır. Bu çalışmanın temel amacı, Sevim Ak`ın öykülerini eğitsel iletiler açısından incelemektir. Araştırma kapsamında incelenen materyali, Sevim Ak`ın Can Yayınlarından çıkan toplam 11 çocuk öykü kitabı oluşturmaktadır. Veriler doküman incelemesiyle elde edilmiştir. Verilerin anlamlandırılması sürecinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Çocuk kitaplarındaki iletilerin eğitsel yönü dikkate alındığından dolayı kategoriler gelişim dönemlerine göre başlıklandırılmıştır. Öykülerde duygular ve duyguların ifadesine yönelik iletilerin işlenme sıklığı (%33,03) ilk sırada gelmiştir. Beraberinde eserlerde sırasıyla ahlaki değerlere (%22,48), bilişsel gelişime (%22,02), sosyal gelişime (%12,84), öz bakım becerilerine (%6,88), fiziksel görünüme yönelik (%2,75) toplamda 218 iletiye yer verildiği tespit edilmiştir. Yazarın öykülerinde işlediği eğitsel iletiler ve bunların işlenme sıklığı, bu iletileri okuyucuya iletme yöntemi ve kullandığı dil göz önüne alındığında, araştırmada kullanılan kitapların öğrencilere tavsiye edilebilir nitelikte olduğu söylenebilir

Educational Messages in Sevim Ak's Stories

Today, in parallel with the importance given to children and education, the works in children's literature have increased in number. One of the contributors to this field is Sevim Ak. The main aim of this study is to examine the stories of Sevim Ak in terms of educational messages. The materials analyzed in the study consist of 11 Sevim Ak children's storybooks published by the publisher Can Yayınları. The data were acquired through document review. In data analysis, content analysis method was used. As attention was paid to the educational aspect of the messages in the children's books, the categories were organized according to children's developmental periods. In stories, the frequency of the messages about the emotions and their expressions were in the first place (%33,03). After that, in a total of 218 messages, there were messages about moral values (%22,48), cognitive development (%22,02), social progress (%12,84), self-care abilities (%6,88), and physical appearance (%2,75) respectively. Considering the educational messages of the author and their frequency, the method of communicating those messages to the reader, and the language used, it can be concluded that the books used in the study are worthy of recommendation to children

___

  • Akçay, S., Baş B. (2015).Samet Behrengi'nin hikâyelerindeki eğitsel iletiler üzerine bir araştırma. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 3(3), 77-90.
  • Akyol, H. (2006). Yeni programa uygun Türkçe öğretim yöntemleri, Ankara: Kök. Yayıncılık.
  • Aslan, C. (2007). Yazınsal nitelikli çocuk kitaplarının çocuğun okuduğunu anlama ve yazılı anlatım becerilerine etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Barış, G. (2011). Gülten Dayıoğlu'nun çocuk romanlarındaki eğitsel iletiler. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
  • Binyazar, A. (04-06 Ekim 2006). Çocuk kitaplarında yazınsallık. II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumunda sunulmuş bildiri, Ankara.
  • Cesur, E., Baş B. (2015). Mavisel Yener'in çocuklara yönelik öykülerindeki eğitsel iletiler üzerine bir a raştırma. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 3(3), 64-76.
  • Çotuksöken, Y.(2003). Anadili öğretiminde edebiyatın yeri ve işlevi. Çağdaş Türk Dili 184,s.148 -151.
  • Dellal, M. (2010). Çocuk edebiyatında öykü türünün çocuğun kavram gelişimine etkileri üzerine bir Araştırma (Gülten Dayıoğlu örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
  • Demirbaş, T. (2012). Çocuk edebiyatı eserlerinin 6. sınıf öğrencilerinin karakter gelişimine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
  • Demirel, Ş. (Editör). (2011). Edebi metinlerle çocuk edebiyatı. (2. Basım). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Dilidüzgün, S. (1996). Çağdaş çocuk yazını. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Emre, A. C. (2000). Çocuklara Hikâye Anlatmak Sanatı, İstanbul: Millî Egiti m Yayınevi.
  • Erdi, A. (2008).Türkiye'de 1980-1985 ve 2000-2005 yılları arasındaki çocuk kitaplarında eğitsel iletiler (karşılaştırmalı bir çalışma). Yayımlanmamış doktora tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Gander, M. J. ve Gardiner, H.W. (2007). Çocuk ve ergen gelişimi. Ankara: İmge Kitabevi.
  • Gökçe, B ve Sis, N. (2011). Gülten Dayıoğlu'nun çocuk öykülerinin "hikâye haritası" yöntemine göre incelenmesi ve genel bir değerlendirmesi. Turkish Studies, 6(3), s. 1925-1949
  • Güleryüz, H.(2002). Yaratıcı çocuk edebiyatı, Ankara: Pegem A Yayınları.
  • Kavcar, C. (1999). Edebiyat ve eğitim. Ankara: Engin Yayıncılık.
  • Kortenhaus, C.M.,andDemarest, J. (1993). Gender role stereotyping in children's literatüre, A Journal of Research 28, 219-320.
  • Kozikoğlu, K. T. (2012). Çocuklara hayal kurdurtan yazar. Sevim Ak'la söyleşi. Sabah Gazetesi Kitap Eki, "http://www.sabah.com.tr/Kitap/ 2012/02/17/cocuklara -hayal-kurdurtan-yazar" (Erişim:10.03.2013).
  • Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. (2.baskı). London: Sage Publication.
  • Özaslan, P. (2012). Muzaffer İzgü'nün çocuklara yönelik hikâye ve romanlarındaki eğitsel iletiler. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Burdur.
  • Özdemir E. (199 ). Yazınsal türler. Ankara: Bilgi Yayınevi.
  • Russell, D. L. (1997). Literature for children. New York: Longman.
  • Senemoğlu, N. (2012). Gelişim öğrenme ve öğretim kuramdan uygulamaya. (21. Baskı). Ankara: Pegem A Akademi.
  • Sever, S. (2008). Çocuk ve edebiyat. (5. Basım). İzmir: Tudem Yayıncılık.
  • Yakar, Y. M. (2011). Mustafa Ruhi Şirin'in Türk çocuk edebiyatındaki yeri ve eserlerinin eğitsel değeri üzerine bir inceleme. Yayımlanmamış doktora tezi. Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
  • Yalçın, A. ve Aytaş, G. (2002). Çocuk edebiyatı. Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (5. Basım). Ankara: Seçkin Yayıncılık.