Öğretmenlerin Yaratıcılığı Destekleme Durumları ile Öğrencilerin Yazma Özerkliklerinin İncelenmesi

Bu araştırmanın genel amacı, öğretmenlerin yaratıcılığı destekleme durumları ile öğrencilerin yazmaözerkliklerini incelemektir. Araştırma ilişkisel tarama modelindedir. Araştırmanın çalışma evrenini, 2019-2020 eğitim-öğretim yılında Kahramanmaraş Onikişubat ilçesinde bulunan ortaokullarda görev yapanöğretmenler ve bu okullarda öğrenim gören ortaokul öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmanın örnekleminiise bu evrenden kolay ulaşılabilir örneklem yoluyla seçilen 50’si öğretmen, 281’i öğrenci toplam 331 kişioluşturmaktadır. Araştırma verileri, “Yaratıcılığı Destekleyen Öğretmen İndeksi Ölçeği” ve “YazmaÖzerkliği Ölçeği” kullanılarak toplanmıştır. Araştırma verilerinin analizinde, bağımsız gruplar t-testi, tekyönlü varyans analizi (ANOVA), Mann Whitney-U testi, Kruskal Wallis-H testi, Tukey anlamlılık testi vePearson korelasyon analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, ortaokul öğretmenlerinin yaratıcılığıdestekleme düzeylerinin yüksek olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, ortaokul öğretmenlerinin cinsiyetinin,kıdemlerinin ve proje ödevi verme sıklıklarının öğretmenlerin yaratıcılığı desteklemeleri üzerinde genelolarak belirleyici bir etkiye sahip olmadığı tespit edilmiştir. Bunun yanı sıra, ortaokul öğrencilerinin yazmaözerkliklerinin ortalamanın üzerinde olduğu tespit edilmiştir. Kız öğrencilerin yazma özerkliğinin erkeköğrencilerden daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenlerin yaratıcılığı destekleme durumları ileöğrencilerin yazma özerkliklerinin düşük düzeyde de olsa aynı yönde değişim gösterebileceği sonucunaulaşılmıştır

Examination of Teachers’ Creativity Fostering Levels and Students' Writing Autonomy

The main purpose of this research is to examine the creativity fostering levels of teachers and writing autonomy of their students. The research has used correlational survey desing. The population of the study consists of the teachers working at the secondary schools and the secondary school students studying at the schools in Onikişubat District of Kahramanmaraş Province during the 2019-2020 academic year. The sample of the study consists of 331 individuals; namely 50 teachers and 281 students chosen through convenience sampling among the above-mentioned population. The data of the study has been collected using “The Adaptation of Creativity Fostering Primary Teachers Index Scale into Turkish” and “Writing Autonomy Scale”. For data analysis, independent samples t-test, one-way analysis of variance (ANOVA), Mann Whitney-U test, Kruskal Walis-H test, Tukey significance test and Pearson correlation analysis have been performed. According to results of the study, it has been reached that the creativity fostering levels of the secondary school teachers are high. In addition, it was determined that the gender, seniority and frequency of assigning project homework do not have a determining effect on teachers' support for creativity in general. It has also been observed that the writing autonomies of the secondary school students are over the average. It has also been concluded that writing autonomy of the female students is generally higher than the male ones’ writing autonomies It has been concluded that the creativity fostering levels of the teachers and the writing autonomies of the students may vary at the same direction even at low levels.

PDF

___

Aliweh, A. M. (2011). The effect of electronic portfolios on promoting Egyptian EFL college students’ writing competence and autonomy. Asian EFL Journal, 13(2), 90-132.
Aslan, N. ve Arslan Cansever, B. (2009). Eğitimde yaratıcılığın kullanımına ilişkin öğretmen tutumları. Türk Bilim Araştırmaları Vakfı (TÜBAV) Bilim Dergisi, 2(3), 333-340.
Assor, A., Kaplan, H. and Roth, G. (2002). Choice is good, but relevance is excellent: Autonomy enhancing and suppressing teacher behaviours predicting students’ engagement in schoolwork. British Journal of Educational Psychology, 72, 261-278.
Bacak, S. (2008). İlköğretim beşinci sınıf sosyal bilgiler dersinde öykü tabanlı öğrenme yaklaşımı öğrenenlerin akademik başarı ve yaratıcılıklarına etkisi. Yüksek lisans tezi. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa.
Baltacı, A. (2018). Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 231- 274.
Baş, G. ve Şahin, C. (2012). İlköğretim öğrencilerinin okuma tutumları, yazma eğilimleri ile Türkçe dersindeki akademik başarıları arasındaki ilişki. Turkish Studies, 7(3), 555-572.
Baş, G. ve Şahin, C. (2013). İlköğretim öğrencilerinin yazma eğilimlerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Sakarya University Journal of Education, 3(1), 32-42.
Başkan, A. (2018). Kelime ve dilbilgisi düzeyinin yedinci sınıf öğrencilerinde yazma becerisi ile ilişkisi. Doktora tezi. İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
Batdal Karaduman, G. ve Çiftci, C. (2018). Sınıf öğretmenlerinin yaratıcılığı destekleyici davranışlarının incelenmesi. Sakarya University Journal of Education, 8(3), 242-262.
Benson, P. (2006). Autonomy in language teaching and learning. Language Teaching, 40, 21-40.
Black, A. E. ve Deci, E. L. (2000). The effescts of in structors’ autonomy support and students’ autonomous motivation on learning organic chemistry: A self determination theory perspective. Science Education, 84, 740-756.
Bozkurt, S., Aslanargun, E., Akın, S. ve Kılıç, A. (2014). İlköğretimde uygulanan proje ve performans ödevlerine ilişkin sınıf öğretmenlerinin görüşleri. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18, 157-173.
Büyüköztürk, Ş. (2009). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
Coşkun, İ. (2006). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin kompozisyon yazma becerileri üzerine bir araştırma. Yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Çağ Adıgüzel, D. (2016). Sınıf öğretmenlerinin yaratıcı düşünme becerileri ile öğretmen davranışlarının öğrencilerin yaratıcı düşünme becerilerinin gelişimine katkısı arasındaki ilişki. Yüksek lisans tezi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
Çayırdağ, N. (2017). Creativity fostering teaching: Impact of creative self-efficacy and teacher efficacy. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 17(6), 1959-1975.
Dababneh, K., Ihmeideh, F. M. and Al-Omari, A. A. (2010). Promoting kindergarten children creativity in the classroom environment in Jordan. Early Child Development and Care, 108(9), 1165-1184.
Daskalogiannaki, E. (2012). Developing and assessing EFL students’ writing skills via class blog. Research Papers in Language Teaching and Learning, 3(1), 269-292.
Demir, T. (2013). İlköğretim öğrencilerinin yaratıcı yazma becerileri ile yazma özyeterlik algısı ilişkisi üzerine bir çalışma. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 2(1), 84-114.
Dikici, A. (2013). Yaratıcılığı destekleyen ilköğretim öğretmenleri indeksi ölçeğinin Türkçeye uyarlanması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(1), 307-324.
Dion, C. M. (2011). Tools to enhance second language writing autonomy: Can we do things better? In D. Gardner (Ed.), Fostering autonomy in language learning (pp. 64-74).
Durukan, E. (2008). İlköğretim ikinci kademe (2005) Türkçe dersi öğretim programında genel amaçlar-hedef/kazanımlar ilişkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi-The Journal of International Social Research, 1(4), 149-158.
Ersoy, A. ve Anagün, Ş. S. (2009). Sınıf öğretmenlerinin fen ve teknoloji dersi ödev sürecine ilişkin görüşleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitim Dergisi, 3(1), 58- 79.
Fleith, S. D. (2000). Teacher and student perceptions of creativity in the classroom environment. Roeper Review, 22(3), 148-153.
Foroutan, M., Noordin, N. and Gani, M. S. (2013). Weblog promotes ESL learners’ writing autonomy. Journal of Language Teaching and Research, 4(5), 994-1002.
Gümüş, S. (2012). Yazar olabilir miyim? Yaratıcı yazarlık dersleri. İstanbul: Notos Kitap.
Işık, D. A. (2013). Sınıf öğretmenlerinin yaratıcı bireyler yetiştirmede görev ve sorumlulukları. International Journal of Social Science, 6(6), 585-601.
İlhan, Z. (2016). Öğretmenlerin kullandıkları disiplin stilleri ile yaratıcılığı destekleyen öğretmen davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi. Niğde Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Niğde.
İnel Ekici, D. (2016). Öğretmenler öğrenme ortamında öğrencilerin yaratıcılığını destekleme düzeylerine ilişkin kendilerini nasıl değerlendiriyorlar. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 11(3), 1287-1308.
Karakuş Aktan, E. N. (2013). Ortaöğretim öğrencilerinin yaratıcı yazma becerileri üzerine bir araştırma (Kütahya ili örneği). Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Türkçenin Eğitimi Öğretimi Özel Sayısı, 6(11), 701-732.
Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi. İstanbul: Nobel Yayın Dağıtım.
Kaya, N. G. (2018). Üstün yetenekli öğrencilerin öğretmenlerinin yaratıcılığı destekleme düzeylerinin belirlenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 16(2), 157-175.
Kılıç, A. F. (2017). Öğretmenlerin yaratıcı düşünceyi destekleme davranışlarının incelenmesi. Adıyaman University Journal of Educational Sciences, 7(1), 87-115.
Korkmaz, G. E. (2018). Yaratıcı düşünme ve günlük ders planı örneği. H. G. Berkant (Ed.), Düşünme Eğitimi (219-235). Çanakkale: Paradigma Akademi Yayınları.
Köksal, N. (2008). Eğitim programları ve yaratıcı drama. Yaratıcı Drama Dergisi, 1(3/4), 179-191.
Little, D. (1995). Learning as dialogue: The dependence of learner autonomy on teacher autonomy. System, 23(2), 175-181.
Littlewood, W. (1996). Autonomy in Communication and Learning in the Asian Context. Proceedings of the International, Conference Autonomy 2000: The Development Learning Indepence in Language Learning (124-140). Bangkok, Thailand KMITT. http://arts.kmutt.ac.th/dral/img/Autonomy2000.pdf#page=133 adresinden 11.10.2019 tarihinde erişilmiştir.
Olawale, S. G., Adeniyi, E. O. and Olubela, O. I. (2010). Creativity fostering behaviour as an index of productivity and capacity building among lecturers in selected universities in Ogun and Oyo states. Educational Research and Reviews, 5, 257-262.
Özel, A. ve Bayındır, N. (2015). Sınıf öğretmenlerinin öğrencilerde yaratıcılığı geliştirmeye yönelik öğretimsel davranışları. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(5), 348-358.
Öztürk, Ş. (2004). Eğitimde yaratıcı düşünme. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 77-84.
Pallant, J. (2017). SPSS kullanma kılavuzu: SPSS ile adım adım veri analizi. (çev. S. Balcı ve B. Ahi). Ankara: Anı Yayıncılık.
Runco, M. A. (2003). Education for creative potential. Scandinavian Journal Educational Research, 47(3), 317-324.
Simplicio, J. S. C. (2000). Teaching classroom educators how to be more effective and creative teachers. Education, 120(4), 675-680.
Soh, K. (2000). Indexing creativity fostering teacher behavior: A preliminary validation study. Journal of Creative Behavior, 34(2), 118-134.
Sternberg, R. J. and Lubart, T. I. (2016). Yaratıcı zihinler geliştirmek. A. C. Ornstein, E.F. Pajak ve S. B. Ornstein (Ed.), Eğitim Programlarında Güncel Sorunlar (132-142). (Çev. N. T. Bümen, Ö.
Uslu, E. Ç. Özkan). Ankara: Pegem Akademi Yayınları. Süğümlü, Ü. (2016). Yazma becerisinde öğrenci özerkliğinin yazmaya yönelik tutum ve motivasyonla ilişkisi: Bir eylem araştırması. Doktora tezi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
Şahin, Ç. (2003). Değişen dünyada sınıf öğretmenlerinin değişen toplumsal ve yaratıcılık rolleri. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(1), 1-9.
Tekşan, K. ve Süğümlü, Ü. (2018). Yazma özerkliği ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 7(4), 2591-2607.
Tekşan, K. ve Süğümlü, Ü. (2019). Ortaokul öğrencilerinin yazma özerkliği düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Dil Dergisi, 170(1), 108-126.
Temizkan, M. (2010). Türkçe öğretiminde yaratıcı yazma becerilerinin geliştirilmesi. Türklük Bilimi Araştırmaları, 27, 621-643.
Tok, M., Rachim, S. ve Kuş, A. (2014). Yazma alışkanlığı kazanmış öğrencilerin yazma nedenlerinin incelenmesi. Gazi üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(2), 267-292.
Torrance, E. P. (2003). The millenium: A time for looking forward and looking back. The Journal of Secondary Gifted Education, 15(1), 6-12.
Trnova, E. (2014). IBSE and creativity development. Science Education International, 25(1), 8-18.
Tüfekçioğlu, B. (2010). Yazma becerisinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Dil Dergisi, 149, 30-45.
Wang, W. ve Shan, J. (2019). A Preliminary Investigation into Creativity Fostering Behaviors of Maker Teachers in Shanghai. In K. Graziano (Ed.), Proceedings of Society for Information Technology & Teacher Education International Conference (pp. 1432-1437). Las Vegas, NV, United States: Association for the Advancement of Computing in Education (AACE). https://www.learntechlib.org/primary/p/207834/ adresinden 06.02.2020 tarihinde erişilmiştir.
Williams, C. (2007). Research methods. Journal of Business & Economic Research, 5(3), 65-72.
Yaz, E. (2015). Yazma becerisinin gereksinim haline dönüşmesini sağlayan etkenler ve bu gereksinimin Türk edebiyatından örneklerle değerlendirilmesi. Yüksek lisans tezi. İstanbul Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Yenilmez, K. ve Yolcu, B. (2007). Öğretmen davranışlarının yaratıcı düşünme becerilerinin gelişimine katkısı. Sosyal Bilimler Dergisi, 18, 95-105.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yıldız, A. ve Baltacı, S. (2018). İki farklı kurumda çalışan ortaokul matematik öğretmenlerinin yaratıcılığı destekleme durumlarının incelenmesi. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 1392-1418.