İnmeli hastalarda yaşam kalitesi ve sosyal desteğin yaşam kalitesine etkisinin incelenmesi

Amaç: Bu çalışmanın amacı hastalığın daha iyi bir şekilde kabullenildiği, inme olayı ile karşılaşmanın üzerinden en az altı ay geçirmiş olan bireylerde yaşam kalitesinin ölçülmesi ve sosyal desteğin yaşam kalitesi üzerine etkilerini incelemektir. Gereç ve Yöntem: Veriler literatür ve danışman eşliğinde hazırlanan, 39 sorudan oluşan Genel Bilgi Formu (GBF), SF-36 Yaşam Kalitesi Ölçeği (SF-36) ve Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği (ÇBASDÖ) aracılığı ile toplanmıştır. Bulgular: Yaş ortalaması 63±11 yıl olan olguların çoğunluğu kadın (%56), evli (%60), ilköğrenim mezunu (%35), ve ev hanımıdır (%47). Yaşam kalitesi ve sosyal desteğin incelendiği çalışmada, olguların yaşam kalitesi (%49,3), sosyal destek puanı ise (%63,2) olarak belirlenmiştir. Araştırma sonucunda her iki değerin de ortalamanın üzerinde olduğu görülmüştür. Sonuç: İnmeli hastalarda yaşam kalitesi ve sosyal desteğin incelendiği çalışmada; erkek bireylerde, evli, yüksek eğitim seviyesine sahip, çalışan ve orta düzeyde gelire sahip kişilerde yaşam kalitesi daha yüksek bulunmuştur. İnmeli bireylerin çoğunluğu kronik bir hastalığa sahiptir. Birden fazla kez inme geçiren, inme sonrası vücudunun herhangi bir yerini kullanamayan ve bu durumun uzun süre devam ettiği bireylerde yaşam kalitesi düşük bulunmuştur. Sosyal desteğin yüksek bulunmasının yaşam kalitesinin yüksek bulunmasında pozitif yönde etkisi olduğu saptanmıştır.

Research on the life quality of patients having stroke and effects of social support into life quality

Objective: This study was made descriptive and analytically in order to search life quality of the patients having stroke and the effects of social support into life quality. The purpose of our study is to consider life quality of the persons who passed at least 6 months with stroke when the sickness gets accepted better and to search the effects of social support into life quality. Material and Methods: The data in this study is obtained by means of an questionnaire having 39 questions. (app.1) Questionnaire was prepared by the researcher with the accompaniment of literature and counselor. SF36 Life Quality Scale and Social Support Scale were used in the questionnaire. Results: The average age is 63±11, most of them female (56%), married (60%), primary school educated (35%) and housewife (47%). The life quality of the facts (49,3 %) and Social support state of facts(63,2%) are higher than average.Conclusion: The following cases have high life quality: Males, high education, married, middle level of financial possibility, having any job. The following cases decrease life quality: having stroke more than once, not to use any part of body after having stroke, having a chronic illness. Social support state of facts is above the average. It has been understood that, this situation is effective in some part of life quality.

PDF

___

Karadakovan A. Bilinç Düzeyi Değişiklikleri: Kardakovan A, Eti Aslan F. Editör. 2. Ed. Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım. Adana: Nobel Kitabevi; 2010. s.1204-16.
http://www.who.int/cardiovascular_diseases/en/cvd_atlas_16_dea th_from_stroke.pdf ( Erişim Tarihi: 10.06.2011).
http://www.who.int/cardiovascular_diseases/en/cvd_atlas_15_bur den_stroke.pdf ( Erişim Tarihi: 18.09.2011).
http://www.tkdonline.org/PDFs/Turkiye_kalp_ve_damar_hastalikla rini_onleme_ve_kontrol_programi2010_2014.pdf.
Davenport RJ, Dennis MS. Complications after acute stroke. Stroke 1996;27(3): 415-20.
Branstater FM. Stroke Rehabilitation. In: Delisa JA. editor. Rehabilitation Medicine. Philadelphia: Lippincott- Raven Publishers; 1998 p. 1165-89.
Bobath B. Adult hemiplegia: evaluation and treatment. 3rd.ed. Oxford: Elsevier Health Sciences;1990. p. 31-42.
Diniz F, Ketenci A. Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri; 2000. p. 227-36.
Aksu S, Armutlu K, Güçlü A. Arka kordon dejenerasyonu bulunan hastalarda nörofizyolojik yaklaşımla denge ve proprioseptif duyu eğitimi. Fizyoterapi Rehabilitasyonu 2001;12(1):16-20.
Anderson TP. Rehabilitation of patients with completed stroke. Kottke FJ, Lehman JF.editor. Krasens handbook of phisical medicine and rehabilitation. Philadelphia, London. Saunders Company; 1990. p. 656-78.
Yaltkaya K, Balkan S, Oğuz Y. Nöroloji ders kitabı. 2nd.ed. İstanbul: İstanbul Baskı; 1996. p. 113-22.
Pınar R. Sağlık araştırmalarında yaşam kalitesi kavramı. Sendrom Dergisi 1996;8(10):109-14.
Pınar R. Sağlıkla ilişkili yaşam kalitesinin değerlendirilmesi. Sendrom Dergisi 1997;9(9):117-24.
Pınar R. Sağlık araştırmalarında yeni bir kavram: yaşam kalitesi- bir yaşam kalitesi ölçeğinin kronik hastalıklarda geçerlik ve güvenilirliğinin incelenmesi. Hemşirelik Bülteni 1995;9(38):85-95.
Fayers P, Machin D. Quality of Life. Quality of life: The assessment, analysis and interpretation of patient-reported outcomes. 2nd.ed. Canada: John Wiley and Sons 2000. p. 24-8.
De Haes JCJ, Van Knippenherg FCE. The quality oflife of cancer patients: a review of the literatüre. SocSci Med 1984;20(8):809-17.
Kıvırcık BB, Alptekin K, Akvardar Y. ve ark. Obsesif kompulsif bozuklukta yaşam kalitesi. Türk Psikiyatri Dergisi 2005;16(1):13-19.
Acaray A, Pınar R. Kronik hemodiyaliz hastalarının yaşam kalitelerinin değerlendirilmesi. C.Ü. Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2004; 8(1):1-11.
Jeremy C, Linda SW, Moran K, et al. Quality of life measurement after stroke. Stroke 2002;33:1348- 56.
Şenocak Ö, El Ö, Söylev GÖ, Avcılar S, Söylev GÖ, Avcılar S, Peker Ö. İnme sonrasında yaşam kalitesini etkileyen faktörler. Journal of Neurological Sciences 2008;25(3):169-75.
Carod-Artal FJ, Egido JA. Quality of life after stroke: The importance of good recovery. Cardiovascular Disease 2009;27(suppl 1): 204- 14.
Akçalı A, Altındağ A, Geyik S, Cansel N. Epilepsi hastalarında yaşam kalitesi, depresyon, anksiyete ve çok boyutlu algılanan sosyal destek. Nöropsikiyatri Arşivi 2009;46:91-7.
Eker D, Arkar H, Yaldız H. Çok boyutlu algılanan sosyal destek Ölçeğinin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi 2001;12(1):17-25.
Akinpelu AO, Gbiri CA. Quality of life of stroke survivors and apparently healthy individuals in southwestern Nigeria. Physiotherapy Theory and Practice 2009:25(1);14-20.
Branstater FM. Stroke rehabilitation. In: Delisa JA. editor. Rehabilitation Medicine. Philadelphia: Lippincott- Raven Publishers; 1998. p. 1165-89.
Bozbuğa M. Resimli açıklamaları ile nöroloji ve nöroşirürji. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri; 2000. s. 214-339.
Ay S, Koldaş Doğan Ş, Evcik D. İnmeli hastalarda risk faktörleri ve fonksiyonel iyileşme üzerine etkileri. Yeni Tıp Dergisi 2009;26(1):37-41.
Ones K, Yilmaz E, Çetinkaya B, Caglar N. Quality of life for patients post-stroke and the factors affecting it. Journal of Stroke and Cerebrovascular Disease 2005;14(6):261-66.
Demirci S, Yalçıner BZ, Bakaç G, Dayan C, Aysel F, Baybaş S. İnmelerde tekrarlayıcılığı etkileyen risk faktörleri. Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi 2010;23:38-43.
Ingall T. Stroke- incidence, mortality, morbidity and risk. Journal of Insurance Medicine 2004;36:143-52.
Hackett M, Duncan J, Anderson BA. Health-related quality of life among long-term survivors of stroke. Stroke 1999;31:440- 7.
Shyu YS, Maa S, Chen S, Chen M. Quality of life among older stroke patients in Taiwan during the first year after discharge. Journal of Clinical Nursing 2008:18;23208.
Gurcay E, Bal A, Cakci A. Health- related quality of life in first- ever stroke patient. Annals of Saudi Medicine 2009;29(1):26-40.
Gökkaya NKO, Aras MD, Çakçı A. Health-related quality of life of Turkish stroke survivors. Internal Journal of Rehabilitation Research 2005; 28(3):229-33.
Bergés IM, Ottenbacher KJ, Kuo YF, Smith PM, Smit D, Ostir GV. İnme sonrası yaşam kalitesi memnuniyeti: ağrı yanıtında cinsiyet farklılıklarının etkileri. Archieves of Physical Medicine and Rehabilitation 2007;2(2):122-27.
King R. Quality of life after stroke. Stroke 1996;27(9):1467-72.
Peter K, Warren S, Madill H. Quality of life of stroke survivors. Quality of Life Research 1999;8:293-301.