THE INVESTIGATION OF THE ATTAINMENT OF LEADERSHIP SKILL IN LIFE SCIENCES CLASS IN TERMS OF CLASSROOM TEACHERS’ POINTS OF VIEW

Bu çalışmada Hayat Bilgisi dersinde sınıf öğretmenlerinin liderlik becerisinin öğrencilere kazandırılabilir bir beceri olup olmadığına ilişkin durumlarını belirlemek amaçlanmıştır. Araştırma, nitel araştırma geleneği içinde yer alan olgu bilim deseninde yürütülmüştür. Araştırmanın katılımcılarını 2014-2015 eğitim öğretim yılında Niğde ilinde görev yapan ve ilkokul 1, 2 ve 3. Sınıfları okutan toplam 17 sınıf öğretmeni oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında görüşme ve gözlem tekniğinden yararlanılmıştır. Verilerin analiz edilmesinde betimsel ve içerik analizi tekniklerine yer verilmiştir. Araştırmanın bulgularına göre öğretmenler liderliğin öğretilebilir olmasından çok doğuştan gelen bir beceri olduğunu düşünmekte ve liderlik becerisini kazandırma süreçlerini daha çok sınıf kurallarını ortak belirleme olarak görmektedir. Öğretmenler liderlik becerisinin kazandırılmasında öğretmen tutum ve davranışlarının önemli olduğunu ve ailelerin çocukların liderlik becerisini kazanmalarına destek verecek davranışlar sergilemeleri gerektiğine inanmaktadırlar. Araştırma sonuçları, liderlik becerisinin kuramsal temeli, kazandırılma süreçleri ve gereklilikleri boyutlarında ilgili alan yazında tartışılmıştır

LİDERLİK BECERİSİNİN KAZANDIRILMASININ SINIF ÖĞRETMENİ GÖRÜŞLERİNE GÖRE İNCELENMESİ

The aim of this study is to investigate classroom teachers’ points of view on whether the attainment of leadership skill by students is possible or not. The study was conducted through phenomenological method, which is a qualitative research method. The participants of the study consist of 17 classroom teachers teaching 1st, 2nd, and 3rd grades in Niğde in 2014-2015 academic year. The data was obtained by interview and observation techniques. Descriptive and content analysis techniques were used in order to analyse the data. According to the findings of the study, the teachers consider the skill as being an innate ability rather than a teachable skill and think of the leadership teaching process as determining the classroom rules together with the students. Teachers believe that teachers’ attitudes and behaviours are important in teaching leadership skill and that families should support their children to help them gain the skill. The results of the study were discussed within the related literature in terms of theoretical basis, attainment process and requirements to teach the leadership skill

PDF

___

Akturan, U. ve Esen, A. (2008). Fenomenoloji. T. Baş ve U. Akturan (Eds.), Nitel Araştırma Yöntemleri NVivo 7.0 ile Nitel Veri Analizi içinde (83-98.). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Alkan, Y. (2009). “Bir Lider Yetişiyor” Programının 10. Sınıf Öğrencilerinin Problem Çözme Becerileri Üzerine Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Yönetimi ve Denetimi.
Antoniakis, J., Cianciolo, A. T. ve Sternberg, R. J. (2004). Leadership. J. Antoniakis, Anna T. Cianciolo ve Robert J. Sternberg (Eds.), The Nature of Leadership içinde. California: SAGE Publications.
Apaydın, Ç., Vilkinas, T. ve Cartan, G. (2011). Predictors of Leadership Effectiveness for Turkish Secondary School Teachers. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences, 44(1), 107-129.
Bakan, İ. (2008). “Örgüt Kültürü” ve “Liderlik” Türlerine İlişkin Algılamalar ile Yöneticilerin Demografik Özellikleri Arasındaki İlişki: Bir Alan Araştırması. KMU İİBF Dergisi, 8(14), 13-40.
Bass, B. M. ve Riggio, R. E. (2006). Transformational Leadership. 2nd Edition. London: Lawrence Erlbaum Associates.
Bennis, W. (2009). On Becoming a Leader. New York: Basic Books.
Bolman, L. G. ve Deal, T. E. (1994). Looking for Leadership: Another Search Party’s Report. Educational Administration Quarterly, 30(1), 77-96.
Bowman, R. F. (2014). Learning Leadership Skills in Elementary School. Kappa Delta Pi Record, 50(3), 119-123, DOI: 10.1080/00228958.2014.931147.
Bursalıoğlu, Z. (1997). Okul Yönetiminde Yeni Yapı ve Davranış. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.
Bush, T. (2008). Leadership and Management Development in Education. London: Sage.
Bush, T. (2010). Leadership Development. Tony Bush, Les Bell ve David Middlewood (Eds.), The Principles of Educational Leadership and Management içinde (s. 112-131). London: Sage.
Can, N. (2009). Öğretmenlerin Sınıfta ve Okulda Liderlik Davranışları. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 385-399.
Can, N. (2013). Öğretmen Liderliği. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Chatman, J. A. ve Kennedy, J. A. (2010). Psychological Perspectives on Leadership. Nitin Nohria ve Rakesh Khurana (Eds.), Handbook of Leadership Theory and Practice içinde (159-181). Boston: Harvard Business Press.
Chestnut, R. ve Tran-Johnson, J. (2013). Impact of a Student Leadership Development Program. American Journal of Pharmaceutical Education, 77(10), 1-9. Cress, C. M., Astin, H. S., Zimmerman-Oster, K. & Burkhardt, J. C. (2001).
Developmental Outcomes of College Students‘ Involvement in Leadership Activities. Journal of College Student Development, 42, 15-27.
Çiçek, V. ve Gümüş, S. (2013). Güçlüklerden Fırsatlara. (Çev: V. Çiçek ve S. Gümüş), Araştırma ve Aksiyon ile Liderlik içinde (s. 1-46). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Day, D. V. ve Antonakis, J. (2004). Leadership: Past, Present and Future. David V. Day ve John Antonakis (Eds.), The Nature of Leadership içinde (s. 3-25). California: SAGE Publications.
Delice, M. (2014). Liderlik Eğitiminin Öğrencilerin Liderlik Tutumlarına Etkilerinin İncelenmesi. Türk İdare Dergisi, 478, 235-261.
Deliveli, Ö. (2010). Yönetimde Yeni Yönelimler Bağlamında Lider Yöneticilik. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı.
Demirel, Ö. (2003). Kuramdan Uygulamaya Eğitimde Program Geliştirme. Ankara: Pegem A Yayınları.
Dugan, J. P. (2011). Research on college student leadership development. S.R. Komives, J. P. Dugan, J. E. Owen, C. Slack, W. Wagner, & Associates (Eds.), The Handbook for Student Leadership development-2nd edition içinde (s. 59- 84). San Francisco: Jossey-Bass.
English, W. F. (2006). Encyclopedia of Educational Leadership and Administration L-Z. London: SAGE Publications.
Erarslan, L. (2011). Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programında Liderlik Öğretimi. Milli Eğitim Dergisi, 190, 102-121.
Ersoy, E. (2009). Yöneticilerin Dönüştürücü ve İşe Yönelik Liderlik Eğilimleri ile Kişilik Özelliklerinin İlişkisi: Bir Örnek Olay. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Sakarya: Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı.
Fidan, N. ve Erden, M. (1993). Eğitim Bilimine Giriş. Ankara: Meteksan Matbaacılık.
Glyn, M. A. ve DeJordy, R. (2010). Leadership through an Organization Behavior Lens: A Look at the Last HalfCentury of Research. Nitin Nohria ve Rakesh Khurana (Ed.) Handbook of Leadership Theory and Practice içinde (s. 119-157). Boston: Harvard Business Press.
Grootenboer, P., Edwards-Groves, C. ve Rönnerman, K. (2015) Leading Practice Development: Voices from the Middle. Professional Development in Education, 41(3), 508-526, DOI: 10.1080/19415257.2014.924985. Hallinger, P. ve Bridges, E. (2007). Preparing Managers for Action: A Problem-based Approach. Dordrecht: Springer.
Hess, L. (2010). Student Leadership Education in Elementary Classrooms. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. CA: San Rafael, Dominican University of California.
Hilliard, A. J. (2010). Student Leadership at the University. Journal of College Teaching & Learning, 7(2), 93-97.
Hoşgör, Ş. ve Tansel, A. (2010). 2050’ye doğru nüfusbilim ve yönetim: Eğitim, işgücü, sağlık ve sosyal güvenlik sistemlerine yansımalar. TÜSİAD Raporu, Yayın No: TÜSİAD-T/2010/11/505.
Hoşgörür, V. (2001). Eğitimin Toplumsal Temelleri: Öğretmenlik Mesleğine Giriş. Özcan Demirel ve Zeki Kaya (Ed.) Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Kağıtçıbaşı, Ç. (2008). Günümüzde İnsan ve İnsanlar: Sosyal Psikolojiye Giriş. İstanbul:Evrim Yayıncılık.
Kamacı, M. C. (2010). Liderlik Eğitimi Programının Eğitim Yöneticilerinin Kaosu Yönetmede Sergiledikleri Davranışlarına Etkileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi Bilim Dalı.
Kartal, S. (2009). İlköğretimde Liderlik Eğitimi. Milli Eğitim Dergisi, 184, 26-36. Kempster, S. (2009). How Managers Have Learnt To Lead: Exploring the development of leadership practice. New York: Palgrave Macmillan.
Kezar, A. ve Moriarty, D. (2000). Expanding Our Understanding of Student Leadership Development: A Study Exploring Gender and Ethnic Identity. Journal of College Student Development, 41(1), 55-69.
Kouzes, J. ve Posner, B. (2002). The leadership challenge (3rd ed). San Francisco: Jossey-Bass.
Kretman, K. P. (1996). Learning Leadership: A Curriculum Guide for a New Generation- Grades K-12. USA: University of Maryland.
Kumar, S., Adhish, V. S. ve Deoki, N. (2014). Making Theories of Leadership for Capacity Building. Indian Journal of Community Medicine, 39(2), 82-86.
Leithwood, K. A. ve Riehl, C. (2003). What We Know about Successful School Leadership. http://dcbsimpson.com/randd-leithwood-successful-leadership.pdf (Erişim Tarihi: 20.02.2016).
Leshnower, S. (2008). Teaching Leadership. Gifted Child Today, 31(2), 29-35.
Longo, N. V. ve McMillan, J. (2015). Educating for Global Leadership: A North-South Collaboration. New Directions For Student Leadership, 148, 73-86 . Manohar, U. (2016). Leadership Activities. http://www.buzzle.com/articles/leadership-activities.html (Erişim Tarihi: 21.04.2016).
Micari, M., Gould, A. K. ve Lainez, L. (2010). Becoming a Leader Along the Way: Embedding Leadership Training into a Large-Scale Peer-Learning Program in the STEM Disciplines. Journal of College Student Development, 51(2), 218-230.
Mullick, L. R. (2009). Teachers’ Perceptions of Students Leadership Potential in Elementary Education. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. USA: California Lutheran University.
Naktiyok, A. (2006). E-liderlik Özelliklerinin İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 7(1).
Oğurlu, Ü. (2012). Liderlik Becerileri Geliştirme Programının Üstün Zekâlı Olan ve Olmayan Öğrencilerin Liderlik Becerilerine Etkileri. Yayımlanmamış Doktora Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal bilimler Enstitüsü Özel Eğitim Ana Bilim Dalı.
Özden, Y. (2010). Eğitimde Dönüşüm, Eğitimde Yeni Değerler. 8. Baskı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Özmen, F. ve Sönmez, Y. (2007). Değişim Sürecinde Eğitim Örgütlerinde Değişim Ajanlarının Rolleri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(2), 177-198.
Özmen, H. İbrahim (2009). Liderlik Davranışını Etkileyen Toplumsal Normların Analizi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı.
Roberts, D. C. (2007). Deeper Learning in Leadership: Helping College Students Find Potential Within. San Francisco: Jossey-Bass.
Robinson, L. ve Bucic, T. (2005). Team Leadership and Learning in Educational Organizations. Australian and New Zealand Marketing Academy (ANZMAC) Konferansında sunulan bildiri. Perth: University of Western Australia, School of Business Perth.
Serinkan, C. (2008). Liderlik ve Motivasyon: Geleneksel ve Güncel Yaklaşımlar. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Smith, S. C. ve Piele, P. K. (2006). School Leadership: Handbook for Excellence in Student Learning. California: Corwin Press.
Sönmez, V. (2012). Eğitim Felsefesi. Ankara: Anı Yayıncılık.
Sternberg, R. J. (2005). Wicks: A Model of Giftedness in Leadership. Roeper Review, 28 (1), 37-44.
Şahin, A., Taşpınar, Y., Eryeşil, K. ve Örselli, E. (2016). Kamu Yönetiminde Liderlik: Yönetici ve Çalışanların
Liderlijk Algısı. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 18(2), 73-96.
Şişman, M. (1999). Öğretmenliğe Giriş. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Tanrıöven, A. (2001). Yol-Amaç Kuramı Açısından Yönetici–Öğretmen İlişkileri. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(12).
Taş, A., Çelik, K. ve Tomul, E. (2007). Yenilenen İlköğretim Programının Uygulandığı İlköğretim Okullarındaki Yöneticilerin Liderlik Tarzları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (2)22, 85-98.
Tezcan, M. (1996). Eğitim Sosyolojisi. Ankara: Feryal Matbaası. TTKB (2009). İlköğretim 1, 2 ve 3. Sınıflar Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu. Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, 14.05.2009 tarihli karar.
Tüysüz, B. (2007). Öğrenci liderliği Programı’nın 6. Sınıf Öğrencilerinin Liderlik Rolleri ve Davranışlarına etkisinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı Eğitim Bilimleri Bölümü.
UNDP (2011). Sustainability and Equity: A Better Future For All. UNDP Human Development Report.
Uysal, Z. (2006). Çatışma Çözme Eğitim Programının Ortaöğretim 9. Sınıf Düzeyindeki Öğrencilerin Çatışma Çözme Becerilerine Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Adana: Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı.
Wagner, W. (2011). Considerations of Student Development in Leadership. In S.R. Komives, J.P. Dugan, J. E. Owen, C. Slack, W. Wagner, & Associates (Eds.), The handbook for student leadership development - 2nd edition içinde (s. 85-107). San Francisco: Jossey-Bass.
Yetkin, D. ve Daşçan, Ö. (2010). Son Değişikliklerle İlköğretim Programı: 1-5 Sınıflar. Ankara: Anı Yayıncılık.