EVALUATION OF ENVIRONMENTAL EDUCATION IN GEOGRAPHY

Çevre coğrafya biliminin temel araştırma konularından birisidir. Coğrafya için mekan önemlidir. Mekanı anlatan ve tanıtan kavramlardan birisi de çevredir. Çevre eğitimi ise daha önemli bir yere sahiptir. Çevre eğitimi, bütün bilimlerin hedeflerinde olduğu gibi coğrafyanın da asıl amacı olan insanlığa faydalı olabilme bağlamında ele aldığı çok önemli bir konudur. Bu nedenle coğrafya biliminde çevre eğitimi çalışmalarının yapılması her zaman için gereklidir. Bu araştırmada, coğrafyada çevre eğitimi ve sorunları üzerine bir inceleme yapıp, çeşitli değişkenlerin çevre eğitimi üzerindeki etkisini ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, kişisel bilgi formu, çevre bilgi ve çevre davranış anketi olmak üzere 3 bölümden oluşan çevre eğitimi anketi geliştirilmiştir. Bu anket, İstanbul Çekmeköy ilçesinde 7 ilköğretim ve 5 lisedeki farklı sınıflardaki öğrencilere, kamu ve özel sektörde çalışan kişilere, esnaftan ev hanımına kadar farklı özellikteki toplam 620 katılımcıya uygulanmıştır. Katılımcılardan elde edilen veriler, SPSS üzerinde betimsel istatistik teknikleri yoluyla analiz edilmiştir. İlişkisel istatistik tekniklerinden Mann-Whitney U ve Kruskal-Wallis testleri uygulanmıştır. Çevre eğitimi, her çevrede verilmeli, uygulamaya yönelik olmalı ve her ortam çevre eğitimi için araç olarak kullanılmalıdır. Çevre bilincinin kazandırılmasında en büyük etken olan çevre eğitimi toplumun tüm kesimlerine ulaşacak şekilde yaygınlaştırılmalıdır

COĞRAFYA’DA ÇEVRE EĞİTİMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

One of the main topics in geography is environment. Place is important for geography. One of the concepts that describe and introduce the place is environment. Environmental education has a more important place and it is a crucial stage for all sciences as well as to be beneficial to humanity which is the main aim of geography. For this reason, it is always necessary to conduct environmental education studies in the geography. In this research, a study on the problems of education in geography and environmental education and to indicate the impact on various environmental variables. For this purpose, an environmental questionnaire was developed which was consisting of three section: (1) personal information form, (2) environmental knowledge, and (3) environmental behavior. This survey, different grades level students in seven primary and five high schools, anyone who works in the public and private sector, from tradesman to housewife, totally 620 respondents were applied in the district of Çekmeköy (Istanbul). The gathered datas of the study were analyzed through descriptive statistical techniques in SPSS software. MannWhitney U and Kruskall-Wallis Tests were applied to correlational statistics techniques. Environmental education should be given in every environment, to be practical, and every environment should be used as a tool for environmental education. Environmental education, which is the biggest factor in acquiring environmental awareness, should be extended to reach all segments of the society

PDF

___

Akbaş, T. (2007). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarında Çevre Olgusunun Araştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
Alp, E., Ertepınar, H., Tekkaya, C. ve Yılmaz, A. (2006). İlköğretim Öğrencilerinin Çevreye Yönelik Tutum Ve Bilgileri Üzerine Bir Çalışma. VII. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Özetler Kitabı (s. 110). (07-09 Eylül 2006). Ankara: Palme Yayıncılık.
Altınöz, N. (2010). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Çevre Okuryazarlık Düzeyleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
Armağan, F. Ö. (2006). İlköğretim 7-8. Sınıf öğrencilerinin Çevre Eğitimi ile İlgili Bilgi Düzeyleri (Kırıkkale İl Merkezi Örneklemi). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Artvinli, E., Kaya, N. (2010). 1992 Uluslararası Coğrafya Eğitimi Bildirgesi ve Türkiye’deki Yansımaları. Marmara Coğrafya Dergisi, 22: 93 -127.
Atasoy, E. (2005). Çevre İçin Eğitim: İlköğretim Öğrencilerinin Çevresel Tutum ve Çevre Bilgisi Üzerine Bir Çalışma. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
Atasoy, E. ve Ertürk H. (2008). İlköğretim Öğrencilerinin Çevresel Tutum Ve Çevre Bilgisi Üzerine Bir Alan Araştırması. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 10 (1): 105-122.
Ay (2010). Sosyal Bilgiler Dersinde Çevre Bilinci Kazandırmada Medya Ürünlerinden Yararlanmaya İlişkin Öğrenci Görüşleri, Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:1, Sayı:1 s: (76-93) Büyüköztürk, Ş., Çakmak, K. E., Akgün, E. Ö., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
Chu, E.H., Lee, A. E., Ko, R. H., Shin, H. D., Lee, N. M., Min, M. B. and Kang, H. K. (2007). “Korean Year 3 Children’s Environmental Literacy: A Prerequisite for a Korean Environmental Education Curriculum.” International Journal of Science Education, 29 (6): 731–746.
Coyle, K. (2005). Environmental Literacy in America. The National Environmental Education & Training Foundation.
Deniş, H. ve Genç, H. (2007). Çevre Bilimi Dersi Alan ve Almayan Sınıf Öğretmenliği Öğrencilerinin Çevreye İlişkin Tutumları Ve Çevre Bilimi Dersindeki Başarılarının Karşılaştırılması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13: 20-26.
Dibgy, B. L. C. (2010). An Examination Impact of Non-formal and Informal Learning on Adult Environmental Knowledge, Attitudes, and Behaviors. Unpublished Doctoral Dissertation, University of Minnesota, U.S.A.
Ek, N., H., Kılıç, N., Öğdüm, P., Düzgün, G. ve Şeker, S. (2009). Adnan Menderes Üniversitesinin Farklı Akademik Alanlarında Öğrenim Gören İlk Ve Son Sınıf Öğrencilerinin Çevre Sorunlarına Yönelik Tutumları ve Duyarlılıkları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(1): 125-136.
Ekici, G. (2005). Lise Öğrencilerinin Çevre Eğitimine Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Eğitim Araştırmaları, 18: 71-83.
Erdoğan, M. (2009). Fifth Grade Students’ Environmental Literacy and the Factors Affecting Students’ Environmentally Responsible Behaviors. Unpublished Doctoral Dissertation, The Graduate School of Social Sciences Middle East Technical University, Ankara.
Erol, G. (2005). Sınıf Öğretmenliği İkinci Sınıf Öğrencilerinin Çevre ve Çevre Sorunlarına Yönelik Tutumları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
Erol, H. G. ve Gezer, K. (2006). “Prospective of Elementary SchoolTteachers’Attitudes Toward Environment and Environmental Problems.” International Journal of Environmental and Science Education, 1(1): 65-77
Erten, S. (2004). Çevre Eğitimi Ve Çevre Bilinci Nedir, Çevre Eğitimi Nasıl Olmalıdır. Çevre ve İnsan Dergisi, Çevre ve Orman Bakanlığı Yayın Organı 65/66. 2006/25 Ankara
Gökçe, N., Kaya, E., Aktay, S. ve Özden, M. (2007). İlköğretim Öğrencilerinin Çevreye Yönelik Tutumları. İlköğretim Online, 6(3): 452-468.
Haubric, H. (2000). “Guest Editorial: Sustainable Learning in Geography for the 21st Century.” International Research in Geographical and Environmental Education, 9(4): 279-284.
Kahyaoğlu, M., Daban, Ş. ve Yangın, S. (2008). İlköğretim Öğretmen Adaylarının Çevreye Yönelik Tutumları. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 11: 42-52.
Kaptan, S. (1998). Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri, Ankara. Karatekin, K. (2011). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Çevre Okuryazarlık Düzeylerinin Belirlenmesi.
Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Kaya, E., Akıllı, M. ve Sezek, F. (2009). Lise Öğrencilerinin Çevreye Karşı Tutumlarının Cinsiyet Açısından İncelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18: 43-54.
Kışoğlu, M. (2009). Öğrenci Merkezli Öğretimin Öğretmen Adaylarının Çevre Okuryazarlığı Düzeyine Etkisinin Araştırılması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
Kibert, C. N. (2000). An Analysis of the Correlations Between the Attitude, Behavior, and Knowledge Components of Environmental Literacy in Undergraduate University Students. Unpublished Master Dissertation, The Graduate School of the Unıversıty of Florıda, U.S.A.
Mcbeth, W. and Volk, T. (2010). “The National Environmental Literacy Project: a baseline study of middle grade students in the United States.” The Journal of Environmental Education, 41(1): 55-67.
Mert, M. (2006). Lise Öğrencilerinin Çevre Eğitimi ve Katı Atıklar Konusundaki Bilinç Düzeylerinin Saptanması.
Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Meydan, A., Doğu, S. (2008). İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin Çevre Sorunları Hakkındaki Görüşlerinin Bazı Değişkenlere Göre Değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 26: 267-277.
Ming, H.Y. (2007). Environmental Citizenship Among Pre-service Teachers in Malaysian Teachers Training Colleges. Unpublished Doctoral Dissertation, Universiti Putra Malaysia, Malaysia. http://psasir.upm.edu.my/4766/ adresinden 18.12.2011 tarihinde alınmıştır.
Murphy, T.P. (2002). The Minnesota Report Card on Environmental Literacy. Hamline University, Center for Global Environmental Education. (ERIC Reproduction Service No. ED 474505).
Negev, M., Sagy, G., Garb, Y., Salzberg, A. and Tal, A. (2008). Evaluating the environmental literacy of Israeli elemantary and high school students. The Journal of Environmental Education, 39 (2): 3-20.
Ökesli, F. T. (2008). Relationship Between Primary School Students’ Environmental Literacy and Selected Variables ın Bodrum. Unpublished Master Dissertation, Graduate School of Social Sciences Middle East Technical University, Ankara.
Özmen, D., Çetinkaya, Ç. A. ve Nehir, S. (2005). Üniversite Öğrencilerinin Çevre Sorunlarına Yönelik Tutumları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 4 (6): 330-344.
Pe’er, S., Goldman, D. and Yavetz B. (2007). Environmental Literacy in Teacher Training: Attitudes, Knowledge, and Environmental Behavior of Beginning Students. The Journal of Environmental Education, 39 (1): 45-59.
Purutçuoğlu, E. (2008). Üniversite Öğrencilerinin Demografik Özellikleri ve Materyalist Eğilimleri ile Çevreye Yönelik Tutum ve Davranışları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Şahin, H. ve Erkal, S. (2010). The Attitudes of Middle School Students Towards the Environment. Social Behavior and Personality, 38(8): 1061-1072.
Şama, E. (2003). Öğretmen Adaylarının Çevre Sorunlarına Yönelik Tutumları. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23 (2): 99-110.
Tecer, S. (2007). Çevre İçin Eğitim: Balıkesir İli İlköğretim Öğrencilerinin Çevresel Tutum, Bilgi, Duyarlılık ve Aktif Katılım Düzeylerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Çalışma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Zonguldak
Karaelmas Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Zonguldak. Timur, S. (2011). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Çevre Okuryazarlık Düzeylerinin Belirlenmesi. Yayınlanmamış
Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Sakarya Tümertekin, E. (1994). Beşeri Coğrafya’ya Giriş. İstanbul: İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Basımevi.
T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı. (2004). Türkiye Çevre Atlası. Ankara: Çevre Envanteri Dairesi Başkanlığı.
Uzun, N. (2005). Sınıf Öğretmenliği Öğrencilerinin Çevre Sorunlarına Yönelik Tutumları. II. Sosyal Bilimler Eğitimi Kongresi (s.30-40). Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
Uzun, N. (2007). Ortaöğretim Öğrencilerinin Çevreye Yönelik Bilgi ve Tutumları Üzerine Bir Çalışma.
Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Uzun, N. ve Sağlam, N. (2005). Sosyo-Ekonomik Durumun Çevre Bilinci Ve Çevre Akademik Başarısı Üzerindeki Etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (29): 194-202.
Varışlı, T. (2009). Evaluating Eighty Grade Student’s Environmental Literacy: The Role of Socio-demographic Variables. Unpublished Master Dissertation, Graduate School of Social Sciences Middle East Technical University, Ankara.
Yılmaz, O., Boone, W. and Andersen, H. O. (2004). “Views of Elementary and Middle School Turkish Students Toward Environmental Issues.” International Journal of Science Education, 26(12): 1527-1546.