KLASİK MUSİKİ KAYNAKLARINDA HİKÂYE VE KISSA KULLANIMI

Mitlerin, efsanelerin, destanların, mesnevilerin, dini ve tarihi kaynakların, romanların ve hikâyelerin dramatik aksiyonunu simge, kavram ve kişi düzleminde oluşturan değerlerin başka eserlerde görülmesi metinlerarası ilişkiyi gündeme getirir. Metinlerarasılık bir anlamda insanlığın oluşturduğu medeniyetler ve üzerine kurdukları yaşamlarının kültürel özellikleriyle iletişime girmektir. Ayrıca anlatının mana yoğunluğunu sağlamak adına da önemlidir. Son İlahi kitap Kur'an-ı Kerim'de yer alan kıssa ve hikâyelerin geçmiş metinlerde de yer aldığı ve aynı hikâyelerin farklı metinlerde kullanıldığı görülmektedir. Kur'an-ı Kerim 'de kıssalar hacim itibariyle büyük yer kaplamaktadır. Bazı müfessirler, Kur'an'ın üçte birini, bazıları ise üçte ikisini kıssaların oluşturduğunu belirtirken, bir kısmı, Asr-ı Saadet'te vuku bulan bazı olay ve harplerle ilgili haberler kıssalara ilave edilirse kıssaların Kur'an'ın yarısını teşkil edebileceğini söylemektedirler. Kıssaların amaçlarına bakıldığı zaman ilahi vahyin gönderildiği insanlara emirlerin öğretilmesi ve eğitilmesi açısından çok teknik bir araçsallığının olduğunu görmekteyiz. Hikâyeler ve kıssalar, akılda kalıcı olması, anlatımı kolaylaştırması ve mücerret kavramları müşahhas hale getirmesi gibi yönleriyle öğretimin vazgeçilmez malzemesidir. Hikâyeler, daima dinleyenlerin ilgisini ve dikkatini çekmektedir. Böylece insanlar, bulundukları ortamın sıkıcı havasından sıyrılarak hayal dünyasına açılırlar ve farklı âlemlere seyahat ederler. Tüm klasik kaynak ve ilahi metinlerdeki hikâye ve kıssaların kullanım yönteminin amacı budur. Hikâyeler, teoriyle pratiği kaynaştırarak, öğrenilen bilgilerin yaşanan hayattaki karşılığını ve örneklerini gösterir

STORY AND SHORT STORY USE IN CLASSICAL MUSIC RESOURCES

The appearance of the values forming the dramatic actions of ; myths, legends, epics, Mathnawis, religious and historical sources, novels and stories in the context of icon, concepts and person, brings out the intertexual relations. Intertextuality, in a sense, is getting into contact with the cultural aspects of the civilizations founded by mankind and the ways of living belonging to them. It is also important to ensure the intensity of the meaning. It is seen that the stories and the parables taking place in The Last Divine Book “Qur’an” also take place in the past texts and the same stories are used in different sorts of texts as well. The parables occupies a great place in the “Qur’an”. Some commentators states that stories constitute one-third of the whole “Qur’an” while others point out it is two-third of the whole “Qur’an”. It is also stated that the parables may constitute even half of the “Qur’an” when the stories about the events and the wars took place in the life time of the holy prophet Hz. Mohammed (s.a.v.). Observing the purpose of using the parables, we see that there is a very technical instrumentalism in terms of education of the people whom the divine inspiration sent and teaching them the divine orders. Stories and storytelling, a traditional teaching system, is in fact one of the most important reasons of the permanent storing of the information in our minds. The language of the stories and the parables are also the language of all the divine books. In the end, it is also important to transfer this information to future generations as well as to produce this information. When classical music books are examined, besides the intense theoretic information, it is seen that the language of the stories and parables is preferred to increase the intelligibility of the subject and ensure the permanence of the content

PDF

___

Acar, A. (2007). “Bir İctihad Kaynağı Olarak Kur'an Kıssaları” İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi., Sayı:9. Konya.
Akdoğan, B. (1996). Fethullah Şirvani ve Mecelletun Fi'l-Musika adlı eserinin XV. yüzyıl Türk Musikisi Nazariyatındaki Yeri, Ankara Ünv. Sosyal Bilimler Enst. Doktora Tezi, Ankara
Akıncı, A. (2004). “Kur’an’daki Kıssalar ve Din Öğretimindeki Yeri” Harran Ü. İlahiyat Fak. Dergisi, Yıl: 10, Sayı: 13, Ocak-Haziran
Çıkla, S., Üst, S. (2007). “Mesnevi'deki Hikâyelerin Kaynakları ve Mevlâna'nın Hikâyeler Üzerindeki Tasarrufları” Yedi İklim Dergisi, Mevlana Özel Sayısı, Sayı:211, Ekim
Doğan, S. (2013). ”Mesnevi’de Eğitim Yöntemi ve Pedagojik Yaklaşımlar”, Bilgeler Zirvesi Gönül Sultanları Buluşması, Eskişeh, Kaynak: http://bilgelerzirvesi.org/bildiri/pdf/docdrsuleyman-dogan.pdf (Erişim Tarihi: 31.05.2017)
İçli, A. (2013). “Yusuf Kıssası ve Beyrek Hikâyesinde Gömlek Sembolizmi” Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt:6, Sayı:26, Bahar
Kalender, R. (1987). “Türk Musikisi'nde Kullanılan Makamların Tesirleri” Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: 29 Sayı: 1
Karabaşoğlu, C. (2010). Abdülkādir-İ Merâgî’nin Makāsidu’l-Elhân Adlı Eseri. Marmara Ünv. Sosyal Bilimler Enst. Doktora Tezi, İstanbul
Koç, F. (2010). Abdülaziz b. Abdülkâdir Merâgî ve “Nekāvetü’l-Edvâr” İsimli Eserinin XV. Yüzyıl Mûsikî Nazariyatındaki Yeri. Ankara Ünv. Sosyal Bilimler Enst. Doktora Tezi, Ankara
Pekşen, A. (2002). Zeynü'l-Elhan isimli eserin metin ve sözlük çalışması: Ladikli Mehmed Çelebi. İstanbul Ünv. Sosyal Bilimler Enst. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul
Sezikli, U. Nizameddin, Kırşehirli Yusuf bin, Risale-i Musiki. (Çeviri) Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları Yayın Numarası: 3341, Ankara
Sezikli, U. (2000). Kırşehirli Nizameddin İbn Yusf'un Risale-i Musiki adlı eseri. Marmara Ünv. Sosyal Bilimler Enst. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul
Sezikli, U. (2007). Abdülkâdir Merâgî ve Câmiu’l-Elhân’ı. Marmara Ünv. Sosyal Bilimler Enst. (Doktora Tezi), İstanbul
Tekin, H. (1999). Ladikli Mehmet Çelebi ve er-Risaletü'l Fethiyye'si. Niğde Ünv. Sosyal Bilimler Enst. Doktora Tezi. Niğde.
Yarman, O., “Türk Mûsıkîsi’nin bir Tarihçesi” Kaynak: http://www.ozanyarman.com/files/musikitarihce.pdf (Erişim Tarihi: 31.05.2017)