ORTAÖĞRETİM OKUL YÖNETİCİLERİNİN YETERLİKLERİNE İLİŞKİN ÖĞRETMEN VE YÖNETİCİ GÖRÜŞLERİ (BURDUR ÖRNEĞİ)
Bu araştırmada ortaöğretim okul yöneticilerinin yeterliklerini tespit etmek amaçlanmıştır. Araştırma, nedensel karşılaştırma araştırma modelindedir. Araştırmada 124 okul yöneticisine ve bu yöneticilerin bulunduğu okullarda görev yapan 271 öğretmene ulaşılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak okul yöneticilerinin yeterlilik düzeyi ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada verilerin analizinde betimsel istatistikler, ikili karşılaştırmalarda t-testi, ikiden fazla grubu içeren karşılaştırmalarda ise Anova testi kullanılmıştır. Araştırmada, unvan açısından yönetici yeterliğinin tüm boyutlarının anlamlı farklılaştığı ve okul yöneticilerinin öğretmenlerle karşılaştırıldığında kendilerini daha yeterli buldukları anlaşılmıştır. Okul yöneticilerinin kendi yeterliklerine ilişkin görüşlerinin okul türü açısından iletişim, insan kaynakları yönetimi ve kişilik özellikleri boyutlarında anlamlı farklılaştığı ve farklılaşmanın Anadolu lisesi ile fen/sosyal bilimler lisesi yöneticileri arasında olduğu görülmüştür. Anadolu lisesi yöneticilerinin bu boyutlarda kendilerini daha yeterli gördüğü anlaşılmıştır. Kıdem ve yöneticilik eğitimi alma durumuna göre okul yöneticilerinin kendi yeterliklerine ilişkin görüşleri anlamlı farklılık göstermemiştir. Öğretmenlerin okul yöneticilerinin yeterliklerine ilişkin görüşleri kıdem açısından karşılaştırıldığında, yönetici yeterliklerinin tüm boyutlarının anlamlı farklılaştığı ve kıdemleri düşük olan öğretmenlerin yöneticileri daha yeterli buldukları anlaşılmıştır. Öğretmenlerin okul yöneticilerinin yeterliklerine ilişkin görüşleri okul türüne göre farklılaşmamıştır
TEACHERS AND MANAGERS’ OPINION ON PROFICIENCIES OF SECONDARY SCHOOLS ADMINISTRATORS (BURDUR SAMPLE)
In this study, the aim was to determine proficiencies of school administrators. The research is in the causal-comparative research model. In the study, 124 school administrators and 271 teachers were reached. In the research, proficiency level scale of school administrators was used as data collection tool. In the research, descriptive statistics, t-test and Anova test was used in analysis of the data. In the research, it was understood that school administrators found themselves more proficiency when compared to teachers. It was observed that opinions of school administrators on their proficiencies varied significantly in dimensions of communication, human resources management and personality, and this variance was among administrators of Anatolian High School and Science/Social Sciences High School. It was understood that Anatolian High School considered themselves more proficiencies in these dimensions. Opinions of school administrators relating to their proficiencies based on their status of seniority and administrative training did not vary significantly. When teachers’ opinions were compared in terms of seniority, it was understood that all dimensions of administrator proficiencies varied significantly and teachers with less seniority tended to find administrators more proficiencies. Opinions of teachers relating to school administrators’ proficiencies did not vary as per school type
___
- Açıkalın, A. (1998). Toplumsal Kuramsal ve Teknik Yönleriyle Okul Yöneticiliği. Ankara: Pegem Yayıncılık.
- Ağaoğlu, E., Altınkurt, Y., Yılmaz, K. & Karaköse, T. (2012). Okul Yöneticilerinin Yeterliklerine İlişkin Okul Yöneticilerinin ve Öğretmenlerin Görüşleri (Kütahya ili). Eğitim ve Bilim, 37(164), 159-175.
- Aksüt, M. (1997). Eğitim Yöneticisinin Yeterlikleri: Özel Eğitim Okulu Müdürlerinin Yeterliklerine İlişkin Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara: Ankara Üniversitesi.
- Arslan H. & Beytekin, F. (2004). İlköğretim Okul Müdürleri İçin Okul Liderliği Standartlarının Araştırılması. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Malatya.
- Artul, S. İ. (2004). Etkili İlköğretim Okulu Yöneticisi Yeterlikleri (Adapazarı Örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Sakarya: Sakarya Üniversitesi.
- Babaoğlan, E. & Litchka, P. R. (2010). Türkiye ve Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Okul Müdürlerinin Liderlik Yeterliklerinin Cinsiyet Değişkenine Göre İncelenmesi. Eğitim ve Bilim, 35(158), 58-74.
- Baran, H. (2015). Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi Lisansüstü Programının Okul Yöneticisi Yeterlikleri Bağlamında İncelenmesi. (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), Eskişehir: Osmangazi Üniversitesi.
- Başaran, İ. E. (2000). Eğitim Yönetimi Nitelikli Okul. 4. Baskı. Ankara: Feryal Matbaası.
- Bursalıoğlu, Z. (2003). Eğitim Yönetiminde Teori ve Uygulama. Ankara: Pegem Yayınları.
- Bursalıoğlu, Z. (1991). Eğitimde Yenileşme ve Demokratik Liderlik. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 24(2), 669-674.
- Bursalıoğlu, Z. (1981). Eğitim Yöneticisinin Yeterlikleri. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları. No 93.
- Celep, C. (2000). Eğitimde Örgütsel Adanma ve Öğretmenler. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Dönmez, B. (2002). Müfettiş, Okul Yöneticisi ve Öğretmen Algılarına Göre İlköğretim Yöneticilerinin Yeterlilikleri, Eğitim Yönetimi Dergisi, 29, 27-45.
- Drucker, P. F. (1996). 21. Yüzyıl İçin Yönetim Tartışmaları (Çev: T. Bahçıvangil & G. Gorbon). İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
- Erçetin, Ş. Ş. & Eriçok, B. (2016). Yayınlarda Yer Alan Okul Yöneticilerinin Yeterliklerinin Analizi. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 11(14), 239-256.
- Erdoğan, İ. (2000). Okul Yönetimi ve Öğretim Liderliği. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
- Güçlü, N. (2003). Lise Müdürlerinin Problem Çözme Becerileri. Milli Eğitim Dergisi, 160.
- Günay, M. (2001). İlköğretim Devlet Okulu Müdürlerinin Yeterlik Düzeylerinin Öğretmenlerin ve Müdürlerin Kendi Algıları ile İncelenmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
- Güngör, H. F. (2001). İlköğretim Okulu Müdürlerinin Liderlik Yeterlik Standartlarına İlişkin Eğitimcilerin Görüşleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi.
- Güven, İ. (2002). İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Yeterliklerinin Değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Sakarya: Sakarya Üniversitesi.
- Karadağ, E. (2011). Okul Müdürlerinin Niteliklerine İlişkin Olarak Öğretmenlerin Oluşturdukları Bilişsel Kurgular: Fenomonolojik Bir Çözümleme. Eğitim ve Bilim, 36(159), 25-40.
- Karakuş, M. & Töremen, F. (2006). Denetçi Gözüyle Yönetici Yeterlikleri: İlköğretim Okulu Yöneticileri Üzerine Bir Araştırma. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 175-189.
- Karasar, N. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Kaya. Y. K. (1996). Eğitim Yönetimi. Kuram ve Türkiye'deki Uygulamalar. Ankara: Set Ofset.
- Kayıkçı, K. (2001). Yönetici Yetiştirme Sorunu. Milli Eğitim Dergisi, 150. Erişim tarihi: 23.02.2017, http://yayim.meb.gov.tr.
- Kırılmaz, E. (2005). Yöneticilik Eğitimi Faktörüne Göre İlköğretim Okulu Müdürlerinin Öğretim Liderliği Yeterliklerinin Karşılaştırılması (İstanbul İli Örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Kombıçak, M. (2008). İlköğretim Okul Müdürlerinin Yeterliklerinin İncelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul: Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,
- Koşan, Ş. (2002). Lise Yöneticilerinin Seçiminde Kullanılan Ölçütler Hakkında Öğretmenlerin Görüşleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- MEB, (2014). Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Görevlendirilmelerine İlişkin Yönetmelik. T.C. Resmi Gazete, 29026, 10 Haziran 2014.
- Madenoğlu, C. (2003). Ortaöğretim Kurumu Yöneticileri ve Öğretmenlerinin Okul Yöneticilerinde Bulunması Gereken Niteliklere İlişkin Öncelikleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Nural, E., Arslan, K., Ada, Ş. (2013). Okul Öncesi Eğitim Kurumu Yöneticilerinin Yönetsel Yeterlik Düzeyi. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 79-100.
- Okutan, M. (1988). Orta Dereceli Okul Müdürlerinin İnsan İlişkileri Yeterlikleri (Trabzon İli Örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Onural, H. (2002). Milli Eğitim Bakanlığı Merkez Teşkilatı Eğitim Yöneticilerinin Görevlerini İcra Ederken Karşılaştıkları Sorunlar. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
- Onural, H. (2005). Üst Düzey Eğitim Yöneticilerinin Eğitim Yönetimi Alanındaki Yeterlik Sorunu ve Nedenleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 41, 69-85.
- Öksüz, C. (1997). İlköğretim Okulları Müdürlerinin Öğretmenlerle İletişim Sürecindeki Yeterlikleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Denizli: Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Sergiovanni, T. J. & Starratt, R. J. (1988). Supervision: Human Perspectives. New York: McGraw Hill Book Company.
- Şahin, A. E. (2000). İlköğretim Yöneticilerinin Yeterlilikleri. Eğitim Yönetimi Dergisi, 22, 243-260.
- Şener, S. (2004). İlköğretim Okul Müdürlerinin Müdürlük Yeterliklerine İlişkin Öğretmen Algıları. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Şişman, M. & Turan, S. (2004). Eğitim ve Okul Yöneticiliği El Kitabı (Ed: Y. Özden) Eğitim ve Okul Yönetimi (ss. 99-146). Ankara: PegemA Yayıncılık.
- Terci, F. (2008). İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Yönetici Yeterlik Davranışlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İzmir: Ege Üniversitesi.
- Topluer, A. (2008). İlköğretim Okulu Yöneticilerinin İletişim Yeterlikleri ile Örgütsel Çatışma Düzeyi Arasındaki İlişki (Malatya İli Örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Malatya: İnönü Üniversitesi.
- Töremen, F., & Kolay, Y. (2003). İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Sahip Olması Gereken Yeterlikler. Milli Eğitim Dergisi, 160. 150. Erişim tarihi: 23.02.2017, http://yayim.meb.gov.tr.
- Yavuz, M. (2006). İlköğretim Okulu Müdürlerinden Beklenen Roller ve Karşılanma Düzeyleri. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Konya: Selçuk Üniversitesi.
- Yeniçeri, Ö., & İnce. M. (2005). Bilgi Yönetim Stratejileri ve Girişimcilik. İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
- Yıldırım, N., & Aslan, B. (2008). İlköğretim Okulu Müdürlerinin Yeterlikleri İle Öğrenme Stillerine İlişkin Bir Araştırma (Tokat İli Örneği). Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(24), 238-255.
- Yıldırım, N. & Eriçok, B. (2015). Okul Yöneticilerinin Duygusal Zekâ ve Yönetsel Yeterlilik Düzeyleri Arasındaki İlişki: Nevşehir İli Örneği. Turkish Studies -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(11), 567-592. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8461.
- Yolcu, H. & Bayram, A. (2015). Okul Yöneticisi Seçme Sürecini Deneyimleyen Yönetici Adaylarının Sözlü Sınav Yöntemine İlişkin Algıları. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 3(3), 102-126.