Türkiye’deki Sığınmacılara ve Mültecilere Yönelik Sosyal Hizmet Sunumunda Üçüncü Sektör Analizi

İnsanların kâr amacı gütmeden, gönüllülük esasına dayanarak toplum yararına kamusal alanlardaki faaliyetlere katılımını sağlayan dernek, vakıf, birlik, topluluk, federasyon, konfederasyon ve platform gibi oluşumlar genel olarak üçüncü sektör adı altında tanımlanmaktadır. Yaşayan bir organizma olarak üçüncü sektör, yaşanan tüm gelişmelerden etkilenerek oraya çıkmakta ve bir süre sonra yeni gelişmelerin ve değişmelerin ortaya çıkmasına yol açarak toplumsal kalkınmanın ve ilerlemenin lokomotifi olmaktadır. Bu araştırmanın amacı, Türkiye’deki sığınmacılara ve mültecilere yönelik hizmet sunan üçüncü sektörün yaptığı çalışmaların sosyal hizmet sunumu kapsamında analiz edilmesidir. Araştırmanın verileri bu kapsamda faaliyet gösteren üçüncü sektör kurum/kuruluşlarının web siteleri incelenerek toplanmıştır. Çalışmada üçüncü sektör içinde yer alan 29’u dernek (%56,86), 12’si vakıf (%23,52), dördü sendika (%7,84), üçü konfederasyon (%5,88), üçü de platform (%5,88) olmak üzere toplam 51 farklı kurum/kuruluş analiz edilmiştir. Verilerin analiz edilmesinde nitel araştırmalarda sıkça kullanılan tekniklerden biri olan içerik analizi kullanılmıştır. Elde edilen bulgular dernekler, vakıflar, sendikalar, konfederasyonlar ve platformlar alt başlıklarıyla sunulmuştur.

Third Sector Analysis in the Provision of Social Work for Asylum Seekers and Refugees in Turkey

Organizations, which enable people to participate in activities in the public on a voluntary basis without profit, such as associations, foundations, unions, communities, federations, confederations and platforms are generally defined as the third sector. As a living organism, the third sector emerges as a result of influences by all the developments, and after a while, it becomes the main factor of social development and progress, leading to the emergence of new developments and changes. The purpose of this research is to analyze the third sector providing services for asylum seekers and refugees in Turkey as a way of social service. The data of the research was collected by visiting the websites of third sector institutions / organizations that are active in this context. In the study; a total of 51 different institutions / organizations; 29 associations (56.86%), 12 foundations (23.52%), four unions (7.84%), three confederations (5.88%) and three platforms (5.88%) were analyzed. For the data analysis; content analysis, one of the techniques commonly used in qualitative research, was used. The findings were presented under the sub-headings of associations, foundations, unions, confederations and platforms.

PDF

___

Açıkgöz, R., (2013). Yoksullukla Mücadele ve Üçüncü Sektör. Ankara: Altınpost Basın Yayın Dağıtım.
Bayartan, M., (2008). “Osmanlı Şehirlerinde Vakıflar Ve Vakıf Sisteminin Şehre Kattığı Değerler”, Osmanlı Bilimi Araştırmaları, sayı 10 (1), ss. 157-175.
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) (2020). https://www.unhcr.org/tr/ucuncu-ulkeye-yerlestirme [Erişim Tarihi: 01.01.2020]
Buğra, A., (2008). Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika, İstanbul: İletişim Yayınları.
Bulut, M., (2019). “Türkiye’de Dernek Yöneticilerinin Sosyal Güvenliği ve Güveni Kötüye Kullanma İkilemi” IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, (5), ss. 645-655.
Creswell, J.W., (2016). Nitel Araştırma Yöntemleri-Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni (3. Baskı). Ankara: Siyasal Kitabevi.
Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı (2019). Sürecinde Sivil Toplum Kuruluşları Ön Rapor, http://onbirinciplan.gov.tr/oik-ve-calisma-grubu-listeleri/kalkinma-surecinde-siviltoplum-kuruluslari/on-rapor/ [Erişim Tarihi: 15.01.2020]
Çelik, V., & Pekküçükşen, Ş. (2018). “Türkiye'de Sivil Toplum Kuruluşlarının Göç Konusundaki Çalışmaları Üzerine Bir Değerlendirme”, Üçüncü sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 53(3), 1273-1283.
Çiftçi, C., (2012). Sivil Toplum: Kökenleri, Örgütlenme ve Çalışma Yaklaşımları. https://www.gapcatom.org/wp-content/uploads/2014/09/Sivil_Toplum_STK.pdf
Dernekler Kanunu (2004). https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5253.pdf [Erişim Tarihi: 15.01.2020]
Emini, F. T., (2013). “Sivil Toplum Kuruluşlarının Politika Belirleme Sürecindeki Rolü: TÜSİAD Örneği”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 36.
Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (GİGM) (2019). https://www.goc.gov.tr/gecici-koruma5638 [Erişim Tarihi: 01.01.2020]
Karataş, A., (2019). “İnanç Temelli Uluslararası İnsani Yardım Kuruluşları: Beşir Derneği Örneği”, Journal of International Social Research, 12 (62).
Mackreath, H., & Sağnıç, Ş. G., (2017). Türkiye’de Sivil Toplum ve Suriyeli Mülteciler. Helsinki Yurttaşlar Derneği.
Meier, S., & Stutzer, A., (2004). Is volunteering rewarding in itself?, Dicussion Paper Series No: 1045. http://ftp.iza.org/dp1045.pdf [Erişim Tarihi: 22.11.2019]
İltica ve Göç Araştırmaları Merkezi (İGAM) (2014). Sivil Toplum Örgütlerinin Türkiye’deki Suriyeli Mülteciler İçin Yaptıkları Çalışmalar ile İlgili Rapor, Ankara.
Özdemir, S., Başel, H., & Şenocak, H., (2009). “Sivil Toplum Kuruluşları (STK)'nın Artan Önemi ve Üsküdar'da Faaliyet Gösteren Bazı STK'lar Üzerine Bir Araştırma”, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, Sayı: 56.
Patton, M. Q., (2014). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri. Mesut Bütün & Selçuk Beşir Demir (Çev. Ed.). Ankara: Pegem Akademi.
Salamon, L. M., & Anheier, H. K., (1996). The international classification of nonprofit organizations: ICNPO-Revision 1 , 1996. Baltimore Mar: Johns Hopkins University Institute for Policy Studies.
Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü (2019). https://www.siviltoplum.gov.tr/dernek-uyesayilarinin-turkiye-nufusuna-orani [Erişim Tarihi: 22.11.2019]
Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü (2019). www.siviltoplum.gov.tr/dernek-nasil-kurulur [Erişim Tarihi: 31.12.2019]
Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü (2019). https://www.siviltoplum.gov.tr/illere-vefaaliyet-alanlarina-gore-dernekler [Erişim Tarihi: 02.01.2020]
Solmaz, B., & Görkemli, H. N., (2012). Yeni Bir İletişim Alanı Olarak Sosyal Medya Kullanımı ve Konya Kadın Dernekleri Örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (28), ss. 183-189.
Sosyal Hizmet Uzmanları Ulusal Birliği (NASW). https://www.socialworkers.org/Practice [Erişim Tarihi: 30.11.2019]
Şahin Başfırıncı, Ç., (2008). “Bir Pazarlama İletişim Medyası Olarak Web Ortamında İçerik Analizi Yapmanın Güçlükleri ve Olası Çözüm Önerileri”, Yönetim, Yıl: 19, Sayı: 61, Ekim, ss. 52-71.
T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı (2019). Kalkınma Sürecinde Sivil Toplum Kuruluşları 11. Kalkınma Planı Özel İhtisas Komisyonu Raporu.
TEGV (2012). Gönüllülük Araştırmaları, (Hazırlayan: Dr. Emre Erdoğan). https://tegv.org/wpcontent/uploads/Arastirmalar/TEGVGonullulukArastirmalari.pdf [Erişim Tarihi: 22.11.2019]
Türk, G. D., (2016). “Türkiye’de Suriyeli Mültecilere Yönelik Sivil Toplum Kuruluşlarının Faaliyetlerine İlişkin Bir Değerlendirme”, Marmara İletişim Dergisi, (25), ss. 145-157.
Türk Medeni Kanunu (2001). https://www.mevzuat.gov.tr/www.mevzuat.gov.tr 1.5.4721.doc [Erişim Tarihi: 13.01.2020]
Usta, R., (2007). “Türkiye’deki En Büyük 100 Sanayi İşletmesinin Web Sitelerinin Pazarlama İletişimi Yönünden İncelenmesi”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 21, Sayı 2, ss. 243-260.
Vakıflar Genel Müdürlüğü (VGM) (2019). Vakıfların Türlerine Göre Dağılımı, https://cdn.vgm.gov.tr/genelicerik/genelicerik_945_290519/02-Vakıfların-turlerine-g.pdf [Erişim Tarihi: 13.01.2020]
Vakıflar Genel Müdürlüğü (VGM) (2020). Yeni Vakıfların Hedef Kitlesine Göre Dağılımı (2018) https://cdn.vgm.gov.tr/genelicerik/genelicerik_945_290519/10-yeni-Vakıfların-hedef-.pdf [Erişim Tarihi: 13.01.2020]
Yıldırım, D. Ş., (2019). “Suriyeli Göçü Ve Sığınmacıların Entegrasyon Sürecinde STK'lar”, Journal of International Social Research. 12 (63), ss. 727-735.
Yiğit, R., (2017),Türkiye’nin Yeni Dönem Göç Politikaları Kapsamında Sivil Toplumun Yeri (Suriye Örneği), Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Yiğiter, A., & Tamer, M., (2019). “Geçici Koruma Statüsündeki Sığınmacılar İle Sivil Toplum Kuruluşlarının İlişkisi Üzerine Bir Nitel Çalışma: Hatay İli Örneği”, Journal of International Social Research, 12(64).
https://www.vgm.gov.tr/Vakıflarımiz/Vakıflarımiz/mulhak-ve-esnaf-vakiflar [Erişim Tarihi: 13.01.2020]
https://www.vgm.gov.tr/Vakıflarımiz/Vakıflarımiz/yeni-vakiflar [Erişim Tarihi: 13.01.2020]