Between Party and Committee: Party of Union and Progress as Part of Party Typology and Women’s Policies

Party ofUnion and Progress takes an essential place in Turkish political life. Since both it was the first political party and won a victory over the absolute monarchy, this essential place of the Party of Union and Progress can be proved. The Party ofUnion and Progress was established by a group ofstudents who were military and military medicine men. Union and Progress that worked like secret service, in the beginning, spread into the social sphere afterward and moved towards to being a political party. Much as the Committee of Union and Progress has been negatively criticized within the historical process, it left significant effects in both the late-term Ottoman and early period of Republic. In this regard, this study endeavored to scrutinize historical-sociological background, intellectual foundations, the position of political party typology and women’s policies ofUnion and Progress.

Parti ve Cemiyet Arasında: Parti Tipolojisi ve Kadın Politikaları Bağlamında İttihat Terakki

İttihat Terakki örgütü, Türk siyasi hayatında çok önemli bir yer tutmaktadır. Hem ilk siyasi parti olmasından hem de mutlak monarşi karşısında kazanılan bir zafere imza atmasından dolayı İttihat Terakki’nin bu önemli yeri işgal ettiği söylenebilir. İttihat Terakki Cemiyeti askeri ve askeri tıbbiye mensubu bir grup öğrenci tarafından kurulmuştur. Önceleri gizli bir teşkilat gibi çalışan İttihat Terakki sonraları toplumsal alana yayılmış ve son olarak da siyasal bir partiye doğru ilerlemiştir. İttihat Terakki her ne kadar tarihsel süreç içerisinde olumsuz eleştirilere tabi tutulsa da hem geç dönem Osmanlı ve hem de erken dönem Cumhuriyet Dönemi’nde kayda değer etkiler bırakmıştır. Bu bağlamda bu çalışmada bir siyasal parti olarak İttihat Terakki’nin tarihsel-sosyolojik arka planı, düşünsel temelleri, siyasi parti tipolojisindeki yeri ve kadın politikaları mercek altına alınmaya çalışılmıştır.

___

Ahmad, F., (2002). The Making of Modern Turkey, Routledge, London and New York.

Ahmad, F., (2004). İttihat ve Terakki 1908-1918, Trans. Nuran Yavuz, Kaynak Yayınları, İstanbul.

Akmeşe, H. N. (2005). The Birth of Modern Turkey: The Ottoman Military and the March to World War I, I.B, Tauris & Co., New York.

Akşin, S., (1985). “İttihat ve Terakki”, Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türkiye Ansiklopedisi Cilt 5, İletişim Yayınları, İstanbul.

Aydemir, Ş. S., (1970). Enver Paşa I. Cilt, Remzi Kitabevi, İstanbul.

Berkes, N., (2002). Türkiye’de Çağdaşlaşma, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.

Berktay, F., (2003). “Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Feminizm”, Tarihin Cinsiyeti, Metis Yayınları, İstanbul.

Birecikli, İ. B., (2008). “Yüzüncü Yılında II. Meşrutiyet’in İlanı Üzerine Bir İnceleme”, Gazi Üniversitesi Akademik Bakış Dergisi, Kış, Vol:2, Number:3.

Birinci, A., (1987). “Hürriyet ve İtilaf Fırkası”, Tarih ve Toplum, VII/41, June, pp.17-24.

Caporol, B., (1982). Kemalizm’de ve Kemalizm Sonrasında Türk Kadını 1919-1970, Türkiye İş Bankası Yayınları, Ankara.

Çakır, S., (1996). Osmanlı Kadın Hareketi, Metis Yayınları, İstanbul.

Daver, B., (1993). Siyaset Bilimine Giriş, Siyasal Kitabevi, Ankara.

Demir, F., (2007). Osmanlı Devleti’nde II. Meşrutiyet Dönemi Meclis-i Mebusan Seçimleri 1908- 1914, İmge Yayıncılık, Ankara.

Hanioğlu, M. Ş., (1985). Bir Siyasal Örgüt Olarak Osmanlı İttihat ve Terakki Cemiyeti ve Jön Türkler, İletişim Yayınları, İstanbul.

Kapani, M., (1998). Politika Bilimine Giriş, Bilgi Yayınevi, Ankara.

Kartal, C. B., (2008). “II. Meşrutiyet’in Cumhuriyet’e Mirası: Makbul Kadınlar”, İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Number:38.

Özçelik, P. K., (2010). “Milli Burjuvazi’den Ulus Devlete: İttihat Terakki Dönemi”, Doğu Batı Düşünce Dergisi, Year:13, Volume:52, Ankara.

Kışlalı, A. T., (1999). Siyaset Bilimi, İmge Yayınevi, Ankara.

Kongar, E., (1983). Türkiye’nin Toplumsal Yapısı, II. Cilt, Remzi Kitabevi, İstanbul.

Ramsaur, E. E., (1957). Jön Türkler ve 1908 İhtilali, Princeton University Press, Princeton.

Ramsaur, E. E., (2004). Jön Türkler ve 1908 İhtilalinin Doğuşu, Trans. M. Önal Mengüşoğlu, Pınar Yayınları, İstanbul.

Reyhan, C., (2008). “Jön Türk Hareketi Üzerine Kuramsal Bir Çerçeve”, Gazi Üniversitesi Akademik Bakış Dergisi, Summer, Vol 1, Number:2.

Sarıbay, A. Y., (1992). Siyasal Sosyoloji, Gündoğan Yayınları, Ankara.

Tanör, B., (1996). Osmanlı-Türk Anayasal Gelişmeleri, Alfa Yayınları, İstanbul.

Taşkıran, T., (1973). Cumhuriyet’in 50. Yılında Türk Kadın Hakları, Başbakanlık Basımevi, Ankara.

Temo, İ., (1987). İttihat ve Terakki Anıları, Arba Yayınları, İstanbul.

Tunaya, T. Z., (1999). Türkiye’de Siyasi Partiler, İletişim Yayınları, İstanbul.

Türköne, M., (2007). Siyaset, Lotus Yayınları, Ankara.

Tütengil, C. O., (1954). Prens Sabahattin, İstanbul Matbaası, İstanbul.

Uygur, S., (2008). “İbrahim Temo’nun Bilinmeyen Bir Eseri: Usul-i Mükaleme”, Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, Vol 5, Number 2.

Üskül, Z., (1989). Siyaset ve Asker Cumhuriyet Dönemi’nde Sıkıyönetim Uygulamaları, Alfa Yayınları, İstanbul.

Yanık, M., (2002). Parti İçi Demokrasi, Beta Yayınları, İstanbul.

Yaprak, M., Gökçe, N., (2009). “One Writing From İbrahim Temo About Thermal Springs of Bursa and Romania”, Bulletin of the Transilvania University of Braşov, Vol. 6 (51).

Yıldız, G., (2009). Neferin Adı Yok: Zorunlu Askerliğe Geçiş Sürecinde Osmanlı Devleti’nde Siyaset Ordu ve Toplum, Kitabevi Yayınları, İstanbul.

Zürcher, E. J., (2009). Modernleşen Türkiye’nin Tarihi, İletişim Yayınları, İstanbul.