TMS 41 Tarımsal Faaliyetler Standardı Kapsamında Canlı Varlıkların Ölçümü ve Finansal Tablolarda Raporlanması – Borsa İstanbul Örneği

Türkiye’de faaliyet gösteren tarım işletmelerinin büyük çoğunluğu küçük olarak sınıflandırılabilecek aile işletmelerinden oluşmaktadır. Tarım sektörü, nüfusun yeterli beslenmesinin, kırsal kesimin kalkınmasının ve tarımsal üretimin devamının sağlanması amacıyla devlet tarafından uygulanan teşviklerle önemli ölçüde desteklenmektedir. Uygulanan bu teşviklere rağmen, Borsa İstanbul’da işlem gören işletme sayısının sadece üç olması, büyük işletmelerin yetersizliğinin bir göstergesidir. Çalışmanın konusunu, TMS 41 Tarımsal Faaliyetler standardı kapsamında canlı varlıkların ölçümü ve muhasebeleştirilmesi ve Borsa İstanbul’da işlem gören tarım ve hayvancılık işletmelerinin finansal tabloları ve dipnotlarının karşılaştırmalı bir şekilde irdelenmesi oluşturmaktadır. Çalışma kapsamında TMS 41 Tarımsal Faaliyetler standardı ve bu standartla ilişkili olarak TFRS 13 Gerçeğe Uygun Değer Ölçümü, TMS 16 Maddi Duran Varlıklar ve TMS 2 Stoklar standardındaki açıklamalara da yer verilmiştir. Araştırma sonucuna göre; Borsa İstanbul’da faaliyet gösteren tarım ve hayvancılık işletmelerinin tamamı canlı varlıklarını finansal durum tablosunda birbirine benzer şekilde sınıflandırmakta ve gerçeğe uygun değer üzerinden ölçerek raporlamaktadır. İşletmelerin gerçeğe uygun değerin tespitinde esas aldıkları yöntemler ve canlı varlıkların alt sınıflandırılması detaylı bir şekilde dipnotlarda açıklanmaktadır.

Measurement and Reporting of Biological Assets Under TAS 41 Agricultural – The Case of Borsa İstanbul

Most of the agricultural entities operating in Turkey are composed of small family businesses. Recently, government incentives have been increased in order to ensure adequate nutrition of the society and to ensure the continuation of development and agricultural production. Although these supports, there are only three agricultural companies on the stock exchange. The subject of this study is the agriculture entities operating in Borsa Istanbul. These entities must make accounting properly to Turkey Accounting Standards and Turkey Financial Reporting Standards. Accordingly to this, the financial statements and explanations of the agricultural and livestock entities in the stock exchange have been examined. The study shows that, classification of biological assets in companies is common. Biological assets are reported at fair value. Fair value source is explained. Biological assets are classified appropriately in the notes.

___

  • Demirkol, Ömer F. (2008). Canlı Varlıkların Gerçeğe Uygun Değerini Belirleme Hiyerarşisi. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 2 (1), 113- 124.
  • Gültekin, N. (2014). Canlı Varlıkların Tarımsal Faaliyetler (TMS 41) Standardına Göre Muhasebeleştirilmesi: Yumurtacılık Sektörü Üzerine Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aksaray.
  • Örten, R., Kaval, H. & Karapınar, A. (2015). Türkiye Muhasebe-Finansal Raporlama Standartları Uygulama ve Yorumları. Ankara: Gazi.
  • Özerhan, Y. & Yanık, S. (2015). Açıklamalı ve Örnek Uygulamalı Türkiye Muhasebe Standartları, Türkiye Finansal Raporlama Standartları. Ankara: Türmob.
  • Özulucan, A. & Deran, A. (2008). 41 Nolu Türkiye Muhasebe Standardı (TMS - 41), Vergi Usul Kanunu ve Tekdüzen Hesap Planı Açısından Küçük ve Büyükbaş Canlı Varlıkların Muhasebeleştirilmesi ve Değerleme İşleminde Karşılaşılan Güçlükler ve Çözüm Önerileri. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25 (1), 1- 22.
  • Sağlam, N., Şengel, S. & Öztürk, B. (2009). Türkiye Muhasebe Standartları Uygulaması. Ankara: Maliye ve Hukuk Yayınları.
  • Şensoy, H. (2014). Tarımsal Faaliyetler Standardı ve Vergi Usul Kanunu’na Göre Büyükbaş Hayvan İşletmelerinde Amortisman Hesaplaması ve Karşılaştırması. Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
  • Taştan, H., Azaltun, M. & Mert, H. (2013) Büyükbaş Canlı Varlık İşletmelerinde TMS-41 Tarımsal Faaliyetler Standardının Uygulanmasına Eğitsel Bakış. Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 2 (15), 117- 130.
  • TFRS 13 Gerçeğe Uygun Değerin Ölçümü Standardı
  • TMS 1 Finansal Tabloların Sunuluşu Standardı
  • TMS 2 Stoklar Standardı
  • TMS 12 Gelir Vergileri Standardı
  • TMS 16 Maddi Duran Varlıklar Standardı
  • TMS 36 Varlıklarda Değer Düşüklüğü Standardı
  • TMS 41 Tarımsal Faaliyetler Standardı
  • Tuğay, O. (2013). Türkiye Muhasebe Standardı 41’e Göre Canlı Varlıkların Gerçeğe Uygun Değerinin Tespiti ve Muhasebeleştirilmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5 (8) ,148- 165.