Kentsel Dönüşüm Projeleri ve Kamu Yararı: Meram Belediyesi Kentsel Dönüşüm Projeleri

Türkiye’de kentler çarpık ve hızlı kentleşme sonucunda ekonomik yetersizlikler başta olmak üzere sosyalbilinçsizlik, aşırı nüfus, alt yapı noksanlığı gibi sebeplerle çöküntüye uğramaktadır. Kentsel dönüşümlerbu çöküntüyü iyileştirme amaçlı ortaya çıkmıştır ve çağdaş bir yaşam biçimi, güçlü bir kent ekonomisi vegüncel kentsel alanlar yaratmak için gereken bir süreçtir. Islah edilmesi gereken kentler için kentseldönüşüm projeleri düzenlenir. Bu projeler devletin ve özel sektörün desteği belediyenin planlarıdoğrultusundadır. Kentsel dönüşüm projeleri günümüzde birçok farklı uygulama ile karşımıza çıkmaktadır.Temel amacı kamu yararı sağlamaktır. Kamu yararı amacı taşımak belediyelere birçok konuda (arsatemini, sözleşme yapma, karar çıkarma) kolaylık sağlamaktadır. Kamu yararı ile bireysel yararın çatışmasısonucu kentsel rant sorunu ortaya çıkar ve bu kentsel dönüşüme farklı bir bakış açısı getirir. Türkiye’ninönemli büyükşehir belediyelerinden biri olan Konya Büyükşehir Belediyesi de kentsel dönüşümde çokbaşarılı projeler yürütmüştür. “Yeşil Meram” unvanlı Meram Belediyesi de bu projelerden nasibinialmıştır. “Altın Hamle” ve “Çaybaşı” projesi Meram’ın kentsel alt yapısını güçlendirme, iyileştirme,huzurlu bir yaşam alanı oluşturma amacını taşır.

Urban Transformation Projects And Public Benefit: Urban Transformation Projects of Meram Municipalitiy

In Turkey, cities, as a result of non-planned and rapid urbanization, break down by the reasons such as economical inadequacies which comes first at the list, and social unconsciousness, over population, inadequate infrastructure. Urban transformations arise in an attempt to improve this collapse. Urbanization is a process needed to create a modern life style, a strong urban economy and up to date urban areas. The urbanization projects are arranged for the cities need reparation. These are the projects based on the desire of the government and private sector and the plans of the municipality. Nowadays, the urban transformation projects occur by several applications. Its main aim is to provide public benefit. Aiming the public benefit provides so many advantages (such as buying lands, making contracts) for the municipality. Confliction of the personal benefit and public benefit brings up a new problem called urban annuity and this completely brings a different aspect for the urbanization. As one of the important metropolitan cities of Turkey, Konya Metropolitan Municipality has also performed very successful urban transformation projects. Meram Municipality named “Green Meram” also shared the success of these projects. “Altın Hamle” and “Çaybaşı” projects aim the reinforcement of urban structure and rehabilitation of the living areas in Meram, Konya.

PDF

___

Bal, Hüseyin (2002), Kent Sosyolojisi, Isparta, Fakülte Kitabevi, 64
Başaran, İsmail (2008), Kent ve Yerel Yönetim, İstanbul, Okutan Yayıncılık.
Bilsel, S. Güven, Polat, Çalışır, Erkan, Hovardaoğlu, Seda (2002), Kentsel Yoksulluğun Değişik Tanımları Üzerine, Yoksulluk, Kent Yoksulluğu ve Planlama, 8 Kasım Dünya Şehircilik Günü 26.Kolokyumu, Ankara, TMMOB Şehir Plancıları Odası
Çağla, Hasan (2007), Kentsel Dönüşüm Çalışmalarının Mülkiyet Kullanımına Olan Etkisi Üzerine Bir Araştırma ve Konya Örneği, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi
Çağla, Hasan, İnam Ş (2009), Yerel Yönetimler Öncülüğünde Yapılan Kentsel Yenileme Proje Uygulamaları Üzerine Bir İnceleme, Ankara TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası, 12.Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı
Demir, N (2006), Avrupa Konseyi Sözleşme ve Şartlarının Avrupa Birliği Kopenhag Kriterlerine Göre Değerlendirilmesi, İzmir, Ege Akademik Bakış Dergisi, Cilt:6, Sayı:12.
Es, Muharrem, Ateş, Hamza (2004), Kent Yönetimi, Kentlileşme ve Göç: Sorunlar ve Çözüm Önerileri, İstanbul, Sosyal Siyaset Konferansları, 48.Kitap, 223-228
Eren, Fatih (2006), Kentsel Dönüşümlerde Kamu Özel Ortaklıkları Özel Girişin Dönüşümdeki Varlığı, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimler, Enstitüsü,Yüksek Lisans Tezi
Genç, Neval (2003), Kent Yenileme ve Yerel Yönetimler:Kamu Yönetimi Perspektifi, Konya, Çizgi Kitabevi
Göksu, Faruk(2002), Dönüşüm Projelerinde Yenilikçi Yaklaşımlar, htpp://www.mo.org.tr/mimarlikdergisi, Erişim Tarihi, 2007
Göze, Ayferi (1998), Siyasal Düşünceler ve Yönetimler, İstanbul, Beta Yayınları, 73-36.5
Güler, Birgül Ayman (1998), Yerel Yönetimler:Liberal Açıklamalarla Eleştirel Yaklaşım,Ankara, TODAİE.
http://www.meram.bel.tr/index1.php Erişim Tarihi:2010
http://www.bizimkonya.com/konyacografisi.html Erişim Tarihi:2010
http://www.bayindirlik.gov.tr/turkce/kentlesme/kitap2.pdfErişim Tarihi:2008.
Işık, Şevket (2005), Türkiye’de Kentleşme ve Kentleşme Modelleri, Ege Coğrafya Dergisi, Sayı:14, 57-71.
Kamu Yararı Açısından Değerlendirilmesi, Kamu Yararı Statüsü, Yuvarlak Masa Toplantısı (2005), TÜSEV Yayınları
Kaya, Erol, Şentürk, Hulusi, Danış, Osman, Şimşek, Sami (2007), Modern Kent Yönetimi-I, İstanbul, Okutan Yayınları
Keleş, Ruşen (1982), 100 Soruda Türkiye’de Şehirleşme, Konut ve Gecekondu, İstanbul, Gerçek Yayınevi.
Keleş, Ruşen (2000), Kent ve Çevre Değerleri Bağlamında Kamu Yararı Kavramı, Mekansal Planlama ve Yargı Denetimi, Der. Ersoy, Melih, Keskinok Çağatay, Ankara,Yargı Yayınevi
Keleş, Ruşen (2002), Kentleşme Politikası, Ankara, İmge Kitabevi,105.
Kentsel Mevzuat, http://www.mo.org.tr/UIKDocs%5bristolmutakabati.pdf
Kocacık, Faruk (1997), Toplumbilim Ders Notları, C.Ü. Yayınları, No:64,135.
Kütük, İnce, Esra (2006), Kentsel Dönüşümde Yeni Politika Yasa ve Eğilimlerin Değerlendirilmesi Kuzey Ankara Girişi Kentsel Dönüşüm Projesi, Ankara, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü
Nalkaya, Saim(2006), Kentsel Dönüşüm ve Kent Kimliği, Yapı Dergisi, Sayı:292
Niray, Nasır (2002), Tarihsel Süreç İçinde Kentleşme Olgusu ve Muğla Örneği, Muğla Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:9, 11-12
Osmay, Sevim (1998), Türkiye’de Cumhuriyet Döneminde Kentsel Gelişme ve Kent Planlaması, Kent Merkezlerinin Dönüşümü, İstanbul, Türkiye İş Bankası
Ökmen, Mustafa, Yurtseven, Hayriye (2010), Kentsel Planlama Sürecinde Oluşan Kamusal Rantın Vergilendirilmesi, Maliye Dergisi, Sayı:158, 60-64.
Özden, Pelin Pınar (2003), Kentsel Yenileme Uygulamalarında Yerel Yönetimlerin Rolü Üzerine Düşünceler ve İstanbul Örneği, İstanbul Üniversitesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Sayı:23-24, 35
Palabıyık, Hamit (2004), Kentli Hakları ve Avrupa Kentsel şartı, Avrupa Konseyi Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi Anlaşmaları, Ed. Toprak Z. Yavaş Y, Günün M. İzmir, Birleşik Yayınları, 197-235
Thomas, A. (2003), A Glosorry of Regenation and Local Economic Devolopment, Manchester, Local Economic Stratepy Center.
Tekeli İlhan (1991), Kentsel Topraklarda Mülkiyet Kurumunun Varlığının Toplumsal Sonuçları ve Yeniden Düzenleme Olanakları Üzerine, Kent Kooperatifçiliği, Altıncı Teknik Semineri, Ankara, Türkkent Yayınları,135.
Tekeli İlhan (1986), Türkiye’de 19.yy Ortalarından 1930’a Kadar Kentsel Araştırmalarının Gelişimi, Ankara, Türkiye Sosyal Bilimleri Derneği Yayını
Tekeli İlhan (1988), Mülkiyet Kurumu, Kamu Yararı Kavramı ve İMAR Planları Üzerine, Planlama Dergisi, Ankara, TMMOB Şehir Plancıları Odası.
Topal, A.Kadir (2004), Kavramsal Olarak Kent Nedir ve Türkiye’de Kent Neresidir?,Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:6, Sayı:11, 277.
Toprak, Zerrin (1998), Kent Yönetimi ve Politikası, İzmir, Anadolu Matbaacılık, 7.
Torun İshak (2003), Endüstri Toplumunun Oluşmasında Etkili Olan İktisadi ve Sınai Faktörler, Cumhuriyet Üniversitesi, İİBF Dergisi, Cilt:4, Sayı:1, 186.
Turok, I. (2005), Kentsel Dönüşüm Neler Yapılabilir ve Nelerden Kaçınılmalı? İstanbul, Uluslararası Kentsel Dönüşüm Uygulamaları Sempozyumu,25-30.