Türk Tarım Ürünlerinin Rekabetçi Gücü ve Türkiye Tarım Sektöründe Devlet Destekleri

Tarım sektörü tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de stratejik öneme sahip bir sektördür. Özellikle Covid19 Salgını, tarım sektörünün, gıda güvenliğinin ve tarım sektörüne devletlerin yaptığı desteklerin ne kadarönemli olduğunu gözler önüne sermiştir. Bu nedenle dünyadaki ülkeler geçmişten günümüze az ya da çokyurtiçi tarım sektörünü korumaya ve desteklemeye yönelik önemli adımlar atmışlardır. ÇalışmadaTürkiye’nin 06-21 Harmonize Kodlarına sahip tarım ürünlerinin 37 ülkenin üye olduğu OECD ülkelerikarşısındaki rekabetçi gücü 2013-2019 yıllarını kapsayacak şekilde analiz edilmiştir. ÇalışmadaKarşılaştırmalı İhracat Performansı Endeksi kullanılmıştır. Yapılan analiz sonucunda, çalışmaya dahiledilen 16 ürün grubundan altısında Türkiye’nin OECD ülkeleri karşısında rekabet gücünün olmadığı, beşürün grubunda rekabet gücünün zayıf bir karşılaştırmalı üstünlüğe sahip olduğu, dört ürün grubundarekabet gücünün orta derecede karşılaştırmalı üstünlüğü sahip olduğu, bir ürün grubunda güçlü birkarşılaştırmalı üstünlüğe sahip olduğu sonucuna varılmıştır. Çalışmanın sonucunda elde edilen bulgularagöre Türkiye için mevcut tarım sektörüne yönelik devlet desteklerinin nasıl olması gerektiği konusutartışılmıştır.

Competitive Power of Turkish Agricultural Products and Government Supports in Turkish Agricultural Sector

The agricultural sector is a sector of strategic importance in Turkey as it is all over the world. In particular, the Covid-19 Pandemic has revealed how important the agricultural sector, food security and the support made by states to the agricultural sector are. For this reason, countries around the world have taken important steps to protect and support the domestic agricultural sector more or less from past to present. In the study, the competitive power of Agricultural products with Harmonized Codes 06-21 in Turkey against OECD countries of which 37 countries are members was analyzed to cover the years 2013-2019. Comparative Export Performance Index was used in the study. As a result of the analysis, Turkey had no competitiveness against OECD countries in six of the 16 product groups included in the study, that the competitiveness of all five product groups had a weak comparative advantage, and that all four product groups had a moderately comparative advantage of competitiveness and had a strong comparative advantage in one product group. According to the findings obtained as a result of the study, it was discussed how statesupports for the existing agricultural sector should be for Turkey.

PDF

___

Abdikoğlu, D. İ. ve Unakıtan, G. (2016). International Competitiveness Analysis of Hazelnut Export in Turkey. IBANESS Conference Series – Plovdiv / Bulgaria, 78-82.
Acar, M. ve Bulut, E . (2009). Türkiye’de ve Dünyada Tarımsal Destekleme Politikalarında Son Gelişmeler. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 9 (17), 1-19.
Aktan, R. (1973). Tarımsal Ürünlerde Destekleme (Genel Tarım). Tarımsal Ürünlerde Fiyatlar ve Destekleme Politikası Semineri, İzmir Ticaret Borsası Yayınları No:10, 129-142.
Balassa, B. (1965). Trade Liberalization and ‘Revealed’ Comparative Advantage. The Manchaster School of Economic and Social Studies, 33(2), 99-123.
Bilas, V. ve Bošnjak, M. (2015). Revealed Comparative Advantage and Merchandise Exports: The Case of Merchandise Trade Between Croatia and The Rest of the European Union Member Countries. Ekon., Misao Praksa Dbk. God XXIV, Br. 1, 29-47.
Donges, J.B., Krieger-Boden, C., Langhammer, R. J., Schatz, K.W. ve Thoroe, C.S. (1982). The Second Enlargement of The European Community: Adjustment Requirements and Challenges for Policy Reform. Kieler Studien, No: 171, Kiel.
Eruygur, N. (2019). Türk Tarım Sektörünün Avrupa Birliği Karşısındaki Rekabet Gücünün Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Yöntemi Kullanılarak Analizi. T.C. Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı (Yayınlanmamış Master Tezi).
Hazine ve Maliye Bakanlığı. (2020). Muhasebat Genel Müdürlüğü Merkezi Yönetim Bütçe İstatistikleri, https://muhasebat.hmb.gov.tr/merkezi-yonetim-butce-istatistikleri (Erişim Tarihi, 02.10.2020).
Hinloopen, J. ve Van Marrewijk, C. (2001). On the Empirical Distribution of the Balassa Index. Review of World Economics, 137(1), 1-35.
Kesgingöz, H. (2015). Türkiye’nin Tarım Sektöründeki Küresel Rekabetinin Uluslararası Endekslerle Analizi, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 50, (2), 122-134.
Kuşat, N. (2019). Türkiye Turizm Sektörünün Dünya Sektör Liderleri Karşısındaki Rekabet Gücü. İşletme Fakültesi Dergisi, 20(1), 141-165.
OECD, (2020). Tarım Politikaları İzleme ve Değerlendirme Raporu 2019. https://www.tarimorman.gov.tr/ABDGM/Belgeler/Uluslararas%C4%B1%20Kurulu%C5 %9Flar/Tar%C4%B1m%20Politikalar%C4%B1%20%C4%B0zleme%20ve%20De%C4 %9Ferlendirme%20Raporu%202019.pdf (Erişim tarihi, 04.10.2020).
Semercı̇, A. (2019). Türkiye’de Tarımsal Destekleme Uygulamaları. ÇOMÜ (Çanakkale Üniversitesi Ziraat Fakültesi) Ziraat Fakültesi Dergisi, 7 (1), 181-186. DOI: 10.33202/comuagri.418108.
Serin, V. ve Civan, A. (2008). Revealed Comparative Advantage and Competitiveness: A Case Study for Turkey Towards the EU. Journal of Economic and Social Research, 10(2), 25-41.
TCMB. (2020). “Ödemeler Dengesi İstatistikleri”ne İlişkin Yöntemsel Açıklama, İstatistik Genel Müdürlüğü Ödemeler Dengesi Müdürlüğü, Available in https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/0ab87526-c290-4bdd-94d4- b8e99e70eba9/BOPMetaveri.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWORKSPACE0ab87526-c290-4bdd-94d4-b8e99e70eba9-mcFYR7h, (Erişim Tarihi, 02.07.2020).
Trade Map. (2020). Available in https://www.trademap.org, (Erişim Tarihi, 01.07.2020).
TÜİK. (2020). Available in http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1046 (Erişim Tarihi, 05.07.2020).
UNCTAD. (2020). 2019 Handbook of Statistics, Available in https://unctad.org/en/PublicationsLibrary/tdstat44_en.pdf, (Erişim Tarihi, 21.06.2020).
Utkulu, U. (2005). Türkiye’nin Dış Ticareti ve Değişen Mukayeseli Üstünlükler. Dokuz Eylül Yayınevi, İzmir.
Utkulu, U. ve Seymen, D. (2004). Revealed Comparative Advantage and Competitiveness: Evidence for Turkey vis-a-vis the EU/15. Paper Presented on the European Trade Study Group 6th Annual Conference ETSG, Nottingham.
Yavuz, F. ve Dilek, Ş. (2019). Türkiye Tarımına Yeniden Bakış. SETA, available in https://setav.org/assets/uploads/2019/04/137R.pdf (Erişim Tarihi, 05.07.2020).
Yılmaz, B. (2003). Turkey's Competitiveness In The European Union: A Comparison With Five Candidate Countries- Bulgaria, The Czech Republic, Hungary, Poland, Romania - and The EU15. Ezoneplus Working Paper No. 12, February, 1-20.