Finansal Performansın TOPSİS Yöntemi ile Belirlenmesi: BIST Elektrik Gaz ve Buhar Şirketlerinde Uygulanması
Bu çalışmada, Borsa İstanbul'da işlem gören elektrik gaz ve buhar şirketinin 2016-2019 dönemine ait finansal performansları çok amaçlı karar verme yöntemlerinden TOPSİS yöntemi ile incelenmiş ve elde edilen sonuçlara göre, firmalar sıralanmıştır. Firmalar analiz edilirken, finansal tblolardan elde edilen veriler kullanılmıştır. Analizde, mali tablolardan elde edilen oranlardan, likidite oranları, faaliyet oranları, finansal yapı oranları ve karlılık oranları kullanılmıştır. Elde edilen verilere göre 2016 yılında "Ayen Enerji Anonim Şirketi" en iyi performansı göstermiştir. 2017-2019 yılları arasında ise "Akenerji Elektrik Üretim Anonim Şirketi" en iyi performansı göstererek en üst sırada yer almıştır. 2016 yılında "Enerjisa Enerji Anonim Şirketi" en düşük performansı göstermiştir. 2017 yılında ise “Zorlu Enerji Elektrik Üretim Anonim Şirketi”, 2018-2019 yılları arasında "Aksa Enerji Üretim Anonim Şirketi’nin" en düşük finansal performansa sahip olduğu gözlemlenmiştir.
Determination Of The Financial Performance Using TOPSIS Method: Application in BIST Electric Gas and Steam Companies
In this study, the financial performances of the electricity gas and steam companies, which are quoted in Istanbul Stock Exchange, for the period 2016-2019, were analyzed using the TOPSIS method, one of the multi-purpose decision making methods, and the companies were listed according to the results obtained. While analyzing the firms, the data obtained from the financial statements. In the analysis, liquidity ratios, activity ratios, financial structure ratios and profitability ratios are used from the ratios obtained from the financial statements. According to the data obtained, "Ayen Enerji Anonim Şirketi" has shown the best performance in 2016. Between 2017-2019, "Akenerji Elektrik Üretim Anonim Şirketi" showed the best performance and ranked at the top. In 2016, "Enerjisa Enerji Anonim Şirketi" showed the lowest performance. In 2017, it was observed that "Zorlu Enerji Elektrik Üretim Anonim Şirketi" and "Aksa Energy Üretim Anonim Şirketi" had the lowest financial performance between 2018- 2019.
___
- Alsu, E. ve Taşdemir, A. (2017). Finansal performansın TOPSİS çok kriterli karar verme yöntemi ile belirlenmesi: dokuma, giyim eşyası ve deri sanayi işletmeleri üzerine bir uygulama. Uluslararası AFRO-AVRASYA Araştırmaları Dergisi, 4, 221-236.
- Bakırcı, F., Eslamian Shiraz, S.ve Sattary, A. (2014). BIST’da demir, çelik metal ana sanayii sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin finansal performans analizi: VZA süper etkinlik ve TOPSIS uygulaması. Ege Akademik Bakış Dergisi, 14 (1), 9-19.
- Çağıran Kendirli, H., Kendirli, S. ve Aydın, Y. (2019). Küresel kriz çerçevesinde katılım bankalarının ve ticari bankaların mali performanslarının TOPSİS yöntemiyle analizi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 33 (1), 137-154.
- Dumanoğlu, S. (2010), İMKB’de işlem gören çimento şirketlerinin mali performansının TOPSİS yöntemi ile değerlendirilmesi, Marmara Üniversitesi. İ.İ.B.F. Dergisi, 29 (2), 323-339.
- Dumanoğlu, S. ve Ergül, N. (2010). İMKB’de işlem gören teknoloji şirketlerinin mali performans ölçümü. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 48, 101-111.
- Eyüpoğlu, K., Bayraktar, Y. (2018), evaluation of financial performances ın terms of sub-sectors of basic metal industry with AHP and TOPSIS methods. PressAcademia Procedia, 7, 67-71.
- Gümüş, U. T., Ercan, A. S., Tokyüz, E. ve Çakmak, D. (2017). Evaluation of the ratio analysis results of the cement companies at BIST-100 by TOPSIS method. Journal of Current Researches on Social Sciences, 7 (2), 65-76.
- Işıldak, M. S. (2018). BİST'de dokuma, giyim eşyası ve deri işletmelerinin TOPSIS yöntemi ile finansal, performans analizi. Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8 (16), 116- 130.
- KAMUYU AYDINLATMA PLATFORMU (2020). https://www.kap.org.tr/tr/Endeksler (Erişim: 25.11.2020).
- Kendirli, S. ve Kaya, A. (2016). BIST-Ulaştırma endeksinde yer alan firmaların mali performanslarının ölçülmesi ve TOPSIS yönteminin uygulanması. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5 (1), 34- 63 .
- Kendirli, S., Kaya, M. S. ve Bilgin, M. (2020). Evaluation of financial performances of SME’s Listed in the BIST SME industrial index by Using TOPSIS multicriteria decision making method. Journal of Economic Development, Environment and People, 9(3), 63-74.
- Mercan ve Metin (2020). COPRAS ve VIKOR yöntemleri ile BIST elektrik endeksindeki firmalarının finansal performans analizi. Uluslararası Afro-Avrasya Araştırmaları Dergisi, 5 (9) , 123-139.
- Metin, S., Yaman, S. ve Korkmaz, T. (2017). Finansal performansın TOPSIS ve MOORA yöntemleri ile belirlenmesi: BİST enerji firmaları üzerine karşılaştırmalı bir uygulama. KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 14 (2), 371-394.
- Orçun, Ç. ve Eren, B. S. (2017). TOPSIS yöntemi ile finansal performans değerlendirmesi: XUTEK üzerinde bir uygulama. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (75), 139-154.
- Özkan, T. (2019). BİST’te işlem gören mevduat bankalarının TOPSIS yöntemiyle finansal performanslarının değerlendirilmesi. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (18), 815-835.
- Ray, S. ve Das, A. (2018). Application of TOPSIS method for financial performance evaluation: A study of selected scheduled banks in Bangladesh. Journal of Commerce and Accounting Research, 7(1), 24-29.
- Sakarya, Ş. ve Akkuş, H. T. (2015). Finansal performansın ölçülmesinde geleneksel oranlar ile nakit akım oranlarının karşılaştırmalı analizi: BİST çimento şirketleri üzerine TOPSIS yöntemi ile bir uygulama. Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 17 (1), 109-123.
- Siew, L. W., Fai, L. K. ve Hoe, L. W. (2017). Evaluation on the financial performance of the Malaysian Banks with TOPSIS Model. American Journal of Service Science and Management. 4(2), 11-16.
- Soysal, M., Kayalı, C. A. ve Aktaş, İ. (2017). BİST’te hisse senetleri işlem gören çimento sanayii sektöründeki firmaların TOPSİS yöntemine göre performans değerlemesi ve analizi. Journal Of Current Researches On Business And Economics, 7(2), 437-452.
- Söylemez, Y. (2020). Finansal performans değerlendirmesinde TOPSİS ve gri ilişkisel analiz yöntemlerinin karşılaştırılması. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 18 (3), 61-79.
- Şit, A., Ekşi, İ. H. ve Hacıevliyagil, N. (2017). BİST’te ana metal sanayi endeksinde faaliyet gösteren işletmelerin finansal performans ölçümü: 2011-2015 dönemi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 8(17), 83-91.
- Vergili, G. (2018). BİST’te işlem gören bankaların TOPSİS yöntemiyle performanslarının değerlendirilmesi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18 (1), 95-112.
- Yadav, S. K. ve Kapoor, R. (2018). Financial performance ranking of automotive companies in india using TOPSIS method", International Journal of Business Excellence , 16 (2), 149-161.
- Yılmaz, N. (2020). Türkiye’deki özel bankaların TOPSİS yöntemiyle performans analizi. Social Sciences Research Journal, 9 (2), 1-13.
- Yükçü, S. ve Atağan, G. (2010). TOPSİS yöntemine göre performans değerleme. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 45, 28-35.