Self determinasyon ve ayrılma açısından kırım sorunu

Ukrayna’da Şubat 2014’te yaşanan “Maydan” olayları sonucunda muhalif güçler iktidarı ele geçirmiştir. Akabinde Kırım Özerk Cumhuriyeti Meclisi, yapılan referan- dumun ardından Kırım’ın bağımsızlığı ve Rusya Federasyonu’yla birleşmesi konu- sunda karar kabul etmiştir. Başta ABD ve AB üyesi devletler olmak üzere, uluslara- rası toplumun Ukrayna’nın ülkesel bütünlüğünün ihlal edildiğine dikkat çekmesine rağmen Rusya, somut olayda uluslararası hukuka aykırı bir durumun olmadığını, self determinasyon hakkını kullanarak bağımsızlığını ilan eden Kırım’ın kendi iradesi ile Rusya’yla birleştiğini savunmaktadır. İncelemenin temel amacı, self determinasyon hakkının anlamı, ülkesel bütünlük ilkesi ile ilişkisinin uluslararası hukukta nasıl dü- zenlendiği, tüm bu hususların ise Kırım sorunu bağlamında ele alınarak hukuksal an- lamda halen Ukrayna’nın bir parçası olan Kırım’ın ayrılma hakkının olup olmadığını değerlendirmektir.

The crimean problem from the perspectives of self-determination and secession

In February 2014 as a result of the “Maidan” events, the opposite forces has taken over of the legal power in Ukraine. Subsequently the Parliament of the Autonomous Republic of Crimea adopted a resolution purported to Crimean independence and uni- fication with the Russian Federation. Although the international community, led by the US and the EU, declared the infringement of territorial integrity of Ukraine, Russia has asserted that there is no violation of international law in the case at hand, and that Crimea, by acting in line with her right of self-determination, unified with Russia in her own initiative. The main purposes of this research are to denote the concept of self-determination, and how the relationship between self-determinmation and territo- rial integrity is regulated in international law. and to evaluate all these concepts in the context of Crimean problem, and whether Crimea, still legaly part of Ukraine, has a right to secession.

PDF

___

ABDULLAHZADE Cavid: Hukuki Yönleriyle Dağlık Karabağ Sorunu, Ada- let Yayınevi, Ankara 2013.
ALPKAYA Gökçen: “Uluslararası İnsan Hakları Hukuku Bağlamında Azın- lıklara İlişkin Bazı Gelişmeler”, TODAİE İnsan Hakları Yıllığı, C. 14, S. 1, 1992, s. 147-176.
ARAL Berdal: “Kollektif bir İnsan Hakkı Olarak Halkların Kendi Kaderini Tayin Hakkı”, TODAİE İnsan Hakları Yıllığı, C. 21, S. 1, 1999-2000, s. 109- 120.
ARSAVA Ayşe Füsun: Azınlık Kavramı ve Azınlık Haklarının Uluslararası Belgeler ve Özellikle Medeni ve Siyasi Haklar Sözleşmesi’nin 27. maddesi Işığında İncelenmesi, A.Ü. S. B. F Yayınları, Ankara 1993.
ARSAVA Ayşe Füsun: “Selfderermination Hakkının Tarihi Gelişimine Bir Ba- kış ve Aaland Adaları Sorunu”, Seha L. Meray’a Armağan, C. 1, A. Ü. S. B. F. Yayınları: 465, Ankara 1981, s. 55-67.
ARSAVA Ayşe Füsun: “Kosova, Abhazya, Güney Osetya ve Uluslararası Ay- rılma (Secession) Hakkı”, Uluslararası Hukuk ve Politika Dergisi, Cilt 8, Sayı 29, 2012, s. 1-22.
AVTUR Sanem: “Kongo Krizi Hakkında Bir Değerlendirme”, Beykent Üni- versitesi Stratejik Araştırmalar Dergisi, C. 1, S. 3, 2009, s. 126-146.
BAYILLIOĞLU Uğur: “Uluslararası Adalet Divanı Kosova’nın Kendi Ka- derini Tayin Hakkını Onayladı Mı?”, TBB Dergisi, 2011(92), s. 287-311.
BRILMAYER Lea: “Secession and Self-Determination: A Territorial Interp- retation”, 16 Yale J. Int’l L. 177 (1991), s. 177-202.
BROWNLIE Ian: Principles of Public International Law, Seventh Edition, Oxford University Press, New York 2008.
CASSESE Antonio: International Law in a Divided World, Clarendon Press, Oxford 1988.
CASSESE Antonio: Self-determination of Peoples, Cambridge University Press, New York 1995.
CİCİOĞLU Filiz: “Abhazya Cumhuriyeti’nin Yasal Statüsünün Uluslararası Hukuk Açısından Değerlendirilmesi”, s. 499-507, _____http://www.bilgesam.org/ tr/images/stories/ kitaplar/icc.pdf>
CRAWFORD James: The Creation of States in International Law, Second Edition, Clarendon Press, Oxford 2006.
ÇAKMAK Cenap: “Rusya’nın Güney Osetya Politikası, Neo-Self Determi- nasyon ve UCM’nin Rolü”, Bilge Strateji- Jeopolitik, Ekonomi-Politik ve Sos- yo-Kültürel Araştırmalar Dergisi, C. 1, S. 1, 2009, s. 71-100.
ÇAVUŞOĞLU Naz: Uluslararası İnsan Hakları Hukukunda Azınlık Hakları, 2. Baskı, Bilim Yayınları, İstanbul 2001.
ÇAYCI Sadi: “Uluslararası İnsancıl Hukuk Açısından Çeçenistan’daki Du- rum”, Stratejik Analiz, Nisan 2005, s. 67-71.
DOĞAN İlyas: “Siyasal Bir İlke Olarak halkların Kendi Geleceğini Belirleme İlkesine Devletler Hukuku Açısından Bakış”, Kamu Hukuku Arşivi, Yıl 9, Sayı 1-62, Mart 2006, s. 1-11.
DUURSMA C. Jorri: Fragmentation and the International Relations of Mic- ro-States, Self-determination and Statehood, Cambridge University Press, Cambridge 1996.
EISNER Michael: “A Procedural Model for the Resolution of Seccessionist Disputes”, 33 Harv. Int’l. L. J. 407 (1992), s. 407-426.
ГАЛИМОВА Наталья: “Крым Между Абхазией и Шотландией”, _____http:// www.gazeta. ru/politics/2014/03/06_a_5938745.shtml>
GÜNDÜZ Aslan (Ed. Reşat Volkan GÜNEL): Milletlerarası Hukuk: Konu Anlatımı, Temel Belgeler, Örnek Kararlar, Genişletilmiş ve Güncellenmiş 6. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul 2013.
GÜNDÜZ Aslan: Security and Human Rights in Europe, The CSCE Process, University of Maramara European Community Institute, Istanbul 1994.
İNALCIK Halil: İslam Ansiklopedisi, “Kırım” maddesi, Kırım Hanlığı, Tür- kiye Diyanet Vakfı Yayını, Cilt 25, Ankara 2002, s. 450-458.
KARAOSMANOĞLU L. Ali: “Kendi Kaderini Tayin, Ülke Bütünlüğü, Ulus- lararası İstikrar ve Demokrasi”, Doğu Batı Düşünce Dergisi, Savaş ve Barış, Yıl 6, Sayı 24, 2003, s. 147-157.
KILINÇ Doğan: “Self Determinasyon İlkesinin Azınlıklar Açısından Değer- lendirilmesi”, G.Ü. Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XII, S. 1-2, 2008, s. 949-982.
KIRIMLI Hakan: İslam Ansiklopedisi, “Kırım” maddesi, Rus İdaresi Döne- mi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayını, Cilt 25, Ankara 2002, s. 458-465.
КОЛЬСТЕ Пол: “Между Косовом и Крымом есть существенная разница”, _____http:// www.pravda.ru/news/world/04-04-2014/1203358-kols- to-0/>
KOSKENNIEMI Martti (Çev. Mesut Hakkı ÇAŞIN): “Günümüzde Milli Self Determinasyon: Hukuki Teori ve Uygulama Sorunları”, G. Ü. Hukuk Fakülte- si Dergisi, C. 1, S. 1, 1997, s. 287-311.
KRÜGER Heiko: The Nagorno-Karabakh Conflict-A Legal Analysis, Sprin- ger-Verlag, Berlin Heidelberg 2010.
KRÜGER Heiko: “Implications of Kosovo, Abkhazia and South Osetia for International Law: The Conduct of the Community of States in Current Seces- sion Conflicts”, Caucasian Review of International Affairs, Vol. 3(2), Spring 2009, s. 121-142.
KURUBAŞ Erol: “Kuzey Irakta Olası bir Ayrılmanın Meşruluğu ve Self De- terminasyon Sorunu”, A. Ü. S. B. F. Dergisi, C. 59, S. 3, 2004, s. 147-179.
KÜTÜKÇÜ Akif: “Uluslararası Hukukta Self-Determinasyon Hakkı ve Türk Cumhuriyetleri”, S. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 12, 2004, s. 259- 276.
MEESTER H. Daniel: “Remedial Secession: a Positive or Negative Force for the Prevention and Reduction of Armed Conflict?”, Canadian Foreign Policy Journal, Vol. 18, No. 2, June 2012, s. 151-163.
MUSAYEV F. Tofig: “Advisory Opinion of the International Court of Justice on Kosovo and the Nagorno-Karabakh Conflict: Comparative Analysis”, _____http:// azambassade.fr/tinymce/ uploaded/sehifeler/Qarabag/Analyse%20comparative.pdf>
MUSGRAVE D. Thomas: Self-Determination and National Minorities, Ox- ford University Press, Oxford 1997.
NOLTE Georg: “Secession and External Intervention” in Marcelo G. KO- HEN (ed.), Secession, International Law Perspectives, Cambridge University Press, New York 2006, s. 65-93.
PAZARCI Hüseyin: Uluslararası Hukuk Dersleri, 2. Kitap, Gözden Geçiril- miş 8. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara 2005.
POMERANCE Michla: Self Determination in Law and Practice, Martinus Nijhoff, The Hague/Boston/London 1982.
POTIER Tim: Conflict in Nagorno Karabakh, Abkhazia and South Ossetia-A Legal Appraisall, Kluwer Law International, The Hague/London/Boston 2001.
РOБЕРТС, Пол Крейг: “После Референдума в Крыму Проблемы России Только Начались”,_____http://www.pravda.ru/news/world/formerussr/ukrai- ne/18-03-2014/1199932craig -0/>
SHAW N. Malcolm: “Peoples, Territorialism an Boundaries”, 3 EJIL 1997, s. 478-507.
ŞÖHRET Mesut: “Uluslararası Hukukta Diplomatik Tanıma: Güney Oset- ya ve Abhazya’nın Mevcut Statüsü”, s. 520-553, _____http://www.bilgesam.org/tr/ images/stories/ kitaplar/icc.pdf>
TAŞCI Tekin Aycan: “Güney Osetya Sorununun Yerel ve Bölge Açısından Analizi”, s. 663-672, _____http://www.bilgesam.org/tr/images/stories/kitaplar/icc. pdf>
TAŞDEMİR Fatma: Uluslararası Nitelikte Olmayan Silahlı Çatışmalar Huku- ku, Adalet Yayınevi, Ankara 2009.
THORNBERRY Patrick: International Law and the Rights of the Minorities, Clarendon Press, Oxford 1992.
TOLUNER Sevin: Milletlerarası Hukuk Dersleri, Devletin Yetkisi, 5. Bası, Beta Yayınları, İstanbul 1996.
TOMUSCHAT Christian: “Secession and Self-Determination”, in Marcelo G. KOHEN (ed.), Secession, International Law Perspectives, Cambridge Uni- versity Press, Cambridge 2006, s. 23-45.
TOPAL Ahmet Hamdi: “Kırım İşgali ve Uluslararası Hukuk Krizi”, DÜ- BAM-Dünya Bülteni, 12 Mart 2014.
TOPAL Ahmet Hamdi: “Uluslararası Hukuk Açısından Kırım’ın İlhakı ve Self Determinasyon Hakkı”, Star Gazetesi, 23 Mart 2014.
UZ Abdullah: “Teori ve Uygulamada Self-Determinasyon Hakkı”, Uluslarara- sı Hukuk ve Politika Dergisi, C. 3, No. 9, 2007, s. 60-81.