Çek kanunu geçici m.3 f.1 uyarınca üzerinde yazılı düzenlenme tarihinden önce ibrazı geçersiz olan çekin, muhatap banka tarafından işleme konması (Ve özellikle ödenmesi)

6273 sayılı Kanun ile değişik 5941 sayılı Çek Kanunu, Türk hukukunda çeke ilişkin hukuki rejimi yeniden biçimlendirmiştir. Bu yeni hukuki rejime göre karşılıksız çekin düzenlenmiş olması artık ceza hukukunu ilgilendirmemektedir. Bu sebeple, karşılıksız çekin müeyyidesi cezai müeyyidelerden idari tedbirlere dönüştürülmüştür. Çekin tabi olduğu zamanaşımı süresinde de değişiklik gerçekleştirilmiş ve bu süre altı aydan üç yıla çıkartılmıştır. Bunlara ilaveten, yeni hukuki rejime göre, çekin 31.12.2017 tarihi- ne kadar üzerinde yazılı düzenlenme tarihinden önce ödenmek için muhatap bankaya ibrazının geçersizliği öngörülmüştür. Bu geçersizlik her ne kadar geçici madde ile dü- zenlenmişse de etkisini 2017’nin sonuna kadar yaklaşık olarak dokuz yıl sürdürmüş olacaktır. Geçici bir maddenin hükmünü dokuz yıl sürdürmesi bazı soru işaretlerine yol açmaktadır. Her ne kadar yasak bir işlem olarak kabul edilse de, çekin, üzerinde yazılı düzenlenme tarihinden önce muhatap bankaya ibrazının gereğinin banka tara- fından yerine getirilmesi soru işaretlerine örnek olarak gösterilebilir. Nitekim bu soru işaretlerinin giderilmesi için önce ibrazın geçersizliğinin hukuki nitelendirilmesi ya- pılmalıdır. Buna ilaveten ibrazın gereğinin muhatap banka tarafından yerine getirilme- sinin ortaya çıkaracağı hukuki sonuçlar incelenmelidir.

The process (and especially the payment) of cheque by the drawee bank, although it is invalid to present before the issue date which is written on, in accordance with the cheque act provisional article 3 subclause 1

5941 Numbered Cheque Act which is amended by 6273 Numbered Act, reshaped the legal regime relating to the cheques in Turkish Law. According to this new regime, the drawing of cheques without provision doesnot concern criminal law anymore. For this reason, the criminal sanctions of drawing cheques without provision, converted to administrative measures. The limitation period which is subject to the cheques was also changed and this period has been increased from six months up to three years. In addition to these, according to the new legal regime, the invalidity of presentment for payment of cheques to the drawee banks before the dates which are written on was envisaged untill the date 31.12.2017. Although this invalidity has been regulated by a provisional article, the effect of invalidity will be worked through about nine years untill the end of 2017. For a provisional article, to continue the effect up to nine years results in some question marks in this case. Although being considered as a prohibited transaction, the fulfillment of requirement in advance of presentment by the drawee bank before the issue date which is written on the cheque, can be accepted as an example for these question marks. Thus, in order to eliminate these question marks, the legal characterization of the invalidity should be done as first. In addition, the legal consequences which the fulfillment of the requirement in advance of presentment by the drawee bank reveal, should also be examined.

PDF

___

Abuzer Kendigelen, Yeni Türk Ticaret Kanunu: Değişiklikler, Yenilikler ve İlk Tespitler, İstanbul, 2012, XII Levha, 2. Baskı. (İlk Tespitler)
Abuzer Kendigelen, Çek Hukuku, İstanbul, 2007, Arıkan, 4. Baskı. (Çek Hu- kuku)
Abuzer Kendigelen, (Hüseyin Ülgen / Mehmet Helvacı / Arslan Kaya), Kıy- metli Evrak Hukuku, İstanbul, 2013, XII Levha, 7. Baskı. (Kıymetli Evrak Hukuku)
Abuzer Kendigelen, “Türk Ticaret Kanunu Tasarısının Çeke İlişkin Hükümle- rinin Değerlendirilmesi”, BATİDER, Y.2009, C.XXV S.3, s.27-66. (Tasarının Çeke İlişkin Hükümleri)
Abuzer Kendigelen, “Çek Hukukunda Yapılmak İstenen Sessiz Sedasız Deği- şiklikler”, Makalelerim, C.II: 2001-2006, İstanbul, 2006, Arıkan, s.263-275. (Bu makale Hukuki Perspektifler Dergisinin Mayıs 2006, Sayı 6’da 74 ila 79. sayfalarında yayınlanmıştır).
Başak Şit, “Bankanın Çek Ödemeleri Dolayısıyla Kredi Sınırlarının Aşılma- sı”, BATİDER, 2010, C.XXVI, S.4, s.157-165.
Celal Göle, Çek Hukuku, Ankara, 1989, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları.
Clifford Gomez, Banking And Finance, Theory, Law And Practice, New Delhi, 2011, PHI Limited.
David Martin, Facilities And Property Management, London, 2006, Thorogood Publishing Ltd.
E.P. Ellinger / Eva Lomnicka / Christopher Hare, Modern Banking Law, London, 2011, Oxford University Press, 5th Edition.
Ecehan Aras Yeşilova / Bilgehan Yeşilova, “Çek Hukukuyla İlgili İki Yeni Düzenleme 5838 Sayılı Kanun’un 18 ve 32/XIX. Maddelerinin Getirdikleri”, TBB Dergisi, Y.2009, S.82, s.1-61.
Fatih Bilgili / Ertan Demirkapı, Ticaret Hukuku Dersleri, Bursa, 2012, Dora, 2. Baskı.
Fırat Öztan, Kıymetli Evrak Hukuku Ders Kitabı, Ankara, 2012, Turhan Kita- pevi, 17. Bası. (Ders Kitabı)
Fırat Öztan, Kıymetli Evrak Hukuku, Ankara, 1997, Turhan Kitapevi, 2. Bası. (Kıymetli Evrak Hukuku)
Hanife Dirikkan, “Çekle Ödemelerin Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin Ko- runması Hakkında Kanun ile İcra ve İflas Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı Eleştirisi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2002, Cilt 4, Sayı 1, s.1-37.
Hasan Pulaşlı, Kıymetli Evrak Hukukunun Esasları, Ankara, 2012, Adalet Ya- yınevi, 2. Baskı. (Kıymetli Evrak Hukukunun Esasları)
Hasan Pulaşlı, Yeni Çek Hukuku ve İlgili Mevzuat, Ankara, 2010, Adalet Ya- yınevi. (Yeni Çek Hukuku)
Hüseyin Çöl, “İleri Tarihli Çeke İlişkin Sorunlar”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2004, C.53, S.1, s.195-220.
İsmail Kırca, “5941 Sayılı Çek Kanunu”, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Konferansı, Ankara, 2010, s.5-34.
Keith Pond, Retail Banking, London, 2007, GPP Limited.
Mehmet Bahtiyar, Kıymetli Evrak Hukuku, İstanbul, 2013, Beta, 11. Baskı.
Mehmet Helvacı, “Çek Kanunu Tasarısının Genel Olarak Değerlendirilmesi”, BATİDER, 2009, C.XXV, S.4, s.229-251.
Mehmet Özdamar, “Çek Kanununda Yapılan Değişiklik Üzerine Bir Değer- lendirme”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2003, C.VI, S.1-2, s.1- 37.
Metin Topçuoğlu, “Yeni Çek Kanunu’na Göre Tüzel Kişileri Temsilen Çek Düzenlenmesi ve Sonuçları”, GÜHFD, C.XIV, S.2, 2010, s.141-167.
Muharrem Gençtürk, “Çek Kanununda Düzenlenen Yeni Sisteme Göre İleri Tarihli Çekler Üzerine Bir Değerlendirme”, Erciyes Üniversitesi Hukuk Fa- kültesi Dergisi, C.XV, S.1-2, (2011), s.119-159.
Mustafa Çeker, Ticaret Hukuku, Adana, 2013, Karahan Kitapevi, 6. Baskı. (Ticaret Hukuku)
Mustafa Çeker, Hukuki Yönüyle Banka Mevduatı, Adana, 2004, Karahan Ki- tapevi. (Mevduat)
Mustafa Yasan, “6273 Sayılı “Çek Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun”un İncelenmesi”, BATİDER, Haziran, 2012, C.XXVIII, S.2, s.95-137.
Müge Tekil, Çekte Muhatap Bankanın Hukuki Sorumluluğu, İstanbul, 1997, Beta.
Neil Kibble / Andrew Campbell, “Dishonoured Cheques: A Comparative Analysis”, Journal of International Banking Law, 2001, V. 16 (3), s.77-83.
Ömer Teoman, “Çek Yasasının Yaratabileceği Sakıncalar”, Otuz Yıl Ticaret Hukuku, Tüm Makalelerim, Cilt II, 1982-2001, İstanbul, 2001, Beta, s.525- 528.
Reha Poroy / Ünal Tekinalp, Kıymetli Evrak Hukuku Esasları, İstanbul, 2013, Vedat Kitapçılık, 21. Bası.
Seza Reisoğlu, “Yeni Çek Kanunu ve Hukuki Sorunlar”, http://www.tbb.org.tr/Dosyalar/Konferans_Sunumlari/SR_yeni_çek_kanunu_ ve_değerlendirilmesi_07012010.pdf. (Erişim: 12.09.2013) (Konferans)
Seza Reisoğlu, Çek Hukuku, Ankara, 2011. (Çek Hukuku)
Şafak Narbay, “5941 Sayılı Çek Kanununun Getirdiği Bazı Yenilikler ve Bunların Değerlendirilmesi”, Terazi Aylık Hukuk Dergisi, Y.5, S.43, Ankara, 2010, s.65-97.
Şener Akyol, Medeni Hukukta Çelişki Yasağı, İstanbul, 2007, Vedat Yayınevi.
Yaşar Karayalçın, Ticaret Hukuku Dersleri, Ticari Senetler, Ankara, 1957, Güzel İstanbul Matbaası.