Fabrika ayarlarına geri dönüş anayasa mahkemesi kararlarında eğitim ideolojisi

Türkiye Cumhuriyetinde eğitim, daima resmi ideolojiye sadık prototip birey ve top- lum yaratılması süreci olarak kavranmıştır. Bu süreçteki nihai amaç, bütünleşik ve ho- mojen toplum inşasına uygun tektipleştirilmiş insan yaratmaktır. Anayasa Mahkemesi, bu vesayetçi anlayışın bekçisi olmuştur. Bu çalışmada, Cumhuriyetin eğitim ideolojisi ve eğitim politikaları, Anayasal belgeler ve Anayasa Mahkemesi kararları çerçevesinde açıklanmıştır.

Back to the factory settings the ideology of education in the constitutional court judgments

In the Republic of Turkey, the education has been regarded as the process of the creation of prototypical individual and society who are both loyal to state ideology. The final aim of this process is to shape a uniformed human being who is eligible for the structuring of a homogen and integrated society. The Constitutional Court has been the watchdog of this tutelary approach. In this study, the educational ideology and policy of the Republic of Turkey are revealed in the framework of the constitu- tional documents and Constitutional Court judgments.

___

  • Ahmet Cevizci, Felsefe Sözlüğü, Ankara: Ekin Yayınları, 1996.
  • Ahmet Yıldız, Ulus Devletin Bunalımı Federalizm ve Kürt Meselesi, İstanbul, Etkileşim Yayınları, 2010.
  • Betül Uncular, İşte MGK Tutanakları, Cumhuriyet, 27.6.1987, http://www.bi- rikimdergisi.com/ birikim/makale.aspx?mid=406 (Erişim Tarihi: 20/04/2014)
  • Ceren Belge, “Friends of the Court: The Republican Alliance Selective Activism of the Constitutional Court of Turkey”, Law and Society Review, Volume 40, No:3, 2006, ss.653-692.
  • Çağla Kubilay, “Türkiye’de Anadillere Yönelik Düzenlemeler ve Kamusal Alan: Anadil ve Resmi Dil Eşitlemesinin Kırılması”, İletişim Araştırmaları Dergisi, 2004, C.2, S.2, ss.55-88.
  • Doğan Özlem, “Türkiye’de Pozitivizm ve Siyaset”, Uygur Kocabaşoğlu (Ed.), Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce/ Modernleşme ve Batıcılık, Cilt 3, 5. Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları, 2009, ss.452-464.
  • Ernst Hirsch, Dünya Üniversiteleri ve Türkiye’de Üniversitelerin Gelişmesi, Cilt I, Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları No:23, 1950.
  • Ergun Özbudun, “The Nature of the Kemalist Political Regime”, Atatürk, Foun- der of a Modern State, A. Kazancıgil ve E. Özbudun, (Ed.), London: C.Hurst&- Company, 1981, pp.79-102.
  • Ergun Özbudun, “Türk Anayasa Mahkemesinin Yargısal Aktivizmi ve Siyasal Elitlerin Tepkisi”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 2007, Cilt: 62, Sayı 3, ss.257-268.
  • Fatma Gök, “75 Yılda İnsan Yetiştirme Eğitim ve Devlet”, 75 Yılda Eğitim, Türki- ye Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul, 1999.
  • Ferruh Dinçkal, Yorumsuz 12 Eylül Belgeleri, e-kitap, 2012. http://cfg.org.au/e- kitap (Erişim Tarihi:24.05.2014).
  • Genelkurmay Başkanlığı, Atatürkçülük (Birinci Kitap), Ankara: Genelkurmay Basımevi, 1982.
  • Halis Çetin, “Devlet, İdeoloji ve Eğitim”, Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilim- ler Dergisi, C: 25, No:2, 2001, ss.201-211.
  • Hasan Nuri Yaşar, İnsan Hakları Avrupa Sisteminde ve Türk Hukukunda Eğitim Hakkı ve Özgürlüğü, İstanbul: 2010, Filiz Kitabevi.
  • Hatem Ete, Democracy and the Tutelary Regime in Turkey: The Political and Sociological Roots of Tutelage in Single-Party Era, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Ortadoğu Teknik Üniversitesi, 2012.
  • İlhan Tekeli, Türkiye İçin Eğitim Yazıları, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul: 2011.
  • İsmail Kaplan, Türkiye’de Milli Eğitim İdeolojisi, 4. Baskı, İstanbul: İletişim yayınları, 2005.
  • Mehmet Akad ve Abdullah Dinçkol, 1982 Anayasası ve Anayasa Mahkemesi Kararları, İstanbul: Der yayınları.
  • Mustafa Kemal Atatürk, Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, C.I-III, 5. Baskı, Anka- ra: Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Yayınları, 2006
  • Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, Bedi Yazıcı (Ed.), e-kitap, 1995, http://ahmet- saltik.net/yuce-ataturkun-nutuk-soylevi-ozgun-ve-guncel-turkce-ile-tam-me- tin/, (Erişim Tarihi, 15.05.2012).
  • Mümtaz Soysal, 100 Soruda Anayasanın Anlamı, 11. Baskı, İstanbul: Gerçek Yayınevi, 1997.
  • Nur Betül Çelik, “Kemalizm: Hegemonik Bir Söylem” Ahmet İnsel (Ed.), Mo- dern Türkiye’de Siyasi Düşünce/ Kemalizm, Cilt: 2, 6. Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları, 2009, ss.75-91.
  • Nuray Mert, “Cumhuriyet Türkiye’sinde Laiklik ve Karşı Laikliğin Düşünsel Bo- yutu” Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce, 2. Cilt, Kemalizm (Editör: Ahmet İn- sel), İstanbul: İletişim Yayınları, 2001, ss.197-209.
  • Osman Kafadar, “Cumhuriyet Dönemi Eğitim Tartışmaları”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce/ Modernleşme ve Batıcılık, C. 3, 5. Baskı, İstanbul: İletişim Ya- yınları, 2009, ss.351-381.
  • Ozan Ergül, Yeni Kurumsalcı Yaklaşımla Türk Anayasa Mahkemesi ve Demokra- si, Ankara: Adalet Yayınları, 2007.
  • Serdar Gülener, Türkiye’de Anayasa Yargısının Demokratik Meşruluğu, İstan- bul: XII Levha Yayıncılık, 2012.
  • Taha Parla, Türkiye’de Anayasalar, İstanbul: İletişim Yayınları, 2007.
  • Taha Toros, Atatürk’ün Adana Seyahatleri, Adana: Çukurova Gazeteciler Cemi- yeti Yayınları, 1981.
  • Ufuk Şimşek, Birgül Küçük, Yavuz Topkaya, “Cumhuriyet Dönemi Eğitim Po- litikalarının İdeolojik Temelleri”, Turkish Studies, Volume 7/4, Fall 2012, pp. 2809-2823.
  • Yunus Heper, Anayasa Mahkemesi Kararlarında Devletin Ülkesi ve Milletiyle Bölünmez Bütünlüğü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara, 2014.