Satış sözleşmesinde zaptın hukuki sonuçları

Satış sözleşmesinde satım konusunun üçüncü kişi tarafından zaptı halinde zap- tın sonuçları bakımından Türk Borçlar Kanunu iki hükme yer vermiştir. Bunlardan ilki üçüncü kişinin satım konusunu tamamen zaptı halinde uygulanacak olan TBK m. 217, ikincisi ise kısmı zapt halinde uygulanacak olan TBK m. 218 hükmüdür. İki hüküm ara- sındaki ilişkinin ve bu hükümlerin diğer hükümlerle olan ilişkisinin ortaya konulması suretiyle satış sözleşmesinde zaptın sonuçlarının incelenmesi gerekmektedir. TBK m. 217 hükmünde satış konusunun zaptı halinde sözleşmenin sona ereceği belirtilmekle satıcının sorumluluğu düzenlenmiş, bu sorumluluk kapsamında alıcı ve satıcının iade taleplerine yer verilmiştir. TBK m. 217 II hükmünde satıcı aleyhine kusur karinesi getirilerek satıcının kusurlu olmadığını ispat etmedikçe doğan diğer zararlar- dan da sorumlu olacağı belirtilmiştir. TBK m. 218 hükmünde satış konusunun kısmen zaptı halinde doğacak sonuçlar düzenlenmiştir. Birinci fıkrada, satıcının alıcının uğradığı zararları tazminle yükümlü olduğu, ikinci fıkrada ise tam zapttan farklı olarak sözleşmenin sona ermesi için mah- keme kararının gerektiği belirtilmiştir.

Conclusions of legal hold on contract of sale

There are two provisions on Turkish Code of Obligations, giving conclusions of legal hold on sale contract while sold item is hold legally by third party. First of them is Turkish Code of Obligations 217 which is applied while sold item is entirely hold legally by third party. Second of them is Turkish Code of Obligations 218 which is applied while sold item is partially hold legally by third party. It is required to analyse conclusions of legal hold on contract of sale by determining relations among these two provisions and other provisions. According to Turkish Code Obligations 217, while sold item is entirely hold legally by third party, the contracts is over by itself. This provisions includes liability of saler and returning demands of saler and purchaser. According to 217 II, as saler could not prove that he/she is not liablity with fault, saler is liablity for other damages come out from legal hold. According to Turkish Code Obligations 218 I, while sold item is partially hold legal- ly by third party, the saler is liablity for damages of purchaser. According to second article on 218 while partially legal hold, decisions of judge is required t in order to dissolve contract.

PDF

___

Acemoğlu, Kevork: Eşya Hukuku Meseleleri, İstanbul, Filiz, 1970.
Aral, Fahrettin: Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, Ankara, Yetkin, 2007, s.107
Aral, Fahrettin: Türk Borçlar Hukukunda Kötü İfa, Ankara, Yetkin, 2011.
Becker, H.: İsviçre Medeni Kanunu Şerhi Borçlar Hukuku Madde 184-551 (çev. Suat Dura), Bern, 1934.
Bilge, Necip: Borçlar Hukuku Özel Borç Münasebetleri, Ankara, Banka ve Tica- ret Hukuku Araştırma Enstitüsü, 1971.
Engin, Baki İlkay: Alacağı Temlik Edenin Garanti Sorumluluğu, Ankara, Seçkin, 2002.
Ergüne, Serkan: Olumsuz Zarar, İstanbul, Beta, 2008.
Feyzioğlu, Feyzi Necmeddin: Borçlar Hukuku İkinci Kısım Akdin Muhtelif Nevi- leri, C.1, İstanbul, Fakülteler Matbaası, 1980
Giger, Hans: Berner Kommentar, Kommentar zum schweizerischen Privatre- cht, Band VI Das Obligationenrechts, 1. Teil, 2.Abt, 2.Aufl., Bern, 1980.
Gut, Beat/Higi, Peter/ Schönle, Herbert: Zürcher Kommentar: Kommentar zum Schweizerischen Zivilrecht (Zürcher Kommentar) Band V/2a, Kauf und Sc- henkung, Art. 192-204 OR, 3. Aufl, 2005.
Gümüş, Mustafa Alper: Borçlar Hukuku Özel Hükümler, C.I, İstabul, Vedat, 2008.
Gümüş, Mustafa Alper: Borçlar Hukuku Özel Hükümler, C.2, İstanbul, Vedat, 2012 (Borçlar Özel).
Hatemi, Hüseyin/Serozan, Rona/ Arpacı, Abdülkadir: Borçlar Hukuku Özel Bö- lüm, Filiz, İstanbul,1992.
Hatemi, Hüseyin: Borçlar Hukuku Özel Bölüm, İstanbul, Filiz, 1999.
Honsell, Heinrich: Schweizerisches Obligationenrecht Besonderer Teil, 6. Aufl., Bern, 2001.
Honsell, Heinrich/Vogt, Nedim Peter/ Wiegand, Wolfgang: Basler Kommentar Obligationenrecht I Art. 1-529, 4.Aufl., Basel, 2007.
Hugo Oser/Schönenberger, Wilhelm: Kommentar zum Schweizerischen Zivil- gesetzbuch Band. V: Das Obligationenrecht Art 184-418, 2. Teil, 2. Aufl. Zürich, 1936.
Karahasan, Mustafa Reşit: Türk Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, C.1, İstan- bul, Beta, 2002.
Keller, Max: Das negative Interesse im Verhaltnis zum positiven Interesse, Aa- rau, 1948.
Kırca, Çiğdem: “Kaldırılması Gereken Bir Ayrım: Satım Sözleşmesinde Satılanın Zaptı ve Satılan Malın Ayıplı Olması Sebebiyle İstenebilecek Tazminat Açısın- dan Yapılan Doğrudan Zarar-Dolaylı Zarar Ayırımı” Prof. Dr. Ali Naim İnan’a Ar- mağan, Ankara, Seçkin, 2009, s.437-458.
Kostkiewicz, Jolanta Kren/Nobel, Peter/Schwander,Ivo/Wolf, Stephan: Schwe- izerisches Obligationenrecht, 2. Auf., 2009.
Liechti, Karl: Rechts-Gewhrleistung und Entwehrung im Schweizerischen Obli- gationenrecht, Dies. Bern, 1927.
Oğuzman, Kemal/Seliçi, Özer/Oktay-Özdemir, Saibe: Eşya Hukuku, İstanbul, Filiz, 2012.
Saymen, Ferit H./Erman, Sahir/Elbir, Halid: Türk İçtihatlar Külliyatı 1952, C.1, İstanbul, İsmail Akgün Matbaası, K.1954.
Serozan, Rona: Borçlar Hukuku Özel Bölüm, 2.bası, İstanbul, Filiz, 2006.
Serozan, Rona: Sözleşmeden Dönme, 2.bası, Vedat, İstanbul, 2007 (Dönme).
Tandoğan, Haluk: Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, C.I/1, Vedat, İstanbul, 2008.
von Tuhr, Andreas/Peter, Hans: Allgemeiner Teil des Schweizerischen Obligati- onenrechts Band I, 3. Aufl, Zürich, 1979.
Türker, Erhan: Türk ve İngiliz Hukukunda Satıcının Zapta Karşı Teminat Borcu, Eskişehir, İ.T.İ. Akademisi, 1974.
Tunçomağ, Kenan: Türk Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, C.2, 3. Bası, İstan- bul, Sermet Matbaası, 1977.
Uygur, Turgut: Açıklamalı-İçtihatlı Borçlar Kanunu Sorumluluk ve Tazminat Hu- kuku, C.4, Ankara, Seçkin, 2010.
Yavuz, Cevdet: Borçlar Hukuku Dersleri Özel Hükümler, 11. bası, Beta, İstanbul, 2011.
Yavuz, Cevdet: Türk Borçlar Hukuku Özel Hükümler, 9. bası, İstanbul, Beta, 2014 (Borçlar Özel).
Yıldırım, Fadıl/Başpınar, Veysel: “Doktrin ve Uygulama Açısından Türk-İsviçre Hukukunda Doğrudan Doğruya ve Dolaylı Zarar Ayrımı”, Prof.Dr. Bilge Öztan’a Armağan, Ankara, Turhan, 2008, s.1093-1125