AB vatandaşlığının ab içerisinde serbest dolaşım ve ikamet hakkı yönünden temel statü olması

Avrupa Birliği Adalet Divanının ilk defa Grzelczyck davası kararında belirttiği, ve daha sonraki kararlarında sıklıkla vurguladığı gibi AB vatandaşlığı üye devlet vatandaşlarının temel statüsü olmakta ve belli bazı istisnai durumlar dışında aynı durumda olan kişilerin hangi üye devlet vatandaşı olduklarına bakılmaksızın eşit muameleye tabi olmalarını sağlayacaktır. Böylece AB vatandaşlığı boş veya sembolik bir kavram değildir. AB vatandaşları diğer üye devletlerde bulunduklarında Birlik vatandaşlığı onlara belli bazı haklar sağlamaktadır. AB vatandaşlığından kaynaklanan belli bazı haklar arasında yer alan serbest dolaşım hakkı yeni bir temel hak gelişmesini ortaya çıkarmıştır. Adalet Divanının son kararları incelendiğinde AB vatandaşlarına tanınan serbest dolaşım hakkını geliştirmiş ve Birlik ikincil hukukunu AB vatandaşlığı kavramı çerçevesinde yorumlamıştır. Bu makalenin temel amacı AB vatandaşlığı kavramı temelinde serbest dolaşım hakkıyla ilgili son 10 yıldaki ABAD kararlarının seyrini (Birlik vatandaşlığıyla ilgili Antlaşma hükümlerin geniş yorumu) göstermektir. Bu makale 2009 yılı sonunda yürürlüğe giren Lizbon Antlaşmasının ilgili düzenlemelerini de analiz etmektedir. Avrupa Birliği Adalet Divanının ABİHA’nın AB vatandaşlığı ile ilgili 20 ve 21. maddelere ilişkin yaratıcı yorum ve uygulaması ile artık sosyal katkılardan faydalanmalarına imkan tanıyan yaklaşımı bir çok akademisyenin ilgisini çekmiştir. Serbest dolaşım ve eşit muamele görme açısından artık ekonomik aktivite unsuru bir gereklilik değildir.

Eu citizenship as the fundamental status for free movement and the right of establishment of nationals of the member states

The ECJ has repeatedly emphasised that Union citizenship is destined to be the fundamental status of nationals of the Member States, used for the first time in Grzelczyck decision, enabling those who find themselves in the same situation to enjoy equal treatment in law irrespective of their nationality, subject to such exceptions as are expressly provided for. Thus, EU citizenship is not an empty or merely symbolical term. Union citizenship provides specific rights for EU citizens when they are in other Member States. The rights stemming from EU citizenship, inter alia, the right to free movement of EU citizens has developed into a new fundamental freedom. In its recent case-law, the ECJ has further developed the right to free movement granted to EU citizens and interpreted secondary Community law in the light of Union citizenship. The main aim of this article is to show the trend case-law of the ECJ on EU citizenship (ex- tensive interpretation of the Treaty provisions on Union citizenship) with regard to free movement of persons in last decade. This article also a nalyzes the related amendments that took effect at the end of 2009, due to the entry into force of the Lisbon Treaty. The creative interpretation and application of the citizenship provisions (Articles 20 and 21 TFEU) by the ECJ which granting of access to social benefits for economically inactive migrant nationals of another Member State drew attention of many scholars. Economic activity is no longer a prerequisite for the enjoyment of free movement and equal treatment.

PDF

___

BİLGİN A. Aslı, Lizbon Antlaşması Sonrası Avrupa Birliği Serbest Dolaşım ve Politikalar, İşçilerin Serbest Dolaşımı, Editörler: Belgin Akçay, Gülüm Bayraktaroğlu Özçelik, Birinci baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2010 s.74.
BOZKURT Enver, ÖZCAN Mehmet, KÖKTAŞ Arif, Avrupa Birliği Hukuku, b.4, Asil Yayın Dağıtım, 2008
CRAIG Paul & DE BURCA Grainne, EU Law: Texts, Cases and Materials, 4th Edition, Oxford University Press, Oxford, 2008
CURRIE Samantha, ‘The transformation of Union Citizenship’, 50 years of the European Treaties. Looking Back and Thinking Forward, kitabı içerisinde Samantha Currie ve Michael Dougan (Oxford:Hart) 2009.
TEZCAN Ercüment, Avrupa Birliği Hukukunda Birey, b. 1, İstanbul 2002. TRIDIMAS Takis, The General Principles of EU Law, b.2, Oxford:Oxford University Press, 2006.
VAN GERVEN Walter, The European Union: A Polity of States and Peoples, Stanford University Press, California, 2005.
BAKLACI Pınar & AKINTÜRK Esen, Avrupa Birliği Vatandaşlarının ve Aile Fertlerinin Üye Devlet Ülkelerinde Serbestçe Dolaşımına İlişkin 2004/38 sayılı Direktif Hakkında Genel Bilgilendirme, İzmir Barosu Dergisi, 2007, C. 72 S. 2, s. 122-123.
BESSON Samantha & UTZINGER André, Introduction: Future Challenges of European Citizenship — Facing a Wide-Open Pandora’s Box, European Law Journal, Cilt: 13, Sayı: 5, 2007, s. 583.
BRINK, M.J. Van Den, “EU Citizenship and EU Fundamental Rights: Taking EU Citizenship Rights Seriously?, Legal Issues of Economic Integratio, 2012, C.39, Sa.2, s.273-290.
EDITORIAL Comments, “Two speed European Citizenship? Can the Lisbon Treaty help close the gap?” Common Market Law Review, Sa. 45, s. 1-11, 2008 s.1.
ELSUWEGE Peter Van, Shifting the boundaries? European Union Citizenship and the scope of application of EU Law, Legal Issues of Economic Integration, 2011, C.38, Sa.3, 263-276, s. 265.
ELSUWEGE Peter Van, Euroepan Union Citizenship and the Purely Internal Rule Revisited,European Constitutional Law Review, 2011, C.7, s.308-324, s. 319.
ELSMORE Matthew J. & STARUP Peter, Union Citizenship–Background, Jurisprudence, and Perspective: The Past, Present, and Future of Law and Policy, Yearbook of European Law, Cilt: 26, 2007, s. 63.
FONTANELLI, Filippo, Genral Principles of the EU and a Glimpse of Solidarity in the Aftermath of Mangold and Küçükdeveci, European Public Law, 2011, C.17, Sa.2, s.225-240.
GUTH Jessica & MOWLAM Edward, The evolution of European Union citizenship – where does Zambrano take us?, The Law Teacher, C.46, Sa.1 s.75-82.
KOCHENOV Dimitry, IUS Tractum of many faces, European Citizenship and the difficult relationship between Status and Rights, Columbia Journal of European Law, 2009, C.15, Sa.2, s.212-214.
LANSBERGEN Anja & MİLLER Nina, European Citizenship Rights in Internal Situations: An Ambiguous Revolution? Decision of 8 March 2011, Case C-34/09 Gerardo Ruiz Zambrano v. Offi ce national de l’emploi (ONEM), European Constitutional Law Review, 2011, C. 7, s. 287–307.
LENAERTS Koen, European Union Citizenship, National Welfare Systems and Social Solidarity, Jurisprudence, 2011, C. 18, Sa.2, s.397-422.
OOSTEROM Staples Helen, To What Extent Has Reverse Discrimination Been Reversed? European Journal of Migration and Law, 2012, C. 14 , s. 151– 172, s.155.
RICHARDS Tom, Zambrano, McCarthy and Dereci: Reading the Leaves of EU Citizenship Jurisprudence, Judicial Review, 2012, C. 17, Sa. 3, s. 272-285.
RYLAND Diane, “Freedom, Solidarity and Citizenship”, Managerial Law, Cilt: 47, Sa. 6, 2005, s. 176-190.
SHUIBHNE Niamh Nic, The resilience of EU Market citizenship, Common Market Law Review, C. 47, s. 1597-1628, 2010, s. 1612.
SPAVENTA Eleanor, Seeing the wood despite the trees? On the scope of Union Citizenship and its contitutional effects, Common Market Law Review, 2008, Sa. 45, s.13-45.
TOMUSCHAT Christian, ‘Case Note Martínez Sala’, 2000, C. 37 Common Market Law Review, s. 449-457.
WIESBROCK Anja, Granting Citizenship-related Rights to Third-Country Nationals: An Alternative to the Full Extension of European Union Citizens- hip, European Journal of Migration and Law, 2012, C. 14, s 63–94, s.63.