Sudan: Çok Boyutlu Kriz İçerisinde Bir Devlet

Afrika ülkelerinin neredeyse hepsi etnik, ırksal ve dinsel çatışma sorunlarından en az biri ile karşı karşıya bulunmaktadır. Ancak çok az Afrika ülkesi hem etnik, ırksal ve dinsel, hem de ayrılıkçı sorunlar yaşamaktadır. Sudan’ın tarihsel deneyimleri de diğer Afrika ülkelerinden daha farklıdır. Afrika ülkelerinin çoğunluğu sadece bir Avrupa ülkesi tarafından sömürgeleştirilmiş olmakla beraber Sudan tarih boyunca Arap ve İslam medeniyetlerinin etkisinde kalmış ve ardından İngiltere-Osmanlı/Mısır kondominyum yönetiminde bulunmuştur. Bu nedenle Sudan’ın sömürge sonrası dönemde karşılaştığı sorunlar da diğer Afrika ülkelerinden çok daha karmaşık ve çok boyutludur. Sudan sömürge sonrası dönemde etnik, ırksal ve dinsel sorunlar, uluslararası terörizmle ilişkilendirilmenin yanı sıra ayrılıkçı sorunlar yaşayan tek Afrika ülkesi konumundadır. İlaveten ülkede Arap-Afrikalı ayrımı, cemaatler arası rekabet, aşiretler ve kabileler arası çekişmeler, devletdışı silahlı grupların varlığı, askeri darbelerin sıklıkla yaşanması, demokrasinin yetersizliği, anayasa ve anayasal kurumların kapsayıcı olmaması, ekonomik gelişmişliğin zayıf olması gibi sorunlar da mevcuttur. Bu çalışmanın amacı Sudan’ın bağımsızlığını almasının ardından günümüze kadar olan gelişmelerin ve bu süreçte karşılaştığı sorunların nedenlerinin araştırılmasıdır. Çalışmanın temel hipotezi Sudan’daki siyasi, toplumsal ve ekonomik sorunların, sınır içi çatışmaların ve ayrılıkçılık sorunların kökeninde ülkede yaşanan kronik siyasi istikrarsızlık ve hükümet politikalarının yattığı yönündedir. Çalışmada öncelikle Sudan’ın bağımsızlık öncesi dönemdeki tarihsel deneyimleri incelenmektedir. İkinci olarak Sudan’da sömürge sonrası dönemde ortaya çıkan siyasi, toplumsal ve ekonomik sorunlar ve ayrılıkçı hareketler olarak Güney Sudan ve Darfur sorunu ile Sudan’ın uluslararası terörizmle ilişkisi incelenmektedir. Ülke politikalarının etkili bir şekilde belirlenerek anayasal kurumları aracılığıyla uygulanmasından hükümetlerin sorumlu olması nedeniyle, ülkede yaşanan sorunlar hükümetlere göre kronolojik olarak sıralanarak incelenmektedir. Çalışmada Sudan’ın tarihsel deneyimlerinin ülkenin toplumsal yapısını ve siyasal kültürünü şekillendirmedeki rolü ve sömürge sonrası dönemde devlet ve ulus inşası sürecinde sivil ve askeri hükümetlerin politikalarının ülkedeki heterojen toplumda etnik köken ve dini farklılıklar sorununu daha da derinleştirdiği ortaya konulmaktadır.

Sudan: A State in Multi-Dimensional Crisis

Almost all African countries face at least one of the ethnic, racial, and religious conflicts. However, very few African countries have separatist problems along with ethnic, racial, and religious conflicts. Sudan's historical experience also differs from other African countries. Although most African countries have been colonized by only one European power, Sudan has been under the influence of Arab and Islamic civilizations throughout history and have been joint administration of Britain and Egypt called “condominium”. For this reason, the problems Sudan faced in the post-colonial period are much more complex and multidimensional than other African countries. Sudan is the only African country to experience ethnic and religious problems as well as separatist problems, and in the post-colonial period. In addition, there are problems such as tribal strife, the presence of non-state armed groups, military coups, insufficient democracy, weakened constitutional institutions and weak economic development in Sudan. The aim of this study is to examine the causes of the conflicts Sudan faced after gaining independence. The central hypothesis of the study is that the chronic political instability and government policies in the country lie at the root of the political, social and economic problems, cross-border conflicts and separatism problems in Sudan. In the study, firstly, the historical experiences of Sudan in the pre-independence period were examined. Secondly, the political, social and economic problems that emerged in the post-colonial period in Sudan and South Sudan and Darfur problem as separatist movements and the relationship of Sudan with international terrorism were examined. Since the governments are responsible for the effective determination and implementation of the country policies through the constitutional institutions of the country, the problems experienced in Sudan are analyzed in chronological order of the government periods.

PDF

___

Adam, S. (2018). Sudan’da siyasetin dünü bugünü ve geleceği. 05 06, 2020 tarihinde https://ordaf.org/sudanda-siyasetin-dunu-bugunu-ve-gelecegi/
Barltrop, R. (2011). Darfur and the ınternational community: The challenges of conflict resolution in Sudan . I.B.Tauris .
Bechtold, P. K. (2015). The society and ıts environment. L. B. (Editor) içinde, Sudan: A Country Study (s. 59-139). Federal Research Division, Library of Congress.
Belgasmi, D. (2007). Emergency operations: Darfur, a case study. Refugee Survey Quarterly, 26(4), 243–249.
Berridge, W. (2015). Civil uprising in modern Sudan: The Khartoum springs of 1964 and 1985. Bloomsburry .
Berry, L. (2015). Sudan: A country study (5. b.). Federal Research Division Library of Congress.
Beska, E. (2019). Muhammed Ali’s conquest of Sudan (1820 – 1824). Asian and African Studies, 28(1), 30-56.
Beswick, S. (2004). Sudan's blood memory: The legacy of war, ethnicity, and slavery in South Sudan. Boydell & Brewer, University of Rochester Press.
Childress, D. (2012). Omar al-Bashir's Sudan. Twenty-First Century Books.
CIA-World Factbook. (2020). Africa: Sudan. Central ıntelligence agency içinde, The World Factbook. November 21, 2020 tarihinde https://www.cia.gov/library/publications/resources/the-world-factbook/geos/print_su.html
Collins, R. (2008). A modern history of Sudan. Cambridge University Press.
Connolly, S. (2008). Sudan. Rourke Publishing.
Dagne, T. (2004). Sudan: The crisis in Darfur. International Crisis Group .
D'Agoôt, M. (2013). Coping with traps of vulnerability: a review of the impact of post-colonial issues on the Independence of South Sudan. Defense & Security Analysis, 29(2), 104-116. https://doi.org/10.1080/14751798.2013.787791
Daly, M. W. (1986). Egypt and the Anglo-Egyptian Sudan. A. D. Roberts içinde, The Cambridge History of Africa Volume 7, From 1905 to 1940 (s. 742-787). Cambridge: Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/CHOL9780521225052.017
Danver, S. (2015). Native peoples of the World. Routledge.
Degol, C. (2011). How the Sudanese people adapt to the trends in marriages in Amerika and the popularity of divorce. Library of Congress.
DeLancey, V. (2015). The Economy. L. B. (Edior) içinde, Sudan: A country study (s. 141-219). Federal Research Division, Library of Congress.
Doha Document for Peace in Darfur. (2020). Şubat 24, 2020 tarihinde https://unamid.unmissions.org/doha-document-peace-darfur
Edwards, D. N. (1998). Meroe and the Sudanic Kingdoms. The Journal of African History, 39(2), 175-193. https://doi.org/10.1017/S0021853797007172
Fluehr-Lobban, C. (1976, March). An analysis of homicide in the Afro-Arab Sudan. Journal of African Law , Volume 20 (Issue 01), 20 - 38. https://doi.org/10.1017/S0021855300006690
Fluehr-Lobban, C. R. (1992). Historical dictionary of the Sudan (Second Edition b.). The Scarecrow Press.
Fluehr-Lobban, C. (2008). Islamic law and society in the Sudan . Routledge .
Gaffer, N. (2017). The graduates` national movement in Sudan, 1918-1944. 05 06, 2020 tarihinde https://ejournal.um.edu.my/index.php/SEJARAH/article/view/9240/6546
Gurdon, C. (1989). Instability and the state: Sudan . C. Thomas, & P. Saravanamuttu içinde, The State and Instability in the South . Palgrave Macmillan
Hevesi, D. (2009). 05 26, 2020 tarihinde https://www.nytimes.com/2009/06/12/world/africa/12nimeiry.html
Holt, P. M., & Daly, M. (2011). A history of the Sudan : From the coming of Islam to the present day. Taylor & Francis Group.
Ingham, K. (2009). Omar Al-Bashir. Encyclopaedıa Britannica. Britannica.
Karar, H. (2019). The ımplications of socio-politics and political economy on education policy in Sudan: 1900 to 2000. Italian Journal of Sociology of Education, 11(2), 428-447. doi:doi: 10.14658/pupjijse-2019-2-21
Khalid, M. (2010). War and peace in Sudan. Routledge.
Kumsa, A. (2017). South Sudan struggle for ındependence, and ıt’s ımplications for Africa. RUDN Journal of Sociology, 17 (4), 513-523. https://doi.org/10.22363/2313-2272-2017-17-4-513- 523
Levinson, M. (2009). When good things happen to bad people. iUniverse.
Manoeli, S. C. (2019). Sudan’s “Southern Problem”: Race, Rhetoric and International Relations, 1961–1991 . Palgrave Macmillan.
Metz, H. C. (1991). A country study: Sudan. Library of Congress.
Miller, J. (1985). 05 30, 2020 tarihinde https://www.nytimes.com/1985/04/07/world/sudan-spresident-is-ousted-in-coup-by-military-chief.html
Moi, K. (2014). Contested constitutions constitutional development in Sudan 1953-2005. Chr. Michelsen Institute.
Moorcraft, P. (2015). Omar Al-Bashir and Africa's longest war. Pen & Sword Military.
Natsios, A. S. (2012). Sudan, South Sudan, and Darfur: What everyone needs to know . Oxford University Press .
Nour, T. M. (2005). İngilizler'in Sudan'da Türk dönemine son vermesi. Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları(8), 115-124.
Nur, H. (2015). The changing status of English language in Sudan: A historical review. R. AlMahrooqi, & C. D. (Editors) içinde, Issues in English education in the Arab world (s. 306- 317). Newcastle upon Tyne: Cambridge Scholars Publishing.
O’Ballance, E. (2000). Sudan, civil war and terrorism, 1956–99. Macmillan Press.
Ofcansky, T. P. (1991). Historical Setting. H. C. (Editors) içinde, A country study: Sudan. Federal Research Division, Library of Congress.
Ofcansky, T. P. (2015). Historical setting. L. (. Berry içinde, Sudan: A country study (s. 1-58). Federal Research Division, Library of Congress.
Özdağ, A. (2018). Sudan’da mehdilik hareketi (1881-1885). Tarih Araştırmaları Dergisi, 309-330.
Peterson, D. (2002). Peaceful change And the rise of Sudan's democracy movement. African Security Review, 11(4), 58-69. https://doi.org/10.1080/10246029.2002.9628146
Poggo, S. S. (2002). General Ibrahim Abboud's military administration in the Sudan,1958–1964: Implementation of the Programs of Islamization and Arabization in the Southern Sudan. Northeast African Studies, 9(1), 67-101.
Robertson, A. (2007). Global issues: Terrorism and global security. Infobase Publishing.

ISSN: 2667-5617
Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ