Harun KIRILMAZ, Selma KILIÇ KIRILMAZ, Suzan KALUÇ

Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi Uygulamalarının Örgütsel Bağlılığa Etkisi: SağlıkÇalışanları Üzerinde Bir Araştırma*

Bu çalışmanın amacı, stratejik insan kaynakları yönetimi (SİKY) uygulamalarının çalışanların örgütselbağlılık düzeylerine olan etkisinin belirlenmesidir. Ayrıca, çalışanların sosyo-demografik özelliklerinin SİKYuygulamaları ve örgütsel bağlılık algılarında farklılık oluşturup oluşturmadığının belirlenmesi bir diğeramaçtır. Araştırmada, veri toplamak amacıyla, Chen ve Huang’ın (2009) geliştirdiği ve Akgün (2010)tarafından Türkçeye uyarlanmış “Stratejik İnsan Kaynakları Uygulamaları Ölçeği” Allen ve Meyer’in (1990)geliştirdiği ve Wasti’nin (2000) Türkçeye uyarladığı “Örgütsel Bağlılık Ölçeği” ve katılımcıların sosyodemografik özelliklerini ölçen bir soru formu kullanılmıştır. Araştırma için Sakarya Üniversitesi’nden07.10.2019 tarih ve E.12482 sayılı etik kurul izni alınmıştır. Araştırma evrenini bir üniversite hastanesindegörev yapan 435 çalışan oluşturmaktadır. Araştırmada kolayda örnekleme yöntemiyle 321 kişiye ulaşılmıştır.Ancak eksik ve hatalı cevapların olduğu anketler araştırmadan çıkarılmış olup kalan 304 çalışanın cevaplarıüzerinden çalışma yapılmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistiksel yöntemler, korelasyon analizi,regresyon analizi, bağımsız örneklerde t testi ve tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. SİKY Uygulamalarıile örgütsel bağlılık arasında pozitif yönde düşük düzeyli bir ilişki tespit edilirken; SİKY uygulamalarınınörgütsel bağlılığa pozitif yönde ve anlamlı bir etkisinin olduğu belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göreSİKY uygulamalarında cinsiyet, yaş ve görev gibi demografik özelliklere göre farklılaşma olduğubulunmuştur, ancak eğitim durumu, medeni durum ve çalışma sürelerine göre anlamlı fark bulunamamıştır.Katılımcıların örgütsel bağlılık düzeyi cinsiyet, yaş, eğitim durumu, medeni durum, çalışma süresi ve görevegöre anlamlı farklılık göstermezken, örgütsel bağlılığın çeşitli alt boyutlarında anlamlı farklılıklarbulunmuştur. Araştırmadan elde edilen veriler ışığında, SİKY uygulamalarının örgütsel bağlılığı arttırdığısöylenebilir. İşletme yöneticileri örgütsel bağlılığı arttırmak için stratejileri ile insan kaynakları yönetimiuygulamalarını bütünleştirmelidirler.

The Effect of Strategic Human Resource Management Practices on Organizational Commitment: AResearch on Health Workers

The purpose of this study is to determine the effect of strategic human resources management(SHRM) practices on the organizational commitment levels of employees. In addition, it is another aim todetermine whether the socio-demographic characteristics of the employees make a difference in SHRMpractices and organizational commitment perceptions. In the research, "Strategic Human Resources PracticesScale" developed by Chen and Huang (2009) and adapted to Turkish by Akgün (2010); "OrganizationalCommitment Scale" developed by Allen and Meyer (1990) and Wasti (2000) adapted to Turkish, and aquestionnaire measuring the socio demographic characteristics of the participants were used. Ethicscommittee approval dated 07.10.2019 and numbered E.12482 was obtained from Sakarya University for thisresearch. The research universe consists of 435 employees working in a university hospital. 321 people werereached using the convenience sampling method. However, the questionnaires with missing and incorrectanswers were excluded from the research and the study was carried out on the answers of the remaining 304employees. Descriptive statistical methods, correlation analysis, regression analysis, t test in independentsamples and one-way analysis of variance were used in the analysis of the data. While a positive low-levelrelationship was found between SHRM practices and organizational commitment; it has been determined thatSHRM applications have a positive and significant effect on organizational commitment. According to theresults of the research, it was found that there is a differentiation in SHRM practices according todemographic characteristics such as gender, age and position. However, no significant difference was found in terms of educational status, marital status and working time. While the organizational commitment level ofthe participants did not differ significantly according to gender, age, educational status, marital status,duration of employment and task, significant differences were found in various sub-dimensions oforganizational commitment. In the light of the data obtained from the research, it can be said that SHRMpractices increase organizational commitment. Business executives should integrate their strategies andhuman resources management practices to increase organizational commitment.

PDF

___

Afacan Fındıklı, M., Yozgat, U., & Rofcanin, Y. (2015). Examining organizational innovation and knowledge management capacity the central role of strategic human resources practices. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 181, 377-387.
Akdoğan, A. A., & Cingöz, A. (2015). Stratejik insan kaynakları yönetiminin iç girişimcilik (girişimsel performans) üzerindeki etkileri: Kayseri imalat sanayinde bir araştırma. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 11(43), 1-25.
Akgün, F. (2010). Stratejik insan kaynakları uygulamalarının, girişimci odaklılık ve öğrenme odaklılık ile firma performansına etkisi [Yüksek lisans tezi]. Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü.
Al Adresi, A. S., & Darun, M. R. (2017). Determining relationship between strategic human resource management practices and organizational commitment. International Journal of Engineering Business Management, 9, 1-9.
Allen, N. J., & Meyer, J. P. (1996). Affective, continuance, and normative commitment to the organization: an examination of construct validity. Journal of Vocational Behavior, 49, 252-276.
Allen, N. J., & Meyer, J. P. (1990). The measurement and antecedents of affective, continuance and normative commitment to the organization. Journal of Occupational Psychology, 63(1), 1- 18.
Altınay Özdemir, M., & Yavuz, E. (2015). Stratejik insan kaynakları yönetiminin örgütlerde çalışanların tükenmişliğine etkisi: kamu çalışanları üzerinde bir uygulama. İş Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 17(4), 21-42.
Anjum, A., Ming, X., & Mustelier Puig, L. C. (2019). Analysis of strategic human resource management practices in small and medium enterprises of South Asia. International Journal of Service Science, Management, Engineering, and Technology, 10(1), 44-61.
Aryanto, R., Fontana, A., & Afiff, A. Z. (2015). Strategic human resource management, ınnovation capability and performance: an empirical study in Indonesia software ındustry. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 211, 874-879.
Atar, A., & Konaklıoğlu, E. (2016). Stratejik insan kaynakları yönetimi uygulamalarının örgüt inovasyonu ve iç girişimcilik üzerindeki etkisinin belirlenmesi: oteller üzerinde bir araştırma. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(2), 104-123.
Azzukhruf, R. A. A., Noermijati, N., & Rohman, F. (2019). Management practices on strategic human resource towards employee performance through organizational commitment. Management and Entrepreneurship: Trends Of Development, 3(9), 21-32.
Battal, F. (2020). Örgütsel adalet ve örgütsel bağlılık ilişkisinde örgütsel özdeşleşmenin rolü: üniversite çalışanları üzerine bir örnek. OPUS-Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 15(24), 2362- 2393.
Bayat, B. (2008). İnsan kaynakları yönetiminin stratejik niteliği. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(3), 67-91.
Bayram, L. (2005). Yönetimde yeni bir paradigma: örgütsel bağlılık. Sayıştay Dergisi, 59, 125-139.
Bilgili, H., & Tekin, E. (2019). Örgütsel stres, örgütsel bağlılık ve öğrenilmiş güçlülük ilişkisi üzerine bir araştırma. OPUS-Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11(18), 2165- 2200.
Buller, P. F., & McEvoy, G. M. (2012). Strategy, human resource management and performance: sharpening line of sight. Human Resource Management Review, 22, 43-56.
Büyükbeşe, T., & Aslan, H. (2019). Psikolojik sermaye ve duygusal emeğin örgütsel bağlılık üzerindeki etkisi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(2), 949-963.
Chen, C. J., & Huang, J. W. (2009). Strategic human resource practices and innovation performance-The mediating role of knowledge management capacity. Journal of Business Research, 62(1), 104-114.
Choi, B., Ravichandran, T., & O’Connor, G. C. (2019). Organizational conservatism, strategic human resource management, and breakthrough ınnovation. IEEE Transactions on Engineering Management, 66(4), 529-541.
Çalışkan, H. (2019). Sağlık kurumlarında stratejik insan kaynakları yönetiminin örgütsel inovasyona etkisi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 22(2), 341-358.
Demirtaş, Ö. (2014). Stratejik insan kaynakları yönetiminin örgütsel ve bireysel düzeyde etkileri. H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32(2), 75-101.
Devece, C., Palacios-Marqués, D., & Pilar Alguacil, M. P. (2016). Organizational commitment and its effects on organizational citizenship behavior in a high-unemployment environment. Journal of Business Research, 69, 1857-1861.
Diken, A., Koçyiğit, N., Topaloğlu, E. Ö., & Yılmaz, A. (2019). İşgörenlerde algılanan örgütsel destek algısı ile örgütsel bağlılık ilişkisinde iş tatmininin aracı rolü. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(4), 2698-2716.
Doğan, S., & Demirtaş, Ö. (2020). Sağlık kurumlarında örgütsel adalet algısının örgütsel bağlılık üzerine etkisi. Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi, 6(1), 79-93.
Düzgün, A., & Çetin, C. (2016). Stratejik insan kaynakları yönetimi ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişki üzerine iş tatmininin aracılık rolü: trabzon ili örneği. Sosyal Bilimler Metinleri, ICOMEP Özel Sayısı, 431-440.
Efe, U., Karavelioğlu, C., & Ergun Özler, N. D. (2020). İşveren markasının örgütsel bağlılık üzerindeki etkisinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 64, 143-161.
Erdoğdu, F. B., & Sökmen, A. (2019). Örgütsel bağlılık ile iş tatmini ve işten ayrılma niyeti ilişkisinde örgütsel vatandaşlık davranışının aracılık rolü. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 7(1), 244-264.
Gürbüz, S., & Bayık, M. E. (2019). Motivasyon, deneyime açıklık ve örgütsel bağlılık: değişime ilişkin tutumların aracılık rolü. Türk Psikoloji Dergisi, 34, 4-21.
Gürbüz, S. (2011). Stratejik insan kaynakları yönetiminin örgütsel bağlılığa ve iş tatminine etkisi: insan kaynakları yöneticileri üzerinde bir araştırma. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(2), 397-418.
Hassan, S., & Mahmood, B. (2016). Relationship between HRM practices and organizational commitment of employees: an empirical study of textile sector in Pakistan. International Journal of Academic Research in Accounting, Finance and Management Sciences, 6(1), 23-28.
Iqbal, A. (2019). The strategic human resource management approaches and organisational performance: the mediating role of creative climate. Journal of Advances in Management Research, 16(2), 181-193.
Kılıçaslan, Ö., & Marşap, A. (2018). Stratejik insan kaynakları yönetimi ve örgütsel bağlılığa etkisi. International Journal of Labour Life and Social Policy, 1(2), 5-23.
Kim, H., & Sung-Choon, K. (2013). Strategic HR functions and firm performance: the moderating effects of high-ınvolvement work practices. Asia Pacific Journal of Management, 30(1), 91-113.
Meyer, J. P., Stanley, L. J., & Vandenberg, R. J. (2013). A person-centered approach to the study of commitment. Human Resource Management Review, 23, 190–202.
Meyer, J. P., Stanley, D. J., Herscovitch, L., & Topolnytsky, L. (2002). Affective, continuance, and normative commitment to the organization: a meta-analysis of antecedents, correlates, and consequences. Journal of Vocational Behavior, 61, 20-52.
Meyer, J. P., & Allen, N. J. (1997). Commitment in the workplace: theory, research and application. SAGE Publications. Meyer, J. P., & Allen, N. J. (1991). A three-component conceptualization of organizational commitment. Human Resources Management Review, 1, 61-89.
Mirzapour, M., Toutian, S. S., Mehrara, A., & Khorrampour, S. (2019). The strategic role of human resource management in crisis management considering the mediating role of organizational culture. International Journal of Human Capital in Urban Management, 4(1), 43-50.
Morrissette, A. M., & Kisamore, J. L. (2020). A meta-analysis of the relationship between role stress and organizational commitment: the moderating effects of occupational type and culture. Occupational Health Science, 1-20.
Ogilvie, J. R. (1986). The role of human resource management practices in predicting organizational commitment. Group & Organization Studies, 11(4), 335-359.
Oliver, N. (1990). Work rewards, work values and organizational commitment in an employeeowned firm: evidence from the UK. Human Relations, 43(6), 513-526.
Öğüt, A., Akgemci, T., & Demirsel, M. T. (2004). Stratejik insan kaynakları yönetimi bağlamında örgütlerde işgören motivasyonu süreci. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12, 277-290.
Özutku, H., & Çetinkaya, M. (2012). Stratejik insan kaynakları yönetimi ve firma performansı arasındaki ilişkide içsel ve dışsal uyumun moderatör etkisi: Türk otomotiv sektöründe bir alan araştırması. Ege Akademik Bakış, 12(3), 351-367.
Panaccio, A., & Vandenberghe, C. (2012). Five-factor model of personality and organizational commitment: the mediating role of positive and negative affective states. Journal of Vocational Behavior, 80, 647-658.
Saridakis, G., Lai, Y., Muñoz Torres, R. I., & Gourlay, S. (2020). Exploring the relationship between job satisfaction and organizational commitment: an instrumental variable approach. The Internatıonal Journal Of Human Resource Management, 31(13), 1739-1769.
Soysal, A., & Kılınç, E. (2016). İşletmelerde stratejik insan kaynakları yönetimi sürecinde performans değerlendirme ve kariyer yönetimi uygulamaları. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 16(31), 325-347.
Şen, C., & Mert, İ. S. (2019). Psikolojik sermayenin iş tatmini, örgütsel bağlılık ve sinizm üzerindeki etkisi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(4), 9-21.
Tinti, J. A., Venelli-Costa, L., Vieira, A. M., & Cappellozza, A. (2017). The ımpact of human resources policies and practices on organizational citizenship behaviors. Brazilian Business Review, 14(6), 636-653.
Ülgen, H., & Mirze, S. K. (2004). İşletmelerde stratejik yönetim. Literatür Yayıncılık. Wahn, J. (1993). Organizational dependence and the likelihood of complying with organizational pressures to behave unethically. Journal of Business Ethics, 12(3), 245-251.
Wasti, S. A. (2000). Meyer ve Allen’in üç boyutlu örgütsel bağlılık ölçeğinin geçerlilik ve güvenirlilik analizi. 8. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, 25-27 Mayıs 2000, Nevşehir.
Wright, P. M., & McMahan, G. C. (1992). Theoretical perspectives for strategic human resource management. Journal of Management, 18(2), 295-320.
Yeşil, S., & Özel, B. (2019). İnsan kaynakları yönetimi uygulamalarının örgütsel bağlılık ve bireysel performansa etkisi: banka çalışanları üzerinde bir araştırma. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(2), 13-34.
Yıldırım, B., & Şen, E. (2017). Stratejik insan kaynakları yönetiminin kurumsal performansa etkisi: İstanbul Üniversitesi’nde bir uygulama. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 15(1), 23-40.

ISSN: 2667-5617
Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ