Tuğçe Esin PINARBAŞI, Fatma Kübra ASTAM

6236

Fırsat mı Tehdit mi?: Özgürleşim ve Sınırlayıcı Alanları ile Yeni Nesil Gazetecilik

Toplumsal yapıdaki değişimi önceleyen güçlerden biri olan teknoloji; kültürel, siyasal, ekonomik ve sosyal alanlarda birtakım rutin işleyişleri dönüştürmüştür. Bu gelişmeler adeta bir zincirin halkası gibi her geçen gün birbirine eklemlenerek devam etmektedir. Süreç içinde farklı alanlarda olduğu gibi teknolojik gelişmeler gazetecilik pratiklerini, haberin biçimsel özelliklerini ve haber alma deneyimlerini dönüşüme uğratarak yeni nesil gazeteciliği ortaya çıkarmıştır. Dijital ortamlarda ayrı bir önem kazanan verilerden anlamlı bir bütün oluşturma amacıyla deneyimlenmeye başlanan veri gazeteciliği, robotik ve yapay zeka sistemlerinin gazetecilik alanına uyarlanmasıyla gerçekleştirilen robot gazetecilik, insansız hava araçları üretimindeki gelişmeler sonucu gökyüzünden haber toplamaya olanak sağlayan drone gazeteciliği, artırılmış gerçeklik teknolojisinin gazetecilik alanına uyarlanmasıyla başlayan artırılmış gerçeklik gazeteciliği ve blokzincir üzerinde çeşitli gazetecilik platformlarının geliştirilmesiyle yapılmaya başlanan blokzincir gazeteciliği, yeni nesil gazetecilik uygulamalarıdır. Bu çalışmada, yeni nesil gazetecilik pratikleri olarak veri gazeteciliği, robot gazeteciliği, drone gazeteciliği, artırılmış gerçeklik gazeteciliği, blokzincir gazeteciliği uygulamalarındaki gelişmeler ve alandaki pratikleri incelenmiştir. Yeni nesil gazetecilik haber toplama, yayınlama ve alımlama süreçlerine katkı sağlamıştır. Çalışmada, gazeteci, haber ve okuyucu/izleyici açısından değerlendirildiğinde çift yönlü bir bakış açısıyla yeni nesil gazeteciliğin özgürleşim ve sınırlayıcı alanlarına odaklanılmıştır. Uygulama alanlarında tespit edilen sorunlara yönelik olarak geliştirilecek çözüm önerilerinin, özel yaşamın gizliliği ile kamunun bilgilenme hakkı arasındaki dengeyi koruması açısından önem arz ettiği sonucuna ulaşılmıştır.

Opportunity or Threat?: New Generation Journalism with Freedom and Limiting Areas

Technological options, which is one of the forces prioritizing the change in social structure, has transformed some routine Works in political, economic and social fields. This developments are continuing by interconnected like a chain link day by day. Technological developments, as in different fields in the process, have brought about a new generation of journalism by transforming journalistic practices the formal cause of news and news experiments. Data journalism which started to be experienced with theaim of creating a meaningful whole from the data gaining special importance in digital media, robot journalism about adaptation of journalism under robotics and artificial intelligence, drone journalism that enables collecting news from the sky as a result of the developments in unmanned aerial vehicles, augmented reality journalism started with the adoption of augmented reality technology to journalism fiel and blockchain journalism started with the development of various journalism platforms on the blockchain. In this study, data journalism, robot journalism, drone journalism, augmented reality journalism, blockchain journalismapplications and their applications in the field were investigated as new generation journalism practices. New generation journalism contributed to news gathering, publishing and reception processes. The study focuses on the emancipation and restrictive areas of new generation journalism with a two-way perspective when evaluated in terms of journalist, news and reader / audience.Ithas been concluded that the solution proposals to be developed for the problems identified in the application areas are important in terms of maintaining the balance between the privacy of private life and the public's right to information.
PDF

___

  • Abdüsselam, M. S. ve Karal, H., (2012). Fizik öğretiminde artırılmış gerçeklik ortamlarının öğrenci akademik başarısı üzerine etkisi: 11. sınıf manyetizma konusu örneği, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1 (4), 170-181.
  • Açık Veri ve Veri Gazeteciliği Türkiye (2012). Hakkında, http://www.verigazeteciligi.com/. Erişim Tarihi: 26.06.2020.
  • Aljazairi, S. (2016). Robot Journalism: Threat or an Opportunity, Örebro University School of Humanities, Education and Social Sciences MA Thesis.
  • Alp, H. ve Turan, E., (2018). Gelenekselden Dijitale Medyanın Dönüşümü Çerçevesinde CNNTÜRK ve NTV İnternet Sitelerinin Karşılaştırmalı Analizi, Turkish Studies, 13 (29), 1-18.
  • Anderson, C. W., (2013). Towards a sociology of computational and algorithmic journalism, New Media & Society, 15(7), 1005-1021. http://dx.doi.org/10.1177/1461444812465137
  • Azuma, R., Baillot, Y., Behringer, R. Julier, S. ve Blair M., (2001). Recent advances in augmented reality, IEEE Computer Graphics and Applications, 21(6), 34–47.
  • Bingöl, B. (2018). Yeni bir yaşam biçimi artırılmış gerçeklik (AG), Üsküdar Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi Etkileşim, 1(1), 44-55.
  • Bradshaw, P. (2012). What is data journalism?, https://datajournalism.com/read/handbook/one/introduction/what-is-data-journalism. Erişim Tarihi: 09.06.2020.
  • Bunz, M. (2010). In the US, algorithms are already reporting the news, https://www.theguardian.com/media/pda/2010/mar/30/digital-media-algorithms-reportingjournalism. Erişim Tarihi: 06.06.2020.
  • Civil (2020). Ending the civil journey, https://civil.co/ Erişim Tarihi: 23.06.2020.
  • Clerwall, C. (2014). Enter the robot journalist, Journalism Practice, 8(5), 519-531. http://dx.doi.org/10.1080/17512786.2014.883116
  • CoinTürk (2018). Proofstack ve CoinTürk blockchain işbirliği, https://coin-turk.com/proofstack-vecointurk-blockchain-isbirligi. Erişim Tarihi: 26.06.2020.
  • Cox, M. ve Ellsworth, D. (1997). Application-controlled demand paging for out-of-core visualization, IEEE Xplore, 235-244.
  • Çetin, B. (2018). “Geleceğin Teknolojileri ve Gazetecilik Mesleği Üzerine Etkileri: Büyük Veri, Veri Gazeteciliği, Yeni Yaklaşımlar”, Olcay Uçak (ed), Dijital Medya ve Gazetecilik, Eğitim Kitabevi, 32-61.
  • Cürgen, E. (2019). Gazetecilikte yapay zekâ kullanımının en beğenilen 10 yolu, https://journo.com.tr/gazetecilik-yapay-zeka. Erişim Tarihi: 16.06.2020.
  • Dağ, P. (2016). “Veri okuryazarlığı el kitabı”, https://www.academia.edu/34442143/Veri_Okuryazarl%C4%B1%C4%9F%C4%B1_El_K itab%C4%B1. Erişim Tarihi: 16.06.2020.
  • Dawson, R. (2010). The rise of robot journalists, https://rossdawson.com/blog/the_rise_of_rob/. Erişim Tarihi: 18.06.2020.
  • Diebold, F. X., (2012). On the Origin(s) and Development of the Term Big Data, https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2152421. Erişim Tarihi: 25.06.2020.
  • Dörr, K. N. (2016). Mapping the field of algorithmic journalism, Dijital Journalism, 4(6), 700-722. http://dx.doi.org/10.1080/21670811.2015.1096748
  • Fox, C. (2019). General election 2019: How computers wrote BBC election result stories, https://www.bbc.com/news/technology-50779761. Erişim Tarihi: 15.06.2020.
  • Goldberg, D. (2016). “Droning on About Journalism: Remotely Piloted Aircraft and Newsgathering”, Ales Zavrsnik (ed), Drones and Unmanned Aerial Systems. Legal and Social Implications for Security and Surveillance, Springer. s.217-242.
  • Goldberg, D. (2015). Dronalism: journalism, remotely piloted aircraft, law and regulation, FIU Law Review, 10(2), 405-434.
  • Graefe, A. (2016). Guide to automated journalism, file:///C:/Users/lenovo/Downloads/GuideToAJ%20(1).pdf. Erişim Tarihi: 15.06.2020.
  • Gray, J., Chambers, L., ve Bounegru, L., (2012). The data journalism handbook: how journalists can use data to ımprove the news, O'Reilly Media.
  • Gürcan, H. İ. (2018). Sanal Sağlık İletişimi: Sanal Gerçeklik ve Sağlık İletişiminde Sanal Uygulamalar, Sağlık İletişimi Sempozyumu Bildiri Kitabı, 126-140, 30-31 Ekim Alanya.
  • Gürsakal, N. (2014). Büyük Veri, Dora Yayınları.
  • Fındık, H. K. (2016) Robot gazetecilik: Gazetecilik için tehdit mi yoksa fırsat mı?, https://digitalage.com.tr/robot-gazetecilik-gazetecilik-icin-tehdit-mi-yoksa-firsatmi/.Erişim Tarihi: 26.06.2020.
  • Hamilton, J. T. ve Turner, F. (2009). Accountability through algorithm: developing the field of computational journalism, https://web.stanford.edu/~fturner/Hamilton%20Turner%20Acc%20by%20Alg%20Final.pd f. Erişim Tarihi: 18.06.2020
  • Howard, A. B. (2014). The art and science of data-driven journalism, file:///C:/Users/lenovo/Downloads/GuideToAJ%20(1).pdf. Erişim Tarihi: 20.06.2020.
  • Ignota (2020). The white paper, https://ignota.org/products/the-white-paper. Erişim Tarihi: 15.06.2020.
  • Internet Society (2020), Artificial intelligence (AI), https://www.internetsociety.org/issues/ai/?gclid=CjwKCAjw88v3BRBFEiwApwLeveQoz ZNwOuL8wKDgOcTLLZPN5zGXXlr7g_KLxvyIPtocCSVd6QFoBoCgMYQAvD_BwE. Erişim Tarihi: 08.06.2020.
  • Ivancsics, B. (2019). Blockchain in journalism, https://www.cjr.org/tow_center_reports/blockchain-in-journalism.php. Erişim Tarihi: 16.06.2020.
  • Journo (2018). Robotun yaptığı haber insanın yaptığı haber kadar güvenilir bulundu, https://journo.com.tr/robot-haber-karma-gazetecilik. Erişim Tarihi: 25.06.2020.
  • Kavaklı, N. (2018). Drone’ların gazetecilikte kullanımı: drone haberciliğinin olanakları, zorlukları ve sınırları, Erciyes İletişim Dergisi, 5(3), 160-172.
  • Keefe, J. (2019). How to buy into journalism’s blockchain future (in only 44 steps), https://www.niemanlab.org/2019/03/how-to-buy-into-journalisms-blockchain-future-butthis-time-in-only-33-steps/. Erişim Tarihi: 23.06.2020.
  • Kreimer, B. (2018). “Drone Journalism: Storytelling from a New Perspective”, Oliver Hahn ve Florian Stalph (ed.), Digital Investigative Journalism, Springer International Publishing, 91-102.
  • Latar, N. L. (2015). The robot journalist in the age of social physics: the end of human journalism? G. Einav içinde, The New World of Transitioned Media Digital Realignment and Industry, Springer International Publishing, 65-80.
  • Levy, S. (2012). Can an algorithm write a better news story than a human reporter?, https://www.wired.com/2012/04/can-an-algorithm-write-a-better-news-story-than-ahuman-reporter/. Erişim Tarihi: 16.06.2020.
  • Lewis, S. C. ve Westlund, O. (2015). Big Data and Journalism. Epistemology, expertise, economics, and ethics, Digital Journalism, 3 (3), 447-466.
  • Li, Mia Shuang (2018).What can blockchain actually do for journalism?, https://www.cjr.org/tow_center/what-can-blockchain-actually-do-for-journalism.php. Erişim Tarihi: 20.06.2020.
  • Manovich, L. (2011). Trending: The promises and the challenges of big social data, http://manovich.net/content/04-projects/067-trending-the-promises-and-the-challenges-ofbig-social-data/64-article-2011.pdf. Erişim Tarihi: 26.06.2020.
  • Matthews, K. (2014). 10 reasons why robot journalism can’t top the real thing, https://muckrack.com/blog/2014/08/19/10-reasons-why-robot-journalism-cant-top-the-realthing. Erişim Tarihi: 25.06.2020.
  • McCarthy, J. (2020). What is artificial intelligence?, http://jmc.stanford.edu/artificialintelligence/what-is-ai/index.html. Erişim Tarihi: 25.06.2020.
  • Milliyet, (2013). Milliyet ve blippardan dev işbirliği, https://www.milliyet.com.tr/teknoloji/milliyet-ve-blippardan-dev-isbirligi-1768412. Erişim Tarihi: 19.06.2020.
  • Murray, M. (2018). Blockchain explained, http://graphics.reuters.com/TECHNOLOGYBLOCKCHAIN/010070P11GN/index.html. Erişim Tarihi: 20.06.2020.
  • Narin, B. (2015). Robot gazetecilik yayılıyor: insan gazetecilerin sonu mu?, https://journo.com.tr/robot-gazetecilik-yayiliyor-insan-gazetecilerin-sonu-mu. Erişim Tarihi: 25.06.2020.
  • Narin, B. (2017). Uzman Görüşleri Bağlamında Haber Üretiminde Otomatikleşme: Robot Gazetecilik, Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, 27, 79-108.
  • Neal, Ryan W., (2014). Robo-Journalism: LA Times Bot Writes And Publishes Earthquake Article In 3 Minutes,https://www.ibtimes.com/robo-journalism-la-times-bot-writes-publishesearthquake-article-3-minutes-1562397. Erişim Tarihi: 26.06.2020.
  • Ntalakas, A., Dimoulas, C., Kalliris, G. ve Veglis, A., (2017). Drone journalism: generating ımmersive experiences, Journal of Media Critiques, 3(11), 187-199.
  • Nygren, G., Appelgren, E., ve Hüttenrauch, H. (2012). Datajournalistik – ett växande område, Nordicom-Information, 34, 81-88.
  • Open Knowledge (2020). “What is Open?”, https://okfn.org/opendata/. https://okfn.org/opendata/. Erişim Tarihi: 19.05.2020.
  • Palmerini, E., Azzarri, F., Battaglia, F., Bertolini, A., Carnevale, A., Carpaneto, J., . . . Warwick, K. (2014). “Regulating Emerging Robotic Technologies in Europe: Robotics Facing Law and Ethics”, http://www.robolaw.eu/RoboLaw_files/documents/robolaw_d6.2_guidelinesregulatingrobo tics_20140922.pdf. Erişim Tarihi: 23.06.2020.
  • Pavlik, J. V. (2013). “Yeni Medya ve Gazetecilik” (Çev.), Müge Demir, Berrin Kalsın, Phoenix Yayınevi.
  • Pavlik, J. V. ve Bridges F. (2013). The emergence of augmented reality (AR) as a storytelling medium in journalism, Journalism & Communication Monographs, 15(1), 5-59.
  • Peddie, J. (2017). Augmented reality where we will all live. Springer.
  • Perez Seıjo, S. (2017). “Immersive Journalism: from Audience to First-Person Experience of News”, Media and Metamedia Management, (Edıtors) F. C. Freire, X. Rúas Araújo, V. A. Martínez Fernández, X. L. García (Cham: Springer International Publishing), 113–119.
  • Pınarbaşı, T. E. ve Astam, F. K. (2020). Haberin Dönü(şü)mü: Sosyal Medya Gazeteciliği Pratikleri, İNİF-E Dergi, 5(1), 70-87.
  • Richterich, A. (2018). The big data agenda: Data ethics and critical data studies. University of Westminster Press.
  • Rogers, S. (2013). Facts are Sacred: The Power of Data. Faber & Faber.
  • Rogers, S. (2020). Is Immersive Technology The Future Of Journalism?, https://www.forbes.com/sites/solrogers/2020/02/06/is-immersive-technology-the-future-ofjournalism/#524dec607e30. Erişim Tarihi: 26.06.2020.
  • Rogers, S., Schwabish, J., ve Bowers, D. (2017). Data Journalism in 2017: The Current State and Challenges Facing the Field Today, https://newslab.withgoogle.com/assets/docs/datajournalism-in-2017.pdf. Erişim Tarihi: 26.06.2020.
  • Schönberger, M. ve Cukier, K. (2013). Big Data: A Revolution That Will Transform How We Live, Work, and Think, Houghton Mifflin Harcourt.
  • Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (2020), https://iha.shgm.gov.tr/public/index, Erişim Tarihi: 06.06.2020.
  • Stone, M. L. (2014). “Big data for media”, reuters ınstitute for the study of journalism, https://reutersinstitute.politics.ox.ac.uk/sites/default/files/2017- 04/Big%20Data%20For%20Media_0.pdf. Erişim Tarihi: 15.06.2020.
  • Şahin, M. (2018a). Drone gazeteciliğinin haber değerine katkısı ve Türkiye pratiği, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 47(2), 261-272.
  • Şahin, M. (2018b). Drone Journalism, 5th International Conference on Social Sciences and Education Research, 184-191, 20-22 Nisan 2018, Antalya.
  • Türk Dil Kurumu Sözlükleri (2020). Veri, https://sozluk.gov.tr/. Erişim Tarihi: 15.06.2020.
  • Türk Dil Kurumu Sözlükleri (2020). Veri bankası, https://sozluk.gov.tr/. Erişim Tarihi: 26.06.2020.
  • Türk Dil Kurumu Sözlükleri (2020). Yalan haber, https://sozluk.gov.tr/. Erişim Tarihi: 26.06.2020.
  • Van Dalen, A. (2012). “The algorithms behinds the headlines: how machine-written news redefines the core skills of human journalists”, Journalism Practice, 6(5-6), 648-658. http://dx.doi.org/10.1080/17512786.2012.667268
  • Vikipedi (2020). Pokemon, https://tr.wikipedia.org/wiki/Pok%C3%A9mon, Erişim Tarihi: 26.06.2020
  • Vobic, I. (2019). Drone journalism, The International Encyclopedia of Journalism Studies Online, 1-5.
  • Yöndem, T. ve Karadağ, G. H., (2019). Artırılmış gerçeklikle değişen haber sunumu, e-Journal of New Media / Yeni Medya Elektronik Dergi – eJNM, 3 (1), 22-44.
  • Wölker, A. ve Powell, T. E. (2018). Algorithms in the Newsroom? News readers’ Perceived Credibility and Selection of Automated Journalism, Journalism, 1-18. http://dx.doi.org/10.1177/1464884918757072
Turkish Studies - Social Sciences-Cover
  • ISSN: 2667-5617
  • Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
  • Başlangıç: 2006
  • Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Çalışanlar İçin Yaşam Kalitesi Ölçeği’nin (ÇYKÖ) Doğrulayıcı Faktör Analizi: Sosyal Hizmet Uzmanları Örneklemi

Mehmet KIRLIOĞLU, DOĞA BAŞER

Kuşaklararası Gündelik Hayata Dair Bir Alan Araştırması: İzmir Örneği

Elif BAŞ

Kapadokya’da Kahraman ve Tanrı Herakles Kültü ÜzerineBir Değerlendirme

Meral HAKMAN

Onkolojik Sosyal Hizmet ve Bilinçli Farkındalık Temelli Stres Azaltma

Kübra DÖLEK, Navid R. Hosseinzadeh ASL, Sunay İL

“Çin Mucizesinin” Bir Çıkmazı: Kent-Kır Açıklığı

M. Nergis ATAÇAY

Fırsat mı Tehdit mi?: Özgürleşim ve Sınırlayıcı Alanları ile Yeni Nesil Gazetecilik

Tuğçe Esin PINARBAŞI, Fatma Kübra ASTAM

Kadına Yönelik Şiddetin Türkiye’deki Yüzü: Son 10 Yılda Basına Yansıyan 10 Şiddet Olayı

ASLI YAYAK

Girişim Stratejisi Olarak Dijital İletişim

Ezgi DİNÇERDEN

Öz-Kontrol İle Ruminasyon Arasındaki İlişki

Hamdi KORKMAN

Asaf Hâlet Çelebi’nin Şiirlerinde Bilinçaltı Arayışları ve Mistisizm

Eyüp Can EKİNCİ