Çalışanlar İçin Yaşam Kalitesi Ölçeği’nin (ÇYKÖ) Doğrulayıcı Faktör Analizi: Sosyal Hizmet Uzmanları Örneklemi

Çalışanlar için yaşam kalitesi, (Professional Quality Of Life) mesleği gereği insanlara yardım hizmeti sunan kişilerin (insani hizmet sağlayıcıları-yardım profesyonelleri) yaptıkları işle ilgili hissiyatlarını ifade eden bir kavramdır. Çalışanlar için yaşam kalitesi ölçeği (Professional Quality Of Life-ProQOL) Beth Hudnall Stamm tarafından yardım mesleğinde çalışmanın olumlu ve olumsuz yönleri için bir tarama aracı olarak kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Bu çalışmanın amacı daha önce çeviri işlemi ülkemizde Yeşil ve arkadaşları (2010) tarafından yapılan Çalışanlar İçin Yaşam Kalitesi Ölçeği’nin sosyal hizmet uzmanları örnekleminde doğrulayıcı faktör analizini yapmak ve ilgili psikometrik özelliklerini değerlendirmektir. Bu doğrultuda ölçeğin yapı geçerliği ve güvenirliliği incelenmiştir. Doğrulayıcı faktör analizi bulgularına bakıldığında ilk aşamada Ölçeğin Mesleki Tatmin, Tükenmişlik ve Eş Duyum yorgunluğu alt boyutları LISREL programı ile incelenmiş ve LISREL programının modifikasyon önerileri doğrultusunda maddeler arasında kovaryans oluşturulmuştur. İkinci aşamada ise üç alt boyutun da x2/sd, GFI, SRMR, CFI, RMSEA ve IFI değerlerinin kabul edilebilir uyum değerlerini yakaladığı görülmüştür. Ölçeğin orijinalindeki üç faktörlü yapının doğrulandığı görülmektedir. Cronbach Alpha değerleri incelendiğinde ise mesleki tatmin 0.926, tükenmişlik 0.738, eşduyum yorgunluğu 0.825 olarak bulunmuştur. Sonuç olarak Çalışanlar için yaşam kalitesi ölçeğinin geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu görülmektedir. Ölçeğin yardım profesyonellerinde, genelde sağlık özelde ise ruh sağlığı alanında kullanımı önem kazanmaktadır.

The Confirmatory Factor Analysis of theProfessional Quality of Life Scale (ProQol): Social Workers' Sample

Professional quality of life is a concept that reflects the feelings of people (human service providers, assistance professionals, etc.) that provide assistance to people, related to their profession. Professional Quality of Life (ProQoL) Scale was originally designed by Beth Hudnall Stamm to be used as a screening tool for the positive and negative aspects of working in the helping profession. The aim of this study is to do the confirmatory factor analysis of the Professional Quality of Life Scale for employees, which was previously translated by Yeşil et al. (2010) in our country and to evaluate its related psychometric properties in the sample of social workers. Accordingly, the construct validity andreliability of the scale were examined. Considering the findings of confirmatory factor analysis, the sub-dimensions of the scale "Compassion Satisfaction", "Burnout" and "Compassion Fatigue" were examined with the LISREL program and covariance was created among the items in line with the modification recommendations of the related program. In the second stage, it was observed that x2 / sd, GFI, SRMR, CFI, RMSEA and IFI values of all three sub-dimensions were acceptable. It was seen that the three-factor structure in the original of the scale was proved. When Cronbach Alpha values were analyzed, compassion satisfaction was found to be 0.926, burnout was 0.738, and compassion fatigue was 0.825. As a result of the study, it is seen that the Quality of Life Scale for Employees is a valid and reliable scale. The use of the scale with helping professionals in the field of health, especially in mental health is gaining importance.

PDF

___

Aytaç, M., & Öngen, B. (2012). Doğrulayıcı faktör analizi ile yeni çevresel paradigma ölçeğinin yapı geçerliliğinin incelenmesi. İstatistikçiler Dergisi: İstatistik ve Aktüerya, 5(1), 14-22.
Bozgeyikli, H. (2012). Self efficacy as a predictor of compassion satisfaction, burnout, compassion fatigue: A study on psychological counselors. African Journal of Business Management, 6(2), 646-651.
Bride, B. E. (2007). Prevalence of secondary traumatic stress among social workers. Social Work, 52 (1), 63-70.
Collins, S. & Long A.. (2003). Too tired to care? The psychological effects of working with trauma. Journal of Psychiatric and Mental Health Nursing, 2003; 10,(1): 17–27.
Crowley, S. L. & Fan, X. (1997). Structural equation modeling: Basic concepts and applications in personality assessment research. Journal of Personality Assessment, 68(3), 508-31.
Diaconescu, M. (2015). Burnout, secondary trauma and compassion fatigue in social work. Revista de Asistent Socialanul., 14 (3): 57-63.
Dinç, S. & Ekinci, M. (2019). Turkish adaptation, validity and reliability of Compassion Fatigue Short Scale. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 11, 192-202.
Dutton, M.A. & Rubinstein, F.L. (1995). Woking with People with PTSD: Research Implications. In C.R. Figley (Ed.), Compassion Fatigue: Coping with Secondary Traumatic Stress Disorder in Those who Treat the Traumatised (pp. 82- 100). Brunner/Mazel Publishers.
Ergin, C. (1992). Doktor ve hemşirelerde tükenmişlik ve Maslach tükenmişlik ölçeğinin uyarlanması. (VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları), VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Düzenleme Kurulu ve Türk Psikologlar Derneği Yayını. Hacettepe Üniversitesi.
Fietzer, A. W. & Ponterotto, J. (2015). A psychometric review of instruments for social justice and advocacy attitudes. Journal for Social Action in Counseling & Psychology, 7(1), 19-40.
Galiana, L., Arena, F., Oliver, A., Sansó, N. & Benito, E. (2017). Compassion satisfaction, compassion fatigue, and burnout in Spain and Brazil: ProQOL validation and cross-cultural diagnosis. Journal of pain and symptom management, 53(3), 598-604.
Goldblatt, H. & Buchbinder, E. (2003). ‘Challenging gender roles: the impact on female social work students working with abuse women’, Journal of Social Work Education, vol. 39, no. 2, 255–279.
Günüşen, N. P., Wilson, M. & Aksoy, B. (2018). Secondary traumatic stress and burnout among Muslim nurses caring for chronically ill children in a Turkish hospital. Journal of Transcultural Nursing, 29(2), 146-154.
Heritage, B., Rees, C. S. & Hegney, D. G. (2018). The ProQOL-21: A revised version of the Professional Quality of Life (ProQOL) scale based on Rasch analysis. PloS one, 13(2): e0193478, https://doi.org/10.1371/journal.pone.0193478
Hjelle, E. G., Bragstad, L. K., Zucknick, M., Kirkevold, M., Thommessen, B. & Sveen, U. (2019). The General Health Questionnaire-28 (GHQ-28) as an outcome measurement in a randomized controlled trial in a Norwegian stroke population. BMC psychology, 7(18), https://doi.org/10.1186/s40359-019-0293-0
Hooper, D., Coughlan, J. & Mullen, M. (2008). Structural equation modelling: Guidelines for determining model fit. The Electronic Journal of Business Research Methods, 6(1), 53-60.
Kalaycı-Kırlıoğlu, H.İ., Daşbaş, S. & Karakuş, Ö. (2020). Sosyal Hizmet Uygulamasında Mesleki Uygunluk Ölçeği: Geçerlilik ve güvenirlik. Toplum ve Sosyal Hizmet, 31(3), 793-822.
Karaköse, B. & Bozgeyikli, H. (2012). Örgütsel bağlılık ve çalışma yaşamı kalitesi arasındaki ilişki: Rehberlik araştırma merkezlerinde çalışan personel üzerine bir çalışma. Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 1(2), 164-180.
Kashyap, G. C. & Singh, S. K. (2017). Reliability and validity of general health questionnaire (GHQ-12) for male tannery workers: a study carried out in Kanpur, India. BMC psychiatry, 17(1), 102.
Kılıç, D., Bakan, A. B., Aslan, G. & Uçar, F. (2020). Onkoloji birimleri ve yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşirelerde etik duyarlılık ve merhamet yorgunluğu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 4(1), 20-29
Kıraç, R. (2019). Nomofobinin dikkat eksikliğine etkisi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 14(20), 1095-1114.
Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. Guilford.
Li, W. H., Chung, J. O., Chui, M. M. & Chan, P. S. (2009). Factorial structure of the Chinese version of the 12‐item General Health Questionnaire in adolescents. Journal of Clinical Nursing, 18(23), 3253-3261.
Lu, J., Woo, H. & Huffman, K. (2018). Spiritual competency scale: A confirmatory factor analysis. Measurement and Evaluation in Counseling and Development, 51(4), 219-234.
Moreno, E.S., Roldan I.N.L., Peralte L.P.G., Roda A.B.L. (2015). Burnout, informal social support and psychological distress among social workers. British Journal of Social Work, 45: 2368–2386.
Munro, B. H. (2005). Statistical methods for health care research. Lippincott Williams & Wilkins.
Öztürk, Y. E. & Kıraç, R. (2019). Hekim Merhameti Önündeki Engeller Ölçeğinin Türkçe geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Uluslararası Sağlık Bilimleri ve Yönetimi Kongresi (s. 441-446), İstanbul.
Özüdoğru, H. Y., Kan, A., Yaman, E. & Uslu, L. (2018). Yerel Halkın Suriyelilere Yönelik Tutum Ölçeği geliştirme çalışması. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 18(40/2), 115-140.
Ray, S. L., Wong, C., White, D. & Heaslip, K. (2013). Compassion satisfaction, compassion fatigue, work life conditions, and burnout among frontline mental health care professionals. Traumatology, 19(4), 255-267.
Rey, J. J., Abad, F. J., Barrada, J. R., Garrido, L. E. & Ponsoda, V. (2014). The impact of ambiguous response categories on the factor structure of the GHQ–12. Psychological assessment, 26(3), 1021-1030
Samson, T., Iecovich, E. & Shvartzman, P. (2016). Psychometric characteristics of the Hebrew version of the Professional Quality-of-Life Scale. Journal of pain and symptom management, 52(4), 575-581.
Seçer, İ. (2017). SPSS ve LISREL ile pratik veri analizi analiz ve raporlaştırma. Anı Yayıncılık.
Shayan, Z., Pourmovahed, Z., Najafipour, F., Abdoli, A. M., Mohebpour, F. & Najafipour, S. (2015). Factor structure of the General Health Questionnaire-28 (GHQ-28) from infertile women attending the Yazd Research and Clinical Center for Infertility. International Journal of Reproductive BioMedicine, 13(12), 801-808.
Shevlin, M. & Adamson, G. (2005). Alternative factor models and factorial invariance of the GHQ12: a large sample analysis using confirmatory factor analysis. Psychological assessment, 17(2), 231-236.
Stamm, B. H. (2005). The Professional Quality of Life Scale: Compassion Satisfaction, Burnout & Compassion Fatigue/Secondary Trauma Scales. Sidran Press.
Stamm, B. H. (2010). The concise ProQOL manual. ProQOL.org.
Şahin, N.H. & Durak, A. (1994). Kısa Semptom Envanteri: Türk gençleri için uyarlaması. Türk Psikoloji Dergisi, 9, 44-56
Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş: Temel ilkeler ve LISREL uygulamaları. Ankara: Ekinoks, 315-337.
Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2015). Çok değişkenli istatistiklerin kullanımı. Nobel Akademik Yayıncılık.
Tabatabaei, S. & Rasouli, Z. (2018). The Reliability and validity of Persian Version of the General Health Questionnaire (GHQ-60) in Industry Staff. Iran Occupational Health, 15(3), 45-54.
Taycan, O., Taycan, S. E. & Celik, C. (2013). The impact of compulsory health service on physicians and burnout in a province in Eastern Anatolia. Turk Psikiyatri Derg, 24, 182- 191
Thomas, J. T. & Otis, M.D. (2010). Intrapsychic correlates of professional quality of life: mindfulness, empathy and emotional separation. Journal of the Society for Social Work and Research, 1, 83-98.
Uludağ, A., & Zengin, N. (2016). Sağlıkta Şiddete Hasta Şikayetlerinde Yer Alan Olumsuz İfadeler Açısından Bir Bakış: Konya Örneği. Anadolu University Journal of Social Sciences, 16(3)71-86.
Yeşil, A., Ergün, Ü., Amasyali, C., Er, F., Olgun, N. N. & Aker, A. T. (2010). Çalışanlar İçin Yaşam Kalitesi Ölçeği Türkçe uyarlaması geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Archives Of Neuropsychiatry/Noropsikiatri Arsivi, 47(2), 111-117
Yılmaz, G. & Üstün, B. (2019). Sociodemographic and professional factors influencing the professional quality of life and post-traumatic growth in oncology nurses. Journal of Psychiatric Nursing, 10(4), 241-250.

ISSN: 2667-5617
Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ