Osmanlı İmparatorluğu’nda daha ziyade askeri ve siyasi gerileyişi durdurma amacıyla girişilen modernleşme çabaları; Türkiye Cumhuriyeti’yle birlikte kurumsal yapıyı, toplumsal dokuyu içine alan bütünlüklü bir temele oturtulur. Kurumsal ve toplumsal alanda bütüncül bir kalkınma ve modernleşme çabasının güdüldüğü cumhuriyet döneminde Mavi Anadoluculuk, bu modernleşme süreciyle koşut bir Batılılaşma ve milli kimlik inşası yaklaşımıyla resmi ideolojiye katkı sunar. Cevat Şakir Kabaağaçlı, Azra Erhat ve Sabahattin Eyüboğlu gibi isimlerin öne çıktığı hareket; altıncı kıta olarak tanımladıkları Akdeniz üzerinden Anadolu’yu birçok medeniyetin beşiği görür. Anadolu’nun mitolojik çağından günümüze tüm mirası içine alan yaklaşımıyla etnik milliyetçiliğe karşı duran Mavi Anadoluculuk; Hellen ve Anadolu uygarlıkları kıyaslamaları üzerinden Anadolu’nun dionisyak ruhu ile fusiolog disiplinini öne çıkarır. Batı medeniyet ve Rönesans’ının tüm birikimlerinin eski Yunan’a atfedilmesine karşı çıkan hareket, modern çağın tohumlarının Anadolu’da atıldığı düşüncesine yaslanır. Halk kavramını millet ve ümmetten daha kapsayıcı bir konuma oturtan Mavi Anadolucular, tarih öncesi Anadolu halkları ile günümüz arasında kültürel, sosyal ve etimolojik bağlar kurarak ortak miras vurgusu yapar. Ancak Selçuklu ve Osmanlı’nın Anadolu’daki mirasına mesafeli durdukları, bu uzun tarihsel süreci büyük ölçüde atlayarak mitolojik çağın Anadolu’suna uzandıkları görülür. Anadolu mirasından yola çıkarak Türk tipi bir Rönesans ve hümanizma oluşturma çabası güden hareket; yayın, eğitim ve klasik eser çevirileriyle bu süreci hızlandırmaya çalışmıştır. Halikarnas Balıkçısı’nın mitoloji ağırlıklı teorik çalışmaları, Sabahattin Eyüboğlu’nun teoriyi pratiğe dönüştürme istenci taşıyan halkçı yaklaşımları ve Azra Erhat’ın çeviri, yayın ve akademik faaliyetleri temelde kültürel ve tarihsel bütünlüğe kavuşmuş modern, özgür, hümanist bir halk tasavvuru amaçlar. Ancak bir dönem siyasi erke yakınlığı sayesinde tezlerini kurumsala taşıma şansı bulan hareket, 1950 sonrası politik ortamdaki değişim nedeniyle düşüncelerini bireysel çabalarla yürütecektir. Bu çalışma; Batı medeniyeti, Anadolu mirası, halk ve hümanizma bağlamında Mavi Anadoluculuk hareketinin önemli isimlerinden Halikarnas Balıkçısı, Sabahattin Eyüboğlu ve Azra Erhat’ın yaklaşımlarını ortaya koymayı amaçlar.