YABANCI DİL OLARAK TÜRKÇEYİ ÖĞRENME UYGULAMALARI ÖLÇEĞİNİN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI
Yirminci yüzyıldan itibaren yaşanan siyasal, sosyal, kültürel ve ekonomik gelişmeler ülkeleri bir taraftan vatandaşlarına yabancı dil öğretmeye diğer taraftan da kendi dillerini yabancı insanlara öğretmeye dönük politika ve uygulamalar geliştirmeye zorlamaktadır. Bu çerçevede Türkiye’de özellikle son yıllarda, Türkçeyi yabancılara öğretebilme konusunda önemli çalışmalar yürütülmektedir. Bu araştırmanın amacı, Türkçeyi yabancı bir dil olarak öğrenen öğrencilerin öğrenme uygulamalarını belirlemede kullanılacak bir ölçek geliştirmektir. Böylelikle, öğrencilerin yabancı dil olarak Türkçeyi öğrenirken yaptıkları öğrenme uygulamaları ile ilgili eksikleri ve alınabilecek önlemleri belirlemede kullanılacak geçerli ve güvenilir bir veri toplama aracını ilgililerin kullanımına sunmak amaçlanmıştır. Araştırma nicel ve betimsel özellik taşıyan bir ölçek geliştirme çalışmasıdır. Araştırmanın örneklemini, Kırgız-Türk Manas Üniversitesi’nde (KTMÜ) Türkçe dil hazırlık eğitimi alan 653 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri, 42 maddelik taslak ölçekle toplanmıştır. Toplanan veriler üzerinden geçerlik güvenirlik analizleri yapılmıştır. Geçerlik çalışmasında açımlayıcı faktör analizi ve ayırt edicilik analizleri yapılmıştır. Güvenirlik analizleri için ise iç tutarlılık ve kararlılık özellikleri incelenmiştir. Yapılan analizler sonunda; 6 faktör altında toplanmış 30 maddelik “Yabancı Dil Öğrenme Uygulamaları Ölçeği (YDÖUÖ)” geliştirilmiştir. YDÖUÖ’nün KMO değeri 0,881; Bartlett Testi değerleri x 2 =3949,698; sd=435; p
THE VALIDITY AND RELIABILITY STUDY OF THE TURKISH LEARNING APPLICATIONS SCALE AS A FOREIGN LANGUAGE
Political, social, cultural and economic developments since the twentieth century have forced countries to develop policies and practices aimed at teaching foreign languages to their citizens and teaching their own languages to foreigners from the other side. In this context, especially in recent years Turkey have carried out important work on to teach Turkey Turkish to foreigners. The aim of this research is to develop a scale to be used in determining the learning practices of students learning Turkish as a foreign language. Thus, it is aimed to provide a valid and reliable collection tool which will be used by those concerned to determine the deficiencies and preventable measures about the learning practices of the students as they learn Turkish as a foreign language. This research is a quantitative and descriptive scale development study. The sample of the research is composed of 653 students who take Turkish language preparatory education at Kyrgyz-Turk Manas University. The data of the study were collected on a 42-item draft scale. Validity and reliability analyzes were performed on collected data. In the validity study, descriptive factor analysis and discriminant analysis were performed. For reliability analysis, internal consistency and stability characteristics were examined. At the end of the analyzes; A 30-item "Foreign Language Learning Practice Scale" (FLLPS) was developed under 6 factors. KMO value of FDI is 0.881; Bartlett Test values x 2 = 3949,698; SD = 435; p
___
- Akay, E. ve Toraman, Ç. (2015). Students’ attitudes towards learning english grammar: a study of
scale development. Journal of Language and Linguistic Studies 11(2): 67-82.
- Alyılmaz, S. ve Şengül, K. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde dil öğrenme stratejilerine
dayalı etkinliklerin dilbilgisine yönelik başarıya ve kalıcılığa etkisi. Dil Dergisi 169/1: 67-
110.
- Balcı, Ali (2015). Sosyal bilimlerde araştırma: Yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: PegemA Yayınevi.
- Aslan, M. ve Kozikoğlu, İ. (2017). Öğretmenlerin çokkültürlü eğitime yönelik tutumları: Van ili
örneği. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi 31, 729-737
- Biçer, N. (2016). Yabancılara Türkçe öğretiminde motivasyona ilişkin öğrenci görüşleri ve sınıf içi
gözlemler. Ana Dili Eğitimi Dergisi 4(1): 84-99.
- Bozkurt, B., Bülbül, F. ve Demir, H. (2014). Dikte ve yabancı dil olarak Türkçe öğretimi. Turkish
Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or
Turkic 9(6): 159-173, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, ANKARA-TURKEY.
- Büyükikiz, K.K. (2012). Türkçeyi ikinci dil olarak öğrenen yabancılar için yazma becerisi öz
yeterlilik ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Mustafa Kemal
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 9(12): 69-80.
- Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Yayınları.
- Cuma, F.İ. (2017). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde öğrenci memnuniyeti. SEFAD 38: 179-
196.
- Çam, S., Serindağ, E. ve İşigüzel, B. (2010). Almanca öğrenmeye yönelik motivasyon ölçeğinin
Türkçeye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
19(2): 302-312.
- DeVellis, R.F. (2003). Scale development: Theory and application. California: Sage Publications.
- Erdem, M.D., Gün, M., Şengül, M. ve Özkan, E. (2015). Yabancı dil olarak Türkçe
öğretimi alanında
yazılmış bilimsel makalelerde geçen anahtar sözcüklere ilişkin bir içerik analizi. OMÜ
Eğitim Fakültesi Dergisi 34(1): 213-237.
- Erem, H.Ö. ve Erdem, İ. (2016). Türkçe eğitimi bölümü öğrencilerinin “yabancılara Türkçe
öğretimi” hakkındaki görüşleri. Yabancılara Türkçe öğretimi üzerine araştırmalar.
(Editörler: A. Okur, B. İnce ve İ. Güleç). (153-160). Sakarya: Sakarya Üniversitesi TÖMER
Yayınları. ISBN: 978-605-4735-82-2.
- Ergüder, I.. (2005). Anadolu lisesi ve süper lise hazırlık sınıfı öğrencilerinin İngilizce öğreniminde
karşılaştıkları sorunlar. Yayınlanmamış Doktora Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi
Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Eroğlu, A. (2008). Faktör analizi. Spss uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ş. Kalaycı
(Editör). (ss. 321-331). Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
- Göçer, A., Tabak, G. ve Coşkun, A. (2012). Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi kaynakçası.
TUBAR 32: 73-125.
- Gülsoy, D. (2011). İngilizce okutmanlarının ve hazırlık sınıfı öğrencilerinin dil öğrenme
stratejilerinin kullanımına ve öğretimine ilişkin görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans
Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı.
- Haukås, Å. (2016) teachers’ beliefs about multilingualism and a multilingual pedagogical approach.
International Journal of Multilingualism 13(1): 1-18.
- İşci, C. (2012). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kullanılan “yeni hitit” ders kitabının dört
temel dil becerisi ve kültür açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Kalaycı, Ş. (2010). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
- Kan, M.O., Sülüşoğlu, B. ve Demirel, Ö. (2013). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi programı ile
ilgili okutman ve öğrenci görüşlerinin değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü Dergisi 10(24): 29-42.
- Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. 23. Baskı. Ankara: Nobel Yayınevi.
- Karatay, H. ve Kartallıoğlu, N. (2016). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenme tutumu ile dil becerileri
edimi arasındaki ilişki. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 16/4): 203-213
- Kılınç, A. ve Şahin, A. (Editörler). (2011). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi (YDTÖ). Ankara:
Pegem Akademi Yay.
- Koçer, Ö. (2013). Program geliştirmenin ilk basamağı: Yabancı dil olarak türkçe öğretiminde ihtiyaç
ve durum analizi. Eğitim ve Bilim 38(169): 159-174.
- KTMÜ (Kırgız-Türk Manas Üniversitesi). (2018). Kırgızistan ‐ Türkiye Manas Üniversitesi Dil
Hazırlık
Eğitim ‐ Öğretim
Ve
Sınav
Yönetmeliği.
http://oidb.manas.edu.kg/pdf/dilegtsinyon.pdf [Erişim Tarihi: 16.06.2018].
- Madeni, S. ve İşcan, A. (2012). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi amaç ve sorunlar (Hindistan
örneği). Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi 3(5): 23-37.
- Malhotra, N.K. (1999). Marketing research: an applied orientation. 3rd Edition. New Jersey: Upper
Saddle River Prentice Hall.
- Mehdiyev, E., Uğurlu, C.T. ve Usta, H.G. (2017). İngilizce dil öğreniminde güçlükler ölçeği geçerlik
ve güvenirlik çalışması. Eğitimde Kuram ve Uygulama. 13(3): 411-429.
- Mete, F. ve Gürsoy, Ü. (2013). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde öğretmen yeterliklerine ilişkin
görüşler. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 28(3): 343-356.
- Nurlu, M. ve Kutlu, A. (2015). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde temel seviye a1 yazma
sorunları: Afganistan örneği. Kara Harp Okulu Bilim Dergisi 25(2): 67-87. ISSN (Online):
2148-4945.
- Okur, A., İnce, B. ve Güleç, İ. (Editörler) (2016). Yabancılara Türkçe öğretimi üzerine araştırmalar.
Sakarya: Sakarya Üniversitesi TÖMER Yayınları. ISBN: 978-605-4735-82-2.
- Orakçı, Ş. (2018). İngilizce konuşma kaygısı ölçeği’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. İnönü
Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 5(9): 1-18.
- Orakçı, Ş. ve Gelişli, Y. (2017). Learner autonomy scale: a scale development study (öğrenen
özerkliği ölçeği). Malaysian Online Journal of Educational Sciences 5(4): 25-35.
- Pallant, J. (2007). SPSS survivalmanual: A step by step guide to data analysis using SPSS. Sydney:
Allen&Unwin, Sabon by Bookhouse.
- Şad, S.N. (2011). İlköğretim birinci kademe İngilizce öğretim programının çocuklara yabancı dil
öğretiminin duyuşsal hedeflerini gerçekleştirme düzeyi. Yayınlanmamış Doktora Tezi.
Malatya: İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Şahin, Ç., Kurudayıoğlu, M., Tunçel, H. ve Abalı Öztürk, Y. (2013). Türkçe öğretmeni adaylarının
lisans düzeyinde verilen yabancılara Türkçe öğretimi (YTÖ) dersine yönelik özyeterlik
algıları. Ana Dili Eğitimi Dergisi 1(2): 36-45.
- Şen, Ü. (2016). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde ihmal edilmiş iki program: 1986 ve 2000
programları”. Ana Dili Eğitimi Dergisi 4(4): 545-558.
- Şengül, K. (2014). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde alfabe sorunu. Uluslararası Türkçe
Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi 3/1: 325-339
- Şenkaya, E. (2005). Yabancı dil yazma öğretiminde eleştirel düşünme becerilerinin kullanımının
başarıya etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Eğitim
Bilimleri Enstitüsü.
- Şerabatır, S. (2008). İlköğretim 6. ve 7. sınıf öğrencilerinin İngilizce dersinde kullandıkları kelime
öğrenme stratejileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Bolu: Abant İzzet Baysal
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Tabak, G. ve Göçer, A. (2014). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kullanılabilecek fiziksel–
duygusal–kültürel yöntem: kuramsal bir çalışma. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi
3(2): 152-162.
- Terefe, D. (2016). Imperatives of multicultural education ın ethiopia: reflections on awareness,
practices, and challenges ın our higher learning ınstitutions. Journal of Culture, Society and
Development 22: 39-50.
- Tuncer, U. (2011) the adaptatıon and development of “metacognıtıve readıng strategıes
questıonnaıre” and “readıng strategy use scale” for Turkısh learners learnıng englısh as a
foreıgn language. Mersin: Mersin Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü İngiliz Dili
Eğitimi Anabilim Dalı
- Xhaferi, B. and Xhaferi, G. (2012). Teachers’ perceptions of multilingual education and teaching ın
a multilingual classroom-the case of the republic of Macedonia”. Jesikovlovlje, 13(2), 679-
696.
- Yaman, H. ve Tulumcu, F.M. (2016). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenenler için dinleme becerisi öz
yeterlik ölçeği geliştirilmesi”. Turkish Studies - International Periodical for the Languages,
Literature and History of Turkish or Turkic 11(3): 2371-2386, ISSN: 1308-2140,
www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.9327,
ANKARA-TURKEY.
- Yeşil, R. (2014). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin sorumluluk eğitimi stratejilerinin
incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 29(2): 282-294.
- Yeşilyurt, A. (2017). Arapça konuşma becerisi özyeterlik algısı ölçeğinin geliştirilmesi. Turkish
Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or
Turkic 12(6): 881-902, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number:
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.11596, ANKARA-TURKEY.