Ürgüp Sucuoğlu Konağı Duvar Resimleri ve Koruma Sorunu

Ürgüp, Kapadokya Bölgesi yerleşmelerinin en önemlilerinden olup Nevşehir’in 20 km doğusunda yer almaktadır. Bölge gayrimüslim nüfusun yoğun olarak yaşadığı bir bölge olmasına karşın Müslüman nüfusa ait mahallelerde konut ve dini mimari yoğunluğu da dikkati çekmektedir. Bu konutlardan günümüze ulaşmış olan ve dikkati çeken konut günümüzde Sucuoğlu Konağı olarak bilinen konut olup çalışmamızda başodasında yer alan iki kent manzarası aktarılacaktır. İstanbul ve Edirne manzaraları belgeci olması dikkati çekerken dönemin ruhuna uygun imgelerle dolu olması farklıdır. Her iki kente de gökyüzünde aynı anda zeplin, balon ve uçak görülmesi kayda değer bir özellik olarak dikkati çeker. İstanbul’un 20. yüzyıl başındaki kalabalık olmasının yanı sıra boğaz trafiği betimlenirken bütün camiler ve köprüler de görülmektedir. Edirne manzarası ise köprü, tren, camilerin üzerinde zeplin ve uçaklar ile dikkati çeker. Çalışmada İstanbul ve Edirne kentlerinin nasıl betimlendiği anlatılırken değişim ve gelişmelerle birlikte dönemin gündeminde yer alan gökyüzündeki yenilikler ve Osmanlı İmparatorluğu’nun bu gelişmeleri nasıl izlediği gösterilecektir. Tarihte hiçbir an yoktur ki balon, uçak ve zeplin aynı anda hem İstanbul hem de Edirne’de havada yer alsın. Dolayısıyla Osmanlı İmparatorluğu havacılık açısından yenilikleri takip ettiği yayınlardan anlaşılırken duvar resimlerinin görsel haber aracı gibi kullanıldığını söylemek olasıdır. Resmin günümüzdeki durumu içler acısıdır. Sprey boyayla yazılmış ve kazınmış aşk itirafları, tarihi ve kültürel mirasın cahil, vandal insanların elinde hoyratça zarar gördüğünü gösterir. Bu çalışmada resimler üzeri boyanmadan önce çekilen fotoğraflarla değerlendirilecektir.

PDF

___

Anonim. (b.t.). Gökyüzünde bir Türk kadını, Belkıs Şevket Hanım. C4 Defence Türkiye’nin ilk ve tek online savunma dergisi, 29, 117-131.
Çakır, S. (2013). Osmanlı Kadın Hareketi. Metis Yayınları.
Kazancıgil, R. (1986). Hafız Rakım Ertür'ün anılarından Balkan Savaşında Edirne savunması günleri. Edirne Araştırma Merkezi Yayınları.
Karabulut, U. & Doğan, S. (2015). İstanbul Semalarında Uçan İlk Türk Kadını: Belkıs Şevket Hanım. Belgi, 10(2), 1393-1401.
Kurt, E. (2018). Türk hava kuvvetlerinin kuruluşunda bağış ve yardımlar (1911-1914) [Yayımlanmamış doktora tezi]. Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü.
Özbek, Y. (2005). Mustafa Paşa (Sinasos) Evlerinde Duvar Resimleri. Mustafa Paşa Yerel Gündem 21 Kent Konseyi Yayınları.
Özbek, Y. (2014). Kapadokya’da Osmanlı Dönemi Duvar Resimlerinde Kent Tasvirleri. Mediterranean Journal of Humanities, IV/1, 215-230.
Özgüven, B., Meral, A., Alkan, S. (2014). Docomomo-Edirne Balon Hangarı. docomomo türkiye ulusal çalışma grubu, Yapı/Yerleşim Tanıtım Formu.
Renda, G. (1977). Batılılaşma Döneminde Türk Resim Sanatı 1700-1850. Hacettepe Üniversitesi Yayınları
Tekinalp Şahin, P. (2002). Batılılaşma dönemi duvar resmi. K. Çiçek., S. Koca., H.C. Güzel (Ed.), Türkler 15 içinde (440- 444). Yeni Türkiye Yayınları.
Parlak Uğurlu, B. (2020). Anadolu’da Son Dönem Osmanlı Duvar Resimlerinde Kent İmgeleri. Literatür Yayınları.
Yalçın, O. (2016). Havacılık, hava gücünün doğuşu ve Birinci Dünya Savaşına etkisi. Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 59, 181-236.
İnternet Kaynakları
Guillaume Berggren Panorama of Constantinople. (2021, Aralık 20). Wikipedia. https://en.m.wikipedia.org/wiki/File:Guillaume_Berggren__Panorama_of_Constantinopl _(1880s).jpg
Guillaume Gustave Berggen. (2021, Aralık 20). tr.travelogues.gr. https://tr.travelogues.gr/collection.php?view=101
Belkıs Şevket. (2021, Aralık 20). havayolu101.com. https://www.havayolu101.com/2009/04/07/tayyaredeki-ilk-kadin/
Zeplin hangarı. (2021, Aralık 20). insaatgundemi.com. https://www.insaatgundemi.com/49321.html
İlk El Kaynakları
Servet-i Fünun ,http://www.servetifunundergisi.com 33146/s.4, 1312/1894
Harp Mecmuası, https://kutuphane.ttk.gov.tr › Temmuz 1332/1916, sayı 11