20495

Ulaşım coğrafyası açısından Ovit geçidi

Karayolu geçitleri, ulaşım açısından çok önemli geçiş noktalarını oluşturmaktadır. Özellikle dağlık alanların aşılmasını kolaylaştıran bu geçitler, Karadeniz Bölgesi gibi, dağların kıyıya paralel uzandığı sahalarda ayrı bir önem kazanmaktadır. Karadeniz Bölgesi’nde kıyı ile iç kesimler arasında karayolu ulaşımını sağlayan bu önemli geçitlerden birisi de en yüksek yeri 2640 m. olan Ovit Geçidi’dir. Erzurum-Rize Karayolunun (D–925) İspir-İkizdere mevkileri arasında yer alan geçit; idari olarak İkizdere ilçesinin Sivrikaya köyü sınırları içinde bulunmaktadır. Bu çalışmada, Ovit Geçidi’nin coğrafi özellikleri ulaşım coğrafyası yöntemleri ile incelenmeye çalışılmış; yerinde yapılan gözlem ve incelemeler doğrultusunda mevcut sorunların tespit edilmesi amaçlanmıştır. Geçidin yıl boyu açık tutulması ve Erzurum-Rize Karayoluna işlerlik kazandırılması için alınması gereken tedbirler, coğrafi bir bakış açısı ile incelenip analiz edilmeye çalışılmıştır.

Ovit pass in view of transportation geography

Road passes are important points of passage for transportation. Such passes facilitating crossing especially the mountainous areas, gain a special importance in the areas where mountains are parallel to the coasts, like in Black Sea Region. One of the passages allowing transportation between the coast and the internal parts in the Black Sea region is the Ovit Pass whose highest point is 2640 meters. The pass located between İspir and İkizdere on Erzurum-Rize Road (D-925) is administratively within the borders of Sivrikaya village of İkizdere. In this study, the geographical features of the Ovit Pass were aimed to be investigated by methods of geography of transportation; and the current problems were aimed to be determined according to the observations and investigations in the area. The measures to be taken to keep the pass open through the year and make Erzurum-Rize Road effective were attempted to be investigated and analysed from a geographical perspective.

PDF

___

ARINÇ, Kenan, (2000). “Ulaşım Coğrafyası Açısından Bir İnceleme: Rahva Düzlüğü”, Doğu Coğrafya Dergisi, S: 3, s. 25–47.
BEKDEMİR, Ünsal, (2007). Karadeniz Kıyı Kentleri (Samsun Hopa Arası), Çizgi Kitabevi, Konya.
BULUT, İhsan, vd., (2004). “Erzurum-Artvin Karayolu’nda (Uzundere-Yusufeli Arası) Doğal Afetlerin (Kaya Düşmesi ve Çamur Seli) Ulaşıma Etkileri”, Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, S: 33, s. 117–131.
COŞKUN, Ogün, (2009). İkizdere İlçesinin Beşeri ve Ekonomik Coğrafyası, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Erzurum.
DAĞCI, İsak, (1999). Ovit Yöresinde (Rize-İkizdere) Geçici Yerleşmeler, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Samsun.
DOĞANAY, Hayati, (1998). Türkiye Ekonomik Coğrafyası, 3. Baskı, Çizgi Kitabevi Yayınları, Konya.
DOĞANAY, Hayati, KOCA, Halil, (1998). “Ulaşımın Yerleşmeye Etkilerine İki Tipik Örnek: Fevzipaşa ve Nurdağı Kasabaları”, Türk Coğrafya Dergisi, S: 33, s. 1–25.
GİRGİN, Mustafa, BULUT İhsan, SEVİNDİ Cemal, (2001). “Türkiye’deki Karayolu Geçitleri”, Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, S: 27, s. 89–109.
GÖK Yaşar, (2000). “Çevre Yollarının Erzurum Peyzajına Etkileri”, Türk Coğrafya Dergisi, S:35, s. 155–173.
GÜRSOY, Rüştü, Cevat, (1975). “Türkiye’nin Tabii Yolları”, Türk Coğrafya Dergisi, S: 26, s. 24–34.
İZBIRAK, Reşat, (1992). Coğrafya Terimleri Sözlüğü, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, MEB Basımevi, İstanbul.
KADIOĞLU, Yahya, (2006). “Zigana (Kalkanlı) Geçidi’nin Karayolu Ulaşımındaki Rolü ve Önemi”, Türk Coğrafya Dergisi, S:44, s. 45–60.
KARAHAN, Faris, (2003). Erzurum-Rize Karayolu Koridoru Peyzaj Plânlaması ve Manzara Yolu Olarak Kullanıma Sunulma Olanakları, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Erzurum.
KOCA, Halil, ÖZDEMİR, Ünal, ŞAHİN, Fevzi, İbrahim, (2005). “Ulaşım Coğrafyası Açısından Gülek Boğazı”, Doğu Coğrafya Dergisi, S: 14, s.7–31.
KÖSE, Abdullah, (1991). İspir ve Çevresinin Bölgesel Coğrafya Etüdü, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Erzurum.
MTA, (1998). 1/100.000 Ölçekli Açınsama Nitelikli Türkiye Jeoloji Haritaları, No: 60, Tortum-D 31 Paftası, Jeoloji Etütleri Dairesi, Ankara.
MTA, (2007). 1/500.000 Ölçekli Türkiye Heyelan Envanteri Haritası Trabzon Paftası, MTA Özel Yayın Serisi–9, Ankara.
ÖNCÜ, Servet, Ali, (2008). “Erzurum Valisi Mehmet Emin (Yurdakul) Bey’in Erzurum-Trabzon Yollarıyla İlgili Bir Raporu (1912)”, Uluslararası Karadeniz İncelemeleri Dergisi, S: 4, s. 61–71.
ÖZDEMİR, Ünal, (2008). “Ulaşım Coğrafyası Açısından Önemli Bir Güzergâh: Karabük-Bartın Karayolu”, Doğu Coğrafya Dergisi, S: 19, s: 213–231.
SEVER, Ramazan, (2005). “Erzurum-Bingöl Karayolu’nda Ulaşımı Güçleştiren Coğrafi Etmenler”, Doğu Coğrafya Dergisi, S:14, s. 283–311.
ŞAHİN, Fevzi, Ġbrahim, (2006). “Sakaltutan Geçidi’nin (Erzincan) Karayolu Ulaşımındaki Önemi”, Doğu Coğrafya Dergisi, S:15, s.7–33.
ŞAHİN, Fevzi, İbrahim, (2007). “Belen Geçidi’nde Coğrafi Gözlemler”, Doğu Coğrafya Dergisi, S: 17, s. 65–86.
TIRAŞ, Mehmet, (2002). “UlaĢımın Yerleşmeye Etkisine Bir Örnek “Pozantı”, Türk Coğrafya Dergisi, S: 38, s. 121-133.
TÜMERTEKİN, Erol, ÖZGÜÇ Nazmiye, (2009). Ekonomik Coğrafya - Küreselleşme ve Kalkınma -, Çantay Kitabevi, İstanbul.
TÜMERTEKİN, Erol, (1987). Ulaşım Coğrafyası, İ.Ü. Edebiyat Fakültesi, Yayın No: 2053, Coğrafya Enstitüsü Yayınları No: 85, İkinci Baskı, İstanbul.
YAZICI, Hakkı, (1995a). “Kızıldağ (Sivas) Geçidi Çevresinde Coğrafi Gözlemler”, Türk Coğrafya Dergisi, S: 30, s: 97–113.
YAZICI, Hakkı, (1995b). “Sansa Boğazı’nın (Erzincan) Kara ve Demiryolu Ulaşımındaki Önemi”, Doğu Coğrafya Dergisi, S: 1, s. 56–474.
www.kgm.gov.tr
www.tuik.gov.tr