Tercümenin bir başkalaşım boyutu: metamorfizme

Dikkatle incelendiğinde görülür ki tercüme bir başkalaşma ve başkalaştırmadan ibarettir. Bir mütercim, kaynak bir dil içindeki anlam ve mesajı karşı bir dile aktarmak için, kaynak dilin sesbirimlerini karşı dilin sesbirimleriyle değiştirir. Bu işlem tercümenin esasını teşkil eder. Dolayısıyla ortaya bir değişme ve bir başkalaşma çıkar. Bu değişmeyle birlikte mesaj karşı dilin kodlarıyla karşı zihinlerde canlanmaya başlar. Tercüme faaliyetine ve tercüme eserlere bakıldığında bir dilin bütün görünümlerinin değiştiği gözlenir. Bir tercüme süreci sonucunda kaynak dilin ses düzeninde, sözdiziminde ve ifade biçiminde ciddi başkalaşmalar gözlenir. İşte bu açıdan tercüme tabiattaki metamorfizme olayıyla birçok yönden benzerlik gösterir. Bu çalışmada bu benzerlikler istikametinden bakılarak yapılmış bir tercüme tanımı bulacaksınız.

Another aspect of translation: metamorphosis

When it is carefully observed it is seen that the translation is a metamorphosis, that is, a sort of exchanging. A translator exchanges a source lanuage’s phonemes with a target language’s phonemes to move the message in the source language’s codes. This transaction is basic of translation. In the end of this transaction an alteration occurs. Together with this alteration the message or meaning is animated through the target language’s codes. When we look into the translation’s activity or translated books and speechs we see that a language’s appearance is totally exchanging. When we look into outcome of a translation’s process we can see that source language’s phoneme and its syntax systems have been changed. Because of this, translation look likes metamorphosis which occurs in nature. In this study you can find different translation’s definition that is connected with this perpective.

PDF

___

AKSAN Doğan (2007) Her Yönüyle Dil, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
AYVERDİ İlhan (2005) Misalli Büyük Türkçe Sözlük, İstanbul: Kubbealtı Neşriyat.
BANGUOĞLU Tahsin (1974) Türkçenin Grameri, İstanbul: Baha Matbaası.
BASSNETT Susan (2008) Translation Studies, London and Newyork: Routledge.
CATFORT J. C. (1965) A Linguistic Teori of Translation, Hong Kong: Carrie Printing Company.
EDİSKUN Haydar (1985) Türk Dilbilgisi, İstanbul: Remzi Kitabevi.
ERGİN Muharrem (1990) Türk Dili, İstanbul: Bayrak Basım Yayım Tanıtım.
GENCAN T. N. (2001) Dil Bilgisi, Ankara: Ayraç Yayınevi.
GÖKTÜRK Akşit (2008) Çeviri. Dillerin Dili, İstanbul: YKY.
GUTKNECHT Christop (2000) Translation, The Handbook of Linguistics, Edited by Mark Arnof and Janie Rees-Miller, UK: Blackwell, s. 693.
GUTT Ernst-August (2000) Translation and Relevance, Boston: St. Jerome Publishing.
GÜRBÜZ, Faruk (2009) Tercüme ve Tercüme Prensipleri, İstanbul: Simurg Yayınları.
GÜRBÜZ Faruk (2004) Tercüme Problemleri ve Mealler, İstanbul: İnsan Yayınları.
İZBIRAK ReĢat 1992) Coğrafya Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
KARAMAN H. TOPALOĞLU B. (1974) Arapça Okuma ve Eski Metinler Kitabı, İstanbul: Ahmet Matbaası
KARAMAN H. TOPALOĞLU, B. (1982) Arap Dili ve Edebiyatından Tercümeler, İstanbul: Elif Ofset.
Kitab-ı Mukaddes (1997) Kitabı Mukaddes Şirketi İstanbul.
MERİÇ Cemil (2004) Umrandan Uygarlığa, İstanbul: İletişim Yayınları.
MERİÇ Cemil (1992) Bu Ülke, İstanbul: İletişim Yayınları.
MORAN A. VAHİD (1971) Türkçe-İngilizce Sözlük, İstanbul: Millî Eğitim Basımevi.
MUTÇALI Serdar (1995) Arapça Türkçe Sözlük, İstanbul: Dağarcık.
NEWMARK Peter (1981) Approaches to Translation, Pergamon İnstiute of English.
ÖNER Bengi, IĢın (1999) Çeviri Bir Süreçtir Ya Çeviribilim? İstanbul: Sel Yayıncılık.
SEİDL J. ve MCMORDİE, W. Çev. C. TAŞÇI (1992) İngilizce Deyimler, İstanbul İnkılâp Kitabevi.
URALGİRAY Yusuf (1986) Arabça İlk ve İleri Dilbilgisi, Riyad: Tebliğ Yayınları.
YAĞCI Öner (1999) Cumhuriyet Dönemi Edebiyat Çevirileri Seçkisi, Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları.