TÜRKİYE’DE DARBE VE MÜZİK

Darbe tüm dünyada olduğu gibi ülkemizin de başlıca sorunlarından biridir. Darbeyi tanımlayacak olursak: Bir ülkede silahlı kuvvetler mensuplarının silah zoru ile ülke yönetimine el koyması. Hükûmetlerin, ekonomik ve sosyal sorunları çözmekte başarısız oldukları iddiası, cuntacılar tarafından askeri darbelerin başlıca sebebi olarak gösterilir. Zaman zaman ordu tarafından hükûmetlere verilen muhtıralar da darbe benzeri sonuçlar doğurabilir. Darbeler siyaset tarihinin uzun zamandır bir parçasıdır. Örneğin Roma İmparatoru Jül Sezar bir darbe kurbanı olmuştur ve bazı Roma imparatorları iktidara darbeyle gelmiştir. 1799'da Napolyon da Fransa'da iktidarı bir darbeyle ele geçirmişti. Antik Yunan ve Hindistan kentlerinde darbeler fazlasıyla yaygındı. Darbeler 20. yüzyılda yaygın biçimde Latin Amerika'da Arjantin, Şili, Asya'da Birmanya, Afrika'da ve Avrupa'da Yunanistan, Asya'da Türkiye gibi özellikle gelişmekte olan ülkelerde gözlenmiştir. Her ne kadar darbe ve darbe girişimlerini hiçbir ülke yaşamak istemese de özellikle Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde bu olaylar yaşanmış ve büyük neticeler doğurmuştur. Darbe yaşanan tüm toplumlar, hemen hemen her düzeyde değerlerini yitirmiş, her türlü toplumsal ilişki parasal ilişkiye ve çıkar ilişkisine dönüştürülmüştür. Bireysel ailelerin üyelerini de içine alan bu çürümüşlük, her türlü toplumsal faaliyetin en önemli engeli durumuna gelmiştir. Toplumsal güvensizlik, çürümüşlük, yozlaşma, bir yandan tüketime yönelik yasa dışı yaşam istemleriyle her türlü ahlaki değerlerin etkisizleşmesine neden olurken, diğer yandan arabesk kültürün yaygınlaşmasına neden olmuştur. Darbelerin ve darbe girişimlerinin ülkelerin sosyal, ekonomik, siyasi, kültürel, psikolojik, kısacası hemen hemen her türlü alanına zararı olmuştur. Tabi ki bu zarardan Müzik, Müzik Kültürü, Müzik Eğitimi, Müzik Sektörü ve Müzik teknolojisi de son derece etkilenmiştir. Bu çalışma da darbelerin ve darbe girişimlerinin ülkemizde müziğin tüm alanlarını da ne şekilde etkilediğini, ülkemiz müzik kültürüne verdikleri zararın ne derece büyük olduğunu inceleyeceğiz. Araştırmanın amacı ülkemizde yaşanan ve kalkışılan darbe olaylarının şu anki müzik kimliğimize ve gelecekteki müzik kültürümüze ne boyutta zarar verdiğini belirlemektir. Araştırmanın problemini ülkemizde yaşanan ve kalkışılan darbe olaylarının şu anki müzik kimliğimize ve gelecekteki müzik kültürümüze ne boyutta zarar verdiğini belirledikten sonra; Müzik, Müzik Kültürü, Müzik Eğitimi, Müzik Sektörü ve Müzik teknolojisi alanlarına verdiği zararlar belirlenip, iyileştirme çalışmaları için öneriler ve bir daha bu tarz olaylardan müzik kültürümüzün etkilenmemesi için önlemler sunmaktır. Bu araştırma Cumhuriyet döneminden beri ülkemizde yaşanan ve kalkışılan darbe olaylarının müzik kimliğimize ve kültürümüze verdiği zararı genel bir bakış açısıyla incelenmesi ve araştırmacılara, alan uzmanlarına kaynak teşkil etmesi açısından önemlidir. Araştırmada, Cumhuriyet döneminden beri ülkemizde yaşanan ve kalkışılan darbe olaylarının müzik kimliğimize ve kültürümüze verdiği zararlar betimlemeye çalışılmıştır. Araştırma nitel araştırma yaklaşımına uygun, betimsel tarama modelindedir. Nitel çalışmalar, doküman inceleme, araştırılması hedeflenen olgu ve olaylar hakkında bilgi içeren yazılı

COUP AND MUSIC IN TURKEY

The coup is one of the major problems of our country as it is in the whole world. If we define the coup d'état: In a country, the members of the armed forces must confiscate the country by force. Government claims that they are unsuccessful in solving economic and social problems are cited by cuntacılar as the main reason for military coups. Circumstances that have been given to the governments from time to time by the army may have impact-like consequences. Dwarves are a longstanding part of the history of politics. For example, the Roman Emperor Julius Caesar became a victim of a coup, and some Roman emperors came to power with a coup. In 1799 Napoleon took power in France with a coup d'etat. In Ancient Greek and Indian cities, collisions were highly prevalent. Doublets were widespread in the 20th century, especially in developing countries such as Arjan-tin in Latin America, Burma in Chile, Burma in Asia, Greece in Europe and Greece in Europe, and Turkey in Asia. Although no country wants to live in coup d'état and coup attempts, these events have been experienced especially in developing countries like Turkey and have produced great results. All societies experiencing coups have lost their values at almost every level and every kind of social relationship has been transformed into monetary relation and interest relation. This decay, including members of individual families, has been the most important disability of any kind of social activity. While causing social insecurity, corruption, degeneration and extinction of life for consumption on the one hand, all kinds of moral values are rendered ineffective, on the other hand the arabesque culture has become widespread. Dwarves and coup attempts have been a hurdle to almost every area of the country's social, economic, political, cultural, psychological, and shortly. Of course, Music, Music Culture, Music Education, Music Sector and Music Technology were also affected by this damage. In this study, we will examine the impact of the coup d'état and coup attempts on all areas of music in our country, and the extent of the damage to the music culture of our country. The purpose of the investigation is to determine the impacts of the events that took place in our country and the impacts that have taken place, on our current music identity and future music culture and scale. After determining the problem of the research that happened in our country and the impacts that are being attempted, determine the damage to our current music identity and future music culture and size; Music, culture of music, music education, music industry and music technology in the areas of damage identified, suggestions for improvement studies, and again, to prevent the impact of our music culture is to offer. This research is important from the point of view that the impacts of the coup events that have taken place in our country since the Republican era have been investigated with a general view of our music identity and culture and magazines, and that the researcher is a source for field experts. In the survey, attempts have been made to describe the damages caused by the events of the coup, which have been experienced in our country since the Republican era and which have been attempted, to our music identity and culture and culture. Research is a descriptive screening model that is appropriate for the qualitative research approach. Qualitative studies include analyzing documents, analyzing written materials that contain information about events and events targeted for research . The screening model is "an approach aimed at describing the past or present situation as it exists" (Karasar, 2006: 77)

___

  • Akıncı, Abdulvahap, “Türkiye’nin Darbe Geleneği: 1960 ve 1971 Müdahaleleri”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 1, s. 63.
  • Altun, Fahrettin, Modernleşme Kuramı: Eleştirel Bir Giriş, Yöneliş Yay., İstanbul, 2002.
  • Aydın, Suavi – Yüksel Taşkın, 1960’tan Günümüze Türkiye Tarihi, İletişim Yayınları, İstanbul, 2014.
  • Badeli, Nahsen, Türkiye’nin Son Yüzyılı ve Sosyal Demokrasi, Alter Yay., Ankara, 2012.
  • Boztaş, Asena, “Türk Demokrasisine Müdahaleler, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl: 2012, Cilt: 9, Sayı: 19, S. 65‐73.
  • Börekçi, Ülkü Ayşe Oğuzhan, “Siyaset, Medya ve Ordu Üçgeninde 27 Mayıs Atmosferi: ‘Karanlığa Direnen Yıldız’ Üzerinden Bir Bakış” International PeriodicalForTheLangua‐ ges, LiteratureandHistory of TurkishorTurkic Volume 8/9 Summer 2013, p. 1913‐ 1932, Ankara‐ Turkey.
  • Çakmak, Diren, “Türkiye’de Asker‐Hükümet İlişkisi: Albay Talat Aydemir Örneği”, Akademik Bakış, Cilt I, Sayı: 2, Yaz 2008. ‐Dahl, A. Robert, Demokrasi Üstüne, (Çev. Betül Kadıoğlu), phoenix Yayınevi, İstanbul 2001.
  • Dursun, Davut, 27 Mayıs Darbesi Siyaset, Şehir Yay., İstanbul, 2001. ‐ERSOY, Tolga, Pervin Erbil, Zekeriya Boztepe, Türkiye’de Darbeler ve Provokasyonlar, Öteki Yay., Ankara, 1998.
  • Bahar, s. 150‐154. ‐Gökçe, Ali Fuat, “Asker‐Sivil İlişkilerinde Değişim ve Dönüşüm, Mağduriyetler ve sonuçlar”, “Kamu Yönetiminde Değişim ve Güncel Sorunlar”, İsimli Kitapta Bölüm, Editör: Eyüp Günay İşbir, Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü 60. Yıl Özel Yayını, Ankara.
  • Gürsoytrak, Suphi, Darbeler, Demirkırat’ lar ve 27 Mayıs, Hazırlayan: Sadık Göksu, Anahtar Kitaplar Yay, İstanbul. İhtilaller ve Darbeler Tarihi, Çev: Sabiha Bozdağlı, Güneş Yay., İstanbul, 1996.
  • İnalcık, Halil, Atatürk ve Demokratik Türkiye, Kırmızı Yay., İstanbul, 2007.
  • Kekeç, Ahmet, CIA ve 12 Eylül Bir İhtilalin Romanı, Emre Yay., İstanbul, 1993. Kemal, Mehmed, Bu Darbeler Kimin İçin?, Cem Yay., İstanbul, 1986.
  • Lewis, Bernard, Demokrasinin Türkiye Serüveni, YKY Yay., İstanbul, 2007.
  • Ortaylı, İlber, Türkiye’nin Yakın Tarihi, Timaş Yayınları, İstanbul, 2012.
  • Yetkin, Çetin, Türkiye’de Askeri Darbeler ve Amerika, 27 Mayıs 1960‐ 12 Mart 1971‐ 12 Eylül 1980, Kilit Yayınları, 2012, İstanbul.
  • Yetkin, Çetin, Türkiye’de Askeri Darbeler ve Amerika, Ümit Yay., 1995, Ankara. ‐Yılmaz, Hakan, Tarih Boyunca İhtilaller ve Darbeler, Timaş Yay., İstanbul, 2000.