193114

27 MAYIS 1960 DARBESİ DÖNEMİ ÇİZGİSEL MİZAH VE DEMOKRASİ

Demokrasinin tarihini Antik Yunan'a kadar götürmek mümkündür. Ancak modern anlamdaki demokrasinin 18. yüzyılın sonlarından itibaren kısa bir geçmişi bulunmaktadır. Modern anlamdaki demokrasinin en açık tanımını 1864 yılında Abraham Lincoln tarafından verilen Gettysburg Söylevi'nde bulmak mümkündür. Burada Lincoln demokrasiyi "Halkın halk tarafından, halk için yönetimi" olarak tanımlamış ve erdemlerinden dolayı övmüştür. Anthony Arblaster ise demokrasinin çok eskilere dayanan tarihinde birçok farklı anlamlarda ve uygulamalarda kullanıldığını söylemektedir. Demokrasi, insanoğlunun verili tarihinde hep daha demokratik olanı arayan bir idealler manzumesidir. Bu ideaya ulaşmak için toplumlar çaba harcamaktadır. Toplumların demokratikleşme adına harcadıkları çaba ile birlikte çeşitli kırılmalar yaşanmaktadır. Bu kırılmaların onarımı demokrasilerin gelişimine katkı sağlamaktadır. Özellikle Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde askeri darbelere gösterilen reaksiyonlar adeta bir demokrasi imtihanı olarak düşünülmektedir. Bu çalışmada Türkiye'nin demokratikleşme sürecinde önemli kırılma noktalarından biri olan 27 Mayıs 1960 Darbesi çizgisel mizah perspektifinde sosyolojik açıdan ele alınmıştır. Sürecin anlatımı, çizgisel mizah örnekleri ile desteklenmiştir. 27 Mayıs Darbesini açıklamak için üç dönem belirlenmiştir. Bu dönemler; 27 Mayıs 1960 Darbesi öncesi, 27 Mayıs 1960 Darbesi ve 27 Mayıs 1960 Darbesi sonrasıdır. Toplamda on bir adet çizgisel mizah örneğine yer verilmiştir. Çalışmada verilerin toplanmasında literatür taraması ve dokümantasyon yöntemi kullanılmıştır. Toplanan verilerin yorumlanmasında ise göstergebilimden ve söylem analizinden faydalanılmıştır. Toplanan verilerin analizinde MAXQDA Nitel Veri Analizi Programı kullanılmıştır. Kullanılan çizgisel mizah örnekleri literatür bilgisi de kullanılarak yorumlanmaya çalışılmıştır.

May 27, 1960 COUP PERIOD CARICATURE AND DEMOCRACY

The history of democracy came from ancient Greece. However, modern democracy has a short history from the end of the 18th century. The clearest definition of modern democracy can be found in the Gettysburg Discourse in 1864 given by Abraham Lincoln. Here, Lincoln praised democracy for its virtues, which he described as "democracy is the government of the people, by the people, and for the people". Anthony Arblaster says that democracy is used in many different meanings and practices in its history based on the most egregious. Democracy is a vision of ideals that are always seeking more democratic in the given history of mankind. Societies are making an effort to reach this ideal. Various breaks are experienced with the effort of the societies in the name of democratization. The repair of these breaks contributes to the development of democracies. Especially in the developing countries such as Turkey, the reactions that are shown to military conflicts are thought to be a test of democracy. In this study, one of the most important breaking points in the democratization process of Turkey, The coup in May 27, in 1960, was examined from a sociological standpoint in the perspective of caricature. Continuous expression is supported by examples of caricature. Three terms have been set to explain the May 27 Coup. These periods; Before May 27 1960, May 27 1960 and May 27 1960 after the coup. Eleven samples of caricature have been provided in total. Literature search and documentation methods were employed in collection of data. Semiology and discourse analysis were utilized in interpretation of the data collected. MAXQDA Qualitative Data Analysis Software was used in analysis of the collected data. The findings of the study were also construed through usage of literature.

PDF

___

Ahmad, Feroz, (2010), Demokrasi Sürecinde Türkiye (1945-1980), İstanbul, Hil yayınları.
Altuntaş, Nazahat, (2004), “Farklılık Feminizm ve Demokrasi”, Demokrasi Teorisinde Güncel Tartışmalar, Ankara, Orion Yayınları, ss.35-65.
Arblaster, Anthony, (1999), Demokrasi, Ankara, Doruk Yayınları.
Aydemir, Şevket Süreyya, (1989), Menderes’in Dramı 1899-1960, İstanbul, Remzi Kitapevi.
Başgil, Ali Fuat, (1961), Demokrasi Yolunda, İstanbul, Yağmur Yayınları.
Çavdar2, Tevfik, (2013), Türkiye’nin Demokrasi Tarihi 1950’den Günümüze, Ankara, İmge Kitapevi.
Dahl, A., Robert, (2010), On Democracy, New Haven, CT: Yale University Press. ( Demokrasi Üzerine, çev. Betül Kadıoğlu, Ankara: Phoenix Yayınevi, 2001).
Demirel, Tanel, (2005),”Demokrat Parti”, C-7 Liberalizm, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce, İletişim Yayınları, İstanbul, ss. 480-547.
Dursun, Davut, (1995), Laiklik Siyaset ve Değişim, İstanbul, İnsan Yayınları.
Eraslan, Cezmi, (2008), “Atatürk’ten Sonra, Türkiye’nin İç Politikası” Türkiye Cumhuriyeti Tarihi 2, ss. 519-643.
Eroğlu, Cem, (1989), Demokrat Parti –Tarihi ve İdeolojisi, Ankara, İmge Yayınları.
Kalsın, Berrin, (2015), Türk Basınının Sınavı Darbeler, Katliamlar, Suikastlar, İstanbul, Literatürk Academia.
Karpat, Kemal, H, (2013), Türk Demokrasi Tarihi (1839-1950), İstanbul, Timaş Yayınları.
Karpat, Kemal, H, (2013), Türk Demokrasi Tarihi (1950’den günümüze), İstanbul, Timaş Yayınları.
Kayış, Yasın, (2009), Demokrat Parti Döneminde Siyasi Karikatür, İstanbul, Libra Yayıncılık.
Kocabaş, Süleyman, (2009), Türkiye’de Demokrasi Buhranı, İstanbul, Bayrak Yayıncılık.
Koçak, Cemil, (1997), “Siyasal Tarih(1923-1950)”, Türkiye Tarihi 4 Çağdaş Türkiye 1908-1980, İstanbul, Cem Yayınevi, ss.85-172.
Mazıcı, Nurşen, (2009), “ 27 Mayıs Kemalizmin Restorasyonu Mu?” C-2 Kemalizm, İçinde: Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce, İletişim Yayınları, İstanbul, ss.555-570.
MERRIAM, Sharan B. (2013), Nitel Araştırma Desen ve Uygulama için bir Rehber, Çeviri Editörü: Selahattin Turan, 3. Basımdan Çeviri, Nobel Akademik Yayın: Ankara.
Özdemir, Hikmet, (1997), “Siyasal Tarih (1960-1980)” ,Türkiye Tarihi 4 Çağdaş Türkiye 1908- 1980, İstanbul, Cem Yayınevi, ss.191-260.
Sağlam, Serdar, (2000), “Çağımızın Sanatı Karikatür”, Kök Araştırmalar, Ankara, Kök Sosyal ve Stratejik Araştırmalar Vakfı, Cilt 2, Sayı 2, Güz: 2000, ss.191-202.
Sarıbay2, Ali Yaşar, (1998), Siyaset, Demokrasi Ve Kimlik, Bursa, Asa Kitapevi.
Sartori, Giovanni, (2014), Demokrasi Teorisine Geri Dönüş, İstanbul, Sentez Yayıncılık.
Sayın, Önal, (2014), Göstergebilim ve Sosyoloji, Anı Yayınları, Ankara.
Touraıne, Alain, (2011), Çev: Olcay Kunay, Demokrasi Nedir?, İstanbul, Yapı Kredi Yayınları.
Tuncay, Mete, (1997), “Siyasal Tarih (1950-1960)”, Türkiye Tarihi 4 Çağdaş Türkiye 1908-1980, İstanbul, Cem Yayınevi, Ss.177-187.