20396

TÜRKİYE'DE 15 TEMMUZ DARBESİNİN EKONOMİK ETKİLERİ: DARBE İLE DARBE GİRİŞİMİ KARŞILAŞTIRMAS

Türkiye'nin darbeler tarihinde, 15 Temmuz darbe girişimi niteliği, tasarımı, yapısı ve uygulanması bakımından daha önceki Mayıs 1960 ve Eylül 1980 darbelerine göre temelde önemli farklılık göstermektedir. En önemli fark, 15 Temmuz darbe girişiminde önceki darbelerin aksine iktidarda olan hükümetin darbe girişimiyle el değiştirmemiş olmadığı gibi darbeye girişiminin başarısız olmasında aktif rol oynamıştır. Bu nedenle, 15 Temmuz başarısız darbe girişimi, Türkiye'yi yeni bir ekonomik ve siyasi istikrarsızlığa sürüklemeyi başaramamıştır. Bunda, medya ve iletişim araçlarının da etkin kullanmı, halkın darbeye karşı zamanında tepki vermesine veya direnmesine yardımcı olduğunu ve darbe girişiminin başarızlığa uğramasında önemli bir rolu ve payı olduğunu söylemek gerekir. Darbe ve girişimlerinin ekonomi üzerindeki etkilerini analiz etmek için bu makalede yer alan ekonometrik analizlerde hem yıllık hem de günlük veriler kullanılmıştır. Makalenin amacı 1960 ve 1980 darbelerinin ekonomik etkilerini ortaya koyarak sözkonusu darbeleri 15 Temmuz darbe girişimi ile ekonomik yönden karşılaştırmaktır. Sonuçlar, 15 Temmuz darbe teşebbüsünün yıllık veri ekonometrik analizi ile reel GSYİH üzerinde çok az veya kısa dönemli olumsuz bir etkisi olduğunu gösteriyor. Günlük analizde, kısa vadeli (anlık veya günlük) etki, döviz kurundaki ve borsadaki artıştan kaynaklanmaktadır. Uzun vadede (6 aylık dönemde) ise hem döviz kuru hem de faiz oranları üzerindeki etkisi kalıcı olarak artmış görülmektedir. Sonuç olarak, 15 Temmuz 2016 darbe girişiminin etkisi 1960 darbesinin onda biri ve 1980 darbesinin ise beşte biri kadar olduğu söylenebilir

ECONOMIC EFFECTS OF JULY 15 COUP ATTEMPT IN TURKEY: COMPARING COUP ATTEMPT VS. COUP D’ÉTAT

In the coup histories of Turkey; its basic character, design, structure and implementation process of July 15 Coup attempts differ fundamentally from the previous 1960s and 1980s coups d’états. The most important difference is that the coup attempt has not changed government hands, unlike the previous coups. Therefore, recent failed coup attempt did not succeed in dragging Turkey into a new economic and political instability. Media and communication tools have made an important contribution to the prevention of the coup attempt as well. In order to analyze the effect of coups and coup attempts on the Turkish economy, both yearly and daily data for econometric analysis is used in this paper. Purpose of this study is to reveal the effect of coups in 1960 and 1980 and to compare the July 15 coup attempt with these coups. The results indicate that the July 15 coup attempt has had little or even short-term negative impact on GDP with annual data econometric analysis. In daily analysis, the short-term (immediate or daily) effect is an increase in the exchange rate and an increase in the stock market. In the long run (6 months), both the exchange rate and the interest rates have raised permanently. Consequently, the effect of the 2016 coup attempt is one tenth of 1960 coup, and one fifth of 1980 coup

PDF

___

Acemoglu, Daron and James A. Robinson, 2001, “A Theory of Political Transitions", The American Economic Review, Vol. 91, No. 4, pp. 938-963
Aisen, Ari, and Francisco Jose Veiga, 2011, “How Does Political Instability Affect Economic Growth?", IMF Working Paper.
Alesina, Alberto, Sule Özler, Nouriel Roubini and Phillip Swagel, 1996, “Political Instability and Economic Growth", Journal of Economic Growth, Vol. 1, No. 2 (Jun.), pp. 189-211.
Alesina, Alberto, and Roberto Perrotti, 1994, “The Political Economy of Growth: A Critical Survey of the Recent Literature", The World Bank Review, Vol 8., No. 3
Berger, Daniel, William Easterly, Nathan Nunn, and Shanker Satyanath, 2013, "Commercial Imperialism? Political Influence and Trade during the Cold War", American Economic Review, 103(2): 863-96.
Barro, Robert J., 1991, "Economic Growth in a Cross-Section of Countries." Quarterly Journal of Economics, 106(May): 407-44.
CBRT, 2017, Statistical Data from Electronic Data Delivery System, Access Adress: http://evds.tcmb.gov.tr/index_en.html (Access date: March 2017)
Collier, Paul and Anke Hoeffer, 2006, “Grand Extortion: Coup Risk and Military Spending”, Working paper, Oxford University, Centre for the Study of African Economies.
Collier, Paul and Anke Hoeffer, 2007, “Military Spending and the Risks of Coup d'etat", Working paper, Oxford University, Centre for the Study of African Economies.
Dube, Arindrajit, Ethan Kaplan, and Suresh Naidu, 2011, “Coups, Corporations, and Classified Information", Quarterly Journal of Economics, Quarterly Journal of Economics, Vol. 126, Issue 3.
Kepenek, Yakup ve Nurhan Yentürk, 2005, Türkiye Ekonomisi (İstanbul: Remzi Kitabevi, 19.Baskı).
Krueger, Anne O., and Okan H. Aktan,1992, Swimming Against the Tide: Turkish Trade Reform in the 1980s. San Francisco, California: ICS Press.
Leon, G, (2014). “Loyalty for Sale? Military Spending and Coups d'Etat," Public Choice 159, 363- 383.
Ministry of Development (MoD), 2017, Economic and Social Indicators, Access address: http://www.mod.gov.tr/Pages/EconomicandSocialIndicators.aspx (access date: March 2017)
Ministry of Development (MoD), 2016, “Medium Term Plan (2017-2019)” Access address: http://www.mod.gov.tr/Lists/RecentPublications/Attachments/125/Medium%20Term%20P rogramme%20(2017-2019).pdf (access date: March 2017)
Oktar, Suat ve Arzu Varlı (2010), “Türkiye’de 1950-1954 Döneminde Demokrat Partinin Tarım Politikası”, Marmara Üniversitesi, İİBF Dergisi, 28 (1): 01-22.
Powell, Jonathan M, and Clayton L Thyne, 2012, “Global instances of coups from 1950 to 2010: A new dataset," Journal of Peace Research, 48(2) 249-259
Svolik, Milan W., 2012,The Politics of Authoritarian Rule, Cambridge University Press.
Tokgöz, Erdinç, 2004, Türkiye’nin İktisadi Gelişme Tarihi (1914–2004) (Ankara: İmaj Yayıncılık).
Turkish Statistical Institute (TurkStat), http://www.turkstat.gov.tr, (access date June 2017).
Yücel, M. Serhan (2001), Demokrat Parti ,Ülke Kitapları, ISBN 9756611111, İstanbul
Zurcher, E., (2004) Turkey: A Modern History (London: I.B. Tauris), p. 267.