TÜRKİYE’DE BİYOLOJİ EĞİTİMİ ALANINDA YAPILMIŞ LİSANSÜSTÜ TEZLERİN FARKLI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ
Bu araştırmanın amacı Türkiye’de biyoloji eğitimi araştırmalarında yapılan lisansüstü tezleri farklı değişkenler açısından incelemektir. Yapılan araştırma nitel bir araştırmadır. Araştırma modeli olarak ise belgesel bir araştırmadır. Araştırmanın çalışma evreni, Türkiye’de biyoloji eğitiminde yapılmış lisansüstü tezlerdir. Araştırmada herhangi bir örnekleme gidilmeyerek, YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanında kullanıma açık olan 337 lisansüstü tez araştırmaya dahil edilmiştir. Araştırmanın veri toplama yöntemi doküman inceleme, veri analizi ise içerik ve doküman analizidir. Araştırma sonucunda Türkiye’de biyoloji eğitimi alanında yapılmış lisansüstü tezlerin en çok Gazi Üniversitesi’nde yapıldığı anlaşılmıştır. Ayrıca, lisansüstü tezlerin konuları, en çok biyoloji öğretimi ile konu, beceri ve kavram öğretimi üzerine yoğunlaşmıştır. En az çalışılan konu ise çevre konusudur. Biyoloji eğitimi alanındaki Lisansüstü tezlerin yaklaşık olarak % 50’sinden fazlası nicel yöntem ile yapılmıştır. Araştırma sonuçları göstermektedir ki biyoloji eğitimi alanında yapılan lisansüstü çalışmalar yeterli değildir. Bu çalışmaların nitelik ve nicelik yönünden istenilen seviyelere gelebilmesi için öğrenciler ve öğretmenler lisansüstü eğitime yönlendirilebilir ve bu alanda ilerlemeleri için teşvik edilebilir. Öğretmen eğitimi, üst düzey düşünme becerileri, program geliştirme, kavram öğretimi, alternatif ölçme- değerlendirme gibi alanlarda yapılan çalışmalar oldukça azdır. Bu alanlarda daha fazla araştırmalar yapılabilir. Ayrıca yapılan çalışmalarda deneysel ve tarama yöntemlerine ağırlık verildiği görülmektedir. Fenomenografik yöntem gibi nitel araştırmalara yönelik çalışmalarda yapılabilir. Bunun yanında, bu çalışmanın kapsamının sadece lisansüstü tezlerle sınırlı olduğu düşünüldüğünde, çalışmanın kapsamına makale ve bildirilerde eklenmek suretiyle genişletilebilir.
INVESTIGATION OF DIFFERENT VARIABLES OF MADE IN TURKEY GRADUATE THESIS IN BIOLOGY EDUCATION
The purpose of this postgraduate thesis research done in biology education research is to study in Turkey in terms of different variables. The research made is a qualitative research. As a research model, it is a documentary research. The population of the research are biology graduate thesis made in education in Turkey. 337 undergraduate theses, which are open to use in the database of the YÖK National Dissertation Center, were included in the research. Data collection method of the research is document analysis, data analysis is content and document analysis. The result of research conducted in biology graduate education in Turkey was understood that the thesis made the most Gazi University. In addition, the subjects of postgraduate theses are mostly focused on biology teaching, subject, skill and concept teaching. The least studied subject is the environment. More than 50% of the postgraduate theses in the field of biology education have been done with more quantitative methods. Research results show that post-graduate studies in biology education are not enough. In order for these studies to be able to attain the desired levels in terms of quality and quantity, students and teachers can be directed to postgraduate training and encouraged to progress in this area. Studies conducted in areas such as teacher education, high- level thinking skills, curriculum development, concept teaching, and alternative assessment and evaluation are scarce. Further research can be done in these areas. In addition, experimental studies and screening methods are emphasized. It can be done in qualitative studies such as phenomenological methods. However, if the scope of this work is considered to be limited only to post-graduate theses, it can be expanded by adding articles and notices to the scope of work.
___
- Bahar, M. (2003). Biyoloji eğitiminde kavram yanılgıları ve kavram değişim stratejileri. Kuram ve
Uygulamada Eğitim Bilimleri, 3(1), 27-64.
- Berkant, H. G. (2007). Biyolojik kültür ve biyolojik bilinç yoluyla biyolojik düşünme. Çukurova
Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(33), 1-6.
- Çepni, S. (2012). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş (3. Baskı). Trabzon: Celepler Matbaacılık.
- Demircioğlu, İ.H. (2014). Türkiye' de tarih eğitimi: Sorunları ve çözüm önerileri. Yeni Türkiye,
10(59), s.1176-1186.
- Elban, M. (2017). Investigation of the History Education Researches in Turkey in Terms of Some
Variables (Master's Theses and Dissertations Sample). Universal Journal of Educational
Research 5(9): 1529-1534.
- Erdem, D. (2011). Türkiye’de 2005–2006 Yılları Arasında Yayımlanan Eğitim Bilimleri
Dergilerindeki Makalelerin Bazı Özellikler Açısından İncelenmesi: Betimsel Bir Analiz.
Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 2(1), 140-147.
- Erdoğmuş, F. U.ve Çağıltay, K. (2009). Türkiye’de eğitim teknolojileri alanında yapılan master ve
doktora tezlerinde genel eğilimler. Akademik Bilişim. Akademik Bilişim Konferansı
Bildirileri Harran Üniversitesi.
- Gökçek, T., Babacan, F. Z., Kangal, E., Çakır, N. ve Kül, Y. (2013). 2003-2012 yılları arasında
Türkiye’de karma araştırma yöntemiyle yapılan eğitim çalışmalarının analizi. The Journal of
Academic Social Science Studies, 6(7), 435-456.
- Gümüş, İ., Süleyman, N., Kaya, Y. ve Kırıcı, M. (2007). Yükseköğretimde biyoloji eğitimi ile
sağlanan davranış değişiklikleri. A.Ü. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2), 7787.
- Karadağ, E. (2010). Eğitim bilimleri doktora tezlerinde kullanılan araştırma modelleri: Nitelik
düzeyleri ve analitik hata tipleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 1(1), 49-71.
- Kurt, H. ve Ekici, G. (2013). Biyoloji Öğretmen Adaylarının Bağımsız Kelime İlişkilendirme Testi
Ve Çizme-Yazma Tekniğiyle “Osmoz” Kavramı Konusundaki Bilişsel Yapılarının
Belirlenmesi. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish
or Turkic Volume 8/12, p. 809-829.
- Merriam, S.B. (2013). Nitel araştırma-desen ve uygulama için bir rehber-Oualitative research a guide
to desing and inplementation. (Selahattin Turan, Çev. Ed.), Ankara: Nobel.
- Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (2015). Nitel veri analizi (1. Baskı). (Çev. S. Akbaba Altun, & A.
Ersoy, Ankara: Pegem akademi yayınları.
- Özay Köse, E., Gül, Ş. ve Konu, M. (2014). Türkiye’de sosyal bilimler veri tabanında taranan
biyoloji eğitimi araştırmalarının incelenmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2 (1),
265-276.
- Polat, G. (2010). Eğitim yönetimi ve denetimi anabilim dalında yapılmış lisansüstü tez çalışmalarının
incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
- Selçuk, Z. ve Palancı, M. (2014). Eğitim ve bilim dergisinde yayınlanan araştırmaların eğilimleri:
içerik analizi. Eğitim ve Bilim, 39(173), 430-453.
- Semenderoğlu, F. ve Aydın, H. (2014). Öğrencilerin Biyoteknoloji Ve Genetik Mühendisliği
Konularını Kavramsal Anlamalarına Yapılandırmacı Yaklaşımın Etkisi. International
Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 9/8, p.
751-773.
- Yağmur Şahin, E., Kana, F., & Varışoğlu, B. (2013). Türkçe eğitimi bölümlerinde yapılan lisansüstü
tezlerin araştırma eğilimleri. International Journal of Human Sciences, 10(2), 356-378.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, A. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (9.Baskı), Ankara:
Seçkin yayınları.