TÜRKİYE VE BULGARİSTAN’DA İLKOKUMA YAZMA SÜRECİNDE ÖĞRENCİLERİN ÜRETTİKLERİ YAZILARIN OKUNAKLILIK BAKIMINDAN İNCELENMESİ

Duygu ve düşüncelerin başarılı bir şekilde aktarılmasını sağlayan konuşma ve yazma becerileri, bir takım bilgi ve becerilerin birikimini gerektirmektedir. Bu bilgi ve becerilerin birikiminin temelleri ise ilkokullarda atılmaktadır. İfade edici dil becerilerinden yazma becerisi bireyin akademik, kültürel ve sosyal hayatında en çok kullandığı becerilerdendir. Çocuklar, gelişim sürecinde olmakla birlikte, alıcı dil becerilerinden dinlemeyi ve ifade edici dil becerilerinden konuşmayı okul öncesi dönemde, alıcı dil becerilerinden okuma ve ifade edici dil becerilerinden yazmayı ise ilkokul döneminde kazanmaktadır. İlkokul birinci sınıfta başlayan okuma yazma öğretim süreci şifreleme ve şifreyi çözme etkinliklerinden oluşmaktadır. Okunaklılığın kişiden kişiye değişmeyen evrensel kriterleri vardır. Bir yazı hangi dilde üretilmiş olursa olsun bu kriterlere uyduğu sürece yazı hakkında "okunaklı" hükmü verilebilir. Buradan hareketle bu çalışmada Türkçe ve Bulgarca okuma yazma öğretim sürecinde ilkokul birinci sınıf çocuklarının ürettiği yazıların okunaklılık kriterlerine incelenmesi amaçlanmıştır. Nitel araştırma modelinin durum çalışması tekniğine göre desenlenen bu araştırmada Türkiye'deki veriler 2012-2013 Öğretim Yılında Edirne ilinde ilkokul birinci sınıfa devam eden 15 (9 erkek, 6 kız) öğrencinin ve Bulgaristan'daki veriler ise 2012-2013 Öğretim Yılında başkent Sofya'da birinci sınıfa devam eden 15 (8 kız, 7 erkek) öğrencinin yazı örneklerinden toplanmıştır. Her iki ülkeden alınan yazı örneklerinde harf, hece, kelime, cümle ve metin aşamalarının olmasına dikkat edilmiştir. Okunaklılığın ölçütleri belirlenirken yerli ve yabancı literatür taranmış ve kriterler buna göre belirlenerek araştırmacı tarafından "uygun", "geliştirilmeli" ve "yetersiz" şeklinde derecelendirilmiştir. Araştırmada veriler araştırmacıyla birlikte 5 alan uzmanı tarafından analiz edilmiştir. Veriler araştırmacı tarafından okunaklılık kriterlerine göre ayrı ayrı analiz edilip puanlayıcılar arasındaki güvenirlik katsayısı .87 sayısallaştırılmasında kullanılan yüzde ve frekans ile ifade edilmiş ve öğrenci yazılarından doğrudan alıntılar yapılarak yorumlanmıştır. Yazı örnekleri; yazının satıra doğrusal olarak yerleştirilmesi, kelimeler arası boşluk, harfler arası boşluk, harfi formatına uygun üretme, bitişiklik ve eğiklik olmak üzere altı ana kategoride incelenmiştir. Araştırmanın bulgularının; yazı ve yazma araştırmacılarına, okuma yazma dokümanlarını hazırlayanlara ve materyal tasarımcılarına, sınıf öğretmenlerine ve sınıf öğretmeni adaylarına önemli katkı sağlayacağı düşünülmektedir

INVESTIGATION OF MANUSCRIPT LEGIBILITY PRODUCED BY STUDENTS IN THE PROCESS OF EARLY WRITINGREADING IN TURKEY AND BULGARIA

The successful transfer of thoughts and emotions that speaking and writing skills, know-how requires a number of skills and knowledge. This accumulation of knowledge and skills in the elementary foundations are being laid. One of the expressive language skills writing is from skills of the individual, academic, cultural and social life most used. Children in the process of development, but the receptive language and expressive language skills, listening skills, preschool speech, expressive language, receptive language skills of reading and writing skills in the elementary school are gaining. Starting first grade literacy teaching process consists of encoding and decoding activities. Does not change from person to person are universal criteria for readability. No matter which language you made a post about writing as long as it complies with the criteria "legible" provision given. From this point in the process of teaching reading and writing of this study, Turkish and Bulgarian primary criteria was to investigate the legibility of texts produced by first grade children. This study was designed according to the technique of qualitative case study research model data 2012-2013 academic year in Edirne, Turkey, the first year of primary school going 15 (9 male, 6 female) in the 2012-2013 academic year the student data and Bulgaria capital Sofia the first year of the ongoing 15 (8 female and 7 male) were collected from samples of student writing. Samples taken from both countries, letters, syllables, words, sentences, and attention is paid to the stages of the text. Criteria for determining the legibility of domestic and foreign literature were reviewed and according to the criteria determined by the researcher “enough", "developed" and "inadequate," he rated. The data were analyzed by the researcher and with five experts in the field. Legibility of the data by the researcher analyzed separately according to the criteria of whether the raters’ reliability coefficient was calculated as .87. Analysis results are expressed in terms of percentage and frequency used for the quantification of qualitative data and direct extracts from the writings of students interpreted. Text examples of straight-line placement of text, the space between words, letter-spacing, letter format, suitable to produce, including six main categories of contiguity and the curvature examined. The findings of the study, the writing researchers, reading and writing documents and material authors, designers, classroom teachers and classroom teacher candidates will contribute important

___

  • GÜLTEKİN, M. (2007). Dünyada ve Türkiye’de İlköğretimdeki Yönelimler. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt/Vol.:7- Sayı/No: 2 : 477-502.
  • ÇELENK, S. (2007). İlkokuma Yazma Programı ve Öğretimi. Ankara: Maya Akademi, Genişletilmiş ve Yenilenmiş 6. Baskı, syf: 33.
  • COŞKUN, E. (2007). Yazma Becerisi. (Editörler: Ahmet Kırkkılıç ve Hayati Akyol) İlköğretimde Türkçe Öğretimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık, syf: 56.
  • TDK Türkçe Sözlük. Erişim tarihi: 14.02.13. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.511cfea 9012274.51652787 .
  • GÜLERYÜZ, H. (2002). Türkçe İlkokuma Yazma Öğretimi Kuram ve Uygulamaları. Ankara: Pegem A Yayıncılık, 6. Baskı, syf: 23.
  • DURAN, E. (2009). Bitişik Eğik Yazı Öğretimi Çalışmalarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İlköğretim Anabilim Dalı, Sınıf Öğretmenliği Bilim Dalı.
  • GÜNEŞ, F. (2007). Türkçe Öğretimi ve Zihinsel Yapılandırma. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, syf:162.
  • GÜNEŞ, F. (2000). Uygulamalı Okuma-Yazma Öğretimi. Ankara: Ocak Yayınları, syf: 89.
  • AKYOL, H. (2006). Türkçe İlk Okuma Yazma Öğretimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık, 5. Baskı, syf: 35.
  • CEMALOĞLU, N. (2000). İlk Okuma Yazma Öğretimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, syf: 86. http://en.wikipedia.org/wiki/Cursive (Erişim Tar: 18 Şubat 2013 tarihi).
  • YILDIZ, M. ve Ateş, S. (2010).İlk Okuma Yazmayı Farklı Yöntemlerle Öğrenen İlköğretim 3. Sınıf Öğrencilerinin Yazılarının Okunaklılık ve Yazım Hataları Bakımından Karşılaştırılması. TSA / Yıl: 14, S: 1, Nisan 2010.
  • GÜYER T., Temur T. ve Solmaz E. ( 2009). Bilgisayar Destekli Metin Okunabilirliği Analizi.
  • BEZİRCİ, B. ve Yılmaz, A. E. (2010). Türkçe İçin Yeni Bir Okunabilirlik Ölçütü Önerisi.
  • SIU2010 - IEEE 18.Sinyal İşleme ve İletişim Uygulamaları Kurultayı – Diyarbakır.
  • UYSAL, S. (2008). İlköğretim Yazı Dersi Programının Tarihsel Değişim Süreci İçerisinde Bitişik Yazı Eğitimi. Kastamonu Eğitim Dergisi, Cilt:16 No:1 303-314.
  • TEMUR, T. (2003). Okunabilirlik (Readability) Kavramı. TÜBAR-XIII- Bahar.
  • TEMUR, T., Aksoy, C. C. ve Tabak, H. (2011). Kalemi Kavrama Noktası, Oturuş Şekli Ve Kâğıt Pozisyonu Değişkenleri Açısından İlköğretim Birinci Sınıf Öğrencilerinin Yazma Hızları Ve Hatalarının Değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, Sayı: 191.
  • SASSOON, R. (2006). Handwriting Problems in the Secondary School. London: Paul Chapman Publishing.
  • YILDIZ, M., Yıldırım, K., ve Ateş, S. (2009). Sınıf Öğretmenlerinin Sınıf Tahtasına Yazdıkları Yazıların Okunaklılık Bakımından Öğrencilere Model Olmadaki Uygunluğu. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, Cilt:6, Sayı:2.
  • SENA, L. (2008). The Top 5 Handwriting Problems… and What to Do about Them. OTR/L , SWIDA.
Turkish Studies (Elektronik)-Cover
  • ISSN: 1308-2140
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2006
  • Yayıncı: Mehmet Dursun Erdem