197117

İKTİDAR VE ÇOCUK

Eğitim iktidar ve ideoloji arasında son derece yakın bir ilişki vardır. İktidarlar, toplumu arzu ettikleri değerler doğrultusunda dönüştürmek amacıyla eğitimi kullangelmektedir. Özellikle ulus devletlerin ortaya çıkışı ile eğitime daha çok önem verilmeye başlandı. Bu önem, ulusun inşasında kolektif kimlik oluşumunda eğitimin ayrıcalıklı bir yere sahip olmasından kaynaklanıyordu. Zira ulus devletlerin ortaya çıkışı ile toplumlar artık yeni tanımlamalar ve değerlerle karşı karşıya kaldı. Bu çerçevede eğitim, toplumun ulus devlet olarak inşasının vasıtalarından biri belki de en önemlisi olarak karşımıza çıkar. Hiç şüphesiz ki çocuk eğitimi, bu çerçevede iktidarlar için temel meselelerden biri olmuştur. Durum imparatorluktan ulus devlete geçişte Cumhuriyet yönetici ve elitleri için de benzer bir öneme sahipti. Çocuk eğitimi, milli eğitim politikalar içindeki önemli aşamalardan biri olarak ele alınıyordu. Yeni devlet için yeni insanın yani vatandaşın inşası bağlamında çocuğun cumhuriyet değerleri doğrultusunda inşasını sağlayacak olan çocuk eğitim, merkezi bir yere sahipti. Ancak Cumhuriyet yöneticileri bu süreci yalnız çocuğun eğitimi olarak düşünmemiş, aile ile ilgili tasarımlar başta olmak üzere, yetişkin eğitimi olduğu gibi kadının iyi bir anne olması amacıyla eğitimi de çocuk eğitiminin bir parçası olarak ele alınmıştır. sorumluluklarının bilincinde olan iyi çocuğun inşasında iktidar, eğitim aracılığıyla ideoloji kullanmış ve toplumu dönüştürecek yeni bir nesil inşa etmeye çalışmıştır

PDF

___

ALKAN, Türker (1989) Siyasal Bilinç ve Toplumsal Değişim Ankara, Gündoğdu Yayınları
ALTHUSSER, Louis (1994) İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları, Çev, Yusuf Alp ve Mahmut Özışık, İstanbul, İletişim Yayınları
APPLE, Mıchael W.(2006) Eğitim ve İktidar, İstanbul, Kalkedon Yayınları
BALİBAR, Etienne (2007), “Ulus Biçimi: Tarih ve ideoloji”, Irk Ulus Sınıf Belirsiz Kimlikler, İstanbul, Metis Yayınları, ss.95-117
BİNBAŞIOĞLU, Cavid (1999) “Cumhuriyet Dönemi İlkokul Programları”, 75. Yılda Eğitim, İstanbul, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, ss. 145-165)
CONNERTON, Paul (1999) Toplumlar Nasıl Anımsar, Çev. Alaaddin Şenel, İstanbul, Ayrıntı Yayınları
COPEAUX, Etienne (1998) Tarih Ders Kitaplarında (1931-1993) Türk Tarih Tezinden Türk-İslam Sentezine (çev. Ali Berktay), İstanbul, Tarih Vakfı Yurt Yayınları
ÇİÇEK, Nazan (2012) “Erken Cumhuriyet Döneminde Modern Çocukluk Nosyonunun Görünümleri Üzerine Bir Analiz”, Mülkiye Dergisi, Sayı: 36 (4), ss.69-104
ERDAL, İbrahim(2011) “Ülkü Mecmuasına Göre Erken Cumhuriyet Dönemi Nüfus Politikası (1923-1938)”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 48, ss.779-791
FOUCAULT, Michel (1994) Cinselliğin Tarihi, Cilt:3, İstanbul, Afa Yayınları
GUTEK, Gerald (2006) Eğitime Felsefi ve İdeolojik Yaklaşımlar, Çev. Nesrin Kale, Ankara, Ütopya Yayınları
GÜRBİLEK, Nurdan (1989) “İktidarın Sağlığı” Defter, No: 8, Şubat-Mart, ss.38-44.
HOBSBAWN, Eric J. (1995) 1780’den Günümüze Milletler ve Milliyetçilik, Çev. Osman Akınhay, İstanbul, Ayrıntı Yayınları
İNAL, Kemal (1996) Eğitimde İdeolojik Boyut, Ankara, Doruk Yayınları
---------------- (2004) Eğitim ve İktidar: Türkiye’de Ders Kitaplarında Demokratik ve Milliyetçi Eğilimler, Ankara, Ütopya Yayınevi
İNAN, Arı (1991) Düşünceleriyle Atatürk, Ankara, Türk Tarih Kurumu Basımevi
KAYA, Şükrü (1937) “19 Mayıs 1919’da” Ülkü, Haziran, Cilt: 9, Sayı: 52, ss.241-246
OKÇABOL, Rıfat (1999) “Cumhuriyet Döneminde yetişkin Eğitimi”, 75 Yılda Eğitim, İstanbul, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, ss. 249-262
ÖZTAN, G.G. (2011) Türkiye’de Çocukluğun Politik İnşası, İstanbul, Bilgi Üniversitesi Yayınları
PARLAK, İsmet (2005)Kemalist İdeolojide Eğitim Erken Cumhuriyet Dönemi Tarih ve Yurt Bilgisi Ders Kitapları Üzerine Bir İnceleme, Ankara, Turhan Kitapevi,
SAKAOĞLU, Necdet (1995) “İlkokul Tarih Programları ve ders Kitapları” Tarih ve Öğretimi ve Ders Kitapları, Yay. Haz. S. Özbaran, İstanbul, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, ss.135-144.
-------------------------- (1999) “İlkokul Kitaplarında Cumhuriyet, Yurt, Atatürk, Okul: 1923-1950”, Cumhuriyet ve Çocuk, Yayına Haz. Bekir Onur, Ankara, Ankara Üniversitesi Yayınları, ss. 34-47
SARIKAYA, Makbule (2012), “Gürbüz Çocuk Yarışmaları, Atatürk Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk Dergisi 1(1), ss.201-224
SARIKAYA, Makbule(2009) “Gürbüz Türk Çocuğu Dergisinde Çocuk sağlığı Meselesi” Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, Sayı: 9 Bahar, ss. 151-164
SCHNAPPER, Dominique (1996) “Yurttaşlar Cemaati”, Dersimiz: Yurttaşlık, Haz. Turhan Ilgaz, İstanbul, Kesit Yayıncılık, ss. 145-155)
SMİTH, Anthony (2004) Milli Kimlik, İstanbul, İletişim Yayınları
ŞERİFSOY, Selda (2009) “Aile ve Kemalist Modernizasyon Projesi”, Vatan Millet Kadınlar, der. Ayşe Gül Altınay, İstanbul, İletişim Yayınları, ss.167-199.
(TARCAN), Selim Sırrı (1932) Beden Terbiyesi Oyun Jimnastik Spor, İstanbul, Devlet Matbaası
ÜSTEL, Füsün (2005) Makbul Vatandaşın Peşinde II Meşrutiyet’ten Bugüne Vatandaşlık Eğitimi, İstanbul, İletişim Yayınları
YALÇIN, Alemdar- AYTAŞ, Gıyasettin (2003) Çocuk Edebiyatı, Ankara, Akçağ Yayınları