TÜRKÇE SÖZ VARLIĞI İÇİNDE TÜRETME GÜCÜ EN YÜKSEK YİRMİ ARAPÇA KÖK ÜZERİNE MORFOLOJİK BİR İNCELEME

Türkçe söz varlığı içinde başka dillerden alıntı pek çok kelime bulunmaktadır. Arapça, bu diller içinde ilk sıradadır. Bu çalışmada, Türkçenin, en çok morfolojik kalıbını alıntıladığı yirmi Arapça kök tespit edilerek sıklık dizelgesi yapılmıştır. Türkçe söz varlığı içinde en çok morfolojik kalıp "? ? ?: ?-k-m", "? ? ?: d-v-r", "? ? ?: ?-v-m", "? ? ?: ?-r-?", "? ? ?: m-l-k", "? ? ?: ?-v-l", "? ? ?: ?-r-f", "? ? ?: ?-l-m", "? ? ?: n-?-r", "? ? ?: c-m-?", "? ? ?: ?-r-m", "? ? ?: ?-?-?", "? ? ?: ?-?-?", "? ? ?: s-l-m", "? ? ?: ?-h-r", "? ? ?: ?-m-l", "? ? ?: ?-b-l", "? ? ?: ?-sb", "? ? ?: ?-m-l", "? ? ?: v-l-d". Tespit edilen bu yirmi kökün her birine ait kelime aileleri Türkçe imlası, Arapça ve transkripsiyonlu yazımlarıyla birlikte tablolarda gösterilmiştir

A MORPHOLOGICAL STUDY ON THE TWENTY ARABIC ROOTS WHICH HAVE THE HIGHTEST DERIVATION POWER IN THE TURKISH VOCABULARY

There are many borrowed words from the other languages in the Turkish vocabulary. Arabic Language takes place on the top in these laguages. In this study, twenty-Arabic roots whose morphological patterns have been borrowed by Turkish mostly, have been dedected and their frequency lists have been made. These Arabic roots are the following: “م ك ح: ĥ-k-m”, “ر و د: d-v-r”, “م و ق: ķ-v-m”, “ض ر ع: ǿ-r-đ”, “ك ل م: m-l-k”, “ حل و: ĥ-v-l”, “ف ر ع: ǿ-r-f”, “م ل ع: ǿ-l-m”, “ر ظ ن: n-ž-r”, “ع م ج: c-m-ǿ”, “م ر ح: ĥ-r-m”, “ حق ق: ĥ-ķ-ķ”, “ص ص خ: ħ-ś-ś”, “م ل س: s-l-m”, “ر ه ظ: ž-h-r”, “ل م ع: ǿ-m-l”, “ل ب ق: ķ-b-l”, “ب س ح: ĥ-s-b”, “ل م ح: ĥ-m-l”, “د ل و: v-l-d”.Word families of these dedected roots have been shown with its Arabic, Turkish and transcribed spellings in the tables. Then these words have been classified according to Arabic morphological features and introduced in order of frequency. Infinitive forms have been found first as a group of words with the maximum sample. İsm-i fâil forms take second place after infinitive forms. Plural Forms of words take third place after İsm-i fâil forms. Other patterns are the following respectively: attributed names, made infinitives, the words in the mansûb case, the words expressing the meaning of time and space

PDF

___

AKSAN Doğan (2007), Her Yönüyle Dil (Ana Çizgileriyle Dilbilim) I, III, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
BANGUOĞLU Tahsin (2004), Türkçenin Grameri, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
ÇETİN Nihad M., Ahmed Ateş, Tahsin Yazıcı (1964), Arapça Dilbilgisi I, İstanbul Edebiyat Fakültesi Basımevi, İstanbul.
ÇÖĞENLİ M. Sadi (2012), Ayet ve Hadis Örnekli Arapça Dilbilgisi Sarf, Cantaş Yayınları, İstanbul.
ÇÖRTÜ M. Meral (1997), Arapça Dilbilgisi Sarf, İFAV Yayınları, İstanbul.
ERMİŞ Hamza (2008), Arapça’dan Türkçeleşmiş Kelimeler Sözlüğü, Ensar Yayınları, İstanbul.
ERMİŞ Hamza (2012), Türkçeleşmiş Arapça Kelimelerin Tasnifi ve Kök Analizi, Cantaş Yayınları, İstanbul.
İBN MANZÛR (1990), Lisânu’l-‘Arab III,IV, VII, IX, X, XI, XII, Dâru sâdır, Beyrut.
KOMİSYON (1988), el-Mu‘cemu’l-‘Arabiyyu’l-esâsî, Tunus.
KORKMAZ Zeynep (2007), Türkiye Türkçesi Grameri (Şekil Bilgisi), Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
MAHMUD Sâfî (1995), el-Cedvel fî i‘râbi’l-Kur’âni ve sarfihi ve beyanihi me‘a fevâide nahviyye hâmme, 3. Baskı, Dımeşk.
TDK (1998), Türkçe Sözlük I, II, 9. Baskı, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
VARDAR Berke (2002), Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü, Multilingual, İstanbul.
Büyük Türkçe Sözlük: http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&view=bts
Güncel Türkçe Sözlük: http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&view=gts