TEZKİRE-İ HAZRET-İ HĀCE MUHAMMED ŞERĮF BÜZÜRG-VĀR BU TURUR

Tarih boyunca İslamiyet'i bir din olarak kabul eden toplumlarda siyasi, sosyal, ekonomik, coğrafi vb. sebeplerden dolayı çeşitli İslami yorum ve fikir akımları ortaya çıkmıştır. İslamiyet'in Türkler arasında kabul edilmesinden sonra, merkezine insan sevgisi ve hoşgörüyü koyan tasavvuf ve sufilik ekolü Türk dünyasında önemli bir gelişim imkânı bulmuştur. Günümüzde hâlâ geçerliliğini koruyan bu Türk İslam anlayışının ilk tohumlarının atıldığı Doğu Türkistan bölgesinde, tasavvuf öğretisini ön planda tutan birçok eser kaleme alınmıştır. Bunlardan biri de Tezkire-i Hazret-i H?ce Muhammed Şer?f Büzürgv?r Bu Turur adlı risâledir. Lund Üniversitesindeki Gunnar Jarring koleksiyonu içerisinde yer alan bu tezkire Prov. 327'ye kayıtlı iki tezkireden biri olup toplamda 48 sayfadır. Her sayfası 13 satırdan meydana gelen eserin ölçüleri 21,5x16 cm'dir. Molla Abdülkadir Yarkendî tarafından 1915 yılında çoğaltılan bu elyazması, temiz ve kullanıma uygun olup misyoner cerrah Gustaf Raquette'nin eski eşi Hanna Raquette tarafından Lund Üniversitesi kütüphanesine hediye edilmiş ve Gunnar Jarring tarafında koruma altına alınmıştır. Tezkirenin kelime dünyası çoğunlukla Türkçe olmakla birlikte az sayıda da olsa Arapça ve Farsça kelime de bulunmaktadır. Allah'ın güzel isimleri ve O'na şükür ile başlayan bu el yazması eserde, Te?kire-i Tezkire-i Hazret-i H?ce Muhammed Şer?f Büzürgv?r hazretlerinin yedi yaşında yetim kalması ve annesini kaybetmesinden sonra yaşadığı sıkıntılı hayatı, rüyasında Satuk Buğra Hanı görmesi ve onun yol göstermesiyle tasavvuf yoluna girişi, müslümanlara yardım edişi ve bu esnada yaşadığı ilginç hayat hikâyesi anlatılmaktadır. Bu makalede, Molla Abdülkadir Yarkendî tarafından 1915 yılında çoğaltılan ve misyoner cerrah Gustaf Raquette'nin eski eşi Hanna Raquette tarafından Lund Üniversitesi kütüphanesine hediye edilen Tezkire-i Hazret-i H?ce Muhammed Şer?f Büzürgv?r Bu Turur adlı eserin konusu, dil incelemesi, çeviri yazısı ve kelime dünyası üzerinde durularak ve birtakım değerlendirmelerde bulunulacaktır

THE TAZKIRAH OF HAZRET-I HĀCE MUHAMMED ŞERÎF BÜZÜRG-VĀR BU TURUR

Throughout history, there have been various Islamic comments, and movements of thought in the societies accepting Islam as religion due to political, social, economic, geographical etc reasons. After Turks had embraced Islam, Islamic mysticism and sufism spread in the Turkish world. Numerous works placing special emphasis on mysticism were written in Eastern Turkistan region where this Turkish-Islamic thought -which is still well accepted- first began to spread. One of these is the booklet named Tezkire-i Hazret-i Hāce Muhammed Şerįf Büzürgvār Bu Turur. This collection of biographies within Gunnar Jarring collection in Lund University is one of the two collection of biographies registered at Prov.327, and consists of 48 pages. Each page of the work is made up of 13 lines, and it is 21,5x16 centimeters. This manuscript which was duplicated in 1915 by Molla Abdülkadir Yarkendî is clean, and suitable for use. It was donated to the library of Lund University by the misionary and surgeon Gustaf Raquette’s ex-wife Hanna Raquette, and preserved by Gunnar Jarring. Though this collection of biographies was written in Turkish, there are some Arabic and Persian words as well. This manuscript starts with a gratitude to and beautiful names of Allah. Tezkire-i Hazreti Hāce Muhammed Şerįf Büzürgvār’s being an orphan, his life full of difficulties after his mother’s death, his dream of Satuk Buğra Han, and his way into mysticism under his guidance, his help to Muslims, and interesting life stories he had are narrated in this work.In this article, the subject, language study, translation and vocabulary of the work which was duplicated in 1915 by Molla Abdülkadir Yarkendî, and donated to the library of Lund University by misionary and surgeon Gustaf Raquette’s ex-wife Hanna Raquette will be emphasized, and some assessments will be made

___