TÜRKÇEM ÇOCUK DERGİSİ VE KİMLİK İNŞASI

Kurmaca metinlerin en başta edebiyata dair metinler olduğu bilinmekle beraber bilhassa çocuklara yönelik kurgularda verilen iletilerin arzu edilen insan tipini ortaya çıkarma noktasında da etkili olduğu bilinmektedir. Bu amaçla çalışmada "Balkanlarda anadil zevkini beraber yaşatalım." alt başlığıyla çıkan Türkçem Dergisi'nin 2015-2016 yılları arasında çıkan 24 sayısı incelenmeye çalışılmıştır. Çalışmanın verileri analiz edilirken ilkin araştırmacı ve bir alan uzmanı tarafından dergilerde yer alan kurmaca metinler tespit edilmiş, devamında incelenen dergiler içinden rastgele seçilmiş iki tanesinde yer alan kurmaca metinler, araştırmacı ve alan uzmanı tarafından ayrı ayrı okunarak metinlerin temel iletileri belirlenmiştir. Belirlenen bu iletiler, sonrasında karşılaştırılarak kodlamalar konusunda birlik olup olmadığına bakılmıştır. Farklı kodlayıcıların yaptığı kodlamalarda bariz bir sıkıntıya rastlanmayınca araştırmacı geri kalan 20 derginin ileti dizinini tek başına çıkarmıştır. Çalışma sonucunda Türkçem Dergisi'nde öne çıkan iletilerin "akıl, değer, din, duygu, çevre, Kosova ve Balkan tarihi" gibi temalarla bağlantılı olduğu görülmüştür. Dergilerde çevreye ilişkin iletiler dışındaki tüm ileti kategorilerinin Kosova'daki yaşanmışlıkların bir sonucu olarak kurgusal metinlerde yer aldığı tespit edilmiştir. Özellikle akıl, din, değer, Kosova ve Balkan tarihi temaları altında sıralanan iletilerin "akıllı, değerlerine bağlı ve millî hassasiyetleri olan bir nesil" yetiştirme konusunda bir kimlik inşa ettiğini bu çalışma için söylemek mümkündür

CHILD MAGAZINE “TURKCEM” AND IDENTITY CONSTRUCTION

Even though fictive texts were primarily related to literature, the messages in the fictive texts for children are also known to be effective in creating the type of man desired. Thus, in this study, 24 special issues of Turkcem under the topic “Let’s make it live the fun of mother tongue in the Balkans” published in 2015-2016 were examined. In data analysis of the study, the texts in the issues were found by the researcher and one field specialist then the fictive texts in two issues randomly selected among those comprising the study corpus were read each by the researcher and the field specialist and the fundemental messages of the texts were determined. These messages were encoded comparatively and coherence was sought. When no obvious problem was encountered in encodings made by the encoders, the researcher indexed 20 issues left on his own. The results of the study suggested that the leading messages in Turkcem magazine were related to such values as “sage, faith, feeling, environment, Kosovo and Balkan history”. Except for the environment related messages in the issues, all of the message were found to take place in the texts as a result of experiences lived in Kosova. In particular, it is possible to point out that the messages regarding sage, faith, value, Kosova and Balkan history contribute to identity construction of a generation “wise, value dependent and sensitive to national values”

PDF

___

Açık, F. (2011). Prizren/ Kosova’dan Türk dünyasına bakış: Bay. 7. Uluslararası Atatürk Kongresi içinde. ATAM ve Macedonian Academy of Sciences and Arts. Makedonya.
Akgün, (2012). Kosova Türklerinin tarihten bugüne kimlik mücadelesi. Karadeniz Araştırmaları, 34, 11-36.
Arslan, Y. (2007). Mümeyyiz dergisindeki dinî motiflerin din eğitimi açısından incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
ATASE (Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı). (2009). Geçmişten Günümüze Kosova Tarihi ve Türkiye-Kosova İlişkileri. Ankara: Genelkurmay Basımevi.
Ayata, A. (2015). Kosova: Sonun başlangıcı. Akademik Hassasiyetler Dergisi, 2-3, 133-145.
Bal Açıkgöz, K. (2015). Bulgaristan’ın Şumnu ilinde çıkarılan Mozaik dergisin Türkçe eğitimi ve kültür aktarımı açısından incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Balcı, A. (2002). Çocuklara rehber dergisinin çocuk eğitimine katkısı açısından incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hatay: Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
Beksaç, Z. (2015). Editörden. Türkçem, 170, 1-23.
Bora, T. (1995). Yugoslavya/ Milliyetçiliğin provakasyonu. İstanbul: Birikim Yayınları.
Brown, L. C. (2000). İmparatorluk mirası: Balkanlar’da ve Ortadoğu’da Osmanlı damgası. İstanbul: İletişim Yayınları.
Çevikbaş, A. (2011). Müttefik güç harekâtı insanı müdahalelerin bir istisnası mıdır? NATO’nun Kosova’ya yönelik harekâtının uluslararası hukuk ve askeri bakış açılarından değerlendirilmesi. Savunma Bilimleri Dergisi, 10-2, 18-57.
Dedik, B. (2011). Afacan çocuk dergisindeki metinlerin Türk aydınlanması açısından incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Mersin: Mersin Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Demirtaş Coşkun, B. (2010). Kosova’nın bağımsızlığı ve Türk dış politikası (1990-2008). Uluslararasıilişkiler, 7-27, 51-86.
Demiryürek, G. (2009). Türkiye çocuk, diyanet çocuk ve ebe sobe çocuk dergilerinin yapısal özellikler bakımından değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
Durmuşçelebi, M. ve Koro, B. (2012). XX. yüzyılda Kosova’da Türkçe öğretim programların uygulanması. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 32-1, 137-154.
Elmas, N. (2014). Kosovalı Türkler: Dilleri ve kültürleri. Bilig, 170, 131-152.
Erdoğan, A. (2009). Çocuklara arkadaş dergisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
Esmer, K. (2007). Cumhuriyet döneminin ilk yıllarında (1923-1928) yayımlanan çocuk dergilerindeki tahkiyeli metinlerin çocuklara değer aktarımı açısından değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Gulyas, L. (2012). A brief history of the Kosovo conflict with special emphasis on the period 1988- 2008. HAOL, 27, 141-150.
Günaydın, G. (2005). Doğan kardeş dergisinde çocuğa kazandırılması hedeflenen değerler ve ortaya çıkan çocuk modeli (151-225. sayı). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Mersin: Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
Günşen, A. (2009). Dil etkileşimi açısından Makedonya ve Kosova Türk ağızları. Turkish StudiesInternational Periodical for the Languages-Literature and History of Turkish or Turkic. 4- 8, 225-254.
İğci, A. (2009). Kosova Türkçesinde bazı yeni eğilimler. Turkish Studies-International Periodical for the Languages-Literature and History of Turkish or Turkic. 4-3, 1174-1182.
İlkdoğan, G. (2009). ABD, AB, Rusya ve Türkiye ekseninde Kosova’nın bağımsızlık süreci. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara: Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
İsen, M. ve Engüllü, S. (1997). Başlangıcından bugüne Türkiye dışındaki Türk edebiyatları antolojisi 7. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Jable, E. (2015). Kosova Türklerinin dil(sizliği)i ve hak(sızlık)ları. Yeni Türkiye, 69, 5008-5012.
Juka, S. (1984). Kosova: The albanians in Yugoslavia in light of historical documents. New York: Waldon Press.
Jura, C. (2013). Kosovo-History and actuality. AGORA Internatioanaly Journal of Juridical Sciences, 3, 78-84.
Karaca, G. (2010). Edebî çocuk dergisi kırmızıfaredeki metinlerin değer aktarımına katkıları (1-26 ve 94-106. sayılar). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Muğla: Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
Kenar, N. (2005). Yugoslavya. Ankara: Palme Yayıncılık.
Kırış, F. (2007). Türkiye çocuk ve ebe-sobe dergilerinin edebiyat ve eğitim değerleri açısından incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
Kıymaz, M. S. (2011). İleri yavrutürk dergisinin çocuk edebiyatı açısından incelenmesi (1976-1977). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
Konar, E. (2003).Gürbüz Türk çocuğu dergisinin incelenmesi (1926-28 yılları). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul: Fatih Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
Krasniç, D. (2006). Çevren dergisinin balkan Türkleri edebiyatındaki yeri ve bu dergideki edebî faaliyetler. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expended sourcebook. California: SAGE Publications.
Malcolm, N. (1999). Bosna. İstanbul: Om Yayınevi.
Mertus, J. A. (2009). Operation allied force: Handmaiden of independent Kosovo. International Affairs, 85-3, 461-476.
Okumuş, (2015). Kosova’da Türkçe yayınlanan bir gazete: Tan. Balkan Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 4-1, 85-107.
Öğüt, N. (2006). Eski harfli çocuk dergilerinden yeni yol dergisinin çocuk eğitimindeki işlevi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Sarı, İ. (2010). Kosova’nın bağımsızlığının uluslararası sistem bağlamında değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Savaş, H. (2001). Dünü ve bugünüyle Kosova sorunu-II. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25-1, 101-111.
Sklias, P. ve Roukanas, (2007). Development in post-conflict Kosovo. South-Eastern Europe Journal of Economics, 2, 267-287.
Şimşek, T., Arslan, M. A. ve Yakar, Y. M. (2014). Kuramdan uygulamaya çocuk edebiyatı. Tacettin Şimşek (Ed.), Çocuk edebiyatı tarihi içinde (s. 45-70). Ankara: Grafiker Yayınları.
Tacoğlu, T. P. (2009). Kosovalı Türklerin Sosyo-Ekonomik Durumları, Ekonomik Sorunları ve Türkiye’den Beklentileri. Turkish Studies-International Periodical for the LanguagesLiterature and History of Turkish or Turkic. 4-3, 2081-2111.
Taşdemir, F. ve Yürür, P. (1999). Kosova sorunu: Tarihi ve hukuki bir değerlendirme. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1-3, 135-152.
Yalçın Çelik, D. (2008). Kosova’da çağdaş Türk edebiyatı (1951-2008). Prizren: Doğru Yol Türk Kültür Sanat Derneği Yayınları.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yılmaz, M. (2005). Kosova bağımsızlık yolunda. İstanbul: İlke Yayıncılık.
http://www.setimes.com
http://www.kosovahaber.net
http://www.tarihistan.org