YAPRAKLI TAKVİMLERDE HALK BİLİMİ UNSURLARI

Halk biliminin eğitmek, eğlendirmek, kültürü aktarmak gibi birçok fonksiyonu vardır. Bu işlevlerini yerine getirirken birçok aracın kullanılması vazgeçilmezdir. Eskiden sözlü olarak yayılan halk bilimi ürünleri, daha sonra yazılı olarak aktarılmış, bunu yaparken de el yazmalarından kitaplara, dergilere, takvim yapraklarına kadar pek çok araç kullanılmıştır. Yapraklı takvimler, bir zamanların vazgeçilmezleri arasında olsa da günümüzde teknolojik araçların hızla yaygınlaşması sonucunda eski önemini yitirmeye başlamıştır. Buna rağmen hâlâ varlığını sürdüren yapraklı takvimler, eskiden olduğu gibi halk bilimi ürünlerine de yer vermektedir. Bu çalışmada, rast gele seçilen 2012 yılına ait on yapraklı takvim, halk bilimi içeriği açısından taranarak, yapraklı takvimlerde yer verilen halk bilimi unsurları ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu çalışmayı yapmadan önce, yapraklı takvimlerde daha fazla ve çeşitli halk bilimi unsuruna rastlayacağımızı tahmin etmiştik. Ancak, yaptığımız incelemeler sonucu tahmin ettiğimizin çok altında halk bilimi ürününe yer verildiğini tespit ettik. Bizim incelediğimiz takvimlerin çok büyük oranda dinî bilgilere yer verdiğini söyleyebiliriz. Adeta, araştırmada amaçladıklarını tespit ettik. Bu çalışma ile geçtiğimiz yüzyılın (19002000) önemli kültür belgeleri olan yapraklı takvimler üzerinde yeterince çalışma yapılmamış olduğunu fark ettik. Bize göre, yaşanan zamanın önemli tanıkları olan yapraklı takvimler, farklı açılardan incelenmeye değerdir. Halk bilimcilerin belli takvimlerin içeriklerinin yıllara göre değişimlerini veya bu takvimlerin kullanımındaki gelenekselleşen davranışları, farklı takvimlerin halk biliminden nasıl yararlandıklarını gösteren karşılaştırmalı çalışmalar yapmaları ihmal edilmemesi gereken konulardandır

ELEMENTS OF FOLKLORE IN LEAF CALENDERS

Folklore has many functions such as transferring the culture educate, entertain and the like. Infulfilling this function, the use of multiple tools is in dispensable. In the past folklore products were produced orally then transferred in writing, in doingso, the book manuscripts, journals, and many tools were used as the calendar leaves. Once seen as the indispensable part of our lives, the leaf calenders to day are losing their importance. Despite this, leaf calenders survive in our daily live sand contain folklore products as they used to. In this study, randomly selected 10-leaf calender dating to 2012 were analysed in terms of folklore content and it has been aimed at revealing the elements relating folklore. Before starting this work, we had estimated that we might come across more and varied folklore elements in leaf calendars. However, after our analysis we found out that there appeared very few folklore elements than we had estimated. In the calenders we analysed it could be said that in most of the calendars religious subjects were given place. So to say, the calenders we used in this study were compiled with the aim of giving religious knowledge. With this study, we noticed that there was not enough work on important cultural information over the leaf calendars of the past century . To us, leaf calendars being the important witnesses of the time are worth examining from different angles. Folklorists should not ignore making comparative studies on the subjects and the changes according to the content of certain calendar of the year or pay close attention to the traditional behavior in the use of the calendar, showing how they benefit from the folklore of different calendars

___