STANBUL’UN KADİM SÜRYANİLERİ

Süryaniler'in on dokuzuncu asrın ikinci çeyreğinde başlayan İstanbul'a göç serüveni, Beyoğlu Tarlabaşı Meryemana Kilisesi ve İstanbul Süryani Patrik Vekilliği çevresinde şekillenir. Bu uzun yolculuk yirminci yüzyılın son çeyreğinde İstanbul Süryani Ortodoks Metropolitliği ile kurumsal bir yapıya bürünür. Bu süreçte bölünme daha da belirginleşir. Batılı kiliselerin misyonerlik faaliyetleri neticesinde, Hıristiyanlık tarihi kadar eski bir geçmişe sahip bu cemaat, birçok farklı kiliseye dağılır. Eski ve ana cemaat Süryani Kadim veya Süryani Ortodoks ismiyle yoluna devam eder. Fener Rum Ortodoks Kilisesi'nin ruhani rekabeti, Ermeni Kilisesi'nin nüfus baskısı, Osmanlı coğrafyasının bölünmesi sonucu mensuplarından birçoğunun komşu ülke sınırları içinde kalması, bunların üzerine bir de Avrupa ve Amerika'ya göçün artması, Süryani Kadim Kilisesi'ni tarihteki yeriyle paralellik arz etmeyen bir noktaya getirir. 1986 Yılında Patrik MoranMor İgnatius I. Zekkaİvas'ın başkanlığında, Şam'daki patrikhanede düzenlenen ayinle, Yusuf Çetin 'Filüksinos' lakabı ile metropolit olarak takdis edilir ve İstanbul Abraşiyesi Ruhani Liderliği'ne resmedilir. İstanbul Süryani Ortodoks Kilisesi o tarihten itibaren metropolitlik statüsündedir. Aynı yıl Ankara ve İzmir şehirlerini de uhdesine alan İstanbul Abraşiyesi, Metropolit Mor Filüksinos Yusuf Çetin'in riyasetinde bir horiepiskopos, üç papaz, vakıf yönetim kurulu, kadın kolları ve gençlik kolları olarak faaliyetlerini sürdürür. Patrik vekilliğinden metropolitlik statüsüne yükselen İstanbul Süryani Ortodoks Kilisesi, gençleşen kadrosuyla, yeni yüzyıla ayak uydurma çabasındadır. Müntesiplerine çeşitli alanlarda hizmet sunma gayreti içindedir

ISTANBUL’S ANCIENT SYRIANS

Syrians’ migration adventure to Istanbul that began in the second quarter of the nineteenth century is shaped around the BeyogluTarlabaşı Church of the Virgin Mary and Syrian Deputy Patriarch of Istanbul. This long trip gets an organizational structure with the Istanbul Syrian Orthodox Metropolitan in the last quarter of the twentieth century. In this process the separation became more clearly. As a result of the missionary activities of Western churches, the community that’s history is as old as the history of Christianity is divided into many different churches. The known and main community continues its presence as the Syrian Ancient or Syrian Orthodox. The spiritual competition of the Fener Greek Orthodox Church, the population pressure of the Armenian Church and due to the fact that many of its members remained within the borders of neighboring countries as a result of the separation of the Ottoman geography and additionally the increase of immigration to Europe and the America brought up the Ancient Syrian Church upon a point that does not have any coherence with its place in the history. With the religious ceremony that is organized in the patriarchate of Damascus in 1986 under the presidency of the Patriarch Mor Ignatius I. ZekkaIvas, Yusuf Çetin is consecrated as metropolitan with the title ‘Philoxenos’ and is assigned to spiritual Leadership of Istanbul Diocese. Istanbul Syrian Orthodox Church is since then in metropolitan status. Getting the cities Ankara and Izmir into its responsibility in the same year, the Istanbul Diocese, continuous its activities as an archbishop, three priests, a foundation board, women's branches and youth branches by the presidency of Metropolitan MorPhiloxenos Yusuf Çetin. Risen from deputy patriarchate to metropolitan statue, the Istanbul Syrian Orthodox Church, with its youthening staff, is trying to fulfill the requirements of modern age. It is in an endeavor to provide services in various fields to concerned persons

PDF

___

AKDEMĠR, Samuel, İstanbul Mozaiğinde Süryaniler, Ġstanbul: Promat Basın Yayın 2009.
________________, Dini Kurallarımız,Glane/Losser (Hollanda): Bar HebraeusVerlag 1988.
AYDIN, Cebrail, Süryani Kadim Patriği Mar İğnatiyos I. Zekka Ayvaz’ın Türkiye’ye Ziyareti, Ġstanbul: Süryani Ortodoks Kilisesi Metropolitliği 1982.
BARSAVM, I. Efrem, Ruhsal Hazine Dua Kitabı, çev. Samuel Akdemir, Ġstanbul: Arı Matbaacılık 1989.
_________________, Zihniyetlerin Bahçesinde Deyruzzafaran Manastırı’nın Tarihi ve Mardin Abraşiyesi ile Manastırlarının Özet Tarihi, çev. Gabriyel Akyüz, ed. Ġ. ÖzcoĢar-H. H. GüneĢ, Ġstanbul: Prestij Reklam 2006.
_________________, Saçılmış İnciler,Arapça‟danSüryanice‟ye çev. Hanna Dolapönü, Süryanice‟denTürkçe‟ye çev. Zeki Demir, Ġstanbul: Resim Ofset 2005.
BAR ġAWME, Tuma, Dünden Bugüne İstanbul Süryanileri, Södertalje/Ġsveç: Nsibin Yayınları 1991.
BĠLGE, Yakup, Süryanilerin Kökeni ve Türkiyeli Süryaniler, Ġstanbul: Zafer Matbaası 1991.
BROCK, Sebastian P. (ed.), Saklı İnci,Ġngilizce‟den çev. GabrielRabo, c. I-II-III, Ġstanbul: Onur Ofset 2006.
ÇERME, Tomas, “SurpAsdvadzadzin Ermeni-Süryani Kilisesi”, Tarih ve Toplum, sy. 202, Ġstanbul Ekim 2002, ss. 36-37.
DEMĠR, Zeki, Habsus, Ġstanbul: Anadolu Ofset 2013.
___________,Süryani Kilisesi Öğretisine Göre Kilisenin Kutsal Yedi Gizi (Sır) ve Kilise İçindeki Tinsel İşaretler, Ġstanbul: Zafer Matbaası 1995.
GÜNEL, Aziz, Türk Süryaniler Tarihi, Diyarbakır: Oya Matbaası 1970.
ÖZCOġAR, Ġbrahim, “19. Yüzyılda Mardin Süryanileri”,Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Doktora Tezi), Kayseri 2006.
RABO, Gabriel, “Süryani Diasporasında Kiliseler ve Toplumsal KuruluĢlar”, Almanca‟dan Türkçe‟yeçev: Edip Bayındır, Avrupa Birliği, Türkiye ve Süryani Göçü Sempozyumu, Ġstanbul: Bilgi Üniversitesi Göç AraĢtırmaları ve Uygulamaları Merkezi 26 Mayıs 2005.
SÂKA, Ġshak,Kenisetîes-Suryaniyyetu, ġam: Matabi‟u Elif Bave‟l-Edib 1985.
SEYFELĠ, Canan, “Osmanlı Devleti‟nde Gayrimüslimlerin Ġdari Yapısı: Süryani Kadim Kilisesi Örneği”, Süryaniler ve Süryanilik, haz. A. TaĢğın, E. Tanrıverdi, C. Seyfeli, c. I-IV, Ġstanbul: Orient Yayınları 2005, c. I, ss. 251-265.
______________, “Osmanlı Devlet Salnamelerinde Süryaniler (1847-1918)”, Süryaniler ve Süryanilik, haz. A. TaĢğın, E. Tanrıverdi, C. Seyfeli,c. I-IV, Ġstanbul: Orient Yayınları 2005, c. I, ss. 49-140.
SUSĠN, Sait, (ed.), Resametinin 25. Yılında İstanbul, Ankara ve İzmir Süryani Ortodoks Metropoliti ve Patrik Vekili Mor Filüksinos Yusuf Çetin, Ġstanbul: Matsis 2011.
ġAKARER, Truman, “TarlabaĢı Kilisesi Tarihi”, Ġdem, sy: 7-8, Ġstanbul Kasım 2004, ss. 14-19.
ġĠMġEK, Mehmet, “Süryani Kadim Patriklik Nizamnamesi (1914)”, SBArD,Sosyal Bilimler AraĢtırma Dergisi, Diyarbakır Eylül 2005, sy. 6, ss. 725-742.
http://www.reyono.net/menu.aspx?s=14&t=abrasiye, 13.11.2012
http://suryanikadim.org/haber.aspx?h=111, 06.09.2013.
http://suryanikadim.org/kitaplar.aspx, 10.09.2013.
http://suryanikadim.org/ortodoks_cemaati.aspx, 12.12.2012.
http://suryanikadim.org/ortodoks_toplumu.aspx, 13.11.2012.
http://suryanikadim.org/yonetim.aspx, 09.09.2013.