ÖĞRETMEN ADAYLARININ “KÜLTÜREL MİRAS” KAVRAMINA İLİŞKİN METAFORLARI

Kültürel miras insanların değerlerinin, inançlarının, bilgilerinin ve geleneklerinin geçmişten günümüze yansıması ve ifade edilmesidir. Kültürel miras günümüze kadar insanların ve yerlerin birbiriyle ilişkisinin tüm özelliklerini içeren bir kavramdır. İlköğretim Programları incelendiğinde Sosyal Bilgiler dersi öğretim programında "Kültür ve Miras" adıyla bir öğrenme alanına yer verildiği görülmektedir. Eğitim sistemimizde özellikle Sosyal Bilgiler dersi aracılığıyla kültürel mirasımızın çeşitliliği, korunması ve önemine ilişkin farkındalık yaratmada ve bu bilinci içselleştiren nesiller yetiştirmede öğretmenlere önemli görevler düştüğü görülmektedir. Bu bağlamda öğretmen adaylarının kültürel mirasa ilişkin görüş ve algılarının belirlenmesi önem taşımaktadır. Bu araştırmanın amacı öğretmen adaylarının kültürel miras kavramına ilişkin algılarını metaforlar aracılığıyla belirlemektir. Araştırmada, nitel araştırma yaklaşımı ve buna bağlı olarak fenomenoloji yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcılarını Afyon Kocatepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Sınıf Öğretmenliği ve Sosyal Bilgiler Öğretmenliği ana bilim dallarına devam eden 532 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak kültürel miras metaforlarını belirleme formu kullanılmıştır. Toplanan veriler betimsel analiz tekniği ile analiz edilip yorumlanmıştır. 5 farklı kategoride toplam 69 geçerli metafor geliştirilmiştir. Bu kategoriler verilen önem açısından kültürel miras (%25,75), toplumsal açıdan kültürel miras (%24,81), tarihi açıdan kültürel miras (%19,73), değerler açısından kültürel miras (%15,22) ve diğer (%14,47) kategorileridir. Öğretmen adaylarının metaforlarının kompozisyonlardan desteklenmiştir. Araştırma sonucunda öğretmen adaylarının kültürel mirası, toplumun en önemli, en değerli ve vazgeçilemez ögesi olarak gördükleri; kültürel mirasın korunması gerektiğini düşündükleri; kültürel mirası aktarmada üzerlerine düşen sorumluluğun farkında oldukları söylenebilir. Öğretmen adaylarının geliştirmiş olduğu metaforlar incelendiğinde kültürel mirasa ilişkin olarak en sık ifade edilen metaforların tarih ve dil olduğu sonucuna ulaşılmıştır

METAPHORS OF TEACHER CANDIDATES REGARDING THE CONCEPT OF “CULTURAL HERITAGE

Cultural heritage is a reflection and expression of people’s beliefs, knowledge and traditions from past to present. Cultural heritage is a concept which includes all characteristics of the relationship between people and places from past to present. Analyzing primary education curriculum, in social studies curriculum a learning area called “Culture and heritage” is observed. It can be seen that an important role for teachers though social studies programme to teach protection of cultural heritage, the importance of cultural heritage and the diversity of cultural heritage and educate generations who has internalize awareness of cultural heritage. The aim of this study is to investigate primary school teacher candidates’ and social metaphors to describe the concept of cultural heritage. In the study, phenomonology method is preferred which is widely known in a qualitative research approach. The sample of this study consisted of 532 students who study primary school teaching department and social studies teaching department in Education Faculty, Afyon Kocatepe University. Cultural heritage Metaphor Form is used to collect data. Descriptive analysis technique was used at the analysis of data.The results of the study revealed that participants develop a total of 69 valid metaphors clustered under 5 different categories. This categories are: cultural heritage terms of the importance given to (%25,75), cultural heritage terms of social context (%24,81), cultural heritage terms of historical context (%19,73), cultural heritage terms of values (%15,22) and the others (%14,47). Teacher candidates explained their justification about their metaphors by using compositions. Research findings supported by teacher candidates’ views were direct quotations. As a result of the research teacher candidates’ views determined as cultural heritage is the most important, valuable, and indispensable element of the community and teacher candidates reflected that cultural heritage protection is necessary and they are aware of their responsibility about this task. As a result of analyzing metaphors determined that the most repeated metaphors of teacher candidates’ about cultural heritage are “history” and “language”

PDF

___

AKPINAR, E. (2007). Türkiye‟nin dünya mirası listesindeki yeri ve yeni bir aday önerisi, Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi. 9 (1 ), 81-106.
AKSOY, A., ENLİL, Z. (2012). Kültürel miras yönetiminde çağdaş yaklaşımlar. Aksoy A. ve Ünsal D. (Ed.). (2012). Kültürel miras yönetimi (1th ed.). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
ALTINÖRS ÇIRAK, A. (2010). Korumanın toplumsal ve kültürel boyutu neden önemli? Biz nasıl bakıyoruz?,http://www.spo.org.tr/resimler/ekler/c9ebb2ded806d7f_ek.pdf 27.10.2013 tarihinde alındı. adresinden
ARIKAN, İ. (2012). İlköğretim 7. sınıf öğrencilerinin kültürel miras ile ilgili başarı düzeyleri ve tutumlarının bazı değişkenlerle incelenmesi( Adıyaman örneği ). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adıyaman Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adıyaman.
ARSLAN. M. M., BAYRAKCI, M. (2006). Metaforik düşünme ve öğrenme yaklaşımının eğitim- öğretim açısından incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi. 34 (171), 100-108.
BAŞ, T., AKTURAN, U. (2008). Nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık: Ankara.
BOUND, M. (2011). Qualitative method https://www.academia.edu/1526812/Qualitative_Research_Phenomenological_Method adresinden 11.11.2013 tarihinde alındı. of research: phenomenological.
CANATAN, A. (2008). Toplumsal değerler ve yaşlılar. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi. 1, 62- 71.
COUNCIL OF EUROPE FRAMEWORK CONVENSION ON THE VALUE OF CULTURAL HERITAGE FOR SOCIETY. Council of Europe Treaty Series (CETS 199), No 199. www.umic.pt/images/stories/publicacoes1/Framework_Cov_Cult_Heritage.pdf adresinden 19.11.2013 tarihinde alındı.
ÇANKAYA, E. (2006), Somut olmayan kültürel mirasın müzecilik bağlamında korunması, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
ÇİFTÇİ, B., TANGÜLÜ, Z. (2012). Sınıf öğretmeni adaylarının Atatürk ilkeleri hakkındaki metaforik algıları. The Journal of Academic Social Science Studies. 5 (8), 381-395.
DEVECİ, H. (2009). Sosyal bilgiler dersinde kültürden yararlanma: öğretmen adaylarının kültür portfolyolarının incelenemesi, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (28), 1-19.
EKİZ, D., KOÇYİĞİT, Z. (2012). Sınıf öğretmenlerinin “öğretmen” kavramına ilişkin metaforlarının tespit edilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi. 21 (2), 439-458.
GÖÇER, A. (2013). Türkçe öğretmeni adaylarının „kültür dil ilişkisi‟ne yönelik metaforik algıları. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. 8 (9), 253-263.
GÖĞEBAKAN, Y. (2009). Görsel sanatlar ve sosyal bilgiler derslerinin ilişkilendirilmesinin kültür varlıklarını tanıma ve sahip çıkma ile ilgili kazanımlarının gerçekleşmesi ve öğrencilerin tutumları üzerinde etkileri, Yayınlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
GÜVELİ, E., İPEK A. S., ATASOY E., GÜVELİ H. (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının matematik kavramına yönelik metafor algıları.Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 2 (2), 140-159.
KARİP, F. (2012). İlköğretim 7. sınıf öğrencilerinin kültürel mirasın korunması bilincine yönelik hazırbulunuşluk düzeylerinin ölçülmesi (ağrı ili örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ağrı.
KAYMAKCAN, R. (2007). Ahlaki bir değer olarak hoşgörü ve eğitimi. Kaymakcan, R., Uyanık, M. (Ed.). Teorik ve Pratik Yönleriyle Ahlak. DEM Yayınları: İstanbul, 389-408.
KOLAÇ, E., Karadağ, R. (2012). Türkçe öğretmeni adaylarının "değer" kavramına yükledikleri anlamlar ve değer sıralamaları. İlköğretim Online, 11 (3), 762-777.
MELANLIOĞLU, D. (2008). Kültür aktarımı açısından türkçe öğretim programları. Eğitim ve Bilim. 33(150), 64-73.
MİLES, M. B., Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. (Second Edition). SAGE Publications: California.
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI (MEB). (2010). İlköğretim Programı. Anı Yayıncılık: Ankara.
MORTARA, M., CATALANO, C. E., BELLOTTİ, F., FİUCCİ, G., HOURY PANCHETTİ, M., PETRİDİS, P. (2013). Learning cultural heritage by serious games. Journal of Cultural Heritage. http://dx.doi.org/10.1016/j.culher.2013.04.004 adresinden 20.11.2013 tarihinde alındı.
TAYLOR, W. (1984). Metaphors of education, Heineman Educational Books Ltd, London
TEZGEL, R. (2006). Yeni ilköğretim sosyal bilgiler dersi öğretim programında insan hakları ve değer eğitimi. II. Uygulamalı Etik Kongresi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara, 18- 20 Ekim 2006.
THE AMERICAN FOLKLIFE CENTER. Explore your community: a community heritage poster for http://www.loc.gov/folklife/poster/introtext.html adresinden 18.11.2013 tarihinde alındı. what heritage studies can do for you.
SABAN, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281-326.
SEVİM, O., VEYİS, F., KINAY, N. (2012). Öğretmen adaylarının türkçeyle ilgili algılarının metaforlar yoluyla belirlenmesi: atatürk üniversitesi örneği. Uluslararası Cumhuriyet Eğitim Dergisi. 1 (1), 38-47.
SİDEKLİ, S., Karaca, L. (2013). Sosyal bilgiler öğretiminde yerel kültürel miras ögelerinin kullanımına ilişkin öğretmen adayı görüşleri. Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi. 5, 20-38.
SİMANDİRAKİ, A. (2006). International education and cultural heritage: alliance or antagonism?, Journal of Research in International Education (JRIE, ) 5(1), 35-56.
TÜRK DİL KURUMU (TDK). (2011). http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_ gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.528c8326e48791.11609860 tarihinde alındı. adresinden 18.11.2013
YEŞİLBURSA, C. C. (2013). Altıncı sınıf öğrencilerinin somut kültürel mirasa yönelik görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi. 21 (2), 405-420.
YILDIRIM, A., ŞİMŞEK, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, Seçkin Yayıncılık: Ankara.