ORTA ÖĞRETİM TARİH DERS KİTAPLARINDA BİR ÖTEKİ OLARAK İRAN /SAFEVİLER

Bu araştırmanın amacı, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşundan günümüze kadar gelinen süreçte ortaöğretim tarih ders kitaplarında yer alan Osmanlı-İran/Safevi ilişkilerine yönelik söylemi ve bir öteki olarak İran/Safevi imajını analiz etmektir. Doküman inceleme ve tarama yöntemlerinin bir arada kullanıldığı araştırmanın amaçlı örneklemi, ortaöğretim tarih ders kitaplarının yazımında etkili olan dönemin siyasi eğilimi oluşturulmuştur. Bu çerçevede belirlenen dönemleri temsil eden ortaöğretim kurumlarında okutulan tarih ders kitapları, araştırma problemi noktasında veri toplama aracı olarak kullanılmıştır

HISTORY TEXTBOOKS IN SECONDARY SCHOOL AS AN OTHER IRAN / SAFAVIDS

In the current research, rhetoric of the Ottoman-Iran/Safavid relations and Iran / Safavid image as the other in history textbooks was examined in the period that from establishment of the Republic of Turkey to present. Documantary method was used as research design. Purposive sample of the research was selected according to historiography which affected with political tendencies to secondary school history books and intellectual discussions. In this context, history textbooks taught in secondary schools which selected above mentioned criterions was used as data collection method.Narratives in history textbooks adopted by the Ministry of National Education and announced by the Journal Announcements were carried out document analysis and descriptive analysis. With reference to data obtained from history textbooks, presentation of the Ottoman-Iran/Safavid relations were evaluated. In line with the political opinions and different political views come to power, historiography for Iran/Safavid which is considered as the other was varied over time. Presentations of Iran/Safavid image in history textbooks have negative and harsh statements in the period after Ataturk. This presentation has changed in recent secondary school history textbooks. These history textbooks has not included some negative statements for Ottomans and Sultan Selim I. Also, there are not negative statements for Shah Ismail in recent history textbooks

PDF

___

AHMAD, F.(2006). Bir Kimlik Peşinde Türkiye. (S.C. Karadeli, Çev.). (1.Baskı). İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
AKŞİT, N.(1951). Tarih III Yeni ve Yakın Çağlar. Remzi Kitabevi.
AKŞİT, N.(1970). Tarih III Yeni ve Yakınçağlar. Remzi Kitabevi.
AKŞİT, N.(1975). Tarih III Yeni ve Yakınçağlar. Remzi Kitabevi.
AKŞİT, N.(1993). Tarih III Yeni ve Yakınçağlar. Remzi Kitabevi.
ALKAN, M.Ö. (2013). II. Meşrutiyet’te Resmi İdeoloji, Resmi Tarih ve Eğitim. (2. Baskı). V. Engin, A Şimşek (Ed.). Türkiye’de Tarihyazımı (s.221-336 ). İstanbul: Yeditepe Yayınları.
ATSIZ, B., ORAN, H.(1962). Tarih III Yeni ve Yakın Çağlar. İnkılap ve Aka Kitabevleri.
AYDOĞMUŞLUOĞLU, C.(2015). Safevi Hükümdarı Şah Abbas’ın Dinî Siyaseti, Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 6/3 Summer 2015, p. 1329-1337, ISSN:1308-2140, ANKARA-TURKEY.
BAŞARAN, A., Sert, A., İlgün, L.(2000). Liseler İçin Osmanlı Tarihi. MEB. Devlet Kitapları.
BEHAR, B. E.(1998). İktidar ve Tarih Türkiye’de Resmi Tarih Tezinin Oluşumu (1929-1937). İstanbul: Afa Yayınları
BÜYÜKÖZTÜRK, Ş.,ÇAKMAK E. K.,AKGÜN, Ö. E.,KARADENİZ, Ş. ve DEMİREL, F.(2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Pegem.
CAZGIR, V., GENÇ,İ.(2014). Ortaöğretim Tarih 10. Altıncı Baskı. MEB. Devlet Kitapları.
CAZGIR, V., Genç,İ.,ÇELİK, M., GENÇ, C., TÜREDİ, Ş.(2009). Ortaöğretim Tarih 10. Birinci Baskı. MEB. Devlet Kitapları.
CAZGIR, V., YAVUZ, S., CEYHUN, N.(2006). Lise Tarih 2 Birinci Baskı.MEB. Devlet Kitapları
COPEAUX, E.(1998). Türk Tarih Tezinden Türk-İslam Sentezine. Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
DELİORMAN, A.(1991). Tarih Lise III. Bayrak Basım/Yayın/Tanıtım.
GÜNGÖR, E. (1992). Kültür Değişmesi ve Milliyetçilik. (7. Baskı). İstanbul: Ötüken Yayınları.
HENTCH, T.(1996). Hayali Doğu-Batı’nın Akdenizli Doğu’ya Politik Bakışı. İstanbul.
İNALCIK, H. (2014). Türklük Müslümanlık ve Osmanlı Mirası. (1. Baskı). İstanbul: Kırmızı Yayınları.
KARASAR, N.(2003). Bilimsel Araştırma Yöntemi.(Gözden Geçirilmiş 12. Baskı). Ankara.
KÖYMEN, M. A., ÖZEL, B., ATNUR, İ.(1990). Tarih Lise III. Ülke Yayın Haber Tic. Ltd. Şti.
LEWİS, B.(2000). Modern Türkiye’nin Doğuşu. (8.Baskı). (Çev.M. Kıratlı). Ankara, TTK Yayınları.
MANSEL, A. M.,BAYSUN, C., KARAL, E. Z.(1942). Lise Kitapları Yeni ve Yakın Çağlar Tarihi. Maarif Matbaası. İstanbul
OKTAY, E.(1970). Tarih Lise: III. Atlas Yayınevi.
OKTAY, E.(1973). Tarih Lise: III. Atlas Yayınevi.
OKTAY, E.(1988). Tarih Lise: III. Atlas Kitabevi.
ORTAYLI, İ.(2011). Tarihimiz ve Biz Osmanlı’yı Yeniden Keşfetmek. (6. Baskı). İstanbul: Timaş Yayınları.
ÖZBARAN, S. (2003). Güdümlü Tarih. Cem Yayınevi. İstanbul.
ÖZBARAN, S. (1995). Türkiye’de Tarih Eğitimi ve Ders Kitapları Üstüne Düşünceler. Tarih Eğitim ve Tarihte Öteki Sorunu. 2. Uluslararası Tarih Kongresi. 8- 10 Haziran 1995 İstanbul. Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
ÖZTUNA,Y.(1976). Tarih III. MEB.
ÖZTUNA, Y.(1977). Tarih III. MEB.
MAARİF VEKALETİ(1931). Tarih III Yeni ve Yakın Zamanlarda Osmanlı- Türk Tarihi. İstanbul: Devlet Matbaası.
SAFRAN, M., ATA, B.(1996). “Barışçı Tarih Öğretimi Üzerine Çalışmalar; Tarih Ders Kitaplarında Yunanlılara İlişkin Kullanılan Dil ve Yunanlılara İlişkin Öğrenci Görüşleri”. Gazi Üniversitesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 1(11-26)
SÜMER, F.(1992). Safevî Devletinin Kuruluşu ve Gelişmesinde Anadolu Türklerinin Rolü. Türk Tarih Kurumu Basımevi. Ankara.
WİRTH, L.(2003). Tarihi Kötüye Kullanma Biçimleriyle Yüzleşmek. Tarihin Kötüye Kullanımı.(Çev. Nurettin El hüseyni). Tarih Vakfı.