OSMANLI HAMAM MİMARİSİNE KARABÜK ESKİPAZAR’DAN YENİ ÖRNEKLER II

Eskipazar, Karabük'ün merkez ilçe ile birlikte 6 ilçesinden birisidir. 690 km. yüzölçümüne ve 49 köye sahip olan ilçede yöresel yapım özellikleri gösteren 7 tane hamam bulunmaktadır. Hamamlar Osmanlı dönemine aittir 2011 yılından itibaren yürütmekte olduğumuz "Karabük İli ve İlçeleri Yüzey Araştırması" kapsamında, Eskipazar merkezine 17 km. uzaklıkta bulunan Hamamlı köyünde 3 tane, ilçe merkezine 2 km. uzaklıkta bulunan Kapucular köyünde 1tane, merkeze bağlı Kıranköy Mahallesi'nde 2 ve merkeze bağlı Bahçepınar Mahallesi'nde 1 tane hamam belirlenmiştir. Günümüzde samanlık ve depo olarak kullanılan yapılar çalışmalarımız sonucunda tescillenerek kayıt altına alınmıştır. Hamamlı köyünde bulunan 3 hamam daha önce yaptığımız bir çalışma ile yayınlanmıştır. Yapıların rölöveleri çıkartılmış, plan özellikleri açısından değerlendirilerek, Türk hamam mimarisi içindeki konumları belirlenmiş ve kültür mirasımız olarak belgelenmiştir.1 Bu çalışmada ise Eskipazar'da Hamamlı köyü dışında bulunan 4 hamam tanıtılarak, plan özellikleri açısından değerlendirilecektir.

NEW EXAMPLES OF OTTOMAN BATH ARCHITECTURE FROM ESKİPAZAR KARABÜK II

Eskipazar is one of the six districts with the central district of Karabük. It has covers an area of 690 square kilometers and 49 villages. There are 7 bats which showing local construction features. Baths belonging to Ottoman era. 3 baths which have been identified within the scope of the survey of Karabük province and districts study carried out by us since 2011 are located in Hamamlı village which is 17 kilometers away from the Eskipazar center, 1 bath is in Kapucular village which is 2 kilometers away from the town center, 2 baths are in Kıranköy district of the township and 1 bath is in the Bahçepınar district of the township. These structures which are used as haystacks and storesuses at the present time have been registered and recorded as a result of our studies. 3 baths have been published previously in Hamamlı village. They were drawn and their place in the Turkish bath architecture was determined by an assessment with regard to their plan characteristics and they were documented and published as our cultural heritage. 1In this study; four baths, excluding the baths in Hamamlı village in Eskipazar will be introduced and assessed with regard to their plan characteristics

PDF

___

ACUN, H., ‘Göynük Meryem Kadın Çeşmesi ve Bekar (Girçık=Çıkçık=Gusülhane) Hamamı’, XIII. Ortaçağ ve Türk Dönemi Kazıları ve Sanat Tarihi Araştırmaları Sempozyumu, 14-16 Ekim 2009, Pamukkale 2010, s. 1-10.
ALTINSAPAN, E., Eskişehir Hamamları (Selçuklu- Osmanlı Dönemi), Eskişehir 2009.
ARU, K.A., Türk Hamamları Etüdü, İstanbul 1949.
AYVERDİ, İ. H., Osmanlı Mimarisinin İlk Devri, I, İstanbul 1966.
AYVERDİ, E. H., Osmanlı Mimarisinde Fatih Devri, III, İstanbul 1973.
AYVERDİ, E. H., Osmanlı Mimarisinde Fatih Devri, IV, İstanbul 1974.
ÇAKMAK, C., “Tire Hamamlarının Mimari Özellikleri ve Korunma Durumları Hakkında Gözlemler”, Türk Kültüründe Tire II, Sempozyum Bildirileri, 17-19 Kasım, 2006, s. 279-299.
ÇAL, H., “Zile Hamamları”, Türk Etnografya Dergisi, XVIII, 1988, s. 103-123.
DENKTAŞ, M., Kayseri’deki Tarihi Su Yapıları (Çeşmeler, Hamamlar), Kayseri 2000.
ERAT, B., “Gelibolu Hamamları ve Türk Mimarisindeki Yeri”, 9. Milletlerarası Türk Sanatları Kongresi, C. II, 1995, s. 63-76.
EYİCE, S., “İznik’te Büyük Hamam ve Osmanlı Devri Hamamları Hakkında Bir Deneme”, Tarih Dergisi, C. XI, İstanbul 1960, s. 99-120.
EYİCE, S., “Hamam”, TDV İslam Ansiklopedisi, C.15, İstanbul 1995.
GÖKTAŞ KAYA, L. “Osmanlı Hamam Mimarisine Karabük Eskipazar’dan Yeni Örnekler I” Uluslararası Katılımlı XV. Ortaçağ ve Türk Dönemi Kazıları ve Sanat Tarihi Araştırmaları Sempozyumu, 19-21 Ekim 2011, Bildiriler Kitabı, Cilt 2, Eskişehir 2012, s.471-484.
KARPUZ, H., “Trabzon’daki Türk Devri Hamamları”, Trabzon Kültür ve Sanat Yıllığı, 88-89, İstanbul 1989, s. 109-135.
KUYULU, İ., “Manisa Alaca (Hamza Bey) Hamam”, Arkeoloji Sanat Tarihi Dergisi, C.6, 1992, s. 63-72.
ÖNGE, Y., Anadolu’da XII-XIII. Yüzyıl Türk Hamamları, Ankara 1995.
ÜLGEN, A. S., “Hamam” maddesi, İslam Ansiklopedisi, C.V, İstanbul 1964, s. 174-178.