196169

ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA STRATEJİLERİ ÜSTBİLİŞSEL FARKINDALIK DÜZEYLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ (MUŞ-BULANIK ÖRNEĞİ)

Bu çalışmayla Muş ili Bulanık ilçesi Gazi Ortaokulunda öğrenim gören öğrencilerin okuma stratejileri üstbilişsel farkındalık düzeyleri değerlendirilmeye çalışılmıştır. Çalışmanın örneklemini 2012-2013 öğretim yılında Muş ili Bulanık ilçesinde bulunan ve Bulanık İlçe Milli Eğitim Müdürlüğünün verdiği bilgiler doğrultusunda sosyoekonomik düzeyi yüksek olan Gazi Ortaokulunun 5, 6, 7 ve 8. sınıflarında öğrenim gören 273 öğrenci oluşturmaktadır. Çalışmada veri toplama aracı olarak Mokhtari ve Reichard (2002) tarafından geliştirilen Okuma Stratejileri Üstbilişsel Farkındalık Envanteri'nin (MARSI) Öztürk (2012) tarafından Türkçeye çevrilen, geçerlik ve güvenilirliği yapılan Okuma Stratejileri Üstbilişsel Farkındalık Envanteri kullanılmıştır. Verilerin analizinde frekans ve yüzde dağılımları SPSS 17.0 Paket programıyla hazırlanmıştır. öğrencilerinin Okuma Stratejileri Üstbilişsel Farkındalık Düzeylerinin aralarındaki ilişkinin korelasyon analizi ile incelenmesi sonucunda; Problem Çözme Stratejisi ile okuma stratejilerini destekleme arasında istatistiksel açıdan anlamlı ilişki, Genel Okuma Stratejisi ile okuma stratejilerini destekleme arasında istatistiksel açıdan anlamlı ilişki, Genel Okuma Stratejisi ile problem çözme stratejisi arasında istatistiksel açıdan anlamlı ilişki bulunmuştur. Buna göre genel okuma stratejisi arttıkça problem çözme stratejisi artmaktadır. Öğrencilerin okuma stratejileri üstbilişsel farkındalık düzeyleri, ölçeğin tümü için yüksek düzeyde anlamlı bulunmuştur. Cinsiyete göre okuma stratejileri üstbilişsel farkındalık düzeyleri istatistiksel olarak kız öğrenciler lehine anlamlı bir farklılık göstermiştir. Öğrencilerin okuma stratejileri üstbilişsel farkındalık düzeyleri, sınıflara göre istatistiksel olarak yedinci sınıflar lehine anlamlı bir fark göstermiştir. Öğrencilerin demografik özelliklerinin Okuma Stratejileri Üstbilişsel Farkındalık Düzeyleri üzerine anlamlı bir farkgöstermemiştir

SECONDRY SCHOOL STUDENTS’METACOGNITIVE AWARENESS OF READING STRATEGIES LEVEL (MUŞ-BULANIK SAMPLE)

In this study, it is aimed to find the secondary school student’s metacognitive awareness of reading strategies level. The sample of the study is consisting of 273 students who have high socio-economic level are 5,6, 7 and 8th grade students at Gazi Secondary School in MuşBulanık, in 2012-2013 education year. In the study; metacognitive awareness of reading strategies inventory (MARSI) that was developed by Mokhtari ve Reichard (2002) and translated to Turkish and the relability and validity is done by Öztürk (2012), was used, as a way to collect the data. For data analysis the distribution of frequency and the percentage is prepared by using SPSS 17.0 package programme. As a result of the correlation analysis of metacognitive awareness of reading strategies level relationship between participant secondary school students, there are statistically significant relationship between problem solving strategy-supporting reading strategy, general reading strategysupporting reading strategies and general reading strategy-problem solving strategy. According to this result problem solving strategy is increasing with increasing reading strategy. The student’s metacognitive awareness of reading strategies level is found high for all of the inventory. Metacognitive awareness of reading strategies level, based on the gender, found statistically and meaningfully high for female students. Student’s metacognitive awareness of reading strategies level, based on school grade, found meaningfully high for 7th grade students. Students’ demographic propertiesdid not exhibit a significant difference on metacognitive awareness of reading strategies level

PDF

___

AÇIKGÖZ, Ö. (1996). Etkili Öğrenme ve Öğretme, Kanyılmaz Matbaası, İzmir.
AKÇAMETE, G., GÜNEŞ, F. (1992). Üniversite Öğrencilerinde Etkili ve Hızlı Okumanın Geliştirilmesi. Ankara Ü. Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 25 (2), 463-471.
AKIN, A. (2006). Başarı Amaç Oryantasyonları ile Bilişötesi Farkındalık, Ebeveyn Tutumları ve Akademik Başarı Arasındaki İlişkiler. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
AKDUR, T. E. (1996). Yardımlaşarak Bilgisayar Ortamında Kavram Haritalarının Hazırlanmasının, Lise Seviyesindeki Öğrencilerin Fizik Başarısı, Fizik Dersine ve Kavram Haritalamaya Yönelik Tutumları ve Bilişsel Beceri Üzerine Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ortadoğu Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
ARAL, A.O. (1999). Guessing and metacognitive knowledge. Unpublished Master Thesis. Eskişehir: Anadolu University, The Institute of Social Sciences.
BAĞÇECİ, B. DÖŞ, B. SARICA, R. (2011). İlköğretim Öğrencilerinin Üstbilişsel Farkındalık Düzeyleri İle Akademik Başarısı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8 (16), 551-566.
BAKER, L. (2002). “Metacognition in comprehension instruction”. In C. Block & M. Pressley (Eds.), Comprehension instruction: Research-based best practices (s. 77–95). New York: Guilford.
BALCI, G. (2007). İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Sözel Matematik Problemlerini Çözme Düzeylerine Göre Bilişsel Farkındalık Becerilerinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Adana: Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
BALTAŞ, Z. (2004). “E-Öğrenciler Nasıl Öğreniyor Üstbiliş”. Kaynak Dergisi, 20, 11-15.
BAŞARAN, M. (2013). 4. Sınıf Öğrencilerinin Üstbilişsel Okuma Stratejilerini Kullanma Durumları Ve Bu Stratejilerle Okuduğunu Anlama Arasındaki İlişki. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature And History Of Turkish Or Turkic. Volume 8/8, Summer 2013, P. 225-240.
BROWN, A. L. (1980). “Metacognitive development and reading”. In R. J. Spiro, B.C. Bruce, & W.F. Brewer (Eds.), Theoretical issues in reading comprehension (s. 458-482). Mahwah, NJ: Erlbaum.
BÜYÜKÖZTÜRK, Ş (1998). Kovaryans Analizi; Varyans Analizi ile Karşılaştırmalı Bir İnceleme. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 31 (1)(91-105).
ÇAKIROĞLU, A. (2007). Üstbiliş. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11 (2), 21-27.
ÇAYCI, B., DEMİR M. K. (2006). Okuma ve Anlama Sorunu Olan Öğrenciler Üzerine Karşılaştırmalı Bir Çalışma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(4), 437-456.
DEMİR, T. (2013). İlköğretim II. Kademe Öğretmen Adaylarının Okuma Alışkanlıkları Üzerine Bir Araştırma (Gazi Üniversitesi Örneği) Turkish Studies-International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. Volume 4/3, Spring
DEMİR-GÜLŞEN, M. (2000). A model to investigate probability and mathematics achievement in terms of cognitive, metacognitive and affective variables. Unpublished B.S. Thesis. İstanbul: Boğaziçi University, The Institute of Science and Engineering.
DEMİREL, Ö. (2000). Türkçe Öğretimi. Ankara: PegemA Yayıncılık.
DOĞANAY, A. (1997). Ders Dinleme Sırasında Bilişsel Farkındalık ile İlgili Bilgilerin Kullanımı. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (15), 34-42.
ERDEN, M. & AKMAN, Y.(1996). Eğitim Psikolojisi: Gelişim, Öğrenme ve Öğretme. Ankara: Arkadaş Yay.
EVERSON, H. T., & TOBİAS, S. (1998). “The ability to estimate knowledge and performance in college: A metacognitive analysis”. Instructional Science, 26, 65-79.
FLAVELL, J.H. (1979). “Metacognition and cognitive monitoring: A new area of cognitive developmental inquiry”. American Psychologyist, 34, 906-911
FLAVELL, J. H. (1987). “Speculations about the nature and development of metacognition”. In F. E. Weinert, & R. H. Kluwe (Ed.), Metacognition, motivation,and understanding (pp. 21- 29). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum.
GARNER, R. (1987). Metacognition and reading comprehension. Norwood, NJ: Ablex.
GELEN, İ. (2004). “Bilişsel Farkındalık Stratejilerinin Türkçe Dersine İlişkin Tutum, Okuduğunu Anlama ve Kalıcılığa Etkisi”, XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz 2004 İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya.
GÖKTÜRK, A. (1997). Okuma Uğraşı. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
GÜNEŞ, F. (2007). Türkçe Öğretimi ve Zihinsel Yapılandırma,Ankara: Nobel Yayın Dağıtım
GÜRAL, M. M. (2000). The role of teaching cognitive and metacognitive strategies in developing reading comprehension skills of foreign language learners. Unpublished M.A. Thesis. Ankara: Hacettepe University, The Institute of Social Sciences.
GÜRŞİMŞEK, I., ÇETİNGÖZ, D., YOLERİ, S.(2009). “Okul Öncesi Öğretmenliği Öğrencilerinin Biliş Üstü Farkındalık Düzeyleri İle Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi”. The first International Congress of Educational Research, 1-3 May 2009, Çanakkale-Turkey Erişim:13 Nisan 2013, http://oc.eab.org.tr/egtconf/pdfkitap/pdf/217.pdf
HACKER, D. J. DUNLOSKY, J., GRAESSER, A. C. (1998) Metacognition in Eductional Theory Practice.Mahwah, NJ. Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
HANGROVE, R.A.(2007). Creating creativity in the design studio: Assessing the impact of metacognitive skill development on creative abilities. A dissertation North Carolina University, University of North Carolina Press, USA
KALAYCI, Ş. (2010). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ankara: Asil Yayın.
KARASAR, N. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
KARATAY, H.(2010). İlköğretim Öğrencilerinin Okuduğunu Kavrama İle İlgili Bilişsel Farkındalıkları, TÜBAR-XXVII, 457-475.
KÜÇÜK-ÖZCAN, Z. Ç. (2000). Teaching metacognitive strategies to 6th grade students. Unpublished B.S. Thesis. İstanbul: Boğaziçi University, The Institute of Science and Engineering.
MAZZONİ, G.cF., & NELSON, T. O. (1998). Metacognition And Cognitive Neuropsychology. Monitoring And Control Processes. Mahwah, NJ, Lawrence Erlbaum.
MEB (2006). Türkçe Dersi Öğretim Programı.(6-8). Ankara
MELANLIOĞLU, D. (2011). Üstbiliş Strateji Eğitiminin İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin Dinleme Becerilerine Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
METCALFE, J., & SHİMAMURA, A. P. (1994). Metacognition: Knowing about knowing. Cambridge. MA, Massachusetts Institute of Technology Press.
NELSON, T. O., & NARENS, L. (1990). “Metacognition: A Theoretical Framework And New Findings”. In G. Bower (Ed.), The Psychology Of Learning And Motivation (Vol. 26) San Diego, CA: Academic Press. (pp. 125-141).
ÖZBAY, M. (2009). Anlama Teknikleri:1 Okuma Eğitimi. Öncü Basımevi. Ankara
ÖZBAY, M. (2009). Bir Dil Becerisi Olarak Dinleme Eğitimi, Öncü Kitap. Ankara
ÖZDAMAR, K. (2004). Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi 2. Eskişehir: Kaan Kitabevi.
ÖZDEN, Y. (2003). Öğrenme ve Öğretme. (5. Basım). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
ÖZTÜRK, E. (2012). Okuma Stratejileri Üstbilişsel Farkındalık Envanteri’nin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. İlköğretim Online. 11 (2), 292- 305 http://ilkogretimonline.org.tr
SENEMOĞLU, N. (2001), Gelişim, Öğrenme ve Öğretim. Ankara: Gazi Kitabevi (3. Basım).
SCHRAW, G. & DENNİSON, R.S. (1994). “Assessing Metacognitive Awareness”. Contemporary Educational Psychology, 19, 460-475.
SCHRAW, G. (2001). “Promoting General Metacognitive Awareness”. In H. J. Hartman (Ed.), Metacognition in learning & instruction Dordrecht, The Netherlands: Kluwer Academic Publishers: (s. 3-16).
ŞİŞMAN, M. (2006). Eğitim Bilimine Giriş. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
TOK, H. ÖZGAN, H. & DÖŞ, B. (2010). “Assessing Metacognitive Awareness And Learning Strategies As Positive Predictors For Success in A Distance Learning Class”. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 7, 14, s.123-134.
YILDIZ, M. (2013). Okuma Motivasyonu, Akıcı Okuma Ve Okuduğunu Anlamanın Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Akademik Başarılarındaki Rolü. Turkish Studies – International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. Volume 8/4, Spring 2013, p. 1461-1478.